장음표시 사용
41쪽
ScipIONI s GENTILIs, IC. cimus posse auctore Praetore transigi: nimirum ut ea observet, quae mandat oratio ; & hoc est, quod obscure quidam dicebant, teste Durando tit. de arbitri 9. compromitti posse in
aliquem, ut cognoscat tamen tanquam iudex, de alimentis: ut sc videatur transactio iudicis auctoritate facta. Postremo duae res ad hoc caput annotandae sunt, de quibus Bariolus &alij
admonuerunt. Vna est, quod hoc loco confirmatur exceptio eius sententiae, qua posse tutoresvi oratores transigere de
hic dicitur,l. peratores,st depact,excipiendum est, nisi lis tamen fingatur: tunc enim irrita est transactio .Praeses, Cis transact.ubi id de admianistratore ciuitatis dicitur,qui tutori similis. Alterum est, quod valet ad statuta ea, quibus mi nores prohibentur in integrum restitui adue sus sentcntiam arbitrorum: id enim intellige dum est, nisi us ficta sit,arg. h. l. U. Innoce tius tradit in cap.grauis, ex.depog qua in re etiam merito notatus est ab Iasone Angelus,qui dixerat posse post rem iudicatam etiam compromita
sum vel transactionem fieri, si generis facto compromista de omnibus controuersijs posteae subhciatur haec clausula, ut intelligatui lis doc5trouersia esse omne id,super quo anteaebi promissum, vel, ut loquuntur, arbitratum se rit, idque Florentiae valde usia ari pro cautela Aicunt, quod est contra fidem,&iura transa ctionum nouissima, L, cum lanii. Coae de
42쪽
DE ALIMEN Trs, LIBELLvcnians t. & refellitur aperte ex h. l. cum hi, I. si cum iis, ob quam Lerrorem situm emedauit Angelus ingenua confestione, ut summi quique viri fecerunt, ut Hippocrates, quem ad hoc mi'ris laudibus extollit Corn. Celsus, Papini nus noster, teite Culacio. CApvT VIII. De alimenti uturis transigi vera
SEcundum in interdicto orationis verbum
erat Alimenta: quo verbo quid contine tur,supra exposui. Hic illud obseruandum est sic acceptam esse Orationem Marci, ut de alia mentis tarxtum futuris, non etiam de praeteritis transigi vetet, Lis alimentis, C. de transact. Cur ira 3 Quia & ratio ita flagitat, & ipsa alimentignificatio atque natura, Ratio illa: nam peric tum nullum est, ne quis ebeat, aut fame perear, quod antea alimentis sibi debitis, nec praestitis ' caruerit: cur ergo non liceat de illis iam transisere ξ At contra verendum est, ne iti futuro e- eat, si alimentis,quae praestari in fiaturum d eant, ipse se priuet transigendo, cui periculo testator & D. Marcus occursum voluere.Sed Missum verbum Alinienta idem in hac orationesgnificat:nemo enim potest ali in praeteritum, neque igitur alimeta praeterita,cum ijs i on at iis, proprie alimenta dicuntur, sed λαφορικως,
43쪽
ag S cIPIONI s GENTILIs, IC. relatione scilicet facta ad testamentum defui
cti, qui ea reliquit ,& ad id quod fieri debuit:
praestari enim debebant ab haerede suo tempore, ut inde alimentarius pasceret. re licet oratio non expresserit, de futuris: tamen quia id ipsum Alimenti verbo & natura contineo tur,pro expresse haberi debet: & tamen quia dubitari de eo poterat,quod alimenta tam praeterita,qtiam futura dicantur,Imperator id consulenti rescripsit in d. l. de alimentis . praeterita non contineri oratione : rescripta enim de rebus etiam clatis certis sunt propter i onstulen- tium imperitiam, ut Lcerti ta clarituris, C. δεμ deicom. Pari modo commoda & praemia Athletarum iam praeterita de debite Athletae victori, si is aliqua de caussa iudicio sit condemnatus, ei eripi,& in caussam iudicati capi iure pignoris,
placuit. Praeterita,inquam,& debita,non etiam fatura, siue spem eorum praemiorum, ut loquiatur C. quare pign. exquaesti commodis,st de re indic. interpretanda: Ratioque differentiae manifesta:quia interceptis vel obligatis creditori futuris praemijs facile industria εc virtus Athletarum remitteretur, t qui nihil adse peruenturum ex victoria sciret. Quod in praeteritia commodis timendum non fuit. Idemque ius feci e ab interpretibus nostris porrectum est ad
stratuum: cum cade in ijs ratio esse videatur,etiamque clericorum, quod est expressum in cap.
44쪽
DE'Ati MENTIs, LIBELLvs.l a. ext. de eiusser. Sed de militibus contra puto,idque propter i. sertis in 1. V inussi, deer gasimilit.ann. Lb. I 2. Vbi vetantur accipere pretium siue pecuniam pro annonis praeteritis, &repudiata vel neglecta Becierum, ut ait, copia. Multo minus igitur licebit eis vendere,& in e traneum alienare praeteritas neglectasque a nonas. Imo nec iam persolutas,Vt existimo,pota si menstruum frumentum datum sit,non te
nere,nec sine flagitio miles alienabit. Id enim, hoc est, frumentum publice datum vendere; panemq; in dies mercari,exercitui AlbiniConcin Numidia probro datur apud Sallustium. P stremo videndum est, quid significent in d. l. do alimentis verba, si quaestio deferatur, licere de praeteritis alimentis transigere: An litem vel controuersiam motam 3 sed quae moueri lis p test de alimentis, quae deberi, utpote iam printerita, constet. Imo vero potest, quia cum alia mentarius hactenus vixerit, nec in praeteritumali possit,non videntur ei alimenta dupliciad beri,id est,&praeterita quibus non eget,& pr sentia quibus eget. Sed noc ad rem nihil pertianet,etiamsi sine mora haeredis factum sit, quominus alimenta praestiterit.De mora enim quPritur in usuris fideicommisserum, non in ipsis fideicommissis, cum de alim. oz.
45쪽
De alimentis tantum ultima voluntate res
filis transigi, prohiberi. ID vero etiam ex selo verbo, Relinquendi;
quo usa oratio est,intelligi poterat. Pertinet enim hoc verbum ad ultimas proprie volunt tes,l. i.* penult .de Tabul. Dib. l. Luciin, 9 Iliam f.ad Senatuscons. Trebest. Quare Vlpianus sic scribit: Haec oratio pertinet ad alimenta quae testamento, vel codicillis fuerint relicta, siue ad testamentum factis, siue ab intestato. Idem erit dicendum, etsi mortis causta donata fuerint: vel ab eo cui mortis caussa donata sint relicta: Plane de alimetis,quae non mortis caus se donata sunt, licebit & sine Praetore transge, re,Licum hi β.haec oratio. via notandum,quod mortis caussa donare priori loco prospecie a cipitur vltimae voluntatis: posteriori, pro ge nere. Quicquid enim quis ex alieno testamento vel codicillis, vel ab intestato capit, id mortis caussa capere dicitur,quam uis mortis caussa donatio a mortis causia capione distingui doctrianae caussae soleat, tanquam species a specie, sicut& ab alijs capiendi figuris, quae proprio nCm ne appellantur, inquit Gaius, puta haereditate, legato,fideicommisse, ni ricam sF.demorica donat. Quo fustum est, ut quam uis quod haereditario iure quis capit, mortis caussa capit, quia eae morte alterius, ut idem ait, nam cisciturr cadita
46쪽
D8 AL MENTIs, LIBELLV s. trciscitur capiendi occasionem: tamen Haerediatatio iure capere,& mortis caussa capere, ab e dem opponantur in autem 76. .adleg. GLeid. Quo in loco exemptu mortis caussa capi
ius habetur. Si quid alicui detur a cohaerede vel legatario vel statvlibero implendae conditi nis caussa. Quae scilicet conditio ijs iniuncta est adefuncho:&propter quam dare alteri coguntur,si velint, quod sibi relictum est, consequi: cum is qui in conditione positus est,nullam aduersus eos petitionem habeat, l. 8st quis om- cinis unde vulgo dicitur conditio nihil statuit. vel nihil ponit in esse. Q md autem Vlpianus ait,vel ab eo cui mortis eaussa donata sunt, relicta: intelligit eum etiam cui mortis caussa don tum est,onerari fideicommissb posse, non secus atque eos,qui legatum vel fideicommissum veshaereditatem acceperint, Lab eo. Fibul .hunc locum Vlpiani citat, Crisideicomm. Idemque de eo dicendum, qui mortis caussa capit, putastatulibero implendae conditionis caussa dare iusta,ut supra dixi, quidam 9 s. g. vis. U.dele . I. Legati dc fideicommisit nominatim non recitvlpianus mentione, quia satis ex illis verbis generalibus intelligi poterant, δί quidem sola debebant: alimentorum enim haereditas non relinquitur, sed legatum vel fideicomissum: item codicillis, quos nominat , haereditas non relinquitur. Nec vero obstat quod verbum, Relinquo, ut x verbum,Comendo, Paulus tanquam
47쪽
ineptum in fideicommissis reiiciat, nullamquῆ is parere actionem fideicommissi dicat titui. i. ubi Cesacius opponit ei Scaevolam alia LLucim,*s mst ad Senat cons TrebelL Neq; iiii enim dissentiunt illi. S ed Paulus eo casti loqui 'ii tur, cum simpliciter in testamento Relinquere aes aliquid se puta Titio dicit. In specie autem d. 9. ad fliam, adiecit testator illa verba, Quo legato iuscio illum contentum esse. Postremo illud ob- α, seruandum est,si testamcnto alimenta sint re- ηἰli sta, non aliter transigi de hs poste, quam ver Ilii bis testamenti inspechis , ut est nobilis & geno fu
ITa enim diserte Vlpianus eodem loco scri asilbit: Plane de alimentis quae non mortis cais ij sa donata sunt, licebit & sine Praetore transige- Te,d.9. haec oratio. Idem & multo magis intellia νῆ gendum est, de alimentis ex contrictu debitis; iunVt ex tota l. cum hi, apparet, & alijs locis de hac oratione scriptis, in quibus nulla mentio nisi
relictorum δί donatorum causia mortis ali- hic mentorum ste& ratio maior,ut mox exponam; latin contractibus, quam in donationibus, valet, ita
Contraistus est sine dubio stipulatio, l. i. f. depact. Quid igitur,an stipulationem omnem ab Ieta
hac . tra Imnonpertinere Orationem.
48쪽
na Ax et M E Naaso Lan ELLVM 3 3Lacor: tione xcije usi has ορ-1 forte pro ponatur mortis caussa stipulavo. ut antiqui v c bantiquam ita Festus ex Labeone definit,quet ita fit,Yt morte promisibris eonsrmeturiaut sis quidam dixerunt, cuius stipulitionismura fuit ea j. Haec enim mortis causa donationis spς-cies est, Idopet Lmortis caussa 3 st de mori. . donat. At con nPn omne, quod moriens do. nat, uti in nimiis mullg d are intelligitur, ut in L SQ in ηst.. d. inon tam mortis caussa, quam o iis donare dicitur is, qui cin extremis
vitae iniistitutus filiolute aliquid donat, & sine, ita podi ne redhibendi. QAsmodo apud
-- die Te nunc habet isti fecundo M. o. Pim/mMqUnaen haec verba Mbrientes do hant, Giussa donationibus accipium, xur, pr inertini Uud alios scriptores: ut illo loco cipnionide Augusto, quem vigesimam haeredit tum M le torum ail alendos exercitus gisse ait, ι εαν, inquit, clam et λε- ι M Donationes enim. a morientibus iam intelligitlegata,n5 alia, Met mortis caus si Gnata,' puto. Similitea & Latina consue tuilo hqςμ4Wij xiit, Dicit enim, Moriens illet status ςsh , Illud vel illud moriens dereliquit quamuis vivus id fecerit, inquit D. Augustinus bb.3. de Civit. Dei cap. 1 f. ubi disputat prolixo.
49쪽
3 S c Γν ro NI s ' σε υ Y i t i s, hendum.Nunc reddenda ratio est, cur in δon iis inter vitios vel debitis ex contractu aliquo alimentis lociam haec Oratio noti habeat.Et v rissima illa est, quam Duarentis .I I. cap. 4 attulit, non vivideri vult) primus excogitauit, cum ident multo antea & Alb rio de Rosato & alij interpretes scripserint teste M nochio M. I I. arbitrar. iud UE Zion. caseux o. Voluntas deiancti videlicet eaustatist, cur de alimentis testamento reliala transgere lion liceat, quam voluntatem ibbset,ita in Oratio Marci, & Sehariis consilituριidque i publi Ei caussa,vi supra expositum. Nol est enitii de sinctus eum,cui alimenta reliquit, egere vlo te queri hominem renuem &imbecillum vel motibus equioribusnoueraci Cuiusinoeshω millibus relinqui alimenta soletiti Alinientatio igitur consultum voluit testator volu tatem neque haeres,neque alii mitius, neque alius quisquam op pugi ares debet. At donatis inter vivos aliisentis vel alias debitis nulla talis ratio occurrit,sed potius contraria nisi promissor non tam alimentario, quassi 'sibi consulit dum alimenta certis pensionibus diuidi visai bit hic Cuiacius: Ad hocinter duoi iesconrea eta, cur non possit eorum coissense histrahi vel mactariZ Lprout quidque, f. desoLLes eo linconsensu: nam si niteruter dissentia vel smen varius,velis qui alimenta constituit,noi, purem posse transigi,ne Praetoris quidem in soritare
50쪽
sDt ALI: ENO R,Lrna ULWs 3sidquein alimentis praesertim ea lege donatis in cunctanter admittendum est,il. I . C. aedonat quasi bn Od. Quod si ex contractu aliquo alimenta debeantur, pran si re alimentarium non solum citra authoritatem Praetoris, sed etiam sine consensu debitoris posse, verius est, nulla enim lex ,nullaque ratio est, quae transi actione iniqrdicat. Imo contra lex praesumit Unumquemque in eo cautiorem esse, quod staindlistria acquisuerit: ut praeclare a Saliceto disectum est ad .de alimentis, Cis transact.Incurredior quidem est Rci non parta labore sed retim, ut ait Martialis. sed & homines tenaciores facit. Hic quaero:quid dicendum sit,si inter vivos donata sint in perpetuum alimenta, deinde dona tUr moriatur, an post mortem eius poterit alimentarius transigere ξ Et si quidem ei alimenta reliq uerit. quae vivus ei praestabat, quo casu ea praestatio sequenda est , quae nouissima siue mortis tempore fuit, ut est in L ela, 9. 2.Fideri dubitari non debet, quin tanquam, in relictis habeat oratio locum. Sinnon reliquit, ut dixi : sed iam ab initio cum ea constitueret. t petua esse, id est,usque ad vitam alimentarii, licet se mortula, cauerit idem iudicium fore puto, quod de alimentis non mortis caussa dona iis, ut locus non sit orationi, d. 5. hac oratio QMd si ad certos annos alimenta testamento relicta sint,pertinet ad ea quidem Oratio,