장음표시 사용
241쪽
. inuidia iudicat, protinus intelliget. In Here insi enim regio incipit,&cum rarescentibus monti- σα bus natio deducitur usq; in F assiam atq; VeL phaliam. Nam quae nunc Saxonia apud nos po-ε tissimum dicitur, terra Brunsvicensis, Magdebue. gensis, Halber stadensis, ex vandalia captae acccessere prouinciae Saxoniae quod suis loci sis e strabitur.Durat qui de montes ad Visur , illo. etiam transcenso in Vesphaliam perueniunt, in . terra usque Ducatus Montensis Et ut quandoq; cc per errore transcribentium, quandoq; per stridoc rem externae linguae, nominum fiunt infractio- . nes non est longe a veri similitud me, si qui co .e tendat pro Saxi vocabulo esse usurpatum Catti: multas enim similes mutationes e Te factas reminiscimur. Ergo quae multa Tacitus de Cattis prε. 'clara commemorat, gentis Saxonum propria esii se contendo.
Ex his verbis lector videt, quo studio Crant-I '' ius Versetur in celebranda patria sua, eo nimis rum, ut tu dubites, utrum ne de Saxonibus suis Izia peius mereatur,an de Cattis saxones enim qua-
tis,&plumis ornat alienis Cattos rerum praeclare gestarum gloria,& virtutis elog spoliat;
quoreacitus eos ob merita sua honorauerat. Authoribus uiis interim, quorum testimonia ostentat, vim ac fraudem facit Ptolemaeu enim transversim abripit;cui si acquiesceret, Saxones supra Cimbrorum dorsa in Holiati couocaret. acitum obtorto collo trahit; apud quem cum Saxonum nomen non extet,confidentissime dicit de daxonibus intelligi oportere, quae ille de Cattis
Tribus argumentis id probare nititur. Primo,' quod
242쪽
quod ex Cattis modica litterarum immutatione Tribue Saxi, A inde scilicet saxones non incommodem tostant. Secundo, quddin Saxones optime quadret ο' te disomnia, quae de Cattis a Tacito praedicantur crat. Postremo, quod termini regionis eius, quam ρη istos Tacitus assignauit Cattis, ei regioni conueniat, R quam Vesu ali& his finitimi incolunt quibus stri r u. utique nihil magis insulsum excogitari queat. Nam si modica videtur haec vocis inflexio,qua ia
saxones fiunt ex Cattis, haud scio quid ei quo
fieri non possit Henricus Buntingius, qui Brunsvicensium Chronica Germanice scripsit, Saxones Cauchis mollius deduci posse arbitratur. Non rideo autem quid certi tandem in historijs teneri queat, s scriptoris eloquentis verba interpretatione sua torquere cuiuis liceat quoli
Iam ver Τacitus infans non fuit, sed animi sui concepta diserte explicare potuit Itaque&illa, quae de Cattis dixit, de Cattis, quos norat, proprie intelligi voluit de Saxonibus, quos non norat, nihil dixit. Et idcirco de his ex eo nihil intelligi potuit:Imosi Crantrius, positis affecti 'bus, habitum, mores instituta Saxonum cum ijs conserat, ac rectabi lance ponderet, quae Tacitus his verbis assignat Cattis, toto cεlo ab his discrepare videat. Confusionem vero illa prouinciarum a Cran- -
trio factam aequo animo quis ferre possit, qui ex ea duabus nationibus unam facit, Cattos cum . ,
Saxonibus confundit Contemplemur vero ar cum co-gumentum Crantrij situs Regionisi inquit quam Cattis Tacitus assignauit, in ea durat hactenus, quam inco-
243쪽
lunt hodie Saxones: Ergo Saxones ijdem sunt, quos Tacitus appellauit Cattos. Atqui hoc duobus nominibus falsum est: nee enim sequitur, manet idem fundus ergo manet idem colonus: manet eadem domus ergo manet idem inquilinusci diuersus enim euentus saepe versiculum prouerbialem admirantibus extor- dourm antiqua quam di stari dominaris domino. Deinde Tacitus eandem regionem, quam Sa- cψt xones iam incolunt, Cattis non assignauit sed istam, quam nunc tenet Hessi, quam&propri)3 ' m suis finibus circumscripsit, per quos&a Vesu 'i lis&Saxonibus notabiliter separatur. Vestaliae enim, quae in medio Hassiae atque Saxoniae sta est, Rhenus Occidentalem plagam claudit Frisia MVltraiectum Septentrionalem; ortum Saxonia Meridiem montes Hessiae cxcipiunt. . .
Quomodo igitur Catti Saxones erunt, cum etiam hodie Saxones ab Hessis diuersi sint &ctu modo Cattorum fines includet Saxonia, cus uos etiam fines Hessi obtineant, per quos a Veia ualis&Saxonibus separentur Eandem autem nunc esse Hes orum sedem, qua Cattorum olim fuit,cum ipsa verba Taciti,tum etiam gentis ipsus manifestae reliquiae testantur. Hinc enim vulgis a tetenelleboegi dicuntur, pro Catm libocis, qui Melibo cum Hessiae montem accolunt, supersuntque adhuc aliquot arces tum Rhenum vertus,tum introrsum spectantes, quε Cattorum memoriam conseruant.
Cum igitur gentes in suis sedibus idem sint, quod in aedibus inquilini, ut absurde colligas, cosdem nunc esse inquilinos, qui fuerunt olim,
244쪽
FRIsIORVM LIB II. quia domum eandem superesse videas incoIumem ita etiam Crantrius inepte colligit, ocdem am esse Saxones, qui Tacito fuerunt Catti:
quod idem nunc sit,i ut ait qui olim fuit, situs
regionis istius, quam Cattis assignauit Tacitus Quemadmodum enim incolumi domo veteri bus inquilinis nouinta4 eadem regione manete, gentibus antiquis noua subinde suffici utur Cattos nouit Tacitus, S ijs regionem suam assignauit manet eadem regio, sed post aetatem Taciti Cattis eiectis, eiectores eorum non Saxo-iles, sed Thuringi Messi regionem occuparuit Catti ipsi expulsi,cum Alanis in Hispaniam pro
lecti,Cathaloniam condiderunt, scuti. Rhen nus adnotauit. Quare si saxones Catti erant fateatur Crantalus in Hessia iam nullos eme
Cattis Tacitus Vsipios, Vsipijs ecteros, naeteris Bructeros finitimos facit. Manent quidem regiones eaedem, sed gentibus istis illic alia su cesserunt Vsipio enim Francones; Tencteros Nas ui), ut Altha merus putat certe Chamaui AngrivariiBructeros exciderunt, ut testatutapse Tacitus. postam de caeteris omnibus gentibus apud cornelium Taciti expressis idem demonstraret sed in posito breuitatis ergo sufficit de succes sione incolarum Vesualia Cratetitverba hic dicetitere, ubi docere nititur Saxones in Vestalia liquoties muta si e nomen, eundem tamen semper fuisse populum. Ouae interim in mediterraneis Saxoniae est . sunt, inquita)silentio teguntur ipse acitus 1 Augustae scriptor historiae, nimium inper his rebus tacitus est Plinius autem in viginti rerum 'cei manicarum libris totus nobis obmutuit '
245쪽
s, Nam quae per haec tempora a Druso Nerone An- ,, usti priuigno gesta sunt in Germania, in qua I- . te diu feliciter rem gessit, penitus non tenemus: nisi quod Strabo narrate iidem ducem in Amasirem nauali praelio gessisse aduersus Bructeros pars fuit illa Saxonum . Nam Amasis Saxoniam perlabitur, in Chaucis hoc est Frisjs mari mixtus.Quis igitur neget mediterraneis Saxonibus ducem Romanum conseruisse manus, quado e iam a mari tonans, in Amasi Bructeros. hoc est '' fluminis accolas, nunc dictos Vest phalos, olim
'Saxones,&ante Bructeros perdomuit Animaduertenda autem hic est astutia ranistri; in demonstranda Saxonicae genti antiqui
cr4η ῖ tate: nam cum Bructeros antiquissimos est aliq/st incolas ponit, videri vult hos post Drusi victoria mutato nomine Saxones fuisse dictos. Quos
quoniam tum hinc eiectos nosiisse constat, Saxones porro dictos esse usq; ad Carolum Mag.&sub eo ingentis Saxonica diuisione dictos fuisses Vesualps Atque ita unam eandemque gentem, quamuis variato interdum nomine Vesu aliam ab initio incoluisse;quitametsi nec ratione, nec authore ullo nitantur, iroinde dissimulari possent, tamen praecauendi erroris causa, paucis discutienda sunt. . . . . Primum luitur Bructeros antiquissim OS Vel-ualiae incolas nos etia fatemur, a Druso 1-
Ter istos esse non negamus; sed hac victoria nomen
illis non est e mutatum certo scimus, quod ultra
centum annos postea, hoc est, usque ad aetatem
CorneliiΤaciti saluum illis fuit sed in hac aerba latet anguis. Primam Bructerorum calamitatem Crant ius proponit quia sedibus suis ipsos non expulit: secun-
246쪽
seeundam dissi inulauit, qua sedes suas prorsus amiserunt. Idem enim Tacitus, qui primam eorum cladem refert, etiam secundam celebrat, ac dicit Bructeros ab Angrivarijs a Chamavissedibus suis expulsos, prorsus excisos esse. Hic igitur collabitur omnis illa nominum mutatio, quam Crantrius incolis Vesualia nectit, ,erum non esse apparet, quod vel ex Bructeris Saxones, vel ex Saxonibus Vesuali dicti sint. Deinde apparet: id quoque, quod Saxones in Vesualia sedes non habuerint: Nam nec Bructeri tiamsi Crantalus id dicat Saxones erant, nec eorum victores Angrivari,& Chamavi Saxones Grant, qui quos successores in Vesualia ad Carolu Magnum usque habuerint infra dicturi sumus. Hic igitur notandum in Crantalum callide suppressisse nomen Angrivariorum, quod si edidisset, ipse suo indicio quasi sorex perijsset;cum hinc vel stultus colligeret, Saxones in Vesualia saltem non eme indigenas,cum Bructeris eiectis, Angrivari dei Chamavi noui aduena successisse
proponerentur. Ideoque cum ex hoc Taciti loco utique indubitatum sit, Angrivarios in Uesualia esse aduenas, quis non miretur Crantalum, qui id non ignorauit, ubique horum nomine, quasi indigenae essent, ad Saxonum antiquitatem dein monstrandam uti mos enim facit Angilo sit te mari, Anglos Bedar, quos primum in Angi- ros,deinde in Angrios vulgi ineptia deprauatos esse dicit: Quorum patriam primum Angriam, deinde Anglariam, tandem etiam Angliam, O-cat. Quae proinde, cum nullo fundamento nitas tur, pro pusitum Cranta ij confirm-
247쪽
perperam ex aut horitate Beda astruere, Saxonum antiqui imam sedem essere aliam
iRant2 ius porro cum in proposito suo sibi obfuturum prospiceret esse Bedam, qui ex professo vetustissima saxonum sedem ad Hadeleriam collocat unde celebri illa expeditione Saxones una cum vicinis Anglis ac Vitis in Britanniam euocatos esse scribit; hunc vltro occupat, non minori dexteritate suum facit, quam supra fecit Cornelium Tacitum. εItaque cum supradictos istos tres populos in Britanniam venisse dicat, eosque prorsus diuersos faciat, Crantrius tamen hic no tres, sed duosi tantum populos esse contendit, Saxones&Uitas, quos ipse etiam Iuthas vocat: nam Anglos eosdem est contendit cum Saxonibus . Quod ideo facit, ut antiquam Saxoniam persuadeat esse Uesu aliam,cuius nomine etiam ex Angri a fingit Anglariam. In hoc dum est, totum caput Is. ex primo libro Bedar de Anglorum historia pro-a axon. Onit intestimonium veritatis suae, ubi sing ro larem Crantri industriam suis locis indicabimus verba eius interina hic proponemus., Bedam inquit indigenam, quem testem introduximus, his de rebus scribentem,quia mutitis incomperta res est, Saxones Britanniam de, suo nomines quod Angli dicerentur dixisse Angliam,audiamus: ut erubescant inscitiam suam,
, , qui Saxones ex Britannia ortos fabulantur ne-M cietes, Britones ex Anglis Saxonibus Anglorum, nomen mutuasis.
248쪽
FrasIORVM LIB. I. ais Videtestor principium quod dedit adueni-Bedaens occupat enim mox Bedam, Meius testimo stimo linio se demonstraturum esse promittit id quod Mn. proponit, cum Beda id nunquam formitauerit. per ictQuid igitur est vim Bedae facere, si hoc non est 'i' nusquam enim Beda dixit Sa xones dictos esse Anglos imo gentes diuersas es edixit, alios Anglos, alios Saxones ditcreto nomine diserte appellauit, is uiquam dixit a Saxonibus, sed constanter ubique semper ab Anglis Britaniam appellatani esse Anali na, ut ex eius verbis in se citatis apparebit.
Deinde vide quo supercilio inscitiam illis
exprobret, qui Saxone Britannia oriundos asserunt cum tamen ipsi potius inscitiae sint aris
guendi, qui factum id ignorant, ut infra clarissim capparebit. Haec igitur in praefatione, in explicatione Bedae non dissimilia daturus est, quae ut praesenti collatione deprehendi queant, prius ipsa Bedae verba hic praemittemus, iis mox Crantri interpretationem subiugemus .interlocuturi his, quantum instituti necessitas requiret. Qua in re ne quis forte nos in synceryversari putet, lect rem hic pr monerivoluimus, nos in allegatione Beda exempla sequi, quod eiusdem gentis aliquot historicis adiunctis Lugduni in solio e
cudit Renatus Rotulerius anno is 87. in allegatione vero Crataiysequi exemplar Saxoniae Cranta ij, quod in octaua excudit Coloniae Geruinus Calenius anno is 7 . Cum igitur verba Ledae ponenda esse dixerit Crantalus, nos ea hic proponemus ex eo exemplari, de quo supra admonuiamus: ea vero sic habent. 4
249쪽
3. lui. s. dringentesimo quadragesimo non Martianus 't 'Si, cum Ualentiniano quadragesimus sextus ab Aus gusto regnum adeptus, septem annis tenuit: Τuc' Anglorum sue Saxonum gens inuitata a rege praefato, Britanniam tribus longis nauibus ad . uehitur, in orientali parte insulae, iubente eodem rege, locum manendi, quasi pro patria pu- .. gnatura, re autem Vera hanc expugnatura sust ' pit.Sic Beda. Crantri usita: Annes inquit Domini 4 9.cum orientis imperium teneret Martianus, sale
tinianus Augustus occidenti praeesset, Anglorum siue Saxonum gens, etc. in quibus inflectendis author viam strauisse censendus est ad ulteri rem sed infectionem, quae sequitur. ibidem ' Sub ij cit autem Beda b Aduenerant autem de tribus Gormaniae populis fortioribus, id est, Saxonibus, Anglis, Vitis. Ita Beda. erant ius Crant2 ius hoc modo: Aduenerant autem de ex populis tribus Germaniae titulis fortioribus, id est,de Bedae tit Saxonibus, Anglis,Iutis. Difacit Hic duobus modis Bedam Crantalus inflexit: primo, quod pro populis titulos ponatuesecundo, quod ex Vitis Iutas faciat. Vtrum oue autem ad institutum suum necesserium esse duxit: Crantrius enim ex tribus populis tres titulos ideo fabricat, quod non credat plures nationes fuisse quam duas, qua Britannia am occuparunt, Saxones scilicet ac Iutasan Anglis enim & Saxonibus titulos duos, gentemnam vult intelligi, scutetia in Vitis&Iutis vite
' bitant, quae hodie Iulia dicitur,&vulgo Iuttant,
incora fixis die Iutt/nders. Quemadmodum
250쪽
TRIsIORVM LIB. I. at igitur gentem ex Iulia prosectam aequivoce vel
Iutas, vel Vitas appellare possis; ita etiam gentem e Saxonia profectam, secundum Crant2ium, vel Saxoes, vel Anglos qui uoce nominare queas. Sic igitur Crantalo tres non populi, sed tituli fiunt, Saxones, Angli, Iutae priores duo ad gen- tem Saxonicam , tertius ad Iulianam pertinet. Hac igitur de causa titulos hosce duos genti Saxonicae collegit, ut alterum eorum Britannicimponat, quo Anglia diceretur. Dixerit fortassis aliquis, si alteri harum gentium Saxonumi Anglorum, alteri Uitarum Sc Iutarum titulos tribuimus , fieri simul titulos quatuor, ideoque machinam Crantaij non lubsistere. Respondeo, Bedam non nisi tres posuisse, de
hunc numerum in textu palam non auxisse Crataium, sed interpretatum duntaxat essi tertium glossa oportuna sexcentos fore, qui id factum animaduersuri non sint, si quis tamen id forte obseruauerit, excusationem illi in promptu fore ex ipso Beda, fortiorem esse titulum Iutarum, qua Vitarum; clariore enim hodie S magis celebre. Mihi certe Cranta ij hunc locum saepius relegenti, nunquam suboleuit haec techna; sed nunc ut curiosius eius vestigijs insisterem, duplex meo casio impulit. Primum, ut Bedam a maculis vindicarem;deinde ut fontem obturatum reserare, ex quo pendet vera ratio de origine gentis A glicae atque Saxonicae, cum illud ad Frisiae quoq; nostrae illustrationem necessarium sit.Quam in dignum autem sit persona Crantri , cre7ulitate Io. s.f. . lectoris occupati ad hunc modum abuti, iudica 3ὸeunio, bunt alij.Discant autem hinc exemplo IO GOro agrum: