장음표시 사용
131쪽
,io HEN Rici MALA C. rum pari amplitudine coeli arguitur, Similest illud se it, Cic. . Catil. Cujus res 'estae atq; tutes iisde.quibus Solis cursus, regionib.ac t. minis continentur, a. Phil. Ruserum facit ;commune, cur non eorum praeda communi
Et AEneid. q. Tam ctiprau que tenax, quἰm nuntia verse Famae adiundi sunt paria. Ita quanto major est hominis dignitati , ltolitas, tanto majus este excellentius ejus ci limen, dum omnes cives talem quasi in theatconstitutam principem intuentur, qua deci
Onine animi riitium tauto coni pectivi ius Crimen abet,quanto malloriquipeccat habetur alibi,
Nec minor es viri M, sam rurrere,parta tueri, id est,tanta res est conservare reo partas, quavest acquirere.
Talis est riparibus delumpta illa Salust sertentia: Majores vestri pacandi juris constituenda Majestatis gratia per secessionem armati his Aventinum montem Occupavsre vopro libertate, quam ab illis accepistis nonnJumma ope niteminit porrδ turpitud. majori ad mimis concludit, atque ait eo vehementius,quod majus dedecus est parta amittere, 'R in oretvatao non pKravisse. Item ex effectis d
132쪽
Sursielm admisit Pharii. Antoniis armis, obsidii ,stus ensis uterquescra item Virgil. Menon Evantem TZIgium, Taridi Pu Mi:
, uakm, id est tantum,qu/nim me uoItem Martis. uunt qui placidi, tanta et re erentia NerPr. Sic Ovidius exul apud Getas amplificatultitudinem suarum miseriarum so paribus Trist. Litora quo concbas, quot amoena faria fores, uotquesoporiferumgranapapaver babet, Soba feras quot alit, quot pisi a s unia natatur, 'κο tenerum petanti aer pulsat avis: Tot premo amisi: M. umprendere coner, Lari e numerum dicere coner AEquae. Comparario parium ab affectis elucet et i in isto Ovidii carmine. Namque xe remo, es tumidi ener epis, Sobes et D to ere more diutu, Id est, lotus Augulius potest sanare vi lium, qui solus cum afflixit more Actallis,qui elephum, quem vulneraverat, repercussummavit. Sic Cicero pro Syli desenhonis ius sticium tuetur ad aersus Torquatum a pari
133쪽
tra Hr, RiC RHALA C. bus sectis, quia iunt accusare inimicum d. Lenitere amicum cum ait, inimicum accusade amicum ipse defetido meum I Ovid. 1 Fainprario pretium nulli. est, dat census honores,
Censu ami itin pauper ubiquejacet. Seni us est, ut dives in pretio, sic pauper j cet. Sunt exempla paria a privantiolis .ctissimum Adversis desumpta. hi sic Contraria contrariorum sunt consiquentia, in quibus par pari refertur non tardisputando, quὶm repugnando, cum lacesii par pari reponimus, qualis est EcL .apud Vitgil contentio pastorum Damqtae primo hi
Die quibus tu terris eras mihi magnus Aposso Treispateat coelissatium, non ampliu/, ulna. Et Menalcae alterum aenigma reponentisi qui cum qiuaestioni respondere non possct pa rem aliam difficultatem reposuit. mio uibm tu terru inscripti nomine regum Nascantur ores, O PH Ii aseliu habeto. Huc etiam rcferuntur ντικατηγορία Rhctorum, Malliid genus regestiones, in quibus ut dici solet, clavum clavo pellimus vid.Matth. a I. 23. 24. Tale est illud Ciceron a deostic. ubi Cato cum qu reretur ab eo, quid esset foenerari respondendo regesiit, quid hominerii occidere Inio autem Collationis gcnere,
134쪽
Topico Rubi Cap. iue, ars ut in reliquis proximia, usus, lectio, exerci- io varietatem uberem Uiadum praeceptis in lusam inveniet. Et quia paria non habent elationem aut stib- missionem, familia autem admittimi, regularonsequentiae ex ure civili de patibus ad simi-ium locum ejicio, non ut omnea in specie tradanu stuat enim innumerabiles pro casuum di-etersitate sed aliquot saltem,utii causis foren- lib. vividum&incorruptum Eloquenti usum temonstrem, idem ratione instituti in compa-atis a majore minori: dissimili facturus.
Imparia sunt, quorum' utilitas non est una, id est, quorum non est par ratio, ed diversa, i- coque plures, quarum alia major, alia minor. Nam ut paria in una quam irate, ita imparia ita pluribus comparantur.Jam ero ex iis quae imparem quantitatem nacta sunt, necesse est alterius quantitatem excedere, alterius vero exco-di Propriae notae sunt hujus rationis, non solum, sed etiam, plus quam potius hoc, quam illii l cum tum, Halo hoc quam illud, Metest illud Tacit. de molib. Germanor tutiu est:
135쪽
ri HENRIC RHALA C. de actis Deo rium aliquid credere quam scire ι
tutius est, id est, maius, melius est ratione secilitatis Majus cst, cuius quantitas excedi lscilicet id quod est minus, quod ab eo arguitui unde majus dicitur respectu minoris, id in jus est, quod quavis ratione excessum sive et Pi sationem habet, 4 cxtenuationem alterii i si amplificatur probabilitate, dissicultate ma anitudine, numero, potentia, auctoritate, pra litantia, c. Itaque apparet, quod argiumen i tum a majori desumatur ab eo, in quo est ira: jor ratio, proceditque ad id, in quo est minc ratio, etiam apud Ctos, ut infin dicemus et hi ex majoribus minora disputantur, de quando ea elatione dc excessu sui couseruntur cur aliqua re milaore, quisit in quaestione possitan apild Ovidium: tuis satis o Superi tutosfore creditis Horitatium mihi quifulmen, qui vos habeos reges, Struxerit insidias not eritate Iocaon. Quaestio est, an Fauilia Lycaontis insidiis irtuti quod octa negat argumento deducta majori ad minus,si Lycaon struxit insidias Iovi, qui tanta potestate armatus ergo Faunstruere poterit. Ita cum Ennius ait: Tollitur medio non solum ista verbosa simulatio prcdentiae, sed etiam domina rerum sapienti: Comparationis hujus civis est, tollitur dona
136쪽
TOPICORuM ap. 13. iii reriam sapientia. Quid mirum igitur si verosa simulatio prudentiae tollatur: Sic Virgil. O socii elenimens unius aut malorum: Op sigraviora dabit levi his quo uem. ic Eneas tempestate amictus, in Libyam eiectus socios consolatur majoribus 'exitat ad tolerantiam futuror malorum vosiquit, graviora passi estis leuia igitur, si quaerciderint, pati poteritia ita Cicero dedecem iris, nisi forte nihil est aequum vos de corum udacia suspicari, quorum cupiditati nimium agustus orbis terrarum esse videatur quasi di erit: Non dubium est, quin decem viri au- eant aliquid concupiscere quia terrarum oris eorum cupiditati non suffecit, Quod cer- majus est,quam aliquid audere concupisce-Item Cic. pro Muren. Noli tam esse inju- us, ut cum tui fontes vel inimicis tuis pateat, ostros rivulos etiam amicis putes clausos esse portere; arg. tale est ii Sulpitius vel inimicis oundantissime consulat,ergo Cicero potest Sciebet amicis mediocriter consulere. Et uti
ossibilium, sic quoque impossibilium compa-atio in Mamaioribus admonstratur ut 1. Eneid.
M gnanime Enea non si stibissu iter author
137쪽
Consurgunt ventri atque in nubem cogitur aer: Nec nos obtriti contra, nec tendere tantum Suscimus.
Hinc quoque sumitur logica quaedam gradatio, climaci Rhetorico interdum conjuncthoc interim discrimine adhibito, ut Clinia Rhetoricus ad ejusdem verbi repetitionem re siliciat, logica vero gradatio ad gradus quantitatis continuo ascendentes, quibus Cic. pr. Mil magis magisque concludit in ocentian Milonis, quod ille occiso ClodioRomam continuo reversus sit,ubi se populo commisit Neque vero se populo solum, sed etiam Senatu tradidit Neque Senatui modo, sed etiam pii blicis praesidiis: armis, neque his tantiam,ve lirhim etiam ejus potestati, cui Senatus totan
Rempub omnem Itali iubem, cuncta popul s
Sententia collationis est Milo tradidit se Se natui, quid mirum igitur, si populo Antece ldens majus cum sequente minore comparatur
id est, Senatus cum populo: Eodemquemod reliquae partes gradationis hujus resolvendi sunt. In hujus autem not exemplis N o
Si Gu, est nota Minoris, redditioni inseruit, vox SED. ETIAM est nota Majoris, inseruit piopositioni. Huic not amnis es: IMO Vim o ut Cat. i. hic tamen vivit vivit lim
138쪽
TOPICORuM Cap. I . ira vero in Senatum venit. Item actine est ibd Cic.Vcr. s. Non furem, sed raptorem non
lulterum, sed expugnatorem pudicitiq; non crilegam, sed hostem sacrorum religionumae non sicariuna, sed crudelissi carnificem vium sociorumque in vestrum judicium ad-iximus hujusmodi enim argumenta4 matri de tu ista non modo orationi amplificandae Inducunt mirifice, sed inprimis uvant con-ctura nita tale est ii id Comici: Nam qui lentiri aut fallere insuerit patrem,aut audebit. nto magis audebit caeteros. Item a majori c. hoc est, Si obprodyam libertatem Brutus oprios occiderit libecos, debet puniti
Huc simul pertinebit Ciceronis discursus,
quo Catilina causam extenuat, ei bonor. ci
una meliorem causam opponencis si,inquit, is rebus omissis ipsas causas,quae inter se con igunt, contendere velimus ex eo ipso quam
id ipsi jaceant, intelligere possumus Exsiaonim parte pudor pugnata illinc petulantia: inc pudicitia, illinc stuprum hincides, illinc
raudatio hinc pietas, illinc scelus hinc con tantia, illinc furor hinc honestas, illinc rurpi ado hinc continentia, illinc libido Metonynia continua est ex adjundiis subjecta signiu- ans, ut ex pudore pudentes, ex petalanxeic 'tu'
139쪽
HENRICI RHALA JC tulantes, C. Denique aequitas, temperanti fortitudo, prudentia, virtutes omnes certa cum iniquitate, cum luxuria, cum ignavicum temeritate, cum vitiis omnibus. postren
copi cum eges ate, bona ratio cum perdit mens sana cum amentia, bona denique pCum omnium rerum desperatione conssigit. Ihujusmodi certamine ac proelio nonne etiam hominum studia deficiant, Dii ipsi immortali cogent ab iis praeclariss virtutibus tot jani vitia superari Et dum Orator virtutes bono; civium superiores esse vult Catilinarior. vitiis quaestio principalis concluditur ex proximcollatione rerum utrique parti adjunctarun qu. e inter se collata impares sunt, quia viri fles ut superiores cum vitiis ut levioribus conseruntur.
Regula ex majori ad miluis procedit, ut majus fuerit probabilius, dissiciliu incre dibilius certe neque illud erit, quod minus es
probabile juxta illud Ciceronis axioma, quocin re majore valet, valeat in minore. Inde apud J Ctos Argumentum tiam a maiori procedit affirmate di negate negat hoc modo, si id quod magis inei non pr dicatur , neque id quod minus c. licet universis ibid. Glos. de testib. l. i. C. de negot. gest. Unde si rex non potet oppugnare castrum ergo nec miles capit ui
140쪽
ToΡICO RuM Cap. 7 . I9,it si ergo cibi glo distilli'. Oct. q. r. iii)aiulus glo 3 . quaest. s. Hoc argumento a m ori utitur Salvator noster in Evangelio Luc.i6. iusin. Si est authoritate Abrah mi Mox Prophetas nori audiunt, neque si quis exortuis suscitariis fuerit, credent: dc haberit id argumentunia majori etiam locum iri delictis poenis delietorum secundum Bald in . ii quis non dicam rapere in princ C. de Episc. iter. Unde valet consequentia, si non punia
turdelictum consummatum ergo nec etiana attentatum: si non licet occidere, ergo nec vulnerare Bald. l. loc. Item valet astirmative lipigore statuti liceat occidere rebannitum vel adulterum, licet verberare vel vulnerare artolus in l. nec in ea .jus occidendi . adi. Iul. de adult. Vini. relegator. intercedere seq.is. de interdich. e relegat. Hinc otiam est,quod si per statutum filia dotata non succedat patri ab intestato extantibus filiis masculis, nec etianep tis ex filia succedit per d. reg. si id quod magis videtur inesse, non inest, nec etiam id quod minus, ut singulariter decidit Cyn. in . I. ante n. C. quae sit long. consuetud. Hanc quς- stionem de filia i majori ad minus eleganter proponit Joannes Andr a J C. in additionibus ad speculum in rubrica de testamentis circa finem amplificatior hoc casu, quod si ait te