장음표시 사용
841쪽
tamen ad cordis cava, nec defuere SANΤoRi No adsectae ' t, nec defuere plures observatores. Ili. MORGAGNi , fluidis usus diversae gravitatis specificae, aqua nempe, vino & spiritu vini,
lehre et ter Th. g eo 3 Disi. de Refig. θυυ io Ptumonibus. Halae habitam 17 8. p. 22.13 SANTORi Ni Observationes partim sequitur . partim corr gere Uo' luit nuperus scriptor Italus PuIATI. Librum edidit, cui titulus: De
morbo Narψniano tractatus. Auctore IosEPilo ANTONIO PVIATi Feliriae Med. Prim. O c. Fel triae a. 1747. 4. quem , ut alia ad opusculum
perficiendum subsidia benignisti me
communicavit, Vir summa semper observantia colendus, Ill. &Gene Iosissi naus de HALLER . D. PU-JATI, quia morbi, quem describit, originem, a noxiis em uotis soli palustris Narontini , deducendam judicaret ; suarumque ideo partium esse, de aeris ingressu in sangui nem, & de pulmonum ossicio verba facere, ad Rostrae tractatio ni S argumentum divertit, idqire diffuse fatis discu ssit. SANTORINO,
quo neminem CuriosiuS rem exantinasse dixit, de ventriculuum cordis aequet litate assensus eit; &mensuras vasorum magnorum,
quas ille dedit , veras hωbuit; sed
proportiones inde elicuit a Santoriniariis toto coelo distantes, immo illis repugnantes, nimio calculationis errore. Pudet sane observare,
bonum virum in elementarCS reguntas de silurariam effa ensii nibus i m.
ycgisse, quando summam luminum in venarum truncis, reputa-Vil eX area, quam peripheriae sin gulorum junctim funitae compre hendunt, cum respondentibus dia metris, pariter junctim sumtis. Hinc ex iisdem datis, ex quibus juste collegerat SANTOR IN Us, tu men A. P. esse ad juncta lumina ven3rum, ut 47 ad 39, rationem collegit I uJATi , quae est ut 2rt ad O. 8 : nee dubitavit calculo
huic varias super siluere ratiocin tiones, quarum proinde maxima pars mox corruit. Sed WiNιLoo tamen credens, concedit arteriae pult nonalis ramificationes ic capaci ores, δc numerosiores esse comparibus venis. SANTORINUM quoque qua partem secutus est Magnus BoERI AAVius , dum ventriculos
cordis habuit aequales: trajig. sed longissi rite ab eo disces.sit, quando tota atria cordis inter se aequalia pronuntiavit: videt Comm BOERH. Vol. ll. pag. 226.4 in quo BoERHAAvIo assensus est
Scri πρNCEE. hae moti L p. 2 -JDifferentiae vero, inter arterias Scvenas Fulmonum, neuter in emi nit.
842쪽
vini, proportionem semper inVenit duplam et ''. SAL TZII ANNUS, priae sente M IcHI LOTTO, corda animalium ad lan- lscem eγploravit, methodo sine dabiO SANTO IUNi, & rationem ventriculorum dupla inulto inferiorem reperiit a). NICOLAi demum, HELVETII methodum secutus, rationem
In aliorum vero eXperientia ita non acquievit Illustris S Generosissimus Dominus de HALLER, Vir de Anatomia Scientiis Medicis, lubenti Eruditorum consensu , immortaliter pro A eritus, quiu propriis observatis, S sie, dc alios de phaenomenis nostris redderet certiores. Ita quidem Ille HELVETII 31 veritatem vidisse reperiit, ut simul reperierit, NNCHOLLsIUM non falsa retulisse: sed illius observata de arteriis venis comitibus; hujus de vasorum truncis valere. Deprehendit enim, principum Venarum jundia lumina majora esse junctis luminibus binorum ramorum arteriae, in ratio ne 8 ad 3; Sed quemvis ramum arteriolum comite vena malorem , in ratione 3 ad 4. ι). Cordis ventriculos capacitate multum differre; adhuc magis differre aures cum sinibus ;sed disserentias dissiculter determinari, fatetur idem Vir inobservando accuratis sinus d). VII. Nuperrime quoque Dia S SENNArus, magni operis de Corde Illustris Austor, aliorum observationibus suas addidit. Magnas quidem dissicultates, immo insuperabiles, justas cavitatum cordis mensuras obtinendi exposuit. Agnoscit ta
843쪽
men, Ventriculos ut pluris num esse inaequales, licet iii quibusdam aequales forte sint: cum exactae, quas institutit, observationes semper dextri excessum ostenderint, etsi interdum adeo exiguum, ut vix potUerit cerni. Majorem&magis constantem reperiit disserentiam inter auriculas e). Venas pulmonales etiam credit non ita juste repleri posse, ut fida postulat dimensio. Neque mensuras ipse cepit nisi in truncis; ct illas invenit quiade ira vacias, semper tamen ad ejus mentem tales, ut trunci venarum amplitudine superarent truncos arteriae f). Sed non satis congrue, lumina per simplices diametrorum magnitudines exhibet, cum ex harum quadratis illa sint aestimanda. Quo factum, ut observatio, quam credit, SANTORI Ni observata refellere, eadem vere confirmet g . Denique quod ad ramificationes, prorsus negat, ramos venarum minores esse ramis arteriarum.
EJ alte d. In Structura Coeur Diametrorum sequentes mensuras Tore. l. p. I9O. s. proponit S 1NNAcus, quibus qua- f) ibid. p. drata apponam, ut verae luminum g) Pag Σ1s. Ionat jam c tali, proportiones pateant.
as a socia 87s II. In subjecto igitur, etX quo desumtae sunt istae mensulae, summalum iu uni in truncis venarum fuit ad lumen A. P. ut ita ad i , quam
proxime; ad juncta vero lumina
ψram Crum A. P. ut tradi, longe ita ira rationem sin plicem dianae trorum, quae est ut a ad 3. Se cundum easdem vero mensurES, essetit orificia in are bobus ramis A. P. junctim minora Orificio arteriae; observatio repugnans confirmatae hucusque proprietati omnis in uni versum arteriae. Alio vero tem pore, diametrorum dimensiones SENNAco ita apparuere.
844쪽
VIII. ITLicuit mihi, ex praeparatis partibus, in quibus mensu ras sum serat Magnificus HALLER Usi de veritate rei in vasis pulmonalibus, oculos convincere. Insuper vero quibusdam brutis animalibus vasa pulmonalia, qua fieri potuit cura, ipse replevi, ec sectionum diametros dimensus sum. Non R8 fuit enim cur dubitarem, quin in hujusmodi Physiologicis quaestionibus, circa partes in aliis animalibas pariter constitutas ac in homine, plurimum ad rem faciat, brutorum cor pora scrutari, di videre, an etiam in peculiari structurae circumstantia paritas sit, quo pateat magis ejusdem circum stantiae ad corporis jusiana conditionem necessitas. Ani, in adverti autem, ad experimenti & commoditatem, di exactitudinem maximi esse, una eademque Vice, utriusque generis vasis replere. Quod quidem in corpore, cui foramen o vale est apertum, ultro procedit. In aliis ad finem conducit, foraminis istius aperturam vi imitari, perforando intermedium inter atria cordis septum, vel quod facilius est, ipsitis cordis septum lacerando. Qtui duplici via, inflatis simul pul-
a 4 In his simplex diametrorum ratio, rum, quae vera lun ina repraesenaad quam attendit SENNAcus, ratio tant, imat iidem trunci inter se. nem inter truncos venarum re ut 1 ad 3, omnino contra meu truncum ari riae exhibet aequalem tem SANNAcI.: i. Sed ex quadratis diametro
845쪽
ET CAVIT. CORDIS IXAE in AMPLITUDINE. et a
pulmoniblis, feci periculum , modo per cavam superiorem, modo per aortae ramum quemdam adscendentem, instituta injectione. Neque hac ratione dissicilius venas impleri, quam arterias reperii b). Qui si 1 sim singula vasa repleverit, illum Omnino oportebit, curam habere, ne plus liquoris, neque majori impetu , in unum vas, ac in alterum impellat, quod satis certe dissicultatis haben In animalibus vero, in quibus expertiindi oportunitatem habui, quae fue-19 rimi canes, OVes, vituli & porcus, rami vasorum saepius memoratorum, intra pulmones delitescentes, in eadem a corde distantia, i) sectiones osteiiderunt non aeque ampla S, ampliores nempe in arteriis 1, sed differentia de in ejusdem
speciei subjectis varia ; maxima in ratione 6 ad 3, minima
in ratione i 2 ad II. Majorem numerum ramorum arterioso
rum, quem se observasse dixit HELVETI Us, in ramis, quo Smensurare permisit magnitudo, non animadverti. Trunci, contraria ramificationibus ratione , evidenter amplitudine discreparant. Sed fateor, venas, cum reliquerunt arteriarum comitatum, in multis, mihi apparuisse adeo praerapte in saccos velati dilatatas, ut portiones illae sinus adpendices facile haberi possietit. Cordis cavitates operose dimetiri, supervacaneum credidi; cum harum diversa caparitas, in mortuo corpore, si non constans, saltem frequentissima, confirmata res sit.
hin Suspicari quis posset, valvu
las venarum materiae trajectum
impcdituras. Sed ut nullae sunt valvulae in humanis pulmonibus, vid. Pe1ill, HALLE Ri P mi. g. s3. R BOERH. Vol II ' p. a ita uer indicia illarum offendi in
pulmonibus animalium , quoῖ scrutatus sum. Quare mihi dubitandi ratio datur, de valvulis, quas in arietis pulitionibus clare se perspe diisse dixit D. de SavvAGEs in notis ad Haemiui HALEsai p. 63. io Quae non Geometrico rigore intelligenda, sed ita, ut idem fere planum, prout permittit utri , usque canalis directio, ec arteriam
846쪽
2 4 AVRIVILLIUS DE VASORUM PULMONALIvM9. IX. Multi, ut vidimus, Anatomici sc Physiologi, de phae.
nomenorum, quae jam dicta sulat, Veritate consenserunt: feci plurimum valde abfuit, ut pari consensu caussis eorundem explicaverint. Summam dissicultatem circulo sanguinis creplicando objicere, eadem Videbantur HELVETIO : quare
caussae illum nam xii ne solicitum tenta erunt. Usque eo anteiri
non placuit i pii, receptam sententiam, de sanguinis inae quali velocitate, per inaequales aOTtae & Venarum cavarum tubos, ad pulmonalia vasa extendere; ut potius illam prorsus desereret. Nam Velocitatis differentiam in sanguinis cursu, inaequalitatem amplitudinis in corde non explicare, facile videbat: & praeter liaec citatiorem motum in venis pulmonum, alienum maxime a naturae ordine putabat M. Sed animadvertit cum praegressis Anatomicis, colorem sanguinis, cum hic e pulmonibus egreditur, ab obscuritate venosi liquoris, in coccineum ruborem, arterioso proprium, mutatum cerni. Illam mutationem, de sanguinis indolem mutatam testari, de omnium consensu, in pulmonum aera caussas habere postulavit. HUjuS Vero actio, ex me mepi alciari Viri, noti alia melius ratione intelligitur, quam
quod compingendo sanguinis massam, densitatem ejus augeat
h Naturae analogia in universum ab assi inulti sunt; sc paritum Corporis analogia abusi sunt intest Pity fiologo; non pauci, saltem non recte ad illam hie provocavit HKLVETlVῖ. Visa eni ri vehunt ii luores, qui singulis in partibus diversis de linamur usibus. Quae ergost ucstura usui. hac in parte intento respondet, non respondet ei, quem in alia parte exseret transfluens liquor. Omni ergo vasoriim systemati eadem norma esse non pia tuit. Et constat, in singulis fere
visceribus, variare structuras vasorum de mutuas, proportionis,
hinc sanguinis quoque per eadem
qui ou seme, paris of the an variis in locis3 Sed tamen insirnio
HELU Erii ratiocinio utitur KRu GERui cit. supra locis.
847쪽
ceat l) Nam de obse 'ationes, & raperimenta uadigita-a I re opinatus est; aeri hanc Vim esse, Ut nunquam sanguinem, aut intra vasa , aut extra eadem , immo quae demum cunque corporis liquida immediate contingat, quin eadem condenset ni . Nec fulgere unquam sanguinem Iurpureo colCre,
Tu opiniones, tales profecto videntur, ut nostro Iempore obli bio, ni potius tradantur, quam refel tantur. Non tanten reticendas putavi, quia ex his originem habuerunt controversiae; nec desunt ex refrigerationis pulmonicae patronis, qui, HS LVETI . maximam partem
ex genuinis priucipiis sua demonstra te, dicunt. nab Sanguinem e vena missum,
aut per haemorrhagias erumpentem, continuo Coagulari, vulgo notum est: le aerem, pracse. tim
frigidum, suppurationibus nocere, Chirurgi optime norunt. Experi- Mentum H ELUETius ipse ita fecit, ut aerem in venam jugularem calnis, cui apertum erat fora en o.
vale, flatu adigeret : in animali paullo post mortuo, inveatri sunt pulmones vivide rubicundi, ualde
distenti sanguine, qui pariter vividi
ruboris fuit, tam, in venis, quarta in arteriis, sed ubique coagulatus.
An vero, praeter aeriS adtactum,
nihil accidit sanguini e vasis missis'
non Le cessat motus, cessat calor,
Iaiorue vitalis individuus comes pQuam ergo nimis properat HELUE- τ1υς ad conelnsionem Argumen'ta sunt evidentissima, quae fluidi. tatis in sanguine primam caussam circularionem esse probant; alteram calore ira; quae Uero longius proferre, scopus milii praefixus vetat. Γ vid. Comm. BOERH. Per t. de HALLE R. Vol. ll. p. Interim culinare artificium sanguinem a concre tione servandi, diutina conqua statione tepido cGlore, f tis probat, aeris vim non huc facere. Et post. quam compertum est, sanguinem totum aere saturatiam esse; dubium amplius esse nequit, aerem externum aliter non posse condensando agere in sanguinem extra vasa, quam quantum remittunt primae causae; quae sanguini si uiditatem dc cetera conciliant, aut aeris ipsius eliter I gravitas intenditur. Ex eo, quod aeris vicissΤ-tudines, naturae vim impediendo, ulceribus adferunt, ad caussam promtae concretionis in sanguine non Valet consequentia. Pulmo.nes vero in catulo cistentos fuisse, cum flatu illuc adigeretur sanguis, non n itum est; ueque illud, cescante.vita coagulatum fuisse langui. nem. De vivido rutore infra.
848쪽
1 6 AVRIUILLIUS DE VASORUM PULMON 'LIVM
nisii s ierit densatus xi . Insuper quidquid discrimitus est inter sanguinem, quem pilli non ales Venae & arteriae reliquartam partium ferunt, atque illum, qui per arterias pulmonales, & venas reliqui c0rporis fertur, illud omne seris condensante vi penitus tolli O . Quamquam vero in pul-n Oni n) Placenta sanguinis e vena in Vas angustum recepti, & horis aliquot detenti, in superficie aeti contigua tutilat. & firmiori consi. stetitia est: in parte fundo propiori nigricat, m nus habet consistentiae. Si convertatur eadem, haec supersities purpurascit de firmior evadit, illa contra. Vulgata quoque, dc jam ante HELVEITιUM ii ita, observatio est; cuJus vero caussam aeri hodie nemo adscripserit, qui non ignoraverit, in loco aere vacuo eadem apparere, uti Observavit, qui hac in parte omnium instar est, indefessus naturae scrutator Mus scΗῆNBRo clilvs , in Dissi. de P eris praesentiet in humo fus animalibus. Cap. I. g, Ia. Et luculentum est, vi cuidam conden
santi prorsus non deberi colorem, qui deliquescente sanguine intenditur cvid. cit. Differt Densitatem vero a consistentia non bene distin-Σit HELVETIUS. Nam supremam sanguinis superficiem, ma)ori lium i-di portione deperdita, crustae in. sar fortius cohaerere quam infimam, facile intelligitur; sed majorem acquirere densitatem, h. e. graviores particulas ibi colligi, quam ad fundum vastis, plane concipi nequit. ο) Viderant praegrelli Anato mici, colore dc fluiditate differre sanguine ni venarum ab co , qui est in artesiis : illum nigri antem , &minus fluidum, hunc grate purpu' reum , dc bene fluidum csse. Sed longe subtiliores suint diversitates, ad quas attendit HELul Ti I laudanda in his industria. Coagulis, in
quae Coiverat uterque sanguis, be. ne examinatis, percepit: coagulum arteriosi sanguinis minus Dolumine differre a massia, quae ante coagillationeni erat, quam coagulum
ex venosci sanguine; illud porro minorem copiam seri suppeditare; denique consistentiam, & colorem
magis per omnem Inasiam aequabiles esse in illo, quam in hoc.
Perire has discrepantias in venoso sanguine contendit HELVETius, silente & guttatim destinet ex vena cui exiguum vulnus est inflictum, quo concedatur aeri, illum fatis Penetrare, atque unire particulas, seu compingere, Ejusdem observationis jam meminit HERvAEVS, in Exercit. altera ad Biola v. Sed tum ibi, tum in Ima Exercit. monuit, discriminis inter arteriosum saugninem & venosum parum esse vid. hujus Exercit. Cap. XVII. MID J Et idem plures monuerunt. Confer
849쪽
ET CAVIT. CORDIS 'NAE AMPLITUDINE. a et
numibus, liquorem vitae nec immediate contingat aer, ne-4 qrie ipsi admisceatur ; tamen quia illam cale luem minus ipse calens, tetulis No p priete interm c dio, undique alluit, frigoris vi conden labit M. Iam vero condensatus, & eytenqe venis pullaaonalibus sanguis, agitatur vel1ementer in corde sinistro, post statim in a orta, dein sab Orimi itinere per ad teriarum flexas ac tortuosas in visceribus, & inter inuiculos
ramificationes. Hinc disjunctis particulis turget, liquoris
in- Conser Comm. Bo E R H.'Vol. ll. p. 19 a. d. 332 8c P solog. Magni si de HALLER S. 373. Quae Vero est disserentia, ouinino debetur tum arteriarum tum in primis pulmonum actioni in sanguinem. Herem , qui insiliratur, per se nihil
facere, satis constat, experimento MUsscΗ NERO EcKlI, quI recentem sanguinem, postquam diu conquassatus esset, orbavit aere, &vacuo per duos dieS e X posuit, at que coccineum colorem gratistimum per integium tempus mansisse vidit. i. etia. Diss su ra cis. q. acis Quod potuisset convincere DAN. BERNovLLi , qui etiam postpubbcata MussCHENBRCECEII eXpe. rimetita, sanguinis mutationes, in pulmonibus Datas, aeri confidenter
adsci ipsit. Disi de Res ratione C. II. s. Et pariter cornstat, in diversa particialarum congerie figura, re agi tudine rubcris gradus
consistere , ut vera colorum theo.
ria cogitare jubet Quare coi poris, unde sanguis sumitur, constitutio, motus in eodem variatio, caloiis gradus, variorum liquorum admistiones, & suiditatem ei colorem sansuinis insigniter variant. ConLComm. ΒΟΕΕΗ. Vol. II. 299. 7 P.& 8 o. ia de mutationibus ex liquo ribus admistis THOMAM SCH EN-cRR Haemat. Cap. t 9. Quod ad allatum ab HELVETio CX perimentum , liquido patet . non modDaerem plurcs partieulas contingere, dum erumpit sanguis per exiguum
foramen; sed etiam has magis dis kregari, ut quae collectae prius nigredinem conciliabant, jam di Ljunctae rubolem faciant
ρὶ Quia huic opinioni nee deest
veri species, nec desunt hodie det fetasores, ins a propius illam intuebimur. Sed frustra operosus fuit HELvETius in demonstrando, aeris ad laetum sanguinem com
pingeic, & alti crem ipsi rubedi.
nem addere, cum tandem necesse habeat Concedere, aerem non im
mediate attingere sanguinem. Ancondensatio trigore facta pariter rufoxeni intend:tῖ Id quidem nondum evicerunt e perimenta. b
850쪽
instar, qui spimaas agit q), eo magis, quo longius digreditur a sede conciensantis caussae, i. e. a Venis pulmonalibus. Itaque adteruit H PLUETI Us, in universtim Vela S cIVRS, aurem cordis dextram, ejus ventriculum dextrum, & arterias * pulmonales, eam ob caussam ampliores esse acria, aurecordis sinistra, venti icillo sinistro, venis pulmonalibus,
quod in illis rarior, in his densior sanguis contineatur.
Non bene cohaerere visae sunt hae cogitationes supra laudato SANTORINO, qui, cum in suis Observationibus Anaro inicis , de iis, quae in thorace siunt, agit, sententiam nuperrimi Claris uni Atri toris, sui loquitur, dum HELVETIUM nominare noluit) vel hinc retali observat, quod venarum
cavarum capacitas longe sit major, quam arteriae pulmona lis; cum tamen ex adsumta hypothesi, haec rariorem recipi. at sanguinem, quique amplius vas requirat. Contendit vero Vir perspicax, & pulmonum munus, pro diverso respirationis tempore, & varias occasiones, ut concitatam O-Υationem, motusque validos id emcere, ut inaequali momento ultima sanguinis vascula premat aer pulmonum: at que in venis, nec aerem, neque oppositum vasorum inces. sum cohibere fluxum ; in arteriis vero, cum comprimantur subtilissimae extremitates, eXcludi sangui taetra exitu . Quare non dubitavit pronuntiare, tardiorem multo elle sanguinis motum in arteria, quam in Vena pul Nonali, atque adeo, si recta natura fipit, ampliorem pulmonali vena compingendam
Comparat His LVETius sangui, rentis elateri minquam permittiturnem, per vasa fluentem, cum liquo- libertas' Sic multa naturae adfin-ribus, qui igne ad coctionem deducti pii, iisque dele statur felix irnagina- valde spui nescunt Sed qui spumescet tio, quae nunquam agnoscutit ib1anguis intra vasa, ubi aeris in illo la- lius fidi scrutatores.