장음표시 사용
101쪽
mum admittere enixe rogo. Veritatem quoque horum experi. mentorum sequentium intueri semper placuit D. EDLEAgα
Medicinae Licentiato, de D. ROLOFP Medicinae Candidato ;multa etiam Cl. AuRivi LLi Us Medicinae Doctor Suecus, ct alii Clarissimi Commilitones una mecum contemplati stini: pro qua benevolentia & vobis grates UO quam maximas.
uniculum circiter unius mensis cultro meo subjeci, ut motum peris lallicum mihi perspectum redderem. Aper,
to ergo abdomine observavi omnium intestinorum motum non sol tim tenuium, sed de cras lorum. Hoc animalium genus
coecuin habet uentriculo fere simile latitudine de longitudine. Vidi in his non solum motum peristia tici m , sed dc antiperistallicum, constringere se ne pe S relaxare intestina ct sic Deces ad inferiora dc superiora propellere. His observatis, aliud moribundum corpus intestinis liberavi, eaque naensae imposui; perreYerunt se constringere, oc contenta ad alia loca propellere. II. Aliud hujus generis animalculum aperui, dc cum praesentibus amicis motum tam peris fallicum, quam antiperistat lictim perquam evidentissime in omnibus intestinis quoque perspexi; ea variis in locis irritavimus, ita in loco irri.
lato variae rugae apparuerunt vallem quandam formantes.
Eo phoenomeno lustrato, intestina uti in priori eXempta mensae imposui, quae motum suum tam diu retinuerunt, donec pinguedo lubricans frigore congelata esset, & fibrae exis inde rigidae. III. Aperui semel solus in cubiculo meo tale miserum animalculum. Aperto hoc, praeter dicta observavi ventrieulum variis in locis irritatum evidentissime se quoque constringere, variss plicas δί rugcs formare, Sc contentum in duodenum propellere, cujus duodeni exinde constrictio, sub-
102쪽
sequens Iterum relaxatio a dextris ad sinistra perquam citisti. me orta, donec nihil amplius, praeter spumam qua iam, in ventriculo superesset, uti ex aperto ventriculo con sitit.
ruit hic motus intestinorum tam peristallicus, quam antiperis fallicus; vesica urinaria urina plenissima erat; eam acu irritavi, qua irritatione mota se constrinxit, ct contentam urinam expulit V. In inquirendo ulterius hoc motu intestinorum occupatus, aperui & canem mensium circiter trium. Disse- cui musculo ς abdominales, & separavi ita, ut peritonae una integrum manserit Vidi nihilominus motum intestinorum tam in tenuibus quam crassis peristallicum
VI Aperui alium canem viventem, & irritavi ejus ventriculum butyro antimonii, quo facto, tam secundum longitudinem quam latitudinem, validissime & ar stissime se constrinxit. Canis hic, etsi abdomen apertum esset, alvum sensim depositit, nulla certe alia ratione, quam solo hoo motu constrictorio Vesicula ejus urinaria & perinde fellea butyro antimonii irritatae se constrinxerunt, & expulerunt 27 contentum liquidum VII. Ut eo magis de essicacia hujus motus certus essem, dedi cani anni circiter unius uncias duas olei terebinthinae vesperi circa horam octavam, qui per aliquod tempus sub fornace quievit, postea vero per cubiculum cursim erravit, latravit, ejulavit, & os sinim parietibus & terrae Dicuit; inde iterum in latere dextro quievit, &respiravit anhelosissime, ut animam expirare videretur. In eo statu per horam integram inansit, tunc surrexit iterum & ambulavit
in cubiculo, ut tamen perpetuo ejularet; inde subsultavit itiat tum, ligna laceravit dentibus suis: & mox defessis in terram se prostravit; conatum ad vomitum passus est, nihil ta
103쪽
SI men evomere potuit, quoties in alterum latus reclinabatur, in eo situ mansiit; sacco denique inclusus per alteram noctis partem requievit, sed cum ejulatione & respiratione anhelosa; altero die hora septima matutina saccum aperui, camnem liberavi, ubi aliquamdiu paulum latravit, & iterum re quievit ; hora octava uncias circiter sex exhibiti lactis assu in .psit; sed aliquam hujus lactis partem iterum evomuit, eo
tempore etiam urinam emi sit bis vel ter, cujus odor erat terebinthinaceiis. Hora decima canem aperui; scopus meus erat motum peris fallicum imprimis integro peritonaeo videre, quod bene successit. Deinde inquisivi an aliquis adhuc odor terebinthinaceus in intestinis 1uperesset; sed nihil inveni. 8 Dii lectit igitur musculos abdominales di magnam partcm peritonaei , ubi cum omnibus praesentibus motum hunc evidentissime aspicere potui. Denique 1frangulavi canem, ut viderem an hic motus sit, ut alii putant, a motu respirationis; sed mortuo cane intestinorum motus lii perfuit. Durn jam hoc lustravi satis & oculis meis sidem adhibere potui, dissecui ulterius peritonaeum , & Observavi in Omnibus intestinis, ventriculo, vesica urinaria, fellea, eas partes irrita tas se constringere ita, ut minima pars luminis superesset. Et iam hi spei lustratis evulsi ventriculum de intestina de corpore; disiectii 'prius ventriculum, in quo materiem & odorem caseos uia a lacte hora octava assumpto inveni: sed de terebinthina nec vestigium odoris remansit. Hoc inspecto etiam tenuia intestina dissecui, in quibus materiam lubricam sub- flavam inveni, quo propius ad intestina crassa veni, eo magis ea materia odorem dulcem alcalescentem spartit, quod signum est incipientis putredinis ; de odore autem terebinthinaceo nihil inveni. Dissecui crassa etiam intestina, ut viderem num i hi forte odorem assumptae terebinthinae invenirem;
sed dissectis iis, quae in canibus valde brevia sunt, nihil de eo o dure inveni. Ex his effectus motus perist altici superius
104쪽
recensiti abunde patent, cum intra quatuordecim horas nutuluin vestigium hujus odoris in hoc tam longo canali fuerit 3 manus autem eo oleo imbutae etiamsi laventur, hunc odorem per viginti quatuor horas imo plures retineant. Nulla certe alia de causa hic odor evanuit in intestinis, quam amotu peristallico & a continua astusione aliorum suc- 29
VIII. Inquirere visum est in vase lactea, ct in tempus,' quod requiritur, donec cliylus ad vasa lactea perveniat. Dedi ergo cani dimidii circiter anui mane ante septimam solutionem heliotropii ad uncias tres & semis ; post dimidiam horam parum iterum evomuit ad se mi unciam ς paulo post iterum vomere conat US, me minante, a vomitu abstemius in latere dextro jacens usque ad horam decimam in hoc situ mansit, qua hora aperui hunc miterum canem, & continia o inveni omnium intestinorum motum. Hoc perspecto irritavi ventriculum, vesicam urinam, felleam, quae irritata constringebant se arctissim . Aperui ductum Choledochum, ex qua apertura bilis tarde fluebat, sed dum ulterius vesicam folleam irritabam, magis se constringebat, & dum id fiebat, bilis celerius di copiosius affluebat. Et his observatis separavi ventriculum intestina a reliquo corpore, ct inquisivi quo loco coerulea materies antea a cane viVente assumpta retineretur Dil secui ergo primo ventriculum, in quo nihil nisi matcriem pultaceam ab alli impio ante pauca S horas pane repet D. In tenuibus vero intestinis materiem spumosam flavam bili sunt lem. Dissecui longius hunc canalem intestinalem, qui ita constrictus erat, ut in aliquibus locis apicem forficis vix in trudere potuerim. Intestinum tenue hic per viginti circiter digitos mane erat inane, ut nihil nisi quinque vel sex vermes in eo invenirem; ulterius pergens indissectione hujus canalis intestinatis inveni massam ante aissumptam in parvos globulos muta latu in intestino quod anatomici ileon vocant.
105쪽
Postea inquisivi in vasa lactea, quae evidenter ubique apparuerunt plena materie coelii rea ab assumpta scilicet soliuio heliotropii 1, evidentius vero prope pancreas Aselli, ubi etiam noduli horum vasorum conspiciebantur, & designabant valvulas horum valorum, impedientes chyli versus intestina re, gressum. Praeceptor meus de HALLER , qui matutinis horis mecum coerulea vasta lactea vidit, eadem publice in theatro anatomico nempe hora prima pomeridiana demonstrare voluit, at eo tempore jam evanuerant.
IX Dedi cani anni unius post horam decimam ante meridianam grana decem arsenici sibi, quod in tria vel quatuor frustula divisi, & involvi similagine ; bolum hunc canis lubenter & nullius mali sibi conscius allum psit; in post mediam horam aeque bene se habuit, ac si nihil infensi corpore accepisset. Dedi ergo denuo devoranda grana decem arsenici in pulverem trita, dein parva quantitate laetis soluta, quae rapacissime assium psit, post quadrantem horae evomuit,
illud autem , quod evomuerat, iterum devoravit, de ita aliquoties sordide repetiit evomere, & evomitu reddita devorare. Inde perrexit evomere, ut tamen ejecta non devoraret. Postqtia in novies eVOmuerat aperui canem , aperto Vidi quam evidentissimu in motum intestinorum Omnium, Ventriculum ac vesicam Urinariam constrictam, in parte exteriori ventriculi aliqua rubedo erat, quae insana mationem indicaret; vesicula fellea irritata se constrin&it. His satis perspectis intestina, ventriculum e reliquo corpore evulsi, aperui; cum valde constrictus esset, Jnveni in eo materiam aquosam
in spumam coactam, lavi ventriculum, inflammatio distin istius apparuit praesertim versus pyloruin. Dissecui intestina quae vehementissime inflammata erant, Jc longiorem p a tem aperiendo inveni frustillum aliquod arsenici; in ea sede in qua haec masula haeserat, intestimura ita erat consertinum, ut vix apice forsicis lumen ingredi potuerim. Haec autem
106쪽
coiistrictio erat circiter duodecim digitos supra intestina cra' 1a. Dissecui porro intestinum crassa versus & inflammationem semper mitiorem inveni, quo propius versus tmestina crassa perveni, sic, ut proxime intestina crassi, ubi ileon in coecum ingreditur, nullum inflamimationis vestigium conspii
X. Intrusi cani hora prima pomeridiana violenter mercurium sublimatum ad grana decem, tum grana decem arsenici albi cum parva quantitate lactis; vix liauferat venenum quando vomuit materiam viscosam in spumem coactam, bis autem vomuit. Continuo canem cultro anatomico subjeci, ut viderem quomodo per motum antipori si alti cum cibi ventriculo contenti per oesi, phagum & Os expellerentur; aperui abdomen; sed nihil vidi nisi varias constrictiones in sede ,
pyloro, propiore S, in curvatura majori, minori, versus cardiam . sine ulla irritatione externa. Eae constrictiones non stim ciebant ut canem ad vomitum disponerent, eo ergo animalis statu satis lustrato Uariis locis ventriculum acu pupu- i; ita in loco irritato se ulterius constrinae it; resecui demum ventriculum ab oesophago, pars disiecta ita se constrinxit, ut vix lumen ejus inveniri, & aliquid de contentis exire potuerit. Eandem constrietionem in intestinis a se in vicem resectis observavi. Aperui porro ventriculum, in lito vehemens inflammatio erat; nihil autem in eo nisi aqua in in spumam coactam inveni. Tunc intestina aperui, in quibus eandem materiem inveni, sed magis flavam; in intesti. nis vero nullum. erat inflammationis vestigium, manifesto indicio hunc mercurium nondum eo pervenisse. Ea materia aquosa canalis intestinatis totus plenus erat usque ad coecum; ibi duram reperi. XI. Cani unius vel duorum circiter mens iam grana
quindecim tartari emetici involuta in frustulo panis similagi ne i mane dedi, quod avidissime devoravit. Post mediam
107쪽
PERISTALTICO INTESTINORVM. sue
horam vomuit, vomentem adhuc aperui; vidi imprimis motum ventriculi in curvatura majori prope pylorum & cardiam, vidi omnium intestinorum motum. His latis lustra. tis cupidus experiendi an aer in thorace daretur, quod tam pertinaciter assirmat HAMBER GER Us contra Ill. Praeceptorem meum, Virum integerrimae fidei; resecui musculos intercostales externos ut interni superessent; deinde aquae canem
33 submersi, perforavi stylo argenteo pleuram, ea perforata
nec unicam hullulam aeream ascendentem vidi, quod tamen de ellientia esset, si aer in thorace reperiretur. Non recte ergo HAΜBERGE RUs se opponit Praeceptori meo in faciendis experimentis felicissimo, in enarrandis castissimo. Resecuiventriculum S intestina a reliquo cadavere , loca disseela ut in prioribus, magis se constrinyerunt, ut vix aliquid de contentis emuere potuerit'. non tam accurate tamen claudebatur
lumen ut in aliis canibus 5 forte ob rigiditatem tunicae mus cularis, qualem effecit immersio in aquam frigidam. Aperui deinde ventriculum, in quo spuma alba nullius odoris erat.
Eloto ventriculo inflammatio parva in eo apparebat. Inde
intestina dissecui : in pyloro inflammatio maxima erat per aliquot pollicum spatium. In toto autem reliquo canali spuma odoris nullius apparebat usque ad crassa intestina, in quibus massa glutinosa, foetida continebatur. XIL Canem altenim eodem die dissecui, motum, uti in aliis, sursum deorsumque agentem in omnibus intestinis vidi; hoc perspecto inquisivi in ureterem, & an constrictio in eo ab attactu cujusdam acris fieret, expertus sum. Adspersi parum butyri antimonii, vidi continuo constrictionem, non tamen valde magnam, ob parvitatem nimiam hujus canalis. Deinde a reliquo corpore liberavi intestina de ventriculum, quem primo aperui. In eo inveni massam
108쪽
albam cum succo gastrico & saliva mixtam. In testina aperui sinueni imprimis niassam flavam, id est bile tinctam, nullius odoris. Ea ulterius dissecui; nihil praeter verines per ali quod spatium inveni ; deinde iterum massam fax am : led quo propius ad intestina crassa perveni, eo crassiorem & anaglῖ pultaceam omni succo depravatam Decem inveni. XIII. Catum etiam dissecui, cum in his animalibus
experimenta sua, qui negarunt hunc moriam , fecerint, per suasus, non tam bene forte apparere hunc motum in his animalibus; sed persuasio falla erat, cum sine ulla disserentia aeque ac in cane & cuniculo hunc motum manifestum perspicere mihi licuerit. Nescio ergo quare in tot experimentis a me factis & jam recensitis hunc motum temper viderim, quem tamen tot clari Viri in si iis experimentis ab ipsis recensitis & in animalibus vivis institutis nunquam videre potuerunt, si verbis fides est, forte mea felicitas major fuit, forte vidisse noluerunt, ves in sectione vivorum
animalium manus nunquam occuparunt.