장음표시 사용
861쪽
ET CAVIT. CORDIS INAEQ. AMPLITUDINE. 28
discrepantiae, quae cordis ventriculos capacitatis ratione intercedit, apparentem esse, ortam ex illorum diversa laxitate; non praesentem in Vivo corpore. Interim tamen quin aliqua ejus particula re vera, dc in vita adsit, suspicio inanet, cui evellendae, memorata laxitatis differentia non sufiieit.
Quia igitur ' & probabilis ratio sita det, ut diversana
Vasorum pulmonalium amplitudinem, naturae fabricam agnoscamus; de confidenter negari nequit omne discrimen ventriculorum cordis : Utrumque hinJ, Ut Verum phaenomenon contemplari lubet; progredi ad dispiciendum, an praesio sint, vel caussae, quae peculiarem strudi uram jusjerint; vel commoda quaedam, quae per eandem, machinae conciliare voluit ejus Auctor. Liceat enim distingi iere ratio-mes, quae strii haram partis cujus demum cun qne in eorpore animato determinant. Namque concipi saltem potest, tinius partis fabricam. & munus huic demandatlura, determinatam structuram alterius partis cum priore connexae, veluti
postulasse. Saltem de vastis, quae liquorem a parte quadam refluum accipiunt, non sine quadam veri specie, cogitari 19 potest, illorum structuram respondere mutationi, quae liquori accidit in parte, unde adsuit: structuram ergo vaso rum determinari, non a functione ipsis propria, sed parti, unde contentum liquidum recipit. Verum in quacunque corporis parte, usus ipsi peculiaris praecipuas continet rationes situs, figurae, proportionis, ceterarUm, quae in singulis variant, circumstantiarum. Illam rationem nece sitatis, hanc utilitatis, non incommode dici posse videtur: vel illa dicatur; haec, usus&fnii. Quo fundamento posito, facile est observatu; Physiologos fere omnes, proprietatem partium saepius memoratarum ita explicasse, ut quae neces sitatis
862쪽
sitatis sit, ob rationes, quas putavit quisque verisi unas; sed
quae usui cuidam ulteriori non inserviat. Qtiare etiam propositorum phaenomenorum rationes perquisiturum me, primum oportere arbitror, dispicere; an in alia quadam parte, vel alia, quam venis pulmonalibus data, functione, lateat caussa, ob quam necesse sit, easdem arctiores et se arteriis respondentibus; simul attendendo, an eadem caussa ad cordis cava possit applicari. Qualem urgentem rationem, cum intra pulmones tantum quaerere conveniat, & quaesiverint Physiologi, quorum facta mentio est; pulmonum prima. ria stinctio, quae respiratio est, quantum nostra refert, consideranda venit.
Non opus est, multis describere immediatum respirationis actum I Vexatum quidem dissentietitium opinionibus ;sed qua essentialia, inter omnes fere naturae actas, intellectu facillimum. Constat, elevatas musculorum intercosta lium actione costas, dc, quod maximum facit, subtrahens se in abdomen diaphragma thoracem ampliare. Ita removen' tur, qui aeri pulmonibus incluso oppositi erant obices. Ejus igitur elater nunquam otiosus, vim sitam exuerit in re
pagula ad resistenduin nimis infinita : dilatat bronchiorum ramos; reddit longiores; cogit singulos divaricare a vicinis;& omnem accumulatarum cellularum congeriem distendit, dat recedentia circumquaque thoracis latera, press1s vestigiis sequatur. Una vero eXternus aer, qui glottidi incumbit,
palinonicum propellit; dc per asperam arteriam descendit. Haec Inspiratio est, quam sequitur Exspiratio. Cosiae deci dentes, re adscendens in pristinum situm diaphragma, tu mentes aere pulmones offendunt; & illis compressis, adigi ny
863쪽
xui superior, hunc e loco pellat, & vasto, qui corpus circumfluit athmosphaerae oceano se rursus immittat Q. . XXII.
Hac ratione exiens dc rediens, elasticiun simul ac sui- dum corpus, sanguinis canales non relinquit intactos. Sub inspiratione, cum augentur spatia, per quae repunt Vasia, haec aliquantulum magnitudine cres int, & vicinarum par tium in eadem pressio minuitur. Simul etiam aer, quia se expandendi facultatem habet, minus in eadem vasa agit. Ι-gitur arteriae liberius recipiunt sanguinem e dextro corde 4 I expulsum; pariterque Ultimae arteriolae minus objiciunt impedimentorum transituro in venas; atque hae ulteriori itineri eam permittunt celeritatem, qua cordis & arteriarum vis, superato resistentiarum cumulo, valet sanguinem propellere. Contra, sub insequenti exspiratione, concidentibus bronchiis, quibus annectuntur vasa, haec una cum illis abbreviantur longitudine, corrugantur, arctantur diametro, dc premuntur, collabentis telae pondere, dc vicinarum partium, quarum altera alteri creat incommodum. Aer vero, dum comprimitur, paullo fortius elaterem exercet in vasa d).
Summorum Virorum , qui Mathematica Physiologicis iunxerunt, prout in aliis etiam de partium usu quaestionibus, quae mensuras non prorsus renuere videntur, in labyrinthum ducit; festinis multorum judiciis, de Mathematicorum in Medicina laboribus, justae excusa. tionis plurimum addit. Nam enormiter dissentiunt, qui conati sunt definire quantitateni pressionis. quam aer pulmonicus exserit in vasa r ut summatim videre licet in Comm. BOERΗ. Magni f. de HALLER. Vol. II. p. 176. Dum nixi sunt mensuris conjectando a tam iis, de experimentis non satis ad naturae imitationem factis; vel ad violen tam modo exspirationem direxe runt mentem; peccarunt plurimi in eΣcessu. . Scotum mihi praen
864쪽
Igitur singliis e eorde in arterias irruens mox augmenta sen- qttit resistentiarum, quae primum impetum . plus quam priori stadio respirationis inhibent Sed eadem augmenta cessante cordis contra tione, socias cum proprio arteriis se contra lienodi nisu, vires jung mi, & piesso a lateribus canalis ad axinfumine, idem cogunt ad binas extremitates; nempe tum ad cor, tum ad ultimas arteriolas de nascentium venarum consi. nia. Ad cordis partes, firma obstacula nix iam , qui huc dirigitur, absumunt. Ad Oppositas Vero partes, canaliculi iem. per subtilissimi, jam vero lubtiliores, tandemque Obtun:ti
trauli tum impediunt, quin etiam prohibent e) . Qui uero
Xum non tangit omnis illa sententiarum disti epantia omnino tamen in me incu bit perUidere, an au Eeatur sub exspiratione presso aeris in vasa; an magna vel exigua ratione augeatur Prius non longa indiget dei non stratione. Nisi erum pulmonum aer cogatur ad exitum, vi majori, quam externi aeris UIS, qui set exspiratio ἶ Dum vero attrahitur aer, agit ille' elastica viatmosphaerae, austa interno cor Poris caloret duro cxpellitur, cedit illa vis vi dc actiorii omniam par
tium, quae se in pristinum situm
restituunt. Comprimitur ergo aer inter duas vires lib. contrarias, hinc crescit elater, crescit actio in vas aquae circumdat. Uulgatum eit, respirationem cum folle comparare, qui alter latim auras accipit redditque lan o piri ter grada, ic fit ei: irarao; dum vero reddit, certe manus follem agi tms. resistentiam sentiet non nihili teputan. dani. nisi pondus tabellae, quae
decidendo aerem pellit, relistenti
am illam sensibus subtraxerit: Haee
vero resisteritia restatur, aerem. qui tolle contii ietur, sub expulsione compressu in fortita S agese ed profecto exiguum est augmentum, quod Aeris preisoni ..ddit exspiritio.
Ex iis, quae hunc in finem iacta
sunt, experimentis, fide n omnem meretur BERNOUL MANUM. 4 nempe tuba /itreo bicruri mercurius infundatur, re altero crure ori interio, abero aperto, spiritus it.bere naribus attrahatur & effetur, altitudines mercurii una vel duabus lineis t4ntum adscendent descen dentque Mutatio quidem in=jor est . si levius fluidanu sumatur. sed duos poli; es non superat, si aqua adhibeatur. De violenta ex. spiritione non loquor, cujus state longe major est effectus. Sed p. o. cul absit, ut ex ordinaria exspirati Oae magnus exspectetur longis sime, ut torculari adsimilentur pul mones , prout factum Oliin, de fere contendit SῆNNAcus.
eJ Obturantur capillasia vasculi in
865쪽
ΕΤ CAVIT. CORDIS INAEQ. AMPLITUDINE. I9;
sanquis supelavit angustias, non se perstite tantum parte motus, quem cor & arteriae impresserant, cursiam continuat: Sed insuper collapsi, dc coerciti undique ab aere canales, exin primunt eundem ad partes magis magi SqUe ampliores, ud
paullo impetuosius inlinum venarum pulmonalium effuat f). Ita
in pulmonibus, WaXime e eo, quod, dum concidunt, plicas ru. parque ἰn interiori alveo faciant. In f na i e o & placida respir iraone obturari ultima vascula, id quidem Nescio an certo con ret: & si obturentur, fiet latitu ui ultinio exspiraticinis fille
s Iaivi innui, non tanti aestumandam et Ie hanc accelerationem, ut priniarius quidam finis respira
adi; ribenda erit magna pars Celeriscuis , quo sanguinem pulmonum vascula trajicere, piob bili valoe ratione concluditur. Non propriias qu deni, hac de re dicendi, locus hic Ein non tamen a piaesentimateria nimis temotum erit, paucis illati, attingere. Tardius fluere sangu nem Fer pulmone', quam per ullom aliud viscus. visuro est VI FussεNlo Traite de Ia pr. duCoeur Chap. XIV p. Sed con trariun, judicavit D FlALEs me nas Deper io & quidem ex eo. quod in uia quique cordis systole, aequalis costa sanguinis ad pulmones
expellatur, atque s d lolum reli quuii ccirpus; & qua ras cordas dia stole, se equalis o via sanguinis apulnio nil i1s ad cor rei luat, ac ab
Opaui reliquo corpore. quo se quiitur, et am aequalem quantitatem sanguinis singulis pulsibus transire ex arteriolis ultimis pulmonum in venulas, atque is . Diit ex arteriolis ultimis reliqui coruoris isti venas ipsis continuatas. Ail um sit vero, qu id nemo non laygietur,. capillarium Maior usu numerum in pulmonibus, Ionge esse minorem, Numero vasorum capillarium in reliquo corpore Quare, CX pervulgato theoremate, de fluidi ς, quae e dem tempore aequales portioncs transniit uni per canales inaequalium t inum, collegit uequa itatem sanguinis , qUae arte riolarum & venulas una confinia in. pul onabus, m tempore permea , quo pax languinis quantitas per me at Ualcula ε, inimis reliqai CorporiS,. tanto illic meare velocius quanto istorum vasculorum lumina simul sumta, minora sunt luminibus horum vasculorum simul sumtis Ex laboriosis vero experim Cntis,. nec minus laboriosa supputario Ae,. etiam excessura, veso itatis ui pul-mt,oibus, supra veloci laecm in alio quocunque viseere aestimare υ. luit D HALEs. Supputatio haec calca los ponit satis inceri Os, Ulpo e Cum cenis ni n sit locns. Ratiocinium,
autem Vin hujus nititux ali nati, sine
866쪽
Ita evenit, ut inspirato iterum aere. & reddita toti vaso. ruin systemati libertate, minorem re silentiam inveniat sali-guis venas ingressurus, quam si non filiis et praegressa exspi
f. XXIII. Hi quidem sunt immcdiati libere resipirati aeri; effe
ctu . dii sanguinis motum aut promovendum , aut retardan
'sine quo circulatio progredi nequit,
quodque a nullo non concedi debet: ideioque amplioribus verbigexponere lubuit, cum male a quibusdam intellectum videam. Sunt enim. qui e nunciatum it ud, ean. dem sanguinis quantitatem, dato tempore transire per pulmoneS, ac per reliquum corpus, ita intelli Runt; ac si datae numero undae sanguinis e corde expulsae integrum circulum pulmonalem, aborificio arteriae pulmonalis ad ostia venarum, eodem tempore absolverent, quo eaedem numero undae ab orificio aortae, per integrum corpus circumvectae, pertigerint ad ostia venarum Cavarum. Quod si verum esset, certe tardius longe flueret miguis in pulmonibus quam in reliquo corpore. Sed illud naturae prorsus repugnat nam ita simul di semel tantum sanguinis contineret systema pulmonicum, quantum continet systema vasorum totius reliqui corporis, quod proportioni partis ad totum contrarium esse, primo intuitu patet. Quare putaverim, adfirmatam ab HALMio celeritatem
disserentiae, quae capacita tes
Fanguinis in pulmonibus , non rea felli iis, quae objicit Celeb. KRii
GER, NaturJehre T. II. g. et o . Nec bene conferri potest integer circuitus undarum a corde in aortam expulsarum , cum circuitu aequa lium undarum per pulmones. Nam dis erepantia circulationiς cujusvis particularis per Viscera , &diversissima secretionum indoles faciunt, ut divisiae sanguinis undae, quae a communi unda, In aortam expulsia, ad partes quasvis dimanant, diversi minis temporibus ad cor refluant. Parirer mentem HALEgii non cepisse SENNACUM , videtur, eum Tomo et do operis de Corde p. t 6 i. scripserit: ' Si te salig passe,, 3 soli plus vite par les artereg,,capillaires de ce viscere, it en ,,aborde au Uentricule gauche, , beauCoup plus, qu'au ventricule ,,droit: or il est rertain, qu il n'en ,,arrive en generat, dans l'une de ,ces Cavites, que ce qui peut, ,entrer dans l'autre. D Liquidum enim est, diverse amplos canaleς, eodem tempore, aequales fluidi quantitates diversissima celeritate, 'transmittere posse.
867쪽
tes vasoruin pulmonalium intercedit; prout cogitasse Micus-LoΥΤUM, dc cum eo SANTORINUM supra retuli. Scilicet, quia remorRs ponit exspiratio, sanguini per arterias fuenti, una vero fluxum per venas incitat necesse putarunt , ut invenis celerior fluat sanguis,. quam in arteriis; utque idcirco
illo e arctiores sint. Ita fore judicarem, . si perspicere posissem, exspirationem sanguini verioso impertiri tantum impetum, qui stuperet gradus velocitatis se quos sanguini per arterias propulso demit resistentiarum simma. Qtiamdiu e vinci nequit, exspirationem non solum repararrisiam jacturam, sed etiam plus addere, quam dependitum est, infirma
manet coniectura, de sanguinis ob eXspirationem tanta acceleratione per Venas pulmonales, ut hae arctiores eisse deberent arteriis. Verum enimvero, si & acceleretur magno quodam augmento in Venis; quid tamen inde ad rem obtinebitur 3 Vnicum est fluentum, quod per arterias transit in venas, & per has desertur ad cor uriistrum. Celeritas, quae assicit motum per Venas, non potest non assicere motum per arterias; ut citatius insequatur unda, si praecedentes ve- Ioeius praeterlabuntur. Dum vero obturantur ultimi canaliculi , sistitur quidem exiguo tempusculo arteriosi fluidi impetus; mOX autem, per vias apertas, fortius irruit, quia mi nus impedimenti ponit elabens per Venas fiuidum. .
q. XXIV Sed respirationi saepissime negatur tranquilla & placida
alternatio. Agitetur corpus Otu; vel occultae assectuum vires circulationem incitent, Vel eandem praecipitet febris: semper plus adfluet sanguinis per venaS cavas ad dextrum cor, quam ut par quantitas transire positi per pulmones, consuetae respirationis auxilio. Profundius tum erit inspirandum, exspirandum violentius; vel celeriorem esse oportet reciprocationem. Nec iam tum dissari ratione accidit, quando cogimur
868쪽
cogimur spiritum diu retinere, ut in removendis obstaculis, 47 trahendis elevandisque ponderibus; aut dinia spiritum ninnis
diu efflamus, in protracta oratione, cantilena artificiosa; aut quando ad vocem roborandam, magno cum impetu spi. ritum expellimus; in omnibus his casibus, tumentes venae jugulares, clim faciei rubore, testantur, colligi ante dextrum cor sanguinem, cui per pulmones negatur transitus.
Disparent eadem signa, reddita sensim respirationi libertate, S redit in ordinem, post magnos anhelitus, sanguinis circulus. Addi possent casus, tam frequenter obvii, obstructarum in pulmonibas viarum, inflammationum perniciosido fomites dc effectus; sed hi ad ea, quae praeter naturam
sunt, pertinent; nec omnes sine exceptione homines infe .siant. Quando autem, ob nimiam copiam irruentis sanguinis, portio eius cogitur praestolari ante cor dextrum: pri. Tnus turbarum effectus est, dilatare venas cavas in viciniis Cordis, auremque dextram: tum majori quantitate, majo-Τique impetu irruere in cor dextrum, illud dilatare, & una incitare sanguinem majori cum impetu expellendum in arterias pulmonales; quae ideo & solito magis dilatantur, dc fortius suos vibrationes peragunt. Hinc omnes supra explicative spirationis effectu; majori gradu fiunt. Quare velocius quidem, quam alias, pellitur sanguis per venas, sed etiam velocius adfluit per arterias: nec magis, quam in Ordinaria respiratione, perspici ulla ratio potest, quae velocitatem in Veni S majorem reddat, 'itam in arteriis, quaeque ideo differentiam jubeat esse inter vasorum amplitudines. In reli quis casibus, ubi vel retentus spiritus, vel violenta exspira
tio consuetum ordinem turbat: primum omnium aeris in vasa pressio augetur; venae constringuntur sortius, ut Contentum fluidum majori impetu ad sinistrum cor effundant;
contraria vero ratione majores remorae ponuntur adfluenti
per arterias sanguini. Hic cum dilabendi viam non inveniat, Occisus
869쪽
RT CAVIT CORDIS INAE Q. AMPLITUDINE. ab
occlusis capillaribus vasculis, arterias distendit; auget resistentias cordi dextro: quod oneris impatiens vires auget, neque cestat sanguinem fortius adigere in arterias; harum in. de distentionem majorem reddit; simul reduci per venas cavas sanguini renititur, cursum sistere cogit, ut sinum cavas. que venas dilatet, donec sensim cessaverit violentiae carissa. Neque vero in his, velocitatis disserentia in flumine venoso arteriosoque, quaesito potest facere satis, cum non sit perpetua; sed cessante caussa, aeris nempe aucta vi, redeant omnia in pristinum statum.
At ubique in descriptis casibus, vidimus, copiam sanguinis 1blita majorem adfluere ad dextrum cordis atrium, ventriculum dextrum, di arterias pulmonales; quae, Olmvel nequeat pari, qua adfluit, Velocitate transire in venas, vel prorsiis non in illas transire possit, cogitur, si non omnis, saltem magna sui portione exspectare, dc cum irruenti novo sangliine partes nominatas distendere. Fieri quidem nequit, quin in tali conflictu etiam venae pulmonales plus solito Iccipiant; sed nulla in his insolita obstacula prohibent, ne augmenta fluenti ita sensim dilabantur, ut advenerunt. Gl- lectum vero in arteriis & ceteris, quas dixi, partibus sanguinem magna vi niti in easdem partes, loquuntur conatus homini in his casibus necessarii, rubor faciei, insequentes magni anhelitus. Quanta simul vitae pericula imminent, testa tur haemoptyses, a magno musculorum nisu, clamore nimio, protracto diu sermone, tubarum & similium instrumentorum musicorum insatione, frequenter exortae, eae
de inque illi aetati frequentiores, in qua majori impetu ferri sanguinem constat. Perperam judicaret, qui putaret, his
incommodis ut obviam iretur, partes memoratas vere ampliores
870쪽
:98 AVRIVILLIUS DE UASORUM PULMON1LIVM
pliores struct as esse. Quid enim inde commodi 3 effectus
Dret, ut adsitae magis is iis in occasionibus ampliarentur. Verum corporis Summus Artifex, castium in vita frequentissimorum praescius, machinam procul dubio ita struxit ut obvias perpetuo turbas sine discrimine perferre posset. Stru Tit ergo parte ς antedictas tales, ut abundantii sanguini commode locum iacerent, h. e. ut facile cederent distendenti vi. In inper tot reptiliti vicibus distentionem paliae, tandem id pati possunt, ut ad primos terminos nunquam redeant, ampli ,ri relicto alveo. Observationum larga copia est, quae hirum partium insignes dilatationes animadverterunt; & illas quidem morbosii status indicia, sed frequentes in his partibus, longe rariores in oppositis, hinc de roboris in textura diversitate non dubios testes. Hic igitur rationes offendimus phaenomenorum nostrorum, quae quidem eadem, qua amplitudinis discrepantiam reducunt ad apparentias, sed fundatas in vera diversitate structurae partium. Et hae sunt rationes, deductae a partium functionibus, firmatae ab observationibus, nullis veritatibus aliis contrariae, quas supra di suxi placere Magnifico Do. de HALLER I). Nec dubitandi
ratio est, quin eadem caussa in animalibus adsit: nam aucti motus Canguinis occasiones non minus frequentes in illis simi, quam in homine; in multis longe frequentiores. Quare quoque, quaestioni de inaequali amplitudine vasorum pulmo.nalium & cavitatum cordis, plurimum lucis adferrent observationes in iis animalibus, qliae praecipiti cursu frequenter se exercent, ut in equis, cerVis, leporibus, canibus venati, cis; comparatae cum obse i attonibus in aliis tranquillo vivendi generi natura ad hietis. Et pariter conduceret maxi me, observationes collectas habere ex hominibus, quorum alii quietam vitam amarunt, alii casibus, in quibus respiratoria