Initia institutionum clinicarum, seu, Prolegomena in praxin clinicam : tironum in usum

81쪽

goo. Explor' iis e ginitisque hisce omnibus praegressis in proe senti morbo, medicus adgreditur ejusdem morbi diagnosticam h fortarim, id est , examina colliditque Omnia sar sentia in corpore deeroto phenomena, quae ad morbi cognitionem conistribuere valent. S.ymio I ia hic morbosa, utpote causarum morbis carum immediati aut mediati enfectus, optima signa diagnostica exhibebunt. 3oi. e autem aliquid obliviscatur in examine plurimorum illorum Phenomen Orum , Opus est, debito quodam 'abituali sibi facto ordine uti. 3oa. Aliqui medici, quoniam de functionibus Ioesis interrogare necesse est , Ordine hin logico

aegros suo examinant , Percurruntque functiones Vital CS, naturales, animales , exuales c. Sed hic difficultates quaedam occurrunt. 3O3. Prae placer ordo an atomicus, quo juxta partium situm Phenomena colligimus, incipiendo a capite, ct descendendo ad omne S. reliqua Partes. Hocce modo nec acile aliquid obliviscimur in examinando, nec facile quaestiones inutiles repe

3o . Incipimus ergo Xaminare a capite, des.cendimus ad thoracem abdomen , transimus ad extremitates , ad corpori superficiem, atque ad e Xcretiones. Natura ipsa hunc ordinem defendit pro diversa nobilitate viscera in diversa altitudinulacavit,

82쪽

A. Caseu L

aos. In capit , ubi initium hujus examinis fumitur, dissi inguimus crantum aciem

3o6. Externa cranii superficies examinanda exactius saepe Venit, utrum sit ulnerata, contusa, dolens, tumoribus obsessa, morbo se Oluminosa Nonnunquam tinea, Chores, ipsi anilii respectu nmerentur, eorum fccita , via molyta, intra caelo, desuvium c.

bb. Internum. 2. Eritis conditio.

3 37. Functiones mentis sensorio communi peragi, omnes arbitramurci atque eas, dum pe-

duntur, ad objecta practici medici per cineres Iao. dictum eli so8. Ide, omnium Irim, de mobilissima

hominis conditione solliciti sumus, ac examina mus, utrum aeger Plenaria mentis riamentia Audeat, Veliutrum mentis, ut junt, alienatio adsit. Posteriori in casu totum etiam Xamen CX aegrinhaustum, vanum esset

3o9. In febrilibus morbis mentis haec alienatio sub nomine deliri venit Estque observandum,

83쪽

an illud quoad typum si continuum, remittens,

an vero intermittens aut permessum, cum licidis intervallis Ria sit mite aut eroci quoad vigore ira gellibus indecoris aut furios concitatum an sit triste, taciturnum aut OCUum quoad pathema. 31 o. in chronico statu circa maniam, amentiam, melancholiam, ideas fixas c. idem fere examinandum erit. 3i I. Saepe etiam considerandae veniunt quais tenus cum morbo in relatione sunt, iugularium mentis iacultatum DPsones variae animi imbecillitates, fatuitas, memoria madida Sc. aut exaltatae contra conditiones , imaginatio Ortior c. Nam functiones mentis, uti omnes reliquae physiologicae, triplici modo laedi possunt, exorbitando, languendo declinando a directione debita. Aia. Nonnulli autem in sano statu stupidi, a. tui c. sunt, quod sciendum. Tales imbecillitates ne deinde adscribantur morbo Praesenti. A. E. Buchner . Odonlurg, de dilirus vitam mortem praesagientibus Hal. 756. E. H. Doring, ippocratis doctrina de deliri is , Optimum semiotices exemplar Marb. I 79o. Sohmid Classification de Seelenhrankhelten. Inm Iand Jouen XL B.

313. Explorantur jam dolores , quos aeger interne sentit, vel non sentit in ranio, ct titulo aliarum mole Iliarum accusat,

84쪽

- So 3I4. Huc spectat capitis dolor, cephalalgia, quae quoa i typum vel erit Continua , Vel remittens, vel intermittens iserio vicari quoad regionem doloris persentato talis , vel artialis, qui lem oris Bitalis, frontalis, en oratis, Ccωitalis, hemicrania e uno latere, Vel clavus, in uno quasi Puncto perpessa. Quoad intensionem vero qualitatem molestiae perpessae erit vel atrocissima, cum sensu uncturi, ulsationis, testonis vel levior in vario gradu; Vel 5t a temulenta, vertiginosa, absque omni dolore molesta.

3 i5. In dormientibus mens quasi quiescit Igitur in ordine hic simul interrogamus aegrum e somnori qui vel nullus erit, agrI uia, Porrigιtiam; vel arcus vel insomniis turbatuS, vel non rem ciens ς vel contra nimius, πο ς cum calore 1 brili, coma cum inquietudine & delirio, coma vigil aut cum frigore fere lethali, lethargus. I. E. Thehosi, Diss de somno , ut signo Llps Irino.

3i6. ' Capitis pars ranterior facies ' diversa Praebet henomena, qua sigDa, examinanti me,

dico.

85쪽

3ir. Imprirnis consideranda venit tota facies; quae quandoque carne ct rubris timoribus extensia plena aut turgida cernitur; quandoque autem extenuata, debilitatem referen, macilenta, misera angulata adparet, iterum bia nunquam inflatarii ia-

si seros humoribus reserta erimat a con .spicitur. si 8. Quoad colorem facies mox rubra erit ἐmox inea, mox ba favescens, allida, terrestris , o mixta ex diversis coloribus aut de exanthematica aut in eliginosa. 3 9. Quoad pathema auteni vultuy, qu animus saepe aestimatur, distinguitur in languidum trinem , in voluntarie ridentem sardonius risus a uisentem; iud erentem, morosum, iuriosum c. ο Io Imo plures morborum conditiones ex habitu peculiari facie , sive gnomia, ab ex-Pertis cognoscuntur, quin signa haecce aliis communicare sciant obpositarum conditionum valetudinis consideratio hoc confirmat. Nam tantum vix non differt sacies periculose aegrotantis aut moribundi ab illa saltissimi, itantum cadaverosa ab illa viventis hominis. 3ai. Ipse Hippocrates physiognomicos illos characteres non solium modo optime cognovisse, sed maximi habuisse videtur valoris, plures felliscillime descripsit, uti ex ipsius libri de praenotio. hibus concludere licet. Iuxta hanc descripticiuἡhi

86쪽

r. Lango facies ippocratica levi penicillo adumbrata. Lips. 165 1. I. V. Morbita, o varietate faciei humanae Dres d. 1676. G. E. Mahir Struve, iis de facie morbor indicε. Hal. 7OO. I. Sohapor, an e coloribus in micro cosmo 4 c. aliquid judicari possit Rost. 17O6. S. h. Quo ara . Akormann Diss de prosos copia.

H. E. Euchner . II ann Dis . de fronte morbor. interprete. Hal. 755K A. Nicolai r Hammos, de habitu faciei ut signo. Jen. 763. R. L. I chel, considerationes medico de physiogno

3 et a Partium faciei praeterea nulla characteres prodit magis Physiognomicos, quam Oculus, observationes adtentione medici summe dignos.

87쪽

323. In regione oculorum autem primo coriis saderando veniunt a*ebrως utrum mobiles, aut immobiles, a paralysi vel debilitate utrum contra tremulti aut convulscie vel utrum clausin. δε- micla x, in vomniari vertiae, non Onniventes; utrum tumirie, exulceratia , limoe, rem oroe c. putrum denique ad confinia eorum, praecipue circa angulum internum inturnescentiae, aut cavitas, rubor, livor c. quae regi Praesertim cum utero magno in consensu est.

324. Confiderandus deinde erit ipse oculorum bulbus qui praeter morbos innumeros locales varia characteristica phenomen medico exhibet. 325. In bulbi hujus consideratione varia elua mobilitas, convul ο, rotali , immobilitas, Dasmus I tum brotuberantia, depressio c. dili inguendae erunt.

326. Albuginea adparebit mox insummata rubra, mox subrubra quali a pulvere illapso pulverulent, ut ii morbis plurimis a contagio; OX lavari aut lavescens , uti in sciero . Polycholia 3

88쪽

mox plumbea, uti in pituito sis verminosis moκ olba nitida uti in sanissimis moxicca, o X lacrumina in voluntarie. 327. Ipsa villa, mox praeter consuetudinem a la, O CGntraCta, mox tarda ad motum, aut penitus immobilis.

528. Di rectio praeterea oculorum, seu ipse is pectus de Blicli varias morborum conditiones M,cebit, prout vel voluntarius, vividus erit, vel involuntarius, Mus aut vagus quoad pathema hilaris, languidus, trux , torvus c.

set'. ηιω quoque, Vario modo laesus, varia piae nomen morbosa exhibet; nam vel nullus est, vel temporarie obcaecatus, Vel hebes, vel nimis econtra intensus in hOtπhobia, vel duplicatus diurnus, nocturnus, nebulosus &c.

33o. Examinatis oculis in o gro descendit medicus ad nas, narium Wolfactus explorationem , tibi necesse est. 33 i. Nasus ipse quandoque ruber, calens, arderis, ut saepe ita phthiseia' tumem, coli sus, exulceratus, impetiginosus Sc.

89쪽

332. Nares quandoque rurientes , stillantes tum mucum , tum sanguinemri quandoque iterum ObsDuctoe fccne, imo siccissimae, atro exsiccati sanguinis pulvere quali obturatae fuliginUω. 333. Est quoque observandum, utrum innoenarium , quemadmodum sub respiratione summe

anhelosa, commoveantur. Denique utruna aeger vel penitus non Vel nimis frequenter sternutet 334. Odoratus nonnunquam penitus abolitiis deprehenditur , vel imminutus, vel corruptus st Pravatus, ut in Zaena, corrhyZa c. A. E. Arachnor, Nouo Dis . de morborum signis, quo a naribus desumuntur, Hal. I754.

335. Gentis sunt decolores, vel varie coloratiae, rubrin , Uem, rubrina Vm, lividiae, mox dissufoe, moX circum scriptiam conssantes nonnunquam, iterum alia vice ariabi es, poli pastum, somnum ad parentes Saepe, una tantum gena rubet ut colo

ratur.

336. In ore plurima phenomena Xamrnanda consideranda veniunt. Nam hic labia , ct ingi Vae, dentes, fauces, lingua, deglutitio, halitus oris, sapor, adpetitus, stis, ipsa vox aegri ali quid circa morbi, turam ct formam cognoscendam manifestant.

90쪽

337. Labia oris sunt quandoque nimis humida, mucolla, ut claudiantia I quandoque iterum nimis ioca ysa interdum tremiala, timida exarath miatici; Mallida , livida mo iterum nimis aperta, ni orbos oscitantia; OX clausa. Oblique toro, vel in proboscidem longata, aut numina. 338. Musculus orbicularis retro tractus, ut denis es aperto Ore promineant, malum saepe in aegris gebilibus uiui empiricum signunti . E. Aiachner . Timor Diss de oscitatione ut signo. Hal. 753.

339. In gingivis examinandum, utrum laane lividiae, corbuticiae, aulcera toe, tumidα.

34o. In dentibus, utrum fordidi, arros, cariosi, vacilantes, Fufidi, algidi, dolentes, coarctα- i, IridentCS.

34 I. Fauces ipsae specialita sunt inspiciendae in specialibus morbis. unt enim quandoque infam-