Disputationum anatomicarum selectarum /

311쪽

ΕT CAUSIS EΛM PRODUCENTIBUS.

a 99 rorem, a quacumque causa processerit, modo ad certum gradum perducatur, lipo thymiae determinandae comparem esse, quin certiora manere possint affectae partis indicia, sed aliuneta de non senaper parenchyma cordis primario accusandum fore, licet sufflaminata videatur actio, quippe cum vicinae p3rte S mum tuas sibi frequenter in oppugnando vitali uuisculo operas tradiderint. II.

Sequitur a Q . Lipothymiae gradum, durationem, imo& eventum e majori vel minori pressionis momento fibris, columnis carneis, vel orificiis emissariorum illato, ex intercepta magis vel minus fluidorum per eadem derivatione, sicut & caula sya vel instabili aestimanda, atque proinde fime-stam cc immedicabilem fututam quae e vitio solidorum cordis substantiam componentium, vel extraneis corporibus in ipsius sinu residentibus sobolem repetit, dum nequaquam desperata. vel saltem arte superari possit, quae a fluidis contaminatis, vel causis fugientibus commovet Ir. Sequitur tandem repentina ct quasi instantanea funera quae frequentius eheu nimis i invadunt, non telis incognitis, aversae syderationi, vel alteri adscribenda cati sae, quam variis obicibus, concretioni cuidam polyposae, callo, vermibus, aliisque subortis, ingenitis obicibus in thalamis, emissariis, quibus solitus liquidorum effuXus consertim supprimitur. PRoΡos ITIO II. Labem conceptaculorum N ennis ariorum ad cor pertingentium,

pel ab imo secedentium sipotbmiae producendae compa

Notum satis est omnibus, salva attentione ad lemmata pronost. primae ad liberam dc expeditam cordis dia

312쪽

solem dc systolem, sanguinemque ex utroque alveo cavae ocradicibus pulmonalibus redeuntem & in correspondentem auriculam semel exoneratum, de iii in appensa emissaria, simultaneo thalamorum nisu, mole & velocitate reciproce multiplicatis impulsum iri quae velut primaria flumina latius, ct ad ultimas usque remotarum partium oras acceptum liquidum, servata semper proportione capacitatum, diametrorum dc resistentiarum sine intermissione distundunt, adeo ut quo tempore dc instanti, solo conceptu delineandis, portio cruoris, Vel primus ejusdem cylinder ventricilloruin contractione in truncos ameriosos impellitur, eodem pariter sit nilis massa e venO- 74 sis canalibus, ob jam impressima effluxus liquido momentum per datos omnes canales in auricularum cavum stillet, hocce quippe intervallo eXpansionem ordiuntur auriculae, proindeque fluidi moles per vetiosos tubos, tempore dilatationis occonstri elionis ventriculorum, seta quod eodem recidit, utroque arterio si canalis statu trajicienda est, nam ut pluries demonstratum fuit in praelectionibus nostris anatoniicis solemnibusque recitationibus de oeconomia animali, pro disputanda Medicinae cathedra vacante, tota cruoris, systole thalamorum in tubos arteriosos ejecti quantitas venosiim tractum praeteros luere nequit, sed portio in productfionibus arteriosis ad dilatationis nisum stibsistit, quae dein tempore diastoles sinu ima cordis, & restitutione arteriarum in venas rursus exprimitur, ex qua alternata fluoris iiDmistione in arteriosos, aequali vero de uniformi in venosos canales, pulsum in primis sensibilem, desectum vero micationis in posterioribus, figura, si ructura,

robore, dc elasticitate membranarum utriusque tubi admodum repudiatis certius repetes. Ratione igitur contrariorum, si quaedam proportionis de concentus pars defecerit in quantitate, impetu, consistentia, progressu, intervallo liquidi declimentis per saccos cavae dc pulmonalis auriculas simul imple

313쪽

ET CAUSIS EAM PRODUCENTIBUS.

3oIpleturi, dein thalamos cordis, tandemque in trimeos arteriorisos, aut vasa coronaria, secessuri sicut & diametro, amplitudine, directione , nisi i dilatationis quorumclmque recessuum, portionem fluidi, in conceptaculum quodpiam, cavitatem, vel emissaria determinato semper vitio propius accumbentia au

normi ritu, inaequali tempore, & disimili mensura dictu sum

iri, adeoque accestim ad ostia conceptaculorum, impulsonein in cava, distributionem per annexos tubos, uno verbo machinae hydraulicae harmoniam invertenda patet ex indicatis lemmatis, cujus turba atque dissolutio per datos canales eamdem sortem brevi patientes , Omnibus communicata organis, pertinctiJosas, saltem apparentis motus inducias determinabunt, morido certae molis impedimenta extiterint, inficiamur enim ut

facile persuasum liabent) quamlibet ingeneratam, vel in solidis aut fluidis labem syncopticum insultum proditi turant. Ponamus itaque I φ . obicem quemdam ut poluptan

tumorem, adipem, grum Una sanguineum pulmonaris aut cavae truncum versus basim cordis Occupantem P) cognita enim

semel in vasis fundentibus inversionis, & intercepti motus lese, quae ad reliqua spectant emissaria sponte erumpent, licet autem cruor sit aptae quantitatis & impetus per venam pulmona- 6 rem pari pasti ad saccum usque flUxurus, in ipstim tamen ex oblato repagulo solitae liquidorum intra datum tempus exonerationi repugnante derivari non poterit, quo denegato progressu auricula sinistra, posterior ventriculus, appensa arteria magna , & successive enata vasorum partibus suppeditanti uni proles, eodem sere tempore fluido transituro defraudabuntur, unde remissior tardior; nondumque abso itus dilatationis de eonstrictionis conceptaculorum di tuborum immediate prosi-eiscentium nisus, qui languorem in meninSibus, cerebro, cereo

r p a bello,

i RIVER. centur. 3. observat. XXI.

314쪽

bello, inertiam in visceribus abdominis, defectum liquidi In

ramis descendentibus, verbo syncopticam ciebunt immobilitatem tamdiu perseveralitem, quam lm aiicto crtioris e radicibus praeterfluentis momento, ingeminato liquidi nervet influxu, vel artificiosa molecularum expansione vincatur & superetur obstaculi resistentia, quae liberum fluidortura appullum dc transitum patiatur, quandoque cum vitae periculo terminandum, si tantus nempe columnarum tumentium impetus, simulque ferrea quasi obicis moles intervenerint, quibus saccus pulmonaris ab auricula divelli posi1t q ) ut in non nullis derepente extinctis fietum legimus, nobisque iii noso comio Monspeliensi observasse licuit.

a . Simili in trunco cavae quacunque de causi ad- 77 nato repagulo, praesertim in termino quo fluetus e quavis adscendentis & descendentis rami ora excitati, sibique invicem allidentes concurrunt, sub orietur deliquium, utpote cum eadem progressivi fluidorum motus lege, tenuiori exinde filo in auriculam dextram ventriculum anteriorem & succedentem aristeriam pulmonarem effluxerint rivuli sanguinei, verberandis tubis sereis, expandendis vesiculis, & accelerando jam to pentis cruoris per canales venosos reditui prorsus impares, qui necessitate hydraulica palcitis vel in debita mensura ad aurict iam laevam, & thalamum ejusdem cognominis appulstirtis segniori emboli ictu, & insufficienti copia in truncum magnum S ramos communicantes vibrabitur, unde praeceps virium lapsus, pallor sibilaneus, partium frigus , functionum cessatio, itaque syncopi succedentia, eo tamen discrimine, ut morbi praesagia, si quaedam obvenerint, in impedito, vel suppresso per sinum pulmonaris, aut cavae, sanguinis tractu diversa sigitorum specie prodierint, quippe in primo casu propriae re-

315쪽

gioni pulmonari angustiae, ut immensi ponderis sensis, & subitanea spiritus praeclusio declarantur, dum interior partis a Lfectae subsultus, violenta distractio, acutus dolor, & tenebricosa caligo alterum praecedere solent. 8 s O . Multo magis obstructo, vel impervio, ex quo

caeteri derivantur sanguinei fontes, arteriae magnNe trianeo, ut lapillis, excrescentia carnea, polypo, tumore, callo, anetarismate, grumo fluidi, crasse- factis tubi parietibus, ostificatis, dc similibus sensibiliter peritura est organorum actio. adeoque instabit lipo thymia; etenim praeterquam quod omnes liquidi e thalamo posteriori ejectae columnae trunci ca 'uri ex dato obice subingredi nequeant, ultimae vix salutato vasis ostio, di superata stati in valvularum obnitentium resistentia,

versus conceptaculum, aut emissaria coronaria necessario re. fluentes, continuato dein in auricillam, truncum respondenistem, undis de novo advenientibus, semper increscente momento, copiosiori demum advecto cruoris per oriscia venarum r) in medullam cordis rivo in ordinatam fibris, columnis, ct tubis coronariis compressionem, inceritamque fui dis lin- pulsum, feriatione motus brevi stipanda illaturae sint, accedit insuper ut sanguinis rivulus ab impedimenti mole illibatus, languidaque vi impulsus praeterfluat truncum a ortae, qui distendetidis ramis discedentibus, replendis motricibiis villis, de suppeditandae fui dorum in organa derivationi nequaquam sus-79ficiet, unde generalis humoris purpurei in arterioso tractu

lentor, stagnatio, concretio per radices venarum ad cavam ex continuo syptaonis commercio transitura, quae vitalem exis

inde multiplici titulo intercipiendo a luxum, omne partium robur, & macies nae potentias successive dejicient.

316쪽

4 φ . Neque solum existente obstaculo In arteria in a. gna in propinquo est syncopes, & impendent exposita mala,

verum etiam in trunco pulmonari latitante, quemadmodum enim e sinu posteriori ejectus cruor aorta excipiendus, Ut ad reliquas corporis partes diffindendus sit, ita totus e thalamo anteriori ad alluendam regionem pulmonarem in truncum arterio im secedere debet, sic enim ordinata fuit cordis actio

ut motu introrsum ventriculorum, mutuoque parietum accessu gemini simul trunci implerentur; esto igitur sanguis jam

constanti passu & mensura fluens per sinum cavae in auriculam dextram, dc ab auricula in thalamum anteriorem, sed os fendat impedimentum quodpiam ad fauces trunci pulmonaris vi natur ali contra filonis ventriculi anterioris halid qua- quaquam superandum , cumulandus sane purpureus liquor deducta solum tenuiori ipsius parte in truncum S superstiti aditui proportionata) intra thalamum anteriorem re datam seriem conceptaculorum, exundabunt cavitates , dc opprimentur villi motrices, donec fluento sanguinis, & victrici lymphae nerveae nisu abripiatur repagulum, vel saltem minuatiar resistentia amplum spatium singuini concessura; interim sublata vitali pulmonibus irrigatione, concidunt 11ecessario vasa, flaccescunt Zc inertes fiant Vesculae, dominantur conis fertim irrumpentes fluidi aerei columnae, novo adhuc errore suidi in venosis stagnantis radicibus, vixque ad auriculam laevam de sinum pertingentis intendendae, qUae ultimas cons quenter praecordiorum , dc totius machinae angustias ingerine rabunt.

Quamvis autem stupenda oc instantanea quasi lipoth miarum graviorum species ex suborta in conceptaculis de enitia sariis notatis primaria labe fere semper dimanaverit, verum-taineu intacta notabiliorum numinum origine, dc in obscuriori

317쪽

ri genere receptaculorum, s) organorum, at Ueorum, oc fonticuislorum residente vitio, incedunt & declarantur frequentiores animi defectiones, ut obstructis & compressis ramis intercostalibus inferioribus, phrenicis Vel diaphragmaticis, coeliaco, gastri is, coronariis stomachicis, hepaticis, splenicis mesentericis superioribus, & inferioribus, renatibus aut e mulgentibus, capsularibus, spermaticis, lumbaribus, sacris, iliacis, cruralibus, poplitaeis, tibialibus &c. Stetit & in

8I parte superna caroticis internis, ct externis, subclaviis, mediastinis, pericardinis, trachealibus, mammariis internis, thymicis, cervicalibus, vertebralibus, spinalibus, meningaeis, auditi vis, intercostalibus superio libus, bronchialibus, oesophageis, axillaribus, thorachicis, scapulatibus, humeralibi is, brachiatibus, crabitalibus, radialibus & rὶ quorum mechani in lim ex expositis facile quisque expedire poterit, quippe in tubis vel organis iubjectis liquida haerere Se cumulari nequeunt quin continuo columnarum succedentium ri4 vulo copiosius in vaseula majora libera deriventur, quae superfluis & redundantibus undis brevi obruta humorum fu xum remorantur, solitamque Versius Vitalia conceptacula viam intercludere debent ; hinc ultima in summo morborum

scutoriam increm ei to, vel eXtrema chronicorum consumptione frequentioribtis deliquiis hora Muntiata, ob jam sentescentem du in spissatum in truncis majoribus sanguinem, do. nec ad confinia cordis expirantem motum plane suffocatura concretio, dc in farctus pervenerint, limo minc felices, modo infaustos eventus morborum complurium, ut febrium putridarum & malignarum, stasis infammatoriae, a toniae viscerum, eodem signo saepius, ct sine causa iraanifesta, re

currenis STARL. de vena porti multor. τ' RivER. observat. Xlli.

318쪽

currente certo Vaticinamur. Tandem ut nihil eirca emi in-ria intactum res inquamus, ramos coronarios attingemus qui ii Esumptibus, & reparationi cordis potisIimum dicati, mentura etiam & progressit fluidorum in eorundem tractu vel leviter aberrantibus, vitalis machinae motum promptius implicarict retinere poterunt; itaque ingenitis vermibus, lapillis uain quacumque anastomoti coronaria, 1ub orto callo, tubereulo, diametrum arteriosi dc venosi tractus ex parte obtundentibus, accreta, inter sibras copi siori pinguedine x liberam expansionem surculorum cohibente, vel difficili, par tiali tantum, aut tarda immissione cruoris γ) in auriculas, thalamos, eorundem cava, subsecuturam musculi intermissione in compertum est, quae pari ferme Diodo superveniet, licet maliun non aedibus cordis, sed viciniae agglutinatum inhaereat ut siccitas nimia, tumor peri cardit, aqua, humor sanguineus, purulentus, ichorostis, vel altera causa corticem involucri intimitis adeo premens ut perfectae ventriculorum dilatationi librarum & tuborum coronariorum nisi ii aut fluidorum pec cava distribivioni pertinaciter reluctetur. Inseres 1 facile syncopem invasaram, si repagula intextu sinus cavae & pulmonaris, in ostiis utriusque magni arteriosi trunci in ponte arrectario valvularum tricuspidati-uin, mitralium, & sigmoidearum, vel demum in principio, aut tractu omisiariorum coronariorum delituerint ; hanc vero data aequali impedimenti mo Ie dissicilius inducendam ex

COROLLARIA.

319쪽

ET CAVSIS EAM PRODUCENTIBUS.

objecta resistentia in mininus surculis, di ab Crigine remotioribus, quantitas enim & celeritas sangIlinis fluentis promptius motum oppressuri lonye majores in primo casu, illinores vero extant in secundo , adde quod ullus nisi in vitales recessus pateat emuxuris liquidis aditus, dum e contra civerticula vel rami collaterales redundanti excipiendo humori

praesto esse possistit. II. Inferes et Q . posito eodem in quocumque emissariorum

memoratorum obstaculi statu, eo frequentiorem futurum esse lipothymiae insultum, quo novus Caularum extraneartim concursus accesserit; tu GDAMinis an calcscentia, impetus, vel

insolita systernatis nerVUs concussio, quae generalem in vasculis crispationem, Vel praeeipitem sanguinis mole cularum ciendo expansionem, servatam adhuc fluidis emtixuris aperturam penitus obturabunt 3 hinc concretione polyposa, vel aliis obstaculis natis in vicinia cordis jam correpti, medio in exercitio cursus, ambulationis equitationis, scalarum aD census, vel cujuslibet alterius motus muscularis syncope facilius opprimuntur, satisque occumbere pollunt. III. . Inferes 3 p. utrumque inspirationis exspirationis motum instante syncopes apparatu ad sensu ira abolitum iri, licet diastoles & systoles pneumonica cordis actioni ad amus sim non respondeant uti perperam asseruere Q. , quoniam in

quacumque emissariorum ad cor, vel ex ipso secedentium parte constituanti r Obices communem regionis pulmonaris alveum intercipiendum , ViXque proinde expandendas dissendendas esse veticulas necessum est ut patet ex ari. a Q. priap.

320쪽

prop. I. cap. 3. quae collapsit & vacuitate alternatam fluidiae rei immitsionem & expultionem abnuent.

IV. 83

Inferes tandem incerta esse concretionis polyposae, vel obstaculi prope cor existentis auguria, adeoque palpitatio . nem, vel puli his intermissionem, Ut vulgo creditur, tanquam indubitatum lignum nullatenus habenda fore, siquidem determinata labes cum aequali neque interrupta, sed lautum leviori arteriarum micatione inesse potest

In qua referuntur errores fluidorum cava corssis, vel motrices ejusdem villos alluentium. Perpensis huc usque vitio & labe conceptaculorum vel emissariorum cordis motum alterantibus, sequitur ut in quam ejusdem criminis suspicionem Obvenerint fluida duplici con-1hmia genere sanguinis nempe, & lymphae nerveae ora earin diaca continuo praeterlabentium cruamus ; quaε cum mutabilem obtineant nutiliam, incertoque suXu moveantur, &decurrant, Varios quoque erroris titulos oblatura sunt; etenim si cruorem statim seligamus variis molis diastolem, & 86 systolem cordis oppugnando, lipothymiam concitaturus est. 1 φ . Insolita ejusdem copia, atque quantitate a) quibus vasa impensius replentur, quippe aucta supra modum sanguinis resistentia, fluidisque in majorem molem assurgentibus, ita distenduntur, atque ab axe recedunt vasorum parietes, ut deprimantur, & superentur vires, solitoque reni