장음표시 사용
11쪽
e M PRIMATUR, Si videbitur Reverendissimo Patri Saeri Palatii Apostolici
Magistro . Dominicus 'ordanus Archiepsopus Neomedi.
REverendissimo Patri Sacri Palatii Apostolici Magistro sitissecturus legi uti studiose, sic etiam libenter dissertationem Idcirhumana mentis a R. Ρ. Andrea Spagnio conscriptam . In ea a tem nihil me testor deprehendisse, quod Christianae Ortodoxaeque Religionis decretis, rectaeque morum institutioni minus esse conQnum videretur , imo cum non parum utilitatis sit allatura vel ideas humanae mentis examinantibus , vel modum , quo in nobis fiunt investigantibus , dignam esse censeo , ut quam Primum in lucem prodeat. Dabam Romae ex Monasterio S. Mariae Novae die prima N vembris Ban. I77 I. D. Angelus Mancini olivetanus Gera Theologia Lector. OB uens mandatis Rmi P. Magistri S.Ρ.A. diligens examen instatui novi operis R. P. Andreae Spagnii S. I. de Ideis humana mentis, in quo cum omnia mihi utpote docte sebtiliter& erudite pertractata placuerint , illud maxime Pergratum accidit , quod acciaratis demonstrationibus expugnatam invenerim non stilum opinionem de Materia cognostente , sed eam etiam , quae incertum nobis vellet, an possit cognostere . Quare cum ex hae parte egregium opus Religioni & bonis moribus faveat, & ex integro Philosophis utile & jucundum futurum sit , typis dignum
Romae apud SS. Vincentium & Anastasium in Trivio die . N
vembris an. I PII. Thomas Gabrini S. Theologi a Lector emeritus atque V stato Romana Provincia Clericorum Reg. Minorum.
I M P R I M A TU R, Fr. Thomas Augustinus Ricchinius Ordinis Praedicatorum Sacri Palatii Apostolici Magister . IDEM
12쪽
PAR LDE d vitioribus, o variis appellationibus ae Misonibus id a
ART. I. Do idea donitiona quam se inr . ART. II. Do aliquibus alio rum desinitionisin id . SE 'IO II. De variis Mea quasi Π-imr. xo ART. I. De prima mentis operatioso , simplici apprebensione , ω-gni lane, edi sentiora. μ ARP. II. De cinceptu , perceptione , ct Ucientia .RRT. III.m appreceptione, verbo tantis, intellectione. ct aerem
SECTIO III. De dissono Idearum secundum naturam. I a communi divisione idearum secundiam ipsarum nat
13쪽
xct etiam qua inter se opposita sunt, possunt eodem tempora inesse eidem anima eo modo, qui es iupra nostrum captum. 4sART. I. De adversantibus prvositioni. ibidΑRT. II. Argumenta pro singulispropositionis partibus. III. Argumenta contra opinioncm , quae idaeas disit esse modii
ART. IV. Objectiones ex ratione pro id is materia mossis. 62ART. U. Objectiones ex authoritate . ' 68ROPosITIo II. Idea visera non disiuranὲnturam is peree prioribus. 73AERT. I. De asierjantibus propositioni. ibid. H RT. II. Argumenta generalia pro propositisse. 8 3ΑΠ. Argumenta contra Malebranchium . prout d σι corpora a nobis caenosii in idaeis Dei -- RRT. IU. Argumenta contra Malobrauehit , prout disit omnia nos videre is Deo. sσART. V. Objectiones pro dFsinctione id aram a perceptionibus. IoO. R RT. vl. Obiectioves pro pereeptione objector. quarumvis in Deo.IOsA . VII.Objectiones ex S. Augusino pro perceptione objectorum in
rioposiTio I. Mulla ita At neque in sensibas , nequo is sens in neque ab ullis rebus sensibilibus tamquam a causa sicuti, vel in teriali : sed queris It esseienter ab ipsa anima : er ne dubitari quia dem jure potes , materiam generaliter sumptam missas idem pocle
ART. I. De iis , qui in sensibus fieri idear diserunt. ibid. . ART. II. De iis , qui a sensibus fieri ideas ἀxerunt. . II sART. III. De iis, qui a rebus sensibilibus fieri ideas dixerunt . II 8 ART. IV. De iis, qui dubitant an idea fieri p4sent a materia . Ia ΑRT. U. De iis, qui dubitationi circa pol ilitatem cogηoscendi materias agantur. ia8ART. VI. Argumenta contra illos , qui dicunt ideas feri in sensibus t 138 A P. VII. Argumenta contra illos , qui dicunt ideas feri a DoL
14쪽
AM LIII. Argum ra eo tra illos, qui idem Heunt feri a rebis stas bilibus.
Anae. IX. Argumensa contra illos, qui tabitant, an id a flari sint a materia . 'IART. X. ArgumenIa Cartesii, ct Euseri eontra psigibilitatem vis regno condi in materia ostenduntur inesscacia. IART. XI. Objectiones pro possibilitate vir cognoscens in materia I e 8 PROP ITIO II. Multa idea non habentur napretiis immediate ante sui exsentiam quibusiam determinaris rinmutationibus in organissensoriis, isque usique ad cerebrum propagaris, quin tamen nove rimus modum, quo habitis bis impre1mnibus habeastis idea . a GAART. I. Argumenta pro prima propositionis parte. ibid. . Argummm pro secunda propc Pionis parte. D sART.III. Objectiones contra secundam partem . I
ART. N. Argumenta pro tertia propositionis parte . IROPosITIO III. Multa idea, qua adsui exHentiam requirunt pra- vias immediate impressiones factas in sensibus, requirunt etiam quamdam in iis eormandri consuetussinem. I 8 FART. I. Argumentum a visione objectorum in naturali situ . 18 e. ART. II. Argumentam ex visione objecti unius etsi per ambos oculos
ART.III. Alia pro propositione argumenta . IO ROSOSIPIO IV. Idea interυalii objectum inter is oculum, qua habee r pravia susdem impressione De a in oculo, si repraesentat intervalium, quale es in re , vel parum ab tuo abludem, quam dicam Meam istinctam diuantia , ea determinatur a tribus dumtaxat
coussis. Altera es, certa forma , in quam oculu ad otum annma σ componit , altera, certa impresones, qua asingulis obiei partibus varia sunt is oeulor tertia laudem a quadam consue in
uine, qua ea Hra potius, quam alia sub talibus circumsaiditiis excreatur. Sin autem idea ilia non repraesentat istucte in emaLtam , quam dicam ideam confusam dysantia, bar habetur per alias etiam causas, qua cum praActis concurrunt, cujusmos μυ ma-sor vel minor siminis intensio: interpositio plurium vel pauciorum - vel Nullorum objectorum inter oeulum is objectum, is cujus disanoa es id confusa: magnitudo imagiisis in oculo octa: ct major anim via minor remotio objectorum a limitibus, qui e veniunt
15쪽
. idea disantiarum diIuncta , . quando agitur de olimatione Hylantia
illorum inter se . ART. I. Argumenta pro prima propnitionis parte. 397ΑRT. II. Argumenta pro secunda propositionis parte . aoo ART.III Corollaria ad secundam partem propositionis spectantia. aO PROPOsITIo V. Idea magnitudinis objecti , qua habetur per oculum
directe illi oppositum, ni intra limites, quibus disantia disincla
apprehenditur, determinatur ab ipsa disantia, ct magnitudine im ginis in oculo facta , quatenus anima magnitudYnem imaginis multiplicat per ipsius di utiam ab objecto , sive auget in ratione d santia : atque hoc modo hac idea semper es eadem, utcumque u riata disantia . Extra limites autem di istia disincta , O quando ob irritam oblique proponitur oeulo , determinatur ab imagine , a di utia confusa , adeoque ab omnibus eaeses ideam disantia . confusam determinantibus, de quibus supra dictum es , ct a quadam parriculari eon etudine admodum varia pro diversis objectis, quorum alia Dut aliis magis familiaria . ao 7 ART. I Argumenta pro propositione . a OS ART. II, Corollaria. a I PROPOsITIO VI. Multae idea, ct illa iis particulari, quam babemusis Deo, non requirunt, ut immediate ante fui exsentiam adsit ullassiterminata immutatio in organis sensoriis, nec ut sint velut imm. go objectifensibilis . ART. l. De adversantibus propositioni , ibid.ART. II. Argumenta pro propositione . ' Σ24 PROPOSITIO VII. Idea qua non requirunt, ut immediate ante fui exi- sentiam adsis ulla immutatio in organis sensoriis, requirunt tamen, ut aliqua saltem aliquandopraee ii: e ut brevius dicitur, idea
qua non sunt immeiate per sensus, μουν per sensus mediate, o
in his numeranda es etiam idea, quam habemus h Deo . a 28 ART. I. Argumenta pro omnibus genrealiter ideis, is quibus es propositio. I asART. II. Argumenta pro iisis entis, subjecti, modi, universali mer exsentia. a 32ART. III. Argumenta pro ideis mentis, o quarumdam egitationum , durationis, temporis, extensionis infinita, aliorumque . 33s
16쪽
Aar. V. Objectioras eontra iduam Dei factam a nobis ex resulto. quia ipsa repraesentat. ' a s ART. VI. Object es contra ideam Dei factam a ηobis ex uniformiarato , quam habet ire omnium mente. Is IART. VII. Alia Carasi objectiones . a PARS IV.
De ideis inuratis. i. a s 9PRoposITIO . Nulia sun ia nobis idea innata, ne illa quidem Dei. ib. De antiquis admersantibus propoPioni. ibid. De Curtesio inconsanter adversante propositioni. asam aliis recentioribus adversariis propisionis. ασγArgumenta contra idcas is ras quascumquσ 274 Argumema conrea primo principia innata. a 77 Argumenta contra idaeam innatam Dei. a 8a
Objectiones generales pro ideis innatis . a 3sΑRT.VIII. Objectiones particulares pro quibusdam ideis innatis. asia'ΛRT. IX. Objectiones pro idea innata Dei. asi
De persectionibus O imperfectionibus idearum propositisura. 3OO PROPOSITIO I. Vulgus plerumque, quod mentem studiis non excolu, habet de rebus ideas dumtaxat elaras: θ etiam qui docti sunt, δε-lum elaram ideam habeut de multis universalibus, etsi frequenti sermone usurpatis a ct do multis , quasensibus externis, ct intimo sensu experiuntur. ibid. PMPosITIO II. Do tissimi quique dis multis, is quibus reni sunt vetratiocinio, vel experientia sensuum, non habent ideas claras . Soa PROPOSITIO III. Idaea objecti universalis tune distincta erit, quanis imcludat proprietates objecti, ita illi essentiales, ut mi quarto modo propria et confisa vero es, si vel proprietates solum accidontales objecti includat, vel eas, qua et ut e sentiales, non ramon sunt quarto modo propria r Idea autem objecti singularis disincta es. quando includit eas ex proprietatibus indiυidualibus, qua satis saltem sunt ad illius indiuiduation- cognossendam: secus vero
17쪽
PlloposITIO Iv. Omni homines earens Hris adaquatis intima sub notia cujusiumque corporis, dispiritur, ct suamet etiam anima , ct
ART. I. Argumenta pro prima ct secunda propstionisparte. ibid.ART. II. Argumenta pro tertia propositionis parte ί - 3Is ART.III. Argumenta pro ultima propositionis parto. 32 PROPOsITIO V. Subsantia cognoscem aus cogitans non solum non es id a subsantia intima anima nos , sed ad illam ne yertinet .vissim essentialiter.
ART. I. De adversantibus propositioni. 3asART. I l. Argumenta pro propositionσ. 33 IRRT. III. Obectiones adversariorum . 3 39 PARS VI. De a quibus eausis impersemonis πψrarum idearum. 34sPOPosITIO. Imperfectio tum no i intellectus, rum sensuum nostr rum: omlim debita applieationis, ct sensuum , est iistellectus: θi a vocer, quibur assuescimus , antequam philosophemur , in cau-Dsunt, cur ingens in nobis D numerus id rum , qua nec clara nee disinctasknt, non solum is rebus superioris ordinis , ac nos sumus , sed etiam inferioris. ibid.ART. I. Argumenta pro prima propositionis parte . . ibid.ART. II Argumenta pro reliquis propositionis partibM. 3 49
De modis perficiendi, O aequirendi ideas dependentes a se bus. 3 s 2 PROPOsITIO I. Modi perficiendF ideas dependentes a visu sunt ocularia , Telescopia, Moroscopia, Barometrum Torrisellianum , Ba rometrum Asclepianum, θ Thermometrum. ibid. PROPOsITIO II. modi perficiendi ves acquirendi alias id as dependonier a sen insunt alia artificiosa machisamenta , est freqVenicorumdem exercitium. ibid.
18쪽
D, modo inveniendissi idem rerum adaequatas , easque aliis e mmmeandi. 3ssrioposITIo I. Methodo acquiruntur , ct communicantur idaea rerum adaequata . ibid.ΛRT. I. . m methodo serveniendi ideas adaquatas . ibid.ΛRT. II. De particulari methodo in cniendi ideas adaequatas in rebus pineficia. ' 362 ART.III. De methodo eommvnyeandi aliis ideas ad qua s.' 36σrioposivio II. Ideam tanter ad disciplinas etiam θνiorer πιο sunt
communicanda per sermonem barbarum neque scaunum concedipus verbis Scripurum diversarum linguarum, neque sperbolicum,
neque figuris di in tum oratorum propriis: sed per illum , qui omnatus dici possit , quatenus non sit vulgaris . 3 7 ART. I. De prima propositionis parte . ibid.ΑRT. II. De reliquis propositionis partibus 3 7sAPPENDIX. De quibusdam inglamentis ad perfectionem , ct aequisitionem ic
SECTIO I. De Ocularibus, Telesopiis ct Merosiopiis ibid.ART. I. De Ocularibusia ibid.ART. II. De Telescopiis , ae primo de Inventore 384ΑRT. III.. De Telescopis Galil no . NoART. Ivia De Telescopio Afronomico. 393ART. U. De Telescopio Terre i . 398ΑRT. VI. De Telescopis Gregoriano , Ne toniano , ct aliis .. 4o IRRT.. VII. mmcros pii inventiose . UsRRT.VIII. De Micrescopis simplici. 4Os ART. IX.. De Microscopiis compositis in ART. X- De nomis ideir aequisitis per Telescopia . 4 IsART. XI. De novis ideis acquisiis per Micro copia . 43o
19쪽
ART. V. De quibus in Meti aequisitis per nemo metrum. 43
20쪽
De Definitionibus & variis appellationibusae' divisionibus idearum.
De idea donitione quam sequor . DEAM appello id, quod in anima hominis est, dum aliquid cognoscit, sed nihil affrmat vel negat . 'Aliqui solent dicere ideam esse id, quod in mente hominis est, dum aliquid cogitat. Md non placuit ineludere in hujusmodi definitione has
Voces mens & cogitare, quae minus universales sunt, & minus Clarae, quam sint illae animae & cognitionis. Etenim etsi fiat plerumque usus promiscuus horum nominum, anima, animus, mens,
Intellectus, & ratio a nihilominus singula habent propriam signim Cationem, quam Authores, ubi opus est sequuntur, & est hujus. moda. Anima significat substantiam, quae potest cognoscere . Antimus, substantiam, quae potest cogitare. Hinc Iuvenalis dixit c 1 .
. . . Indulsit eommunis eonditor illis Tantum animas , nobis animum quoque.
Et Μ crobius a) Mimus proprio mens es, quam disiniorem 'animastumo dubitavi : Mens significat eam animi secultatem, per quam cogitat de rebus etiam non sensibilibus, ut cum rerum proprieta-A tes Q Jo. Saty.is. v. I . ca Macri in semn. scip. lib. .