Observationes maximam partem theologicæ, in libros tres De iure belli et pacis, Hugonis Grotii publicatæ à Johanne Adamo Osiandro ..

41쪽

r: PROI EGOMENA IN LIη. H. GROTIrthm Nece seatem tuis iam rirtutibus obvom aderam ct meritu, ut osserat ipsis functi inesnestas in rebus mun/anu, in quibus fiunt)re ' multu n acqu sit vise cognitionis oe dexteritis iis in :llti ix Mandv. Non ero ultirmo, qui δε ροσ- rei ad pyomovendum istud, quod pore rit in ea

debeo, am ιιι tam Viri tam rari, sicut Tu es

Domine mi Tuus ctc. Iri signi Pi emate gratulatus est meliorem sortem cum Libertate Caspar Bariaeus, cuju*d umori ita tripudiant:

Isacteum invisa detentus citrceris umbra Ereptum ulterius non tulit Hugo diem.

Fata piar' inveniunt tabusis concluditi arctis, R eaeque capax mundas non capit , arca

capit.

Navigat 9 l ber, simul ct captivus, ct inteo Spenis merumssivum laudat, ct odit opini Aut Solem nusti reddet, ait, fraus ista prio, aut iterum inulento sim miser ipse meo. Quid ortu ua stupes λ toti mirabilis orbi labii candi Nyn nisi vult vitris libaer abire modis. pium Au. Movit autem ipsum ad hoc opus elaboranaitior fuit dii VIR Illustris Nicolaus Claudius Fabricius iuue,vita. Petresk, Senator Aquensis, cujus vitam Peatriis G assendus descripsit, qui omni opera contendit, utraliquod Monumentum aera H per n-

42쪽

na Iuns BEL Li ET PACI s. is perennius posteritati ab hilc ingeniosa manu relinqueretur, cumque neminem sciret,

qui par esset tantae moli solicitavit Grotium, , Monstrum illud Ingenii, Virumque, ut saepius ipsum appellat Salmasius,vereministrans promovendo Detui media & dextram amicam. Ut vero Author noster sti- mi linae. mulatus fuit a Petreschio, ita una ipsum im- ῶpulit defectus hujus Argumenti, cum ante iter persua- cum nemo de hoc scripserit Methodo Fmpari selecta, atque desideratum diu fuerit, ut in hac Materia aliquod opus Cedro & Libanitide dignum prodiret. Fassus fuit ipse Gro- . tius, cum Exemplo donaret Petreschium adodita Epistola, in qua sequentia leguntur. Ac- cipe jussis Carmina coepta tuis, ait Poeta. Ego ve is, Petresci amplisset ne, non carmen, sed .hrum tibi mitto, tuo hortatu, tuisque austiciis captum. Adderem, quod ipsa hac mea in Gal- . alia habitatio non parum tibi debet, quo conciliante in virorum maximorum notitiam perveni: ita ut hoc quoque tituli, si quid inde fru-ntia nascitur, id a re possit vindicari. Si dicam magno mihi dolori esse, quod tuo cοηθectu tuisque, colloquiis frui non licet, dicam quod verissimum est; sed huic 'damno solatium aliquod adhibet r. N. frater tuus, frater Iane,

non natura tantum, sid morum humanitate,

qui cte. Fuit insuper instructus senicienti suppellectile literaria ad hoc ipsum, quod coepit , verum in uno niaximὸ laborabat, prae- conceptis scit. in Negotio Religionis Opinonibus, quod ipse non dissimuIat. In voto

43쪽

2 PROLEcoMENA IN LIB. H. GROYIrenim pro pace Ecclesiastica haec legii utur: Abhbis αδ sti si ut d institutus in sacris literis, Gus auriens quod tinn Μιεζsris non idem eirca divina sentienti.

iis.' indist rens quandoq; & suspensus,la nc άμφι σι Θ in fide,nunc huc, nunc illuc inclinans. Nam primo Arminianorum dogmata probavit, dein motus ossicio coepit etiam Pho. tinianorum placitis adhaerere,&tandem Pon.

. tificiorum opinionibus subservire voluit,

quo animo, ex procaturus ne non leve au-

Aoramentum purpuram se. & Galerum, ut quidam cxisti inant, an alia de causa non de-

sinire licet. Singula dcmonstrare in proclivi est, Arminianis enim favisseisa sortis aduc sae Conditio & Proscriptio prodidit ; maxim vero Liber, cuius Inscriptio ordinum Hostan-- Ο Vrisia Pietas, in quo pagina trigesima prima & sc queRtibus illa dogma- ra. en quibus dissensus inter Gomaristas &Remonstrantes' ortus mascule propugnat de Praedestinatione, nimirum, quod DEus ab ae- terno decreverit credentes salvos facere. Alte- ' rum de morte Christi, quod redempti per eam. onmes , sed non om pes e captivitate eruti Tertium de Gratiae Necusetate, quod homo salutarem fidem a se non habeat, neque ex

libeti Arbitrii viribus, sed necesse sit eum a. DEO in Christo per Spiritum sanctum rege- nerari di renovari in Intellectu, Astectu IuVoluntate & omnibus viribus, ut verum Bo- num possit recte intelligere, cogitare, velle &perspicere secundum Verbui a Christi Johari. in J-- θης me nihil potestis facere. Quartum de

44쪽

Ds Iu RE BELLI ET PACI s. as

de Moda, quo Gratia operatur, ubi negat op rationem talem esse , cui ressti non possit. Ultimum denique de Persiveratione , de qua an si omnium , qui vere credunt dubitare Remonstrantes asserit, non vero Chrysostomum, Augustinum & Prosperum, confirmat

etiam sua dictis Patrum, dilutis breviter, quae valde obstare videbantur. Profecisse autem ad Photini nisinu & per sinceriora grassatu vestiagia ad maioris Impietatis & Licentiae circum docent omnia, Commentarii in V. & N. T. in quibus quoties arat Socini vitula λ quoties loligine hujus haereset. textum sacrum conspergit, α devenustare studet λ familiaritas cum istiusmodi furfuris hominibus , partim per Epistolas, partim per Conversationem, ut etiam Martinum Ruarum hospitio Lutetiae

excepisse illum ferant; ipse denique liber prae

manibus, in quo aliquoties plumae Socinianae conspiciuntur, quibus sua vel vestire vel colorare voluit, nec veritus est scribere ad Vossum: PAn me pudeat consentire Mcino, si quande is in veram veteremque inςidi sen-3entiam, ut sane fecit in Gntroversia de Iustitia per sdem ct aliis nonnullis. Luculentum autem indicium symbolicη Relisionis exhibet Epistola ad Crellium, in qua haec lo guntur: Constitui ct Irgere ct relegere diligenter, quacunque AE Ira proficiscuntur, expertus, quo cum frustu id antehac fecerim. Eo is tempore, quo literas tuas accepi, versabar imIestione tuae interpretarion s in Epistolam ad Galatas. Q Wantum Iudicare possum, ct Scri-

45쪽

16 PROLA OMENA IN LIE. H. GROTIepti occasionem, ct propositum, ct totam seriem

dictionu, ut magna cum cura indagasti, ita feliciter admodum es a secutus. Quare Deum

precor , ut o Tibi ct tui similibus vitam laeti qua alia ad istimmodi labores necessιria. si hi ad jurandam communem Christianismi

causam, utinam tam assissent pirει, eruania promptus en animu . Qippe mea prima aetatte per varia disciplinarum genera jactatum, nulla' res magis oblectabit, quam rerum sacrarum meditatio. Id in rebus pro peris moderamen, id in adversum statium sensi. Pacis consilia 2 amavi semper, ct amo nunc quoque e

que doleo, cum video tam pertinacibus iris committi inter se eos , qui Christi se esse dicunt, precte rem putamus, quantillis de caussi Tandem inter pontificios agens patelli destilloriae meptis non indignum judicavit Papistili operculum, quod probant Annotata in Consultaxionem Cassandri, Votum pro pace, &quae Andreae Riveto Antagonistae opposuit. quid de eo narraverit Lucas Holstentus alii prodiderunt scit. suasisse ancipiti, ut Ecclesiae Romanae Nomen daret, quanti fecerit Dionysum Petavium ex Epistolis liquet, ubi inter caetera commendat librum supra laudatum& Censurae submittit, scribens: In eo scripta si quid est aut Catholicis siententiis disiqngruens

aut rateroqui a Peritate alienum , aut mi doneum ad Pacem, de eo abs te viro eruatus.

no ct c us judicium plurimi facio, moneritercupio. Rogo, permittas mihi lumen de lumine .cccndere, Et quam turpiter se dedit in Medita.

46쪽

Da Iunc BELLI ET PACIs. 27

Meditatione de Anti Christo, quem propte rea Hippolytus Fronto CaraCotta , qui creditur Molinaeus, castigavit, & Samuel Ma- essius orbi erudito prostituit. Sane si eamus per fidei capita , deprehendemus pontificiis palpo subvenisse in Articulo de Papa, n ptiis , cibis, jejuniis, Coelibatu Sacerdotum, cultu divino in ignota lingua, Communione sub utraq; Libero Arbitrio & Merito,Traps-nssubstantiatione, Invocatione Sanetorum, Imaginibus & earum cultu, versione & lectione Bibliorum in lingua vernaculeti ; Unde etiam Jesultae libellum Belgic lingua,

quem Testamentum Grotii inscripserunt i passim in Vulgus disseminarunt, ut ostende irent partibus pontificiorum aecedere paratum fuisse, & professionis suculentae speciminibus in Scriptis praelusisse, favisse etiam,qua Animi sinceritate non disputamus, Augustanae Cun- fessioni, & eidem addi ris constat ex Animadversionibus illius in Consultationem CaΩsandri; ubi in praefatione ex Carolo Carassi Episcopo Aversano refert : Cum primum labia fierit O gustana Confusio. non aversi ab ea fuisse Catholicos, sed judic eam:

nonnussis in locis egere Explicationis , ct Dbjicit nihίl hoc pronunciato Carassa esse vestristi. Quam dissimilis autem sibi ipsi, qui

quondam impugnavit Socini Commentum,& Defensionem Fidei Catholicae de satisfictione Christi edidit, Anno hujus seculi decimo septimo; Haeresin pestem vocavit & venenum Ecclesiae; Socinistis tribuit effrenem

47쪽

28 PROLE COMENA IN LIB. H. GROTH Licentiam, Pontificiis vero Tyranniden , &in hoc utrosque discrevit. Totus autem fuit,

. quod maximo dolendum, deditus infelici stud: o Pacis Ecclesiasicae, quam sibi confinxit , quo illa vergunt, quae Guillelmus du Vair ad illum perscripsit, in Epistolis ipse sparsim prodidit, in Annotationibus ad Castandrum &Vindiciis orbi exposuit. Unde non mirurn multum luti haesiue etiam huic operi, nec dubium, si vera religione suisset instructus,

longe nitidius cffulturum, nec manum, quae errata in theologicis castigaret, exacturum. Accusatus fuit etiam a quibusdam non tarmi g tum audaci.e in textus Scripturae, sed & nimiae praefidentiae in caeteris studiorum Rationibus, de qua non nemo : Ea vid ritur eis viri s vi, in οπτnibm Magni, indolo,

ut neminem sibi contradicantem, aclyxo animo ferre queata. Caeteris omnibuώ vestet esse, qModi sicipulis suis P hagurra, aut alter Falamos haberi, qui secum natas, sicum morituras litteras stimitab L. Id Nobilium Puteanorum Virorum ut genere sic eruditione Clarissim rum, in quos Gratia ct Musa liberali plummanu exquisitissima sua munia essurirunt restabitur Frater alter, cruem sunt Virum I lustrem, immemorem etiam beneficiorum ab

illis acceptorum, nuper in Du di η ρarum moderate excepisse , ct cum jurgiis η se rimi sis, quod in verba sua jurare recusiret, O OG otii Exi. jus Di sp3turis obloqui ausus esset. Vitam finiit R. ς vii , Anno supra millesimul a sexcentesimum qu

dragesiimo quarto, decimo octavo Augusti, de

48쪽

Ds Iu RE BELLI ET PACI s. 29 de quo Epistola D. Quistorpii nos informa ,

quam addere juvat: Contendis a me , scribit . N. Wperscribam quomodo, mundo huic - μὰ ctum, Literatorum Phoenix Hugo Grotius gesserit. En,paucta id habe. Conscende illa Moc hamia navim, Luncam ferretur , vehementibus per triduum in mari jactatiol procestis, naufrvium patitur, ct ager ad GF fidia litora appellit. Inde perquam incommo-l ao curru, pluvia tempestate, per sexaginta sti plura milliaria Mochium nostrum deo h

ruri opertit ad Salemanniam. S. Mocisi mannum Medicum adυocari curat , qui, aeta re, naufragio, incommodis itineris stactis vias res adrertens, vita terminum imminere ρω-

α it. Secundo ab ingressu in hanc urbem M. qui St. Vet. erat XHIV. ., 'usti) me hora nona messertina ad se vocat. occessi, propemodum in agone Virum conintutum ofnarco lusi , ct me nihil maluis affirmari. quam ut mihi cum ipso incolumi sermons μ- Gare licuisset. Regerit iste, ita DEO pisiurata fuit. Fergo e ut ad beatam emigrationem se

componat, peccatorem agnoscat,super commissa doleat, moneo , cumque ιnter loquendum Publicani necatorem sestentis, ct ut Deus suimsereretur precantis, meminissem: Respondet: 'ο ille sum Publicanini Progredior, ad Christum, extra quem nusta eL1 sim, imum remitio. Subjecit iste, In selo Christo omnis sere mea est reposita. Ego clara voc precationem istam

Germanicam χermanice recitabam, quae incita

49쪽

ΡROLEGOMENA IN Lip. H. GRoaett. complicatis manibus , submi D ce me i=rsequebatur' ιm finivissem, quae- sui an me intellexisset λ Respondet, probe inte Llexi. Perio ista recitare ex verbo Dei, qua j jam morituris in memoriam revocari Foleist. QPro , an me int stigat ' Resipondit: Vocem

imam audio, sed qua singula dicas, discutier. intelligo. haec dixisset, plane conticuit , ct brevi post Spiritum exhalavit, in puncto

duodecimae nos urne.

siqua seri uatis Catastrophen vita, a curotio sumoso vir. actae. Cadaver Medicis post commissum es i. Infestina Lebeti ahenco imposita, ut iat se ii aρud nos primari' Miaria Virgini sacrὲ, locum honoratissimum reponerentur , a templi profestis facile impetravi. ε δ stiter cineros

euianti Vale, dabam Rostoia, propridie Cui .chaelis. CII 6C XLV. Hactenus de Authore & occasione libri. scopum, quem sibi praefixerit hac Scriptione exponit in Epistola ad Iohannem Crellium

scribens: Libris de 3ure Bessi ac Pacis, id aecipue propositum habui, ut eritatem istam nois Christianis tantum,βd ct hominibuι indignam,

ad bella pro libitu suscipis uda , pro libitu gerenda , quamgliscere tot populorum malo 1idie video, quantum in me esset, sedarem. Gaudeo ad principum quorundam mansuhos libras venisse, qui utinam partem eo rum meliorem in animum suum admitterent.

Nustus enim mihi ex eo labore fructiu symrire post contingere.

50쪽

Transimus ad fatum operis huius ante dc Libri sopost Authoris obitum. Subiit hic liber varia & μ iudicia decensuras,quibusdam hoc ipsum Scriptum tanquam novum ipsa novitate accusantibus, quasi sci hoc ipsum esset molimen quoddacontra veterum methodum, & tritam etiam

hactenus in jure viam. Fuerunt alii, qui hoc

ipsum opus accusarunt ex opinionum contrariarum sententia, quae ab Opinione A thoris in opere hoc proposita recedunt. Fuerunt Pontificii, qui proscripserunt hoc ipsum opus; Nam anno I 619. Romae in Consilio secreto Decretum Distum, ut hic liber inter prohibitos referatur; Unde etiam apud Franciscum Magdalenum in indice librorum prohibitorum, hic etiam reperitur, ubi legimus . Febr. Anno 1617. hoc decretum factum esse. Cur autem Jesultae procurarint apud Pontificem, ut inter libros mali comismatis referretur, varie inter se Doctores dusputant, & sunt inter ipsos Pontificios, qui mitius censuerunt, quam factum est a Pontifice. Quod si proscriptus esset ob errores in hoc a

gumento conspicuos, forsan non tam reprehendendus quam laudandus esset, cum autem

de causa non constet, liber hic fatum idem, quod alias orthodoxi libri expertus est, & po- 1 tius Tyrannidem sensit quam aequanimitatem. . Nimium alii tribuerunt huic Scripto, opinati mera oracula hic contineri,omnia esse excocta di sincera, Erroru etia in Religione Basiatores velDesenseres,qui proin in periculosas Syrtes

ducti haesio uni in capitibus fidei &in cadiger