Principia systematis chirurgiae hodiernae in usum publicum et privatum adornata

241쪽

CCCXXV. Citiore ac certiore via obstructio sacci lacrymalis, absque punctorum et ductuum lacrymalium iniuria, sanatur iveratione, quae includita) incisionem sacci Iacrymalis externam, b) ductus nas alis .impervii restitutionem, H nouae obstructionis praepeditionem. CCCXXVI. Sacei lacrymalis inciso perficitur, si res concedit, quando iste humore collecto distentu S eminet, cultro chirurgico seu phlebotomo oblique ducto aliqua a commisi ra palpebrarum distantia, diligenter autem sub incisione cauendum, ne paries sacci posterior laedatur ; unde si vacuus fuerit saccus, vel liquidum contentum sub incisione expressum, vel cutis et cellulosa a phlogosi praegressa incrassata fuerint, praestat pluribus incisionibus sensim profundius ductis partes transscindere, usque dum saccus demum attingatur, (quod a prorumpente aliquo liquido indicari solet), quo facto incisio supra specillum sulcatum inductum tantum ampliari poterit, ut stilo vel cereo crassiori liber aditus in saccum pateat. Reliquum operationis nunc vetat sanguifluxus et inflammatio sequens. Saccus inde apertus linteaminibus leniter impletur et denique vulnus emplastro obtegitur. Leniter tamen hic procedendum est, siquidem rudior vulneris impletio aut tractatio, salutarem suppuraetionem impediendo, latera

242쪽

nasi fistulae lacrymali ansam dare potest. CCCXXVII. Inflammatione dissipata, quod Plerumque quarto vel quinto post operationem die accidit, specillam tenue argenteum flexile, aut si obstaculum hoc superari haud possit, franius per Vulnus inflictum in saccum lacrymalem et ductuni Essalem aut

semel aut successue ad eius fractum inducitur ac caute per obstaculum in colitim nos si vellitur; attendendum autem, Ni directio viarum rite' seruetur. Si vulnus externum tumidum fuerit, stilum vel cereum primo ad directionem holigontalem in saccum lacrymalem et deinde perpendiculariter per ductum Dasalem propellere conuenit. Stilum vel cereum innas iam transiisse , una alteraue guttula sanguinis enatibus stillans et stili progressus indicare solet.CCCXXVIII. Resiluia peruiatione ductus natalis, reliqua curatio in eo. versatur, ut via lacry- malis aperta seruetur et noua obstruetio impediditur. Varia ad hunc scopum obtinendum adhibita luerunt:

stilus plumbeus ; turtandae maiores, in ductum na- salem per vulnus immissae, sensim quoad crastitiem adnuelae; iniectiones variae ad persee tam usque

sui restitutionem et omnis purulentae absentiam continuand e, quibus tamen palmam praecipere videtur se tacei perductio. Externa nimirum sacci incisione saeta, pro diuersa obstructionis indole stilus

nexilis, vel tur unda gracilis, vel melius chordamia sic a

243쪽

Retentiones '. musica aut semel aut successive pecvlcus raternum canalemque apertum in nasum ducitur , deinde V : Io cum setaceo a fixo ad iantam quidqm longitudi nem immittitur, ut circumuolutiones in inferiore si meatu Effciat chorda, quae tune vel stilo in uncum curuato aut forcipe minore facile arripitur, vel post nonnullas horas mollior et madida facta, fortiiter per nasum emisso spiritu ed citur et una cum se taceo attrahitur. Quotidie tunc filum sensum cras sitie adauctum illitis pri mo suppurantibus, deinde e siccantibus protrahitur usque ad pessectam cauistitutionem et omnis suppurationis absentiam, quo facto se taceum aufertur et ulcus externum, adductis labiis, paucis plerumque diebus sanari solet. iis

CCCXXIX. Operatione licet peracta, hau

Iaro recrudescit malum, redit lacrym tot et sacci xe, laxatio. raro autem propter redeuntem ductus omstructionem, saepius , si morbus a causa interna metastatica subsistente complicatu S, contriuctu S, Ruisacci debilitas haud remota, aut subi operatione VeIsequenti tractatione sacco, tactibus, Punctis, nimia iniuria allatae fuerit.

CCCXXX. Quae proposita suit sacri lacrymam

lis externa inciso inter bulbum oculi et Ialpebram iam feriorem, et sequens obstructi ductus natalis therapia(CCCXXVIlI.) exposita, utpote ductibus lacrymalibus nimis vicina et vel ementem irritationem oculo creatina, merito reiicitur. Neque meretirii et ini

o a Pro

244쪽

Retentiones.

pio soluendae obstructione per punctum ope tubi in saccum lacrymalem immiss totis hucusque fidae innititur experientiae.

CCCXXXI. Obstructum si ad methodum CCCXXVIII. expositam superari nequit, aut persecta sacci aut ductus natalis destructio adest, nativae viae reparationem non sinens, unica tunc spes in itineris lacrymarum mutatione, ossis nempe lacry- mulis perforatione, posita est; quae sequenti modo instituitur. Sacco lacrymali ampliori plaga per totam longitudinem aperto, paries posterior sacci ad inferiorem ossis unguis partem, loco nimirum a ductibus lacrymalibus, aliquantum distante, inciditur ac os denudatur. Ipsa perforatio fit instrumento acuto versus inferiora, posteriora ac interiora ducendo, cui scopo paracente tum vel apex fossicis vel spina sutoria inseruit. Instrumenta autem obtusia, membranam pituitariam ab osse separantia, et ferrum candens ob irritationem noctuam merito reiiciuntur. Apertura ossis facta ductum nasalem quoad magnitudinem aequare vel paullo superare debet, quae deinde tvrundis immissis aperta seruetur, usque dum separatis et ablatis festucis osseis margo orificii obtectus et nullum purulentiae vestigium adsuerit. Haec medendi ratio si haud succedit, orificium osseum tubo curuato, ceruice arctiori, apertum tene Tur, et illo restante externa plaga adductis labiis sananda erit. Muci, secreti e parte residua sacci lac malis, ex ulcere externo effuxus sanationi in

term

245쪽

terdum grauiter obstat, et huius pariis sacci destructionem poscit caustico prudenter admoto perficiendam.

CCCXXXII. In animatio imperviationis sacci

lacrymalis comes vel essectus esto aut acuta phlegmonosa, h) aut chronica intermittens remittensue Prior methodum poscit antiphlogisticam, irritamenti omnis sedulam euitationem, sacci frequentem expressionem. Sub grauiori tamen phlogosi obturantur ductus et puncta, et liquidum in sacco conten, tum, tunc purulentum, haud amplius per puncta exprimi poterit. Accumulatur deinde sensim liquidum contentum, e X tenditur magis saccus, aedenique rumpitur, nisi tempestiue ad modum(CCCXXVI.) dictu in incidatur. Tempestiua haec

inciso eo magis est necessaria, cum ea neglecta, antequam sponte rumpatur tumor, saepe saccus totus in suppurationem abeat, aut ossa vicina adficiantur. Interdum quoque cuti S ruptura in loco remotiori accidit. Inflammatio chronica derivantibus et reuellentibus specificis causae morbi odornatis de bellatur; periodica interdum usum corticis internum vel externum poscit.

CCCXXXIII. Ulcus externum sacci Iacrymas mittens seu genuina Pu si malis therapiam indicatam poscit, vel obstructionis, vel meta sta-

246쪽

eti SNetentiones.sis, vel relaxationes eius, vel, si harum signa haud adsuerint, generalem curam indoli viceris

fistulosi (I. DCCCVII,) adornatam. Caritis ossis

lacrymalis vel maxillaris, quae ablationem corrupti, si fieri potest, absque membranae pituitariae laesione requirit, viae lacrymarum naturalis restitutionem minime excludit. Cari Us vero, quae cum plena sacci aut ductus nas alis destructione, natiuae viae restitutionem haud admittente, iuncta est, simul novae Viae parationem poscit ad modum (CCCXXXI.)indicatum ; et ne hac quidem lacrymatio sequens auerti poterit, nisi puncta, ductus et pars superior sacci ab omni labe simul immunes fuerint. CCCXXXIV. Quoad ipsum denique cRuumna sale OZaena, polypus, morbi varii sinus maxillaris, comprimendo ductu ni nasalem, . lacrymationem inducere possunt, haud nisi morbi primaerii Eblatione antea exposita tollendam. Retensiones in organo oti distis.

CCCXXXV. Copho is seu . surditas e s impotentia sonos recte percipiendi, quae diuersos habet oi sidus. Vbi enim ne fortissimi quidem soni auditantur, per ficta adest copho is seu surditas absoluta: ubi obscura datur sonorum perceptio, hysocos homseu auditur ei illis o citur. Uel unam modo vel

Vtramque aurem occabat morbus. Vel perennis est vel Der intervalla recurrit.

CCCXXXVI.

247쪽

CCCXXXVI. Multiplicem autem adgnoscit

origivem, non semper aeque facile detegendam,

interdum maxime absconditam, interdum omnia ariis auxilia effugientem, prout vel meatus auditorius LX ternus, vel tympanum, vel tuba, vel neruus acusticus, vel reliqua intimi organi fabrica adiacitur. Sic auditum vel imminuere, vel tollere possunt, quae sequuntur: varia encephali laesio a causa interna vel externa, partium internarum destrumo, exostosis, caries, osticulorum auditu S iactura, violentia auri

vel partibus a finibus illata, fragor maximn S, animi pathema, refrigerium, praecipue capitis sudore perfusi vel saliuatione tumidi, solis ardor, tempestas nebulosa, cibus digestu difficilis, inflammatio organo

propriae vel vicina occupans, orgasinus vel congestios ebrilis, metastasis, virus venereum, scrophulosum, verminatio, tumor parotidis vel folliculorum sebaceorum, certaminis defectus vel abundantia, pinguedo praeter naturam collecta, tubae Eustachianae varia obstructio, coalitus, corpus alienum immissum,

tumores tubam vel mentum occludentes, crusta ulcerosa, mala auris externae vel internae contaimatio

cogenita vel acquisita. Vnde elucescit summa huius mali diuersitas. Hic autem potissimum pertractanda venito) meares oliditorii externi ob Jrrectio, qua sonus tympanum attingere impeditur, et

O iubae

248쪽

aa o Retentiones. h) tubae rasachinnae talis invertilatio, quae transitum liquidi haud admittat et eius accumulationem in cauo tympani inducat. CCCXXXVII. Impertitatio meattis ariditorii externi, quae attentissima indagatione partis visu tactuue dignosci potest, inducitur

c) vel a tenacitate copiaue certiminis aut alius materiae purulentae crustaceae retentae, quae instillatione, iniectione, vapore remedii aquosi, tepidi, emollientis remouetur, vel emollita cochleare minori educitur, quo facto cito interdum auditus redit;

h) vel ab immisso in meatum coi ore Ilerio, globo, Piso, lana cet. quae parua forcipe arrepta, vel specillo gracili planiori incurvate pone corpus alienum caute ducto, vel, si profundissime haereat corpuS alienUm, per incisum Pone aurem meatum extra, hitur ie) vel a partium mollium tumore vario iustammatorio , oede malosio , excrescentiali, sup-PUranie , externum orificium meatus occludente, cui ad eius indolem occurrendum erit; ae) vel ab imperforatione congenita aut acquisita, de qua re sub alio titulo agetur.

249쪽

CCCXXXVIII. Obstluctio tubae Eustachianae,

surditatem inducens, vix ullo certo signo dignoscitur, absentibus tamen alius (CCCXXXVI.) causae indiciis, omnino eam suspicari licet, et therapia

congrua adhibenda erit, certe innocua, parum vel plane non dolorifica, quae, omnibus aliis frustra adhibitis, saepius plane auditum restituit. CCCXXXIX. Leuis imperviatio tubae interdum quidem errhinis et spiritu cum impetu per nares effato, vel compressis naribus sursum versus

nasum propulso, soluta fuit; grauior vero obstructio iniectionem poscita) vel per imam stibam, per os, vel nasum

instituendam, b) vel per cellatas mn Oedens. CCCXL. Tubam Eustachianam fier os apertum, depressa lingua, eleuato Palato molli, interdum in conspectum venire, et liquidum per tubum gracilem incuruatum iniici posse, certa quid erit ev- perientia constat, minime tamen in omnibus hominibus succedit operatio. Praeterea aegroti in universum dissiculter irritationem faucium ferunt.

CCCXLI. Facilius certiusque succedit intestio

tubae per nasum, quae sequenti modo instituitur. Tubus argenteus gracilis et specillo exploratorio vix crassior, cuius uno extremo paullum incuruato, alteri syriiax adnecti potest , convexitas autem sursum tendit

250쪽

iondit horia ontali directione per meatum inferiorem nasi ducitur, usque dum palatum molle serme attingat; invertitur tunc tubus versu S exteriorae, ut extremum eius ad superiora et exteriora respiciat; quo fac o leniter propulsum instrumentum tubam ingreditur. Alii instrumentum, concauitate ad superiora versa, in nasum immittere, et deinde ad exteriora paullo inclinare malunt. Tubulum in tubam

Eustachianam rite intrasse, noscitur e directione instrumenti, et si manubrium haud amplius libere moueri potest, sensu simul ingrato ad aurem internam extenso, qui ab aegroto percipitur. Per tu-bum immissum syringis ope liquidum iniicitur, cui scopo aqua tepida optime inseruit. Nonnullis iniectionibus institutis, essectus sequi solet, qui est

doloris, si adfuerit, mitigatio; materiae mucosaee, purulentae, escharis commixtae, una cum liquido iniecto est luente eductio; auditus partiali si vel totalis restitutio. Ad minuendam irritationem et titillationem conuenit, antequam inducatur instrumentum, crines in parte anteriori nasi interdum obuios praecidere.

CCCXLII. Quanquam inductio iubi ad

iniiciendam tubam Eustachianam in multis hominibus satis facili negotio succedat, hilud dii tendum tamen, haene immissionem ob insolitam lentilitatem membranae pituitariae, variam figuram ac longitudinem meatus nas alis, variam prominentiam, mobilitatem et diametrum orificii tubalis in nonnullis satis