장음표시 사용
251쪽
ritatem quaerunt, non temere aliunde citatis at
thorum testimonij fidere sed fontes ipsos inspiciant cum Goropium, si scriptor serius es.set , sui merito pudere deberet , qui Crant2ij his allegationibus confisus, Bedam ipsum non
inspexit,&proinde hic turpissin e errauit: nam Crantrij titulos amplexus, Vitas non nominat,&Anglos ac Saxones eosdem praedicat, con sequenter veteris Angliae finibus trans Albinam, hoc est , veterem Saxoniam pene totam complectitur.Quod proinde secta : Goropij,ob singularem ac praesentem absurdi 'tem,equi de non video quanam alia ratione excusari possit, quam ioco, quo errores alienos quasi per Antiphrasintuetur, sicuti in Cimbris facit. Certe ver,non ναεrsi itulos, sed populos, quidem diuersos tres hic Hi Saxa intelligi oportere, idem qui proposuit, senten- s. M tiae suae optimus interpres Beda, perspicua distri ali, Uitae butione declarat.' ibi. . De vitarum inquitis' origine sunt Cantu rij4 Uectuarij, hoc est, ea gens, quae Uectam di net insulam, ea quae usque hodie in prouincia occidentalium Saxonum Vitarum natio nomi- natur, posita contra ipsam insulam Uectam. De Saxonibuspid est, ea regione, quae punc antiquO-
rum Saxonum cognominatur, venere Orient es Saxones, Melidiani Saxones. Porro de Anglis, hoc est, illa patria, quae Anglia dicitur,&abeo tempore usque hodie manere deserta intexprouincias Vitarum Saxonum perhibetdr,Orientales Angli, Mers, tota orthumbrorum progenies, hoc est, illarum gentium, quae ad Borea in Humbri fluminis inhabitant, caeterique Anglorum populi sunt orti. Haec Beda. In quibus Crantitus non admodum variat,
252쪽
nisi quod titulorum suorum memor, pro Vitis Iutas constanter ponat, non obstante, quod tymologia, qua originis rationem in gentium diauersitate Beda reddit, Uitarum nomen hic apem te flagitet. Cum igitur Beda tres gentes, Uitas, Anglos, ac Saxones ex Germania in Britanniam deducit, quas&nominibus diuersas, patria discretas, d regionibus demum in Anglia occupatis euido ter distincitas proponit, nos non modo praesens commentum Crantri de titulis fraudulentum esse intelligimus, sed ordinem quoque appr*hendimus,quo reliquos eius errores commodo
discutiamus ut scire lector possit, qui ita , qui Angli, qui Saxones apud Bedam sint, ubi singuli horrim sedes suas habuerint,4 ex quibus Britannia Angliae nomen obtineat. Itaque de singulis prcine separatim hinc dicemus, ac primum quidem de Uitis.
LVI SINT APUDV. BEDAM VITULO cur apud Saxonem, ct apud Craticum appellentur Iutha. DE Vitis nulla quaestio nobis futura erat, si
Bedae Crantrius acquievisset nunc vero cum ob vicinitatem Anglorum scire debeamus, qui sint,& ubi morentur. cur mutat nomine Iuthae vocati sint, prima nobis horum cura fuit ut his expeditis, facilior sit cognitio reli
De Vitis aute ac Iuthis apud veteres Geographos nulla mentione copςrio Alexader Heu illi
253쪽
attestatur, Vitas a nonnullis Ibitios appellari, sed hoc ad rem nihil confert. Vitas interim ac Iutas eosde inesse ex. recentioribus percipimus: Nam Albertus Crantrius eosdem,quos Beda Vitas appellat utas interpretatur, eorumque patriam Iuliam facit, quae olim Cimbrica Chersonesus dicta fuit. In quo illi Saxo Grammaticus, Andreas Altha merus, Bilibaldus Brickhaimer
&communiter omnes recentio es suffragantur:
Caspar porro Peucerus asserit eosdem est Iutas, Gutas Gut honesi Petrus Paruus his: G thos addit, de quibus postea videbimus. Cum igitur eadem haec prouincia, quae apud veteres Cimbrica Chersonesus, apud recenti res Iulia appellatur, ex diuersis incolis diuersa nomina sortita sit, de istis tantum incolis hic no
bis dispiciendum est, qui nomina sua illi indide
Itaque illa quae Cranixius de Danis, de Uandalis,&Saxonibus, hanc prouinciam vicissim occupantibus, maximo conatu nugatus est,etiamsi vera essent, ut falsissima esse supra demonstrauia mus,a ad hoc institutum nostrum nihil pertin ch; rent, cum PerilloS huic prouinciae nomen mut - . tum non sit, ut vel Dania, vel andalia, vel Saxo
Illud huc pertinet, quod Petrus aruus Danus asserit, b Gothos olim hac Chersonesum in-biarbruta coluiss &ab horum nomine eam primum Gotione euia thiam, deinde Guthiam, ad extremum Iuthia Mag. per literarum transmutationem esse dictam IuGothi ludet iam huc pertinet, quod Ioannes Magnus Goth. Gothus easserit, a Iuthone Saxonum duce Iuthia bip. lib. a. vel Iuthoniam esse dictam. Sed utrumq; hoc non
nisi ad Iuthas spectat, de Vitis adhuc nihil cum nobis
254쪽
TRIsIORVM LIB. II. at nobis in proposito sit perquirere, qui sint apud Bedam Vitat, cur ij dicantur apud Oaxonem
Maxime igitur illud huc pertinet, quod supra a se.ta asseruimus,a ex nomine VVyttac Vitas Iuthas esse dictos, qui olim dicebantur Cimbri in ista Chersoneso.Quod quidem ut appareat esse veru, primum hinc amouebimus Gothos, S deinde
quae in Iuthone consideranda sunt proponemus. Nam sane utcunq; ex Gothis Guthas, Se ex his Iuthas, im nautatione literarum derives, huiusmodi tamen literarum couersioni fidere non licet, nisi manifesta rei gestae historia fulciatur; cum diuersarum rerum nomina non raro consimili affectione figurentur. In proposito autem nostro ratio temporum non permittit, ut Iuthas ex Gothis deductos esse arbitremur. r. ὰ
Nam cum istius Chersonesi incolae discretis r
temporibus nomina sua mutauerint, ex pii Sin ibo.
teruallorum interstitijs clarissime deprehenditur utas nequaquam dictos fuisse ex Gothis. Primum enim, si Chersonesus ipsa ex Cimbris Cimbrica dicta fuit, apparct hoc nomen illi fuit se primitiuum quo aliud antiquius trullum
habuerit. Trecentis enim totis ante Christunt annis, cimbriis cum Saxones eam duce Iuthone occupassent, uti chersones supra dictum est, Cimbrica ex Cimbris habitato istasunt an ribus appellabatur, sicut ex Ephorori Clitarcho liquissuri. apparet apud Strabonem, qui ea tempestate vixerunt, neque veris historiarum monumentis doceri potes ,quod aut alios habitatores, aut aliud
Itaque ergo cum Cimbricum nomen huic genti vetustissimum sit, idem eidem etiam saluum
255쪽
permasit adhue postea ducentis annis,hoc est,ust que ad aetate C. Marij, sub quo facta est expeditio
Cimbrica, anno ante natum Christum centesimo undecimo.
Permansit idem eidem genti adhuc saluum pόstea quoque ducentis integris annis, id est, usque ad aetatem Corneli; Taciti, qui anno post Chri- sum centesimo librum scripsit de moribus Geri nanorum, in quo gentem hanc solito nomine Cimbros, ipsam Chersonesum Cimbrica a rellauit, quo nomine etiam apud Strabonem,Plinium, Ptolemaeum Nelam vocitantur. Tacito post annos o o successit Venerabilis Reda, qui anno so Christi scribes,gente hanc appe lati it Vitas, ut ex supra allegato ei loco patet Bedae post annos so o. successit Saxo Grammatiitus, qui anno post natum Christum 1 roo scribens, eandem gentem Iutas appellauit,nbmine in hunc usque diem stato. Quanquam igitur ex Gothis Guthas,& ex Gu- his Iuthas, per literarum resolutionem fieri potuisse quis contendat, tamen ita factos non esse, tuo bus argumentis euidenter apparet. Primum, quia praesens rei gesta historia Iuthonem hic designat, Gothos non item: Deinde, quia Gothi propriam habciat originem suam, qui deducuntur ex Gethis, non consonantis alicuius, sed vocalis nautatione, perquam e primum conuertitur in b, Mo demum ini; unde siue Getas, sive Gothos, sive Guilias dicas, eandem getem dixeris , in qua amen G in I nullibi mutatur; quod conuersio eadem hinc ex Iutis ad radicem nominis non succedat, ut pariano logia Iotas Ietas dicas, qua
Hoc ignarier in itast 3: manifesta historiae
256쪽
itas ex Cimbris Vitas,ex Uitis Iutas faciat, no, omissis Gothis, dispiciendum arbitramur, quae causa sit in his mutati nominis, quo modo: Tum posteriores ex prioribus deducti sint. Ex Iuthone aut Chersonesum, quae antea Cimbrica dicebatur, Iuthiam seu Iuthoniam esse dictam ex Io. Magno supra audiuimus a ibMeia. Hunc autem Iuthonem risonis Ethnarchae 'nostri fuisse filium, qui primitivo nomine vuyt 'lhq
appellabatur, etiam supra declarauimus b. Huius vero Principis nomen,via posteris,a rie transmutatum fuit, ita& Vitis& Iutis originem praebuit.
In Frisa, ubi ob vetere Hero is memoriam no . me eius celebre,&viriq; sexui comuniter hactenus sitatu est,qui id referunt viri quide Vytse, foemini vero UUyt populari lingua dicu tur. Ad latini sermonis analogia recentiores quide Vit-sos Vitsias, aut rectius itos ac Vitas dicunt, vetustiores Vitiones pro seriat,ut Saxo Gramatia Cus,qui Vitionis Fresici,qui istius Uithonis ex filio nepbs fuit, nauale praelium cum DanoruRe e Dau. ge Frothone primo narrati alij Vithones dicut, st.sib. LV Alb.Cratrius, qui . Vithonem Frisum primi Osnaburgensem Episcopum facit, d quam qua ibi LM.ιro quaedam exemplaria mendose ilione habeant. lib. Lea.
Quo modo igitur Cimbri ex huius nomine pri
Inum Vitae ac deinde etiam Iutae dicti sint, hinciam porro declarandum venit. Itaque cum hic UVyt, ducta Bocchi Cimbrorum regis filia Cum era, in dote a socero accepisset parte unam Cimbricet Chersonesi,quinuciucatus Stesiuicensis dicitur, pars haec a nouo domino tu VVyllat, hoc est Uiti terra, subditi ei
Vitae, id est, Uylladera dicti sunt.Atm ita quidei Vite
257쪽
aM DE ORI si NκVitae sunt ex Uyt, in quo nihil est absurdi, cum
dialijs prouincijs nomina a dominis ac possessoribus imponi nouum non sit.
1. . ., Ex eodem porro nomine VVyt, vulgari litera
vito. rum transpositione Iutae fiunt hoc modo. Primum enim in Anagrammatismo syllabaruvi qu, suauis est metathesis literaru, quaeri latinis auribus iucunde percipitur in vis&ius; vis trumuis enim sumpseris, ide dixeris, quod Graece lobo dati ne potestatem generalius interpretari possis. Accursus in definitione tutelae, cum hanc metat hesin non intelligeret epexegesin illic factam non animaduerteret, qua vis exponitur potestas, multa inepte nugatus est de violenta potestate, quam tutores habeant in pupillos:
Melius Theophylus, qui vim Ii i. reddidit,
per epexegesin ἱουσίαν interpretatus est.Quae res contentiosis ansam litigandi praebet, disputantibus, utru vis eo loco rectius legatur, an ius 3 cum epexegesis ipsa utrumque ex aequo admittat: tantundem enim dixerit, qui tutelam dixerit vim, atque is qui dixerit potestatem. Quemadmodum igitur in vis rius, ita etiam in Viti Iut idem anagrammatismus consimilem literarum metat hesin admittit, unde porro Vitae, Iutae; Vitia, Iutia; Vitho, Iuthes,Vithonia,
Iuthonia pari consequentia dicuntur. In quem Anagrammatismum cum Gothici nominis ratio literarum Meta thesin nullam admittat, satis euia demer patet, Iutas non esse dictos ex Gothis. Iara Et quanquam hac deductione Iuthonici nomirio,qua ex iis in proposito contentus esse possem, tamen
rit istunt cum haec a vulgi usu forte remotior alicui videri η pol sit, age ex alio fonte aliam proferamus, quae
ad vulgi captum propius accedat.
258쪽
Causam interim ob qua ex Cimbris Uitas factos esse supra diximus, hic non repetimus; ex Vitis autem hac etiam ratione Iutae fiunt In proprijs hominum nominibus, quae ab UVincipiunt vulgari lingua, prius illud, conuerti solet in G, sic ut pro V sonet Gu: ita enim ex V Ualtero Gualteriis, ex Velpho Girelphus, ex VVilhelmo Guilhelmus , ex V Uiberto Guibertus,ex Uoda Guoda;&sic ex Uuertis Guttae dictis iunt, qui successu temporis euphoniae gratia, abiecto i Guta remans esunt. Atque ita nihil mirum est ex Vitis Gutas, ex ithone Guthones de
Won absimili porrb deductione ex Gutis Iutaei 'i
sunt est ea inter literas G S I co natio in com-
muni lingua Germanica, ut altera interdum at ' terius sonum exprimat, propriuii amittat ut cum I scribitur, Giton uncietur,4 vice versa Ipronuncietur, cuin G scribitur reuiusqii idem euphonia caco relicnbnnulli ex maiestate ma- gestatem, maiori magorem faciunt; quo Ο udo etiam ex Iulio Gulium, ex Iuliaco Gulichfabricarunt. Sed ubi moderate at no habsurdus soli iti est, sicut ante omnes vocales fieri obser uatum est sic enim scribimus Garylli, e pronunciamus Iarich; sic ex genua ianua facta eis, ut est apud Aeneam Sylusum de bello Cyprico sic scribi inus Gemina,vi pronunciamus emina, sic scribimus Gildu pronunciamus il du; sic scribimus Golle, pronunciam iis Iolla. Sic igitur scribimus Gutas,&pronunciamus utas;eodem modo etiam scribimus Guthones,' pronunciamus Iuthones Atque ita quidem apparet Iutas
259쪽
terarum transmutatione receptae historii suffri
obructis miretur hic fortasse quispiam, cur ita
Cornelius Tacitus, neque Vitarum, neque Iutatum meminerit, si isti ex V Uyt,sue Vithone, nite Iuthone originem ducunt, clim is totis quadringetis annis ante aetatem Τaciti floruisse proponatur Deinde, quid causae sit, cur Beda Vitas nominet, Iutas non item ; cum utriusq; nominis eadem origo asseratur ἔοIutis Ad primum quod attinet, meminisse portet Vithoni, siue Iuthoni non totam Chersonesum,1 sed partem eius duntaxat unam in dotem fuisset assignatam, quae ex eius nomine Viti terra, hoc est, Vittant, ut& incolae eius die Vitlanderias pellati sint, uti supra dictum est. De hac autem emtr φη, ii terra inter Saxones ac Danos ob causam
es supradictam diuturna contentio fuit,qua in dies
gliscente,&in maius crescente, cum,Cimbris altius implicitis, de tota tande Chersoneso certa ri ceptum esset, etia tota Chersonesus ad recor- t ζες dationem Vitonis Uyllandia,& demum etian
lis,diadis ut landian Oini nata fuit.
Cum igitur aetate Taciti Cimbri adhuc Chem sonesum obtinerent et si forte recens Uitarum&Iutaru nomen audiuerit ilIeconsueto nomine Cimbros appellauit; tum quod id generale esset, tum etiam quod esset notum Romanis, quorum historijs locupletandis 3 illustrandis suas de stinabat. cur Zeia Bedam ideo Vitas tantum nominasse puto, ratAmini quod Vitarum appellatio vicinior sit primitivotas cmi nomini Uyt, ii oinde Cimbris per Danos ianέμcrit oppressis diutius adhaeserit, ut Iutarum nomen post aetatem Bedae demum inoleverit, cum per
260쪽
IIterarum Immutationem nomen aut horis Ion
gius immutatum esset Vel ideo forte, quod etsi Iutarum nomen forte audiuerit,Vuarum tamen' nomine oportunius uti maluerit, ad conseruandam rei gestae memoria in gratia Frisiorum,cum ipse origine Frisius esset nasubditi isti Vithonis, quos ille ut colonos in Chersonesum recenister adueniens secum adduxerat,ex Frisijs Saxonibus Cauchis potissimu collecti,4 communi nomine a principe suo Uitae appellati sunt Cimbros certex Iutas apud diuersos author es passim, Vita nusquam, nisi apud solum Venerabilem Bedam, quod equidem meminerim, hactenus legi: apud hunc autem Vitas, S non Iutas legi oportere satis ex eo liquet, quod horum natio ad suam usque aetatem nomen suum etiam iii
Qui sint igitur apud Bedam Vitae,& cur ij deni
apud Saxonem & Cran trium dicantur Iutae,&quod hi ipsi Cimbri quondam dicti fuerint, ex
his quae dicta sunt apparet. Quorum sedem proinde esse eandem, quae Iim hersonesus Cimbrica, nunc Iulia dicitur, i Vci nemo dubitare potest, ita paucis hic addendum est,eam esse peninsulam, quae ab Austros Xoniam antiquam, mediante tamen Et lora fluuio, ab Aquilone Oceanum Septentrionalem,ab Oriente mare Britannicum, ab Occidente mare Germanicum habet quod ex Strabone, Ptolemaeo, Tacitovi ali)s constat, ut vicinis Anglis de Saxonibus antiquis suas sedes recte assignosia us,de quibus iam porro dicendum restat.