장음표시 사용
211쪽
Excresce tae. tum trahens. A topho rite distinguendum est gummi, quem connituit tumor duriulculus, sed topho mollior, planus et aequa
lis, circumscriptus, ossi proximus lae
pe dolens a visci do humore, in perio steo vel in capsula peculiari collecto , ortu S. ε) Π er o is, quae est notabilior ossa S intumescentia, plus minus dura, Inaequalis et tuberose, uniuersam interdum ossium mino iam compAgem occupans , saepius tamen in spongiosi maioris extremis residen S, a carne fungosa et humore inter lamellas haerentibUS EXoIta. Paedarthrocate, vel intumescentia ossis, pueris, Iliachiticis maxime, familiaris, universam molem ossis adaugens, in eXtremitatibus frequentior, spongiosa et inaequalis , vix aut parum et obscure dolens, ab humore morboso intimam ossis compagem penetrante Producta, in cariemps
H) Dina ventosa, sideratio, teredo, concerseu intumescentia ossis, spongiosa, in equalis, mire tuberosa, acerbissimos dolore S creans, cum carie partiumque ineum-hentium instatione et exulceratione fistulosa coniuncta,mab ipsius olei medullaris acrimonia vel humoris stagnantis Vatia labe orta, unde intimae compagis osse e corrup-
212쪽
Excrescentiae. tio, in putrilaginem conuerso, inque monstrosam molem et figuram expansio.e Ie adcobis, seu dolorifica et luxurians compagis osteae degeneratio in substantisim mollem carni aut pinguedini similem, incorruptionem carcinomatos ani pronisiima. Ex his patet exotiosis spuriae varia a species minime ad excrescentias, sed potius ad caries (l. DCCCLI.
vel corruptiones referendas esse, Hoc autem loco maxime consideranda venit exostosis genuina.CCLXXVI. Cassa proxima exoso Digenuiusseest succus osseus sanus, in superficiem ossis effusus atque concretus; in sitiria exostosi praeter succum osseum simul effunditur siue cus morbosius. Clivi eremotae Irioris sunt Contusio, fractura eum nimia est usione calli (I. MCCXXIX.), fissura, tendinum et ligamentorum validissima extensio, periostei qualiscunque dissoIutio, laxitas; fibrarum ossearum localici debilitas cum succi nutritii congestione iuncta. Exostosin spuriam inducunt acrimoniae Variae, scro-phulosa, veneria, rhachitica, fCorbulica, cancrosa, in propriis signis expositis cognoscendae et diligentissimo examine indagandae.
nuina lentissimo increscens, interdum Plane qui scens, pro diuersa debilitatis fibrarum et pressionis partium adiacentium gradu, volumine et figura varia, sua natura immutabilis pariter ac innocua, Far- tium
213쪽
ncrescentiae. ii sciam adiacentium functionem haud turbans, vix vlla secum fert incommoda; situ tamen, mole aut figUra, Fressione, punctione, tensione, nonnumqUam iunetiones partium vicinarum internarum vel EXternatum diuersimode laedit, quin imo obscurissimos planeque immedicabiles morbos inducite ita a cranii, vertebrarum, thoracis, pelvis interiori exosiosi pes. sima mala oriri p ossant. CCLXXVIII. Ther iam morbi quod attinet. exostosis genuina, quamdiu nullam parit noxam, m- tacta relinquenda est; iniuriam autem iam inferens, ubi locus concedit, exstirpanda est, quod quidem, Prae missa congrua partium incumbentium dissectione, serra, trepano, rasura ad rationem loci peragi pota erit. Exsectionis vestigium interdum, adductione labiorum vulneris ac cita ossis obtectione, ad primam, ut dicunt, indicationem sanari poterit; si vero hoc minus feliciter tentatum fuerit, exsoliatio succedit, ad methodum in cariei chirurgia(I. DCCCLI J expositam promouenda. Exostosis totum ossis ambitum comprehendens, exscissione totius partis adsectae, absque sequente incommodo sanata fuit.
214쪽
Iarcores Docantur morbi, quorum praecipuUm sumptonia consistit in diminutione vox inis; cui
quidem vitio omnes partes organica et, maxime tamen carnes et tela cellulosa, sunt obnoxiae.
CCLXXX. Horum Irinc pirem est detractio pinguedinis vel succi nutritii vel ipsius sanguinis, cellulas aut vasa in patia sano distendentis solidorumque iacturam reparantiS. Quae eo conserunt colisae, triplicis sunt generi Sen) vel copiam humortim in uniuersum minuunt; sicut euacuationes nimiae, veneres extenuante S, alimenti defectus, morbi praegressi, Variae praesertini adfectiones et vitiositates, ritana chyli elaborationem, vel transmissionem vel assimilationem Jaedentes;
A) vel vires impellentes frangunt, quo Praeter priores pertinent senectus, languor et animi pathemata, quae deprimentia dicuntur, forsan quoque Particularum ignearum ex alimentis euolutionis, et inde instaurationis caloris animalis impeditio; ( r) vel
215쪽
V. C. neruumve maiorem comprimendo;
d) vel denique cacochymicam dispositionem humorum nutrientium, ad sinit antium, ipsius forsan liquidi neruei inducunt. CCLXXXI. Unde patet marcorem vel idium thirum et Te vel hym tomatictim. Distinguitur quoque in Duiuersalem et partia ni inque febrilem et non febrilem. Vtroque respectu posteriore satis commode in tria dispertiuntur marcore S generathm moras m&m, b tabem, et
Quae cum internis potissimum remediis, externis tamen simul itanesis , debellentur, ea breuiter attin
CCLXXXII. Maias mus seu atrophia dicisti: marcor nulla febri, tussi aut sputo purulento stipatus. Vel et niuersalis est, totum corpuS extenuans, vel fartialis, ad certam quandam partem limitatus.
CCLXXXIII. Marasmus dniuersalis proles est aeris insalubris, moeroris, vitii in canali alimentari, obstructionis glandularis, veneris immodicae, liquorum spiritu osorum potus liberalioris, lactationis nimiae, leucorrhoeae, defectus alimentorum, alui fluxus, P at sint, emetauophiae, vermium,
216쪽
mium, exercitii corporis nimii, sudoris prosus ortu, doloris chronici, defectus somni et plurimorum morborum chronicorum. Communissime in senibus inducitur a rigiditate fibrarum nutriendarum nimia, quae ob densitatem particulas nouas adsumere recusant, unde corpus sufficiente nutrimento destitutum marcescit. Ipsi etiam vapores metallici et subtilissimus terrae puluis, si corporis superficie, vel canali alimentari vel pulmonibus excipitautur, actiones cum nutritione coniunctas laedendo marasmum inducunt, quod in morbis artificum accidit.
CCLXXXIV. Ex allatis patet, morbi ther
pinna pro cautarum nocentium diuersitate maximopere
differre, et illarum indoli adornandam esse. Maxime quidem remedia interna ac diaetetica usurpantur, neque tamen paruam addunt symbolam frictiones, inunctiones, balnea, electricitas. In ea specie, quae a denegato alime uti descensu oritur, clysmatibus balneisque idoneis nutriendum est corpus. CCLXXXV. Marasmus sorticariaris a locali
resistentia, neruo adfecto propria, nerui nempe aut arteriae compressione vel obstructione, ut a tumore, luxatione, ine fracto, excrescentia, vel ab an eurysmate impetum sanguinis intercipiente cet. originem plerumque ducens, hinc paralyseos haud infrequens come S, ablationem causae requirit, si hanc admittit morbi genius. Praeterea hic laudanda veniunt, pro morbi indole, balnea varia, frigida, calida, simpliam, medicata, vino a maxime, stillicidia rite adhibita,
217쪽
hibita, frictiones simplices vel spirituosae , oleostae,
mucilaginosae, aromaticae, sinapinae, partis adfectae immissio in saecem vinosam, aut corpUS animaliS recens mactati, urticationes, vel flagellationes, vis electrica, cui iam, vix autem merito, magnetica substituitur. Tabes.
CCLXXXVI. Tabem dicimus marcorem corporis uniuersalem (CCLXXIX.) cum febri hectica absque tussi et sputo purulento. Dissert inde ab atrophia, quae febri habituali caret, et a phthisi, quae iusti aut puris sputo vel alterutro stipatur.
CCLXXXVII. Inter causas eius frequentiore sunt obstructiones viscerum, glandularum in terr aeum, mesenterii praecipue, et externarum colli, aurium, axillae, inguinis; pus ex ulcere vel abscessit qualicumque resorptum; mia Sma arthriticum, cancrosum, venereum, rhachisicum, scrophulosum ;euacuationes nimiae per aluum, Vrinam, sudorem,
lactationem, suppurationem ; haemorrhagiae graviores , hydrargyrosis rigorosior; ositum corruptio; hydropes; morbi febriles imperfecte soluti vel male curati; venena varias moeror; nostalgia; singularis aeris conflitutio. Unde patet , tabem saepissime esse symptomaticam atque secundariam, vix unis quam idiopathicam et primariam. CCLXXXVIIL Sensim obrepit morbus, ab aegro initio non animaduersus; cuius omPtomata successiva
218쪽
siua sequentia obseruantur: pulsus modice aeceIerati, contraeli, subduri potisiimum a pastu et vesperi; calor solito maior post pastum in votis manuum plantisque pedum maxime molestus; cutis arida; urina parca intense colorata; aluus sub morbi initio rara et sicca, deinde tenuis et colliquans; sudores nocturni copiosi; cibi appetentia vix imminuta, sitis continua; respiratio si equentior; somnus breuis, haud
reficiens. In quo rerum statu mire extenuatur corpus. Accedit denique diarrhoea, oedema extremitatum inferiorum, aphthae; ac tandem aegroti cum mira menti S plerumque tranquillitate ac certa rectituendae sanitatis spe exstinguuntur.
CCLXXXIX. Inter varias tabis sp ecies singularem attentionem meretur fabes dorsulis, quae turpi manustrupationi indulgentes, recens matrimonio iunctos et in venere non satis continentES aggreditur. Febre carent initio et cibos appetunt, sed sensim emaciantur, formicas a capite secundum spinam decurrentes sentire se putant, urinam emittendo vel
absque lotio, vel pollutionibus nocturnis, semen frequentius emittunt vel mucum prostatarum viscidum. Deinde anhelosi, debiles, capite graues, febriculosi evadunt accedente praua digestione; unde cruditas, status, et hypochondriasis; viribus imbecilles evadunt, colliquescunt et tandem exhausti
CCXC. Ex allatis patet, mali thera iam maxime morbi primarii curationi inniti et tabem haud
219쪽
Marcor . Ibi raro omnia artis auxilia respuere. In tabe dorsalii ab parca vel nulla venere , haud exiguam utilitatem praestant: balneum frigidum, frictiones totius corporis qustidianae, cortex, martialia, exercitium corpori Simodicum, diaeta reficiens. In al: is tabis speciebus, pro diuersitate causarum diligentissimo examine indagandarum, ea adhibeantur , quae in aposternatum, ulcerum, PhFmatum aliorumque morborum pertractatione antea exposuimus.
Phthisis. CCXCI. Phthisis est marcor uniuersalis CCLXXIX.) non solum cum febre hectica, sed
etiam dyspnoea, tussi utque plurimum sputo purulento coniunctus. Cuius imorbi princi pium est, talis pulmonum suppuratio, ut totus inde habitus corporis consumatur. CCXCII. Causae remotae phthisin inducentes sunt omnia, quae valent humores in pulmonibus ita sistere , ut in materiam purulentam abire cogantur : haemoploe et omnia quae ad eam ducunt ; teneritas vasorum congenita vel acquisitae; pleuritis ;peripneumoseia acuta, chronica rubercula pulmonum obstractiones imi ventris, hepatis praecipUe, me-fastasses post febrem continuam, neruosam, putridam, exanthematicam 3 omne S. consuetae excretiones interceptae, maxime sanguineae; iniuriae pulmonibus illatae iusti, clamore, cantu, Cursu, animi adsectu, ingenti nixu corporis, vulnere inflicto, abscessu
220쪽
abscessu et ulcere vicino; lactatio denegata; fluordibus suppressus; pus ex alio abscessi vel vicere resorptum; ulcera antiqua sanata; morbi cutanei varii, scabies, crusta lactea, herpetes suppressi;Iues, arthritis laruatas strophialae . Unde patet, phthisin raro esse idiopathicam, saepissime sympto. niaticam, alius morbi sequelam et effectum.
CCXCIII. In Phthi pulmonas genuina pus vel sub sorina abscesssis includitur, qui status vomica pulmonalis audit; bi vel in laryngis tubos perrumpit, et tUnc Dicus constituit in bronchiis patulum, per quod materia purulenta tussi elicitur;
c vel in saccum pleurae essunditur, crum Iemaeon Atheus (I. DCCX.) expositum; H vel absque abs scessu vel vicere, sub inflammAtione praecipue chronica, in tubos aereos trossudat.
Sub vera phthisi pulmonali materia purulenta, vel collecta vel tussi eiecta, variae quidem indolis esse Potest, alba, rubra, flava, liuida, cineritia, dulcis , pinguis, grave olens atque igni imposita carnem assam foetidam spirans, haud tamen characteribus destituta est, quibus pus gelauinum dignoscatur(I. DCXXXVI. . Materiae purulenta, dictis notis destituta, morbus est, haud ad phthisin veram, sed spuriam reserendus.