장음표시 사용
41쪽
HENRICI RHAL IC.t, Des in cervium conversus suis can bus dilaniatus est, ut Ovid. 2.Trist. canit, Cur huid idi cur noxia Lmiuinci Cur imprudenti cognita culpa xxiihi Infrim L Ou ridit siue es Dianam: Traeda fui canibus nec minus il uit. Scilicet iii Superis etiam fortuna luenda es: Nec veniam, ira Numine casus habet . Hinc quoque sumitur deprecatio, qualis pro Ligario Ignosce pater, erravi . lapius es non putavit si unquain posthac. Et paulo pol
Erravi, temere feci ad clementiam tuam cor
iugio delicti veniam peto ut ignoscas oro. Hi Cicero per prosopopoeiam fingit hominem
liquem imprudentia lapsum, I idcirco veniat facti sui deprecantem. Huc pertinci ac referri potest l. II. per depcen ubi dicitur casu eum deliriquere micum Venando telum in feram mittere vellet hominem interfecit. Ite in I. s. fines cum lseq. ff. de injur. Ubi traditur quod si quis volupercuIere servum proprium, d ex errore occiderit alium liberum hominem,non teneri injuriarum ratio, iuia non intervenit dolus,nequpercussior habuit animum delinquendi , cur dederit operam rei licit x, correctionibus scilicet servorum venation ' Unde casu ab improviso ac fortuito excusatur: secus si rei illicitae qua
42쪽
ropico RuM Cap. 3. ar quis operam dedit, ut abortionis vel damn - rum poculum praebetis, unde quis alius prae u intentionem prςbentis damnum perceperit, et mortuus sit: haec tametsi dolo non fiant re 3ectu tertii casu laesi, tamen cum factum sit il- citum ex dolo proficiscens malique exempli es, is qui praebuit non excusatur, sed suppliciofficitur ordinario,i. S. .F. . de via. Eodem tu Titium interficere iens Sejumaterfecit, lege Cotnelia leuetur, quia dolusi genere est consilio malo uti in causa constato eisiciente diximus agena, itemque animus .dsiit occidea ii, qui locum facit legi Corne
ara L 2 seqq. cod. tit. Itaque si dolus non ιdsit, exilio voluntario fortuiti casus luebantur,luod apud Graecos cccptum suu resp. land Saturninus I. 16. aut factas cVcntus f. de cria CAP.
Aulam cilicientem ratione ordinis mate ria excipit Parat enim cam cssiciens prae-P-ratque, Lapta sit 8d recipiendam Inim
43쪽
ou proxime sequitur. Hoc autem materia cur forma commune habet , ut effecti essentiat constituat: Unde Aristot Phys. I. 9 materiat serinae συνανlίαν appellat. Materia est causa, ex qua res est; est vero rerum omnium communis Rerum quae reves exsistunt, vere exsistens materia est rerum fictarun, feta,acleo ut singula qualitates 5 corporis expertes habeant materiam sic calori frigoris, prudentiae , fortitudinis, temperanti: datur materia, quam sibi invicem communer,mnere suo trahunt: Sic artis cuilisque materieti in suis praeceptis. Clis dicitur materia, eo quid componitur l. adeo cum quis
ac Trir. retr. dona. sic in empt .vendit.resi pretium sunt materia, pretium. Inst. De emptvend. l. . de contrah. empl.
Aliquando etiam per Catachresim improprie materia significat id, quod ad agendun Propositiam cst, ita Oratoris materia quaestii est quae posticina significatio ad subjectoriis locum pertinet. Hoc sensu verba sepe a Cti intelliguntur καὶα χρ ὴςικὼς unde commutatarrofluxit axioma,scilic quod verba secunduniubjectam matellam sint huelligenda, quo autem pro subjoeto materiam ferme indicitent liquet ex ju is distributione e subsectis petita Tualido statuunt iis,quo ut ut . versari circi Pe
44쪽
ersonas res Mactiones isti Iriit de ut nat.
bus, quae sunt participes corporis, uti in aedili- iis sunt ligna, tegul , calX,arena, qmenta, la-sides, s a, . imilia quae ex utilitate quaeruntur hoc argumento regia Solis apud Ovid. de scribitur, quod auro,quod pyropo , quod ebo. re, quod argento dificata esset a Metamorph. Restis,seus erat sublimibus alta columvis, Cura micante auro, flammarique mirantenropo, Cuius ebur nitidum fuligiosumma tenebat, 'enti bifores radiabant lumiue valvae. Sic naves fabricatitur, ut ait Vegetinus ex cupresib, aut pina domestica, aut ex lance Ilvestri aut abietes ex aereis clavis potius qu a secreto aut etiam ex leviori interia naves ali quando confici solent: Sic Caesar i. ii civi imperat militibus , ut naves faciant, cuius generis superioribus annis usus Britaniue docue- rat cari primi ac statum,naexleV, te i fiebant, reliquum corpusnavit in rammIbus contextum coctis integebatur. Sic locus , materiae Hetati, Vera,&, rei sa desumptus firmiter concludit tam apudἴφι-
gati P. Affirmative ut est vinum mel agitur
45쪽
Σ Il Ea Rici HALA C. Ilist. de rer. divis. Nam xistente caiisa mater, ii, effectus quoque existere potest, ut constat e princitit Inst. de invii l. stipui. Item nes at iv procedit ut aurum non S, crgo scyphi aurefcri mn pollunt. Et quod non est in rerum na tura, in stipulationem deduci non potest. l. tuliast de stip. Firmaturque axioma vulgata has regula, sublata causa materiali, flectus tollitur id. l. adeo etiam ut si error sive dissensu
iii contractibus circa materiam sit, contractu .
ipso iure nullus este censearur ut si aes pro ali lio, stannum pio argento queat . 9.LO. II. l. I. . de contrah cmpi adeo tiam pro a
teria re dominante dictum axioma Ctis olim amplexi via, ut Sabiniani dominium , novae speciei ex aliena materia consuetae domino materi te ad judicaverint, quodd. 7 de acquirirer. don sitne materia,nulla speehes effici queat. Et quamvis Proculiani in contrarium distere rent illum csse speciei dominum,qui fecit eam eo quod forma esset substantia rei cujusque l. 9.D. ad exilibend. non tamen obtinuerunt, scd media placuit sententia Cati, l. 7. . 7. Callistra
1clucet istinguendum esse, an species ad priorem materiam resolvi possit, aulain i prior casse speci '' i ova ad dominum materiae redi-
Polhroia pertinebit ad auctoren qui fecit:
46쪽
TOPICORUM Cap. - a sententia , Iustiniano approbata est. .as. nstit de rei divis ratio ditarentiae est , quia
cum species ad materiam facile revocari potest, videtur materia praevalere formol. I9. cum aurunt in pr. F. de auro arg. leg. l.7 8. g. . det legat. . At cum ita extinc ad mutata est materia prior ut reduci nequeat, jam sorinam speciem praedominati aequum est , d. rcuin ex aliena Inst. de rer. divis. Et quia iii ejusmodi rerum exquirenda na- rura materiae confidertitio est necellaria, ini
piendis consiliis ac deliberationibus iaec quoque causa sibi locum vindicar sic in aedificiis, tiavibus, oppidis praecipue uateria qui ritur,
cui nec tempcitas, nec caries ,nc Vetustas,nectiostilis machina nocere possit sic in conficiei dis lecti is statuis, mensis, scam:)is tapetis, Vestibus, caeterisque rebas materia primum tot considerari: Eti in ad deliberationcm, sed etiam ad Laudem adhibetur, uti regia Solis supra ab Ovidio commendatur: sic vasa ex aere hichio aut Deliaco dc Iupiter Olympius ex zbore dc gladiiis ex ferri qualitate, e re aliae ex lapidum preci, honor laudantur. Ita ubique magnificenti sui luatrum , Scauri c*mmenda uricujus prima pars ex bore , me di ex vitro, summet columns ex tabulis in
Quarti constelainci ci quod inter 'osa
47쪽
Σ HEN Ric RHALA C. tias signorum tria numero millia disposita es
Ausae primum genus est expositum ii esti.
cientes materiaci secundum sequitu informa&fin . Forma est per quam unaque lque rescit id, quod est. Ctis definitur forma Clarius, utpote que rei essentiam praestati. adeo s.cum quis is de acquirend. rer,dom. l. Julian. sciri quis rem Tad exhibend. tua& c. te sponsal Giscis μορp ,ιδεα,ἔσδ dicitur uniuscujus lque rei species, tanquam propria matura liis nosa, qua res quaelibet perfectionem 4bsolutionem suae naturae obtinet,inde forma Ciceroni idem esse videtur quod species, id est, pars generis. Sed male,quod tanti viri pace dixerim, dum reperitur disterentia Nam proprie itoquendo species est pars generis. Forma vero
est causa , quae cum genere speciem sorma: leonstituit. Hisce acaedit quod alia relatio sit j inter formamri formatum effectum,alia inter genus species xinde non modo natura. sed citi arguendi inter si teciproca differ r.
48쪽
TOPIco RuM ap Iam tametsi rei alicujus marcii ita ab effici- nte subigatura praeparetur, ut apta sit ad iustipiendam formam, tamen resipia non priua labet perfectam integram iubilantiam, quam
orma materiae accesserit. Sic homo est homo per animam rationalem, id est, Ormam suam. Homo non est homo peta materian via ex uaconstat tunc enim bellua esset homo utpote quae eandem cum homine materiam obtineat: Et simul ac forma ab efficiente ingeneratur Dfecto formato, simul tempore existunt. Formae efficia duo sunt: unum , ut rem in formet. sic in natura tueatur, ut a iselata res ipsa immutetur alterum , ut rem, cuius est
sorma, reliquis rebus di tingua suis enimo uaeque res formis dis in tae sunt, quarum aliae sub sensus cadunt,aliae .lo mi nod cogitatione comprehenduntur: hinc non tantuna aes corporatas naturales, sed etiam incorporeas
complectitur, ita j Ctis in testamentis voluntas testatoris, S in contractibus M que obligationibus consevsus forma dicitur: Eodemque tenta dein singuli contractuum species suis sormis distinguuntur se invicem item testamentum solei e septem teilium, militare duorum so
dicilli quinque testium numero formam cisti ei in recipiunt ita retrum Physiciarum ccxli, Virat, arbolum, o sciam sua ima est forma quoqae
49쪽
o HEN. R I cI RHALAIC quoque datur rerum artificialium , aedificio-,uni, simul qualitatum d quararitatum , cxceptis quibusdam facultatibus, quatum pleraeque vix ac ne vix quidem intelligi aut exprimi possisunt,quas ob id facultates occultas Physici appellaveruiat. Huius causς privatione Chaos describitur in metamorph. ab Ovid.
sit mare o terras, O quod tegit omnia a lum. Vnus erat toto naturae hastas tu orbe,
ueni dixere Chaos ruris iudigestaque mole is Nec quicquam,ni iis udus Hers, ι ongestis eodem Non benejunEiarum discordia femina rerum.
Deleriptio est χαῖς , quod ante omnia fuisse narrat Ovid. cx sententia Hesiodi, desex adiunctis circumstantiis chaos ipsum describit. Dictum est Δωοῆχα- , id est , , desiscendo,
quod antequam mundus esicr, materia quaedam ii . profundum hiaret id es, muliis vocatur materia prima erat semen quoddam, x quo xcS Omne procreatae sunt. Hoc argumenti genere tota illius Poetinaciamoishoiis istic conc itur, uti initio indicat, In inoffert animus mutatu dicereforma Corpora.
H- causa in rebus constituen is es princeps Paros stantiae , di crissimam cognitionem
luppeditat istis ipse lupiter cum Pallade de
ro; in disputet, non excellentiorem neque
50쪽
Topico RuM ap . t iviniorem scientiet causa n posti recinirere. . Inde videtur divine sapientiae permultis in eius reservata, hominibus negata. Deus enim leas, id est, perfecti, formarum notiti. Sin leue in s sapientia ab omni eternita e habet, un-le rerum ensibilium sormas omnes piocre, i Namque homo in carcere coi oris incla- is non modo aliarum rerum formas scientiau veritate non comprehendis, sed tuam plius formam, id est, animam rationalem vi ac neci quidem agnoscit, cum magnam ver Philo
sophos sit diisnsito, 'id proprie siit animae uo-
stantia: Hinc Scaliger recte,vitreu, ait, Vas lamis bimus despuitem non attingimus, atq;ut vulpes elusa a ciconia ita cognitio nostra humi repit,adebit fio dilatarchus ait, revera nullius el- sentie simus participes,sed omnis natura mortam lis in medio ortus: interitus posita specie prς-beat, opinionem it, obscutam Ostabilem tui.
Interim in accidentalibus rorim omnium
forma pertissim et icet distinctione, quam JCti tanto cum cultu observarunt, ut formam materia pr stantiorem esse responde' at L deo. - cum quis de acquir. rer clom. Ioa&ab Ovid. dictum 1 metamorph-