Scipionis Gentilis iuriscos. De alimentis liber singularis, ad orationem diui Marci

11쪽

Ex V D P I A N Otransactionem intercipi. 2 hil autem interies,utrum libertini sint quibus alimenta rei ct unt,an iugenuc. satis locuplet An minu g. Vult igitur oratio apud praetorem de istis quaeri:inprimis de causa transactionis dein de modo,tenso depersena transigentium.In causa hoc erit requirendum, quae caussit transigendi ne causa enim neminem transigentem

audietpraetor. Caussere huismodi ρolent a luari si alibi domicilium haeres, alibi a et rius habeat: aut si destinet domicibium transferre alter eorum: aut si causa aliqua urgeat prae tu pecunia: aut si a pluribsuri alimenta rebclusint, seminutatim singulos conueniredi cile ei siti aut si qua alia causa fuit, v li res flent incidere quaepratori suadeant transi

actionem admittere. g. Modus quos pecuniae, quae in transactionem venit, imandine ut puta quantitaου transactionis. nam etiam ex modo sides transmonis aes abitur. μdus aut pra aetate rim, qui tram i, arbi irandis est o valetudine:nam auru cump-ro, alias cum iuuene, alias cum fine ransigi palam s. g. Sedo per arum cono latio

12쪽

ili.

qui alias suoscere bip nt, ansequioris, qui

de alimentis pendeant. Inpersena eius, a quo alimenta relicta sunt, haec eruntdecienda: in qui ountscultatibus, cuiuspropositi, cuius opinionis. tunc enim adparebit numquid ci . cumuenire velit eum, cum quo transigit. transigit de alimentis,non videbitur,n que de habitatione, neque de vestiaria trans . egisse: cum Diuus arcus siecialiter etiam

de istis transigi voluerit. 3. Sedosi quis de limentis transigerat,non habebit nec spe etiam de habitatione , et et caeteris inuitus transigere: poterit igitur mel de omnibussimul, Ide quibusdam facere transactionem. De calciario quoque arbitrio praetoris transigendum es. g. Si mi pluribu mandos ad alimenta fuerit . relictus, velintque eum di rahere: necesse espraetorem de distractione eius es transabone arbitrari. Sed si pluribus fundus ad alimenta fuerit relictus, es hi inter se transigant; epraetoris auctoritates Ia transactio rata esse non debet.Idem est se ager fuerit in alimenta obllatus: nam ne sinus ad hoc datum inconsultopraetore poterit Merari. f. Arbitrat.

13쪽

praetoris Ῥelde niuersis alsimentis .va ripa te eorum tra di oportere plus quam manifestum est. I. Sipraetor aditus citra causae cognitionem transigi permiserit, transactio nussus erit momenti: praetori enim ea res quaerenda commissa es,non neglegenda nec donanda.Sia non dei omnibus inquisierit, quae oratu'mandat: hoc es de causa. de modo, depersonis transigentium: dicendum est, quamuis de quibusdam quaesierit transactionem esse irritam. Sed nec mandare ex hac tau a iurisdictionem mel praeses prouinciae, velpraetor poterit. TransacZiones alimentorum etiam apudpro

curatorem Caesaris fleripossunt: scilicet sta scopetantur alimenta, sicundum quae se apud. praefectos aerari, transigi poterit. g. Si cum lis

quidem esset de alimentis, transactum autem delitesvisi:transactio valere inconsulturaetore nonpotes,ne circumueniatur oratio με gi enim lites poterunt, transactio etiam citra praetori at auctoritatem. . Si eidem aliumenta se praeterea legatum praestenti die d tum sit, or transactum fuit citrapraetoris auctoritatem: id quod datum est, imputabitur prius in legatum, quodpraesentiaee datum est:

ecti

14쪽

ttili m

pRAEMIIS A. Rpersuum in alimentariam causem. Siquis de adimentis transegerat epraetoris auctoriatate idquoddatum es. praeterata alimenta cedet,nec interes tantum in quantitate sit dosita, quantum datum est, an minus, an plus.

nam esse minus sit , adhuc tamen id quod in statum d tumes, inpraeterita alimenta imputabitur. Sane sis, qui de alimentis transeoticu inrefactus t e Dutione in id quod

factus t locupletior, aequis um erit in eum duri repetitionem : nec enim debet ex alieno damnoesset cupies. g. Ain annos gulos remi ia quantitis alicui seuerit relicta homini honestioris loci: velatistarium annuum, vel msufructus: transmo es nepraetore fieripiaterit. Caeter si usfructus modicus a emurum vice sit relictus: dico transactionem ciatra praetorem factam nullius essemomenti. g. Si cui non nummus ad alimenta sed rumentum atque oleum se caetera, quae advictum necessariasunt fuerint relicta non poterit de his transigere ue annua osue menserua ei re-

l ruantur. Si tamen ita epraetore transigerit,ut in vicem eorum nummum quotannis

vel quot mensibus acciperet: es neque diem

15쪽

EX. V L. P. PRAEMIS A. neque modumpermetitauit,si tantum in imel ex contrassipam sucris,u immo i . . bus alimenta acciperet , quae in nummis ei r iti Iafuissent: velsi vinum prostra, vel si ole-,umpro vino,vel quid aliud commutauit: vel, locumpermutauit, ut quae erant ei Romae aues imenta relicta, in municipio , vel in prouincia acciperet vel contra: vespersonam cρmmuta-mt,ut quod a pluribus erat acceptu δι no acciperet: velabupro alio debitore acceperii: haec omnia habent disceptationem praetoris: 'o blibrate alimentar,recipis Q, ita habitationem certa quanti as t a'nuai HILD, se irasit transactum epratore, ut habitatiop stetur, istransiumquiastu 'acios ha irationis praefatur icet ruinae velim icaeni ubiecta trans iij es. Percontrarium iquoque sipro habitatione , quae erat relicta, iplacuerit certam quantitatempraesari travit. actio rata es es citra pratorem.

16쪽

SCIPIONI s

, AD ORATIONEM

ui DIVI MARCI,

me Misere huius Orationis i ' ri AE c Oratio est de alimentis, quae alicui testameto, vel codicillis r licia sun accuratissime a D.M co Antonino Philosepho scripta, de in Senatu ab eo, vel per dum

. storem eius recitata nec minus

diligetis vlpiani interpretatio fuit ad singulas

re eius Orationis verba adcommodata,quae e tat in I.cum histristransactionib. Ad eum enim titulum pertinet; quia de transactione alime torum scripta est, ne ea citra Praetoris authoriatatem facta, valeat. Qwe apud Iul. Capitolinum,ubisς vulgo legitur in vita Marces --

17쪽

1 S cIPIONI s GEMTILIS, IC. mentupublicis multa prudenter inuenit, libentes addiderim, &priuatis vel hoc pro illo rem uerim: praesertina cu de publicis alimentis saepius mentione faciat, ut de re frumentaria,de pueris& puellis alimetariis. Item in fine, nouaspuritas, 4nquit, Faustanianas instituit in honorem , vopis intelligit enim alimentarias, quas etiam D. Pius in honorem filiae instituerat,eodem teste Capitolino,eique rei formam dicitur D. H drianus antea dedisse, LIM Ua,9 .certe, Τ. de alim. H. Denique optimorum Principum INec ratio semper fuit:. puplice alimenta ciuibus tenuioriabus largiri Itotiusque rei frumentariae curam ad se reuocare. Similiter Christianorum vetus ecclesia, ut Tertullianus lib. aduersis Gentes cap. 3 9. scribit,pueris & puellis,re & parentibus destitutis, sorpnanos intellige)alimenta ex stipe collatitia dispensabat. Quod in Virginibus Vestae seruauit diu ciuitas, aliisentis publicE datis, donec Principes Christiani adimerent, frustra Senatu & Symmacho Praefurb. legato eius r nitentibus: cui respondit eleganti sumo carmiane Aur. Prudentius felicissimi poeta ingenii.In prouinciis quoque haec Principum Rom. cura evigilauit;praesertim in iis, qui expositi essent. quos appellabant, propter alimenta quae ab iis dabantur, qui eos suscepissent, & in seruia tute educat lenimam dc de conditione& de alimentis eorum quaestio oriebatur,ut ex epistolis P linii PD. Io. apparet, epso qua

Traia

18쪽

mzar alib. B

Traianus ei rescribit, nec adsertione denega dam ijs, qui ex eiusmodi caussa in libertatem vindicabantur neq; ipsam libertatem rodimendam pretio alimentorum. Primus D. Marcus de alimentis priuatis 3c liberis hominibus relictis cauit: nemo enim ante ipsum tale quid excogia tauit, cum absurdum etiam videri posset, vel re, ne liceret alicui de re priuata & familiari transigere, Liuristemium, ψ .sipari ruffripam Ad hanc D Marci Orationem factum est Senatusconsultum : quo etiam nomine appellatur rn eleganteris .item suffri ndin.inrib. Qiti,dς Me, adeoque de omni ratione iuris Primcipalis copiosὶ disserui in libro de Orationibus Principum: ut hic inculcare necesse non putem. Haec modo ad illa verba Vlpiani in h.Lcum hi npris. Diuus Marcus Oratione in Senatu recit ta effeci dicere volui: quo plane modo de alia eiusdem oratione locutus est in l. a. f. de Fen

u dilat.

1; videndum,quid alimentorum nomiai: IN ne contineatur, quod est generalius cib i. rhs,diaxijs, & similibus: sed angustius paule vi- , ctus vocabulo. Nam victus comprehendit o- , t mnia, quae ad corporis usum, curationem, cutii l xum quo pertinent, L verbo victus,4 3. . A i

19쪽

is Verb/g puta, cibus, potus,vestes, calcei, stra- ῆta,habitatio,& alia d.lt. 2 Giari .de alim. leg. tquae fere & alimentorum verbo, cum latissimd accipitur, continentur, quia sine his alli corpus non possit Uegatis. .vltim Aeal .leg.ut cum :alimenta leganturtanon cum stricte, ut cum de Malimentis transactum est: nihil enim, praeter c bum Apotum,in transactionem venisse inteuligitur, ut postea dicetur. Medici etiam aerem in victu ponunt: sed Iurisconsaliorum proue ubium est, neminem aere sed vento vivere: du- dctum ex L 1. Cisalim pup.prast. Medicamenta ἴetiam quidam contineri victu, imo dc alimetis, si dicunt: ego non puto, L non omne,j. depen.leg. Ucum dotem,*.sin autem dilut.magrimon.nam cur non etiam vnsuenta huc referunt3 quae e iam in potu addi solita testatur Plinius lib. I 3. Tcap. 3. tantique amaritudo est, inquit, ut odore prodigo fruantur ex Vtraque Parte corporis; in

ut immerito irrisiis videri possit P. victorius; 'qui Theriacam bibi scripsit, in loco quodam 'sM. Varronis; quam Papinianus inter medica. ' menta numerat, quae in villa secessus caussa habentur, ἱquaesitum. 12. 9. idem respondit,st .deinstrum. leg. Pro re tamen & qualitate persen rum nihil absurdi sit,& medicamenta contine- aeri victu dicere. Nam & pro ratione valetudinis alimentatij faciendam transactionem, Vlpi nus dicit in h.Lcumhi,9.modiu.&alimentis,quet

virgines vestales in publico epere dixi, etiam pi

20쪽

mcdicamenta adcedebant. Gell. I. U. I 2. Plinata. 7. p. I9. praesertim verδ ea, quae ad partem ανα 'sικίω Medicinae pertinent: quam

intelligit Cicero, cum iocatur ad Atticum scriabens, Ciliciam a se προοψα φεφυιέν , id est,refectam esse, quam Appius antea curasset ρειπως,sai uinem misisset,& quicquid Potuerat, detraxisset: Sed ad re: de Stratis inter se pugnare videnturi quos nos, 23 4. g. .st vera signifubi dicitur, etiam stramenta sub victu contin ri:&l. instratum, s. eoae tituL ubi dicitur, ει gula non contineri. Facilis responsio est. Haec t. s. loquitur de veste stragula:haec non contianetur victu. at d. fyla. de stramentis, haec contianenturmam sine his, quae vice lectuli sternantur, id est, sine aliqua re ad capiendam quietem strata, vivi non potest,ut ait d., . Quare a

liquis torus e stramento eraF,qualiter nunc e

iam in castris gausape, inquit idem Plin. Bb. cap. 48. At sine veste stragula viui potest: sine veste non potest,qua quis induitur. 4 are & in victum accipitur vestis, non stragula: ait d.l. s. ubi vestis stragula dicitur esse omne pallium,&mehe hoc omne vestimentu,quod scilicet inijcitur,contineri in stratu, Labeo illic ait: Quod etiam ex Diuo Hieronymo disci potest: Sic enim scribit commentario in Prophetam Hieremiam: Amictu & pallijs hoc enim significant) ut non solum cultu corporis esset ornata,& omnia haberet monilia fo