장음표시 사용
21쪽
Conscriptis a Clarismo ct Excellentissmo Viro
Historiarum ae Politices in illustri Gelr rum Academia Prosessore ordinario.
O in robur divinum animi, quo viviam ardorasque Columbini suaserunt ire volatin, Percussus laudum ingenti Hestutius a stro, Lelivola rate conterum, quem claudere triplex Non potuit mundus, calo duee fetus, s usu xidis arctoa, tot monstris Nerea fatum, Tot scopulorum astus maria interfusa minaritum visararique notos, tempestatumque furores Despiciens velati ex alto impavidisimus Heros Dit, E Herculeos late superavit bonores.
Primus in ignotum penetravit Americuου orbem, Inventamque suo terram de nomine dixit. Cedite faelices Arabum. Serumque labores, Totiusque orientis opes, Heglutia tellus Ditior est, nusquam terrarum uulentia tanta Ut peregrinari reliquu vrdeatur in oris ,
Heio filis flaram Regina pecunia sedem.
22쪽
Lux ea, quam vates toties cecinere futuram Fatidici, tandem, completo temporis orbe,
Emicuit; novus en Tubis, risua prodiit Argo, Sed metior Tubis, se ortunatior Argo rua ingens testsu patet Me Platonisus Atlas . Oceanusque pater laxavit vincula rerum , Ac mediae si, adeo mundi non ultima, Thule. Iam mihi Thessalica vilesit fama cairime ;Ista quidem auratam Colchis averte epestem Callida votiois remeavitvreta corImbis. Is laudis non isa tua centes ρ- est. Componi ne digna quidem, Usutispuppis. rfero Europe quod di it imbre quotanmis 'Prodigaque bue pleno quod mittit aromata cornu Copia quottidie, tibi nos debere fatemur. Qiore 7 factipretium jus deris arbor xeιias obtinuit, potiori id jure mereris, Florentina ratis, tuque osorti fime ductor, Dignus es, ut medim Potace ae tre coruses C rea fides dubiis SMm amasiile nautis. Dicite, quandoquidem vos hac quoquestreputaniamin. Dicise Pegasdes: quagens at origine prima Incoluit, qualique via devenit in onem Occi tuum y veterine coharet America mundo Ait pelagi vinis penitus disiernitur undis ' quam Aria, labiave innotuit, Europave 'An vero solidos tanta regionis honores Fata reser runt a Delicia nosro 'Sic ego dic insit contra putiberrima Clio . Durn ornata comaw, dextram manitide cedro 'Par deriis tantis, votisque replendis HORNIA DE s meus est- istum iam seria nostri Intima concilii Clariosciscente Senatu, Ipsi ego deduxi, mentemque liquore beato Imbutam docuis crab evolveresorteis,
Omnibuι absolvi numeris, ου rii Gravi,
23쪽
iulare ingenii perras lustraret opaeas lAe migras,Phoebique vices interpres obireti Sive Caledoniaranesa tonitrua terrae, Veraque civilis memoraret semina besti, Ipsa ego direxi calamum scribentis, d aureum infudi laticem; totius in aquore charta Paludis', ae nostrigenuina refulget imago. Sive recenseret culti monumenta Severi, Atque redonaret statui, priscoque nitori,
Aonii plausere chori. Quem fulmina doctae
cieant lingua vibrata sequente theatro 'non tot linguas uno miretur in rea 'Gratior est animo veniens doctrina sereno. o niveos Η o R NI mores s o cordis aperti
Delicias, vulgo ignotaε, factique priorisIL Pigui ue s ut a vobis mihi nectar 'metti Sordes odoriferi, o metri arrantia puris Mens humilis, sed tota Dei est. inractaque honesto, Calorum terraque capax. Usuxit ab ipso
Melorum quodcunqua Chao: penetralia rerum Involat aligeropervestigatque meatu. ΓυφωI decus, Hesperios aperire larentes. at vero ignotas nota ad eunabula gentes Artifici revocare manu, brevibusque talestis Complexa occidui fata Asrurissima mundi Eincutere ad veri legem,normamquefidelem Ho R N I A D AE iam est, i quam bene vendicet uni. amico Summo P.
24쪽
LIBER PRIMUS.C A P. I. Scum seris. Descriptis A1mriea. Elim detectis. a s Americanas ab ipsa gentis origine , ad Europaeorum in eam ad- ., Ventum, scribereanimus est. Vbi & major, quam in caeteris mundi partibus, difficultas, & obscuriora omnia; Origo, mutationes, bella, Imperia. Digna ad omnem antiquitatem tendentibus materia, ubi videre licebit barbariem cum humanitate, crudelitatem cum sortitudine certantes: multa bene prudenterque dicta faetaque t multa turpiter & perfide et quid in barbaris ste lus, quid virtus potuerit: quibus artibus in tantam molem duo maxima Imperia excreverint. De nique Phoenicum priscas reliquias & per Septentrionem irrumpentes Hunnorum, Eitai- Λ norum,
25쪽
a DE ORIGIN. GENTIUM norum,ac Sinensium gentes, mirabimur pariter atque tot teculis ab orbe nostro-notitia in alium se postlos, agnoscemus. America terrarum pulcherrima,ingentibus in utrumque Oceanum spatiis, inter orientem ac occidentem media jacet, ac passim laeta viriditate, in omnia frugum genera fertilis,
Qua AEquatori proxima, coeuntibus paula tim in arctum littoribus, Isthmum crebris horrentem montibus habet, cujus interventu ingentes peninsulae, ne uterque coeat Oceanus, connectuntur. Ad eum sinum qui nostro mari adjacet, innumerae insulae, quas olim continentem unam indigna parte fuisse, incolae narrant, & creditur. Nihil iis beatius: & hae demum fortunatae antiquorum insulae sunt. Ab Isthmo , velut angustias suas dedignata, versus utrumque Cardinem, sed major in austrum, uno tractu , effunditur. Vbi terminetur in septentrionibus,sitne in immensum te ra & nostro alicubi annexa Orbi, an freto vel
mari abscissa; quaesitum hactenus & adhuc dubitatur. Illud certum, hinc ad Groniandiam, illinc ad Asiam, prope continuis littoribus extendi. Planior ad boream & rigidiori' alicubi per multa millia passuum sterilis pariter & deserta. Non arbor visentibus,mn her- , non, quod mirandum,saxum occurrit. Ιmmensum
26쪽
AMERICANARUM, Lib. I. 3mensum stigus & supra nostrum; equis imprimis Iethse & intolerandum ,sed & calor intensor,non tamen Africano comparandus. Qua Tropicis subjacet undique montosar nec ullubi integrum Horizontem spectantibus exhibens. Littora ejus humida & calida, crebris arenis & paludibus sceda. Montes, ut pec rum ac metallorum foecundit ita frequenter habitabiles. Omnium pulcherrimae convalles & temperatissimae, Elysios quosdam campos visentibus ingerunt. Sub ipso AEquatore altissimi montes festinatis nivibus & perpetua hyeme rigentes,ob frigus inaccessi. Hinc continuruserie ad Magellanicum usque diffusi fre- 'tume auro & argento supra fidem graves, &aeternis passim gnibus ad terrorem flagrantes, littora prosequuntur simul & deponunt. Tam mirabili temperamento, ut quicquid priscisapientes de Τorridae caloribus tradiderunt, una haec & barbara explodat. In Nova Hispania a Novembre ad Aprilem coelum fere serenum, vesperi turbines pulverem,Tenoxtillanae propemogum lethalem, alibi non adeo noxium, impetuose agitant. Caetera anni pluviae inse- . stant in quo ni propior, eo vehementiores: unde aeris ad littora gravitas, nec coelum alis cubi Sardo mitius. Peruvia qua mari alluitu siticulosa & terraemotu immaniter labora Phiviae si cadant, miraculis accensetur: qum
27쪽
4 Dς DRIn N. GηNTIVM depressa littora & arenis obruta, & altissilvis praecincta montibus & ventorum terrestrium egena , materiam pluviis generandis elevare non possint. Vnde in editioribus circa Guai quil, Aricam & Arequipam regionibus, ubi ventis perflatur, nonnunquam pluit. Mox non longe a littore digressis, nix, pluviae,tonitru, omnia vehementia. Diversa in montibus& ad maritimam oram temperamenti ratio facit, ut in Mala circa Limam , ficus, prout
hiems aestasve in montibus , sic dimidia sui. parte, vel fruges ferat vel sterilis sit. Auster alibi gravis, hic saluberrimus, & absque eo
inhabitabilis omnis ille tractus. Aer ita montibus Pariacacca penetrantissimus & licet herbas exurat, raro letalis: nisi quod ipsa vitalia immensis doloribus torquet. Qua Chilen tangunt , antequam sentias interimit, torpenti
veneno spiritus adurens ', unde cadaverum incorrupta hinc inde funera,quae commeantibus non raro contra frigus munimento fuerunt.
Lacus passim ingentes. Μexicanus duplex, salsis pariter & dulcibus aquis scatens. Titic cam occultis sub terra meatibus in australem Oceanum aquas suas deserre: sunt qri existiment. In Guancavetica ut effluxerunt aquae
calidae, lapidescunq: bibenti lethales sine dubio , quod potae intra viscera in lapidem con crescant. Sunt quae bitumen, sunt quae sal sun-
28쪽
' AMhRICANARUM, Lib. I. sdunt. Flumina in nostrum Oceanum imma- .nia, nec iis alibi terrarum similia, se exonerant. Qua Asiam respicit exigua & ex vicinis montibus . incredibili celeritate praecipitata. Interiora ad Meridiem sere tota submersa, conclusis utrinque inter altissimos montes nivalibus undis & stagnantibus hinc inde fluminibus.' Arborum miranda proceritas: quae alicubi tam crassae, ut sexdecim hominum ma- , nu junctorum lacertis vix concludi queant Munius apud Guaxacam umbra mille hominibus aestum facile defendat. Animalium frequentissima copia: Sed equi indigetes non reperti. Leones, Vrsi, Tigres, lupi, vulpes, tauri, vaccae, lepores, cuniculi, & ejus generis alia, ut apud nos: incognitorum complura genera. CAP. ΙΙ.
Varia de originibm Americanis opiniones. Columbi,VM . tabli, Stephani. Ameri pro Inria Orientali habita. Distanos a Mauris fugatos in Americana venisse. Theoph. Paraeelsi. Aria: Montani. Ophir an Par-masem. Dcatan an a Iohan. Nomen Peru unde. Po- stelli. Origines ad Isthmum divisas. Lerii. Chanames in America. Genebrardi. Decem tribus Israelitarum inritaria S amfrica. Tornielli. Accistae. Goropii Beeani.Marinari Siculi. Americam venusta Pauli Iovii. Μεxicanos in Gastiam venisse. America ni tempestatibuου in nostrum orbem ejecti. Suffridi Petrio Hameonii. Americanos a Frisiis. Fr. Bivasit
Iacobi Charroa. Americanos a Vastis, Abrahami, Λ a Mylii.
29쪽
Mysii. Americanas a Celtis.Priscis nota Boreaeis Ame-- . Nicolai Fulieri. Americanos a Cuoi pseris. Athanasii F ireheri.Americanos ab AEnptiis. Emm nuelis de Moraes. a Carthaginensibus Edoardi Br revvoodi. Atitaris. Assiis ab Idandia. Marei Leseat ti. A Chananais. Noacto nota America. Hug - .nis Grotii. Alsiorvvagis, Abis vis, Indis Oriemal. o Sine susIohannas Latii.A Tataris laustralibi Roberti Comtaei. I Phaenicom. Roderici a Castro A Paenis. Cottoni Iesulta impietas. Di ulta. quastionisunde.
IN hunc orbem superiori seculo naves ex
Europa delatae , inaudita omnia; monstra maris, ambiguas hominum ac belluarum sesemas, retulere. Sed unde hic novus orbis ; unde illa hominum & animalium immensa multitudo: qui ejus incolae r quibus terris prose dii, quae viae ignorantibus apertar: quid eos tantum ab Origine sua mutarit; inexhaustae difficultatis quaestio,plurimorum hactenus industriam satigavit. Adeo ut superioribus annis in Hispania curiose disputatum fuerit rUtrum Indi ab Adamo oriundi an vero media quadam species inter Dios O homines eo ent. Igitur quam primum admirabilis Colonus
in Americam penetravit, excitata sunt apud Europaeos ingenia, nee in minori laude positum orisinem tot gentium ostendisse, quam
detexisse terras. Et vix dici potest quantum novitas rei omnium & animos & industriam sellicitarit. Primae
30쪽
AMERICANARV Μ, Lib. I TPrimae conjecturae fuerunt hanc esse ipsiss1-mam Ophiram, quod Colono & Francisco Vatablo sive Roberto Stephano visum. Nam& Colonus initio putavit te in Indiam Orie talem & Iapanem delatum, haud miro h ut in tanta novitate errore, quem & postea Melanchthon erravit, cum repertam a Cortessio Temistitanam pro Quiniat, de qua Venetus, acciperet. Alii Atlanticam nominarunt cujus Plato mentionem facit. Nomulli repertas Carthaginiensium colonias , & ab ipsis navigantibus clausum mare, iterum apertum gloriabantur. Quidam, teste Gomara. Hispan a Mauris, victo V Validi auspiciis Roderico,
in Americam navibusiligisse, argumento crucium in Iucatana repertarum, putarunt. De quo memorabilis locus apud Antonium Ga-Valum extat, reserente Purchaso in haec verba : Anno cIo CCCC xLv II Portualius quidam navigans extra rerum Hercaleum , adverbi ventis in remotam Insulam occidentem versus abreptus fuit, se in ea invenit septun civitates, qua Portuallorum Lingua loquebantur, o interroga- bant an Mauri adhuc vexarent Bi staniam , unde amiso Rectrico fugati sint. Putant hanc regionem
fuisse noram Hi aniam. Haec splendide consieta esse quis non videt)Nimirum, quia Hispani Sanctium quendam de Vlloasve Huel vagonfinxerant,qui ante Columbum Americam A adicrit,