Renati Des-Cartes Tractatus de homine et de formatione foetus quorum prior notis perpetuis Ludovici de La Forge, M.D., illustratur

발행: 1677년

분량: 326페이지

출처: archive.org

분류: 철학

101쪽

TR ACTATU DE HOMINE. Istum membranae venosis crastiore sunt Ad hoc relpondeo arteriarum capillarium enim ianitridationis ope, sanguinis in arteriis contenti parte maxima per illarum membrana venosariam membranis non poros iuuente, relinquitur tantum cra L multo crastiores esse; cui essent, nequa cito qui ad cor regrcdiatur ubi denuo con- quam exinde se ueretur, miniis raras esse, teritur, ut reddatur idoneus ad trans colancum expet ientia quotidie doceat, nil, tilioris dum per istos cosse an poros, eodemque telae oro minimos esse, confertissi pacto cujuslibet fibrae radici se agglutimos iaeterea venarum finguis arte i nandum : Fibrae autem coincipi do benerioso multo cradior est, nec tanto pellitur tanquam totidem rivuli, jugiter, donec impetu, imo ncque tam calidus, tamque ad cutim pervenerint, uentes, sed tam serosus est, quae omnes conditiones illum lente, ut illarum iotu sensium plane se minus idoneum reddunt ad trans colandum giat; Sc quemadmodum filamenta ista sive per quodlibet corpii . Iste autem subti l fibra perpetuo lio subtilioris portionistioris portionis inguinis petr arteriarum finguinis per arteriarum membranas Tu- membranas illuxus, rationem facile sup xu generatae sunt, ita etiam hoc pacto su pedita cur tanta sit venosium inter Mar stentantur quamdiu in corpore nihil conteriosum sanguincia dii Serentiaci Hujus tingit, quod cordis motum lictetere valeat.

Nam simulac arteris inflantur , finguinis quem con tinent parva particulae, hinc inde impingunt in radices resau b

tenuium quorundam lamentorum quae dum ' ab extre 1 ἡ ' miratibus ramulorum harum arteriarum XCUnt, Osia, Carnes, pelles, iaci VOS, cerebrum caeteraque membra solida componunt, prout inter se imc par aut interte X tae

fuerint atque ita vim habentias nonnihil propellendi, corum loca occupandi , deinde simulac siil sidunt i teriar, subsistit unaquaeque sanguinis particula eo in loco

in quo cit, de hoc ipso solo ibi juncta unita est iis quas

attingit ut sequitur e iis quae supra diXimus. Jam vero si corpus infantis referat haec machina nostra, HVS materia adeo mollis crit, orique jus ain faciles dilatatu , Ut particulae sanguinis ilix hoc pacto partium Q-lidarum compositionem ingredientur , plerumque futurae sint paulo rasitores iis , quarum loca Occlipablint, aut etiam continget ut tu vel tres simul in locum unius silccedant quae accretionis causa Crit. IntCrca Vero membrorum ejus materia paulatim indurabitur , ut post

annos aliquot pori ejus ita amplius non possint dilatari:

102쪽

qua ratione crescendi finem fac1ens hominis adulti corpus

referet.

Ab extremitatilis exeunt J Arteria irum extremitates, ex quibus auctor noster fibras, quae membra solida componunt, originem ducere asserit , non debent intelligi de illorum orificiis quorum

pars maxima cum venarum orificiis conjunc itur, unumque tantum cum illis vas

componit sed de arterii capillariis quemadmodum liquet ex iis quae hac de re in secundo tractatu ipse scripsit ex quarum poris non solum primum secundum clementum spiritibus .humoribus, hoc est, cum istiusmodi finguinis partibus, quae propter tenuitatem suam i-ouram idoneae non sunt ut cuiquam partile adjungant, sed insuper illae stluunt, quae sunt ex crassioribus subtiliores, quae se fibrarum radici agglutinantes, eo momento quo arteriae poros suos, dilatando se , aperiunt, alimentum ipsis live incrementum praebent pro copia quae se illis eodem

tempore adjungit.

CErὶbrtim Animalis' plantae partes omnes fibrosae sunt, si quidem humores excipias, spiritus, saginam sorteolandulas nonnullas adeo ut plantae a ni malis corpus aliud nihil sit, quam exi- ouarum fibrarum congeries , quae prout cohaerent atque invicem permiscentur, varia animalis plantae partes componunt. Hoc certe sensius testantur in omnibus carnosis membra nolis partibus , quales sunt vasa omnia, musculi omnes, omnesque membrani de reliquis vero idem nobis ratio suadere debet. Hoc etiam satis

manifestum est in cartilaginibus xiii a

buc experientia enim docet, ossa facilius findi modo uno quam alio, starumque Ragmenta multo facilius recomponi, quam ioblique seacta essent: Quod certissimum est argumentum inesse illis fibras quae multo facilius iterum coalescant, cum in integro manserunt, quam cum illarum flamenta semel fracta suerint quia nimirum impossibile fere est illa tam accurate

restituere componere ut superiores fibrae pori cum inferioribus accurate coinci dant Quando autem hoc non fit, humo res spiritus liberum transitum non invenientas cursum suum sistere coguntur, atque ita nodum facere, non veram conjunctionem. Praeterquam quod sicuti in infantibus recens natis cernitur, ossa cranii capiti videantur membra nosse, dein cartilaginosa fiant , demum vero ostium

consistentiam acquirant ita quoque de aliis idem existimare merito licet, illaque

etiamnum easdem fibras retinere, quas sub membranarum xcartilaginum forma habuerant. Superest ergo tantum cerebrum

de quo probabilius dubitari pollit, an exfibris constet, quemadmodum aliae partes; sensius enim hic nihil declarat, cerebrum tam molle est, ut partes ejus non magis resistant divisioni secundum unum O-dum, quam secundum alium. Verumtamen ut hocce dubio nos expediamus, utque certum maneat illud etiam esse fibrosum corpus, satis suerit animadvertere illud eodem pacto generatum suisse, quo

caetera membra , ex particulis nempe crassetioribus, per arteriarum poros sese transi colantibus, quae ut ad filamentorum instar extendantur, determinantur ab exiguis,

per quae transeunt, soraminibus, quae sunt veluti totidem exigua instrumenta, quae adsormam, quam assii unt postmodum retinent, piis impertiendam conducunt; ad quod etiam multum conserunt luidae partes circa filamenta ista fluentes, illaque sustentantes, eoque in situ conservantes, quia illarum cursui minus opponitur. Et certe si spiritus animale caetera omnia corpora ex ceribri ventriculis depellere potuerunt nulla enim alia actio est cui possit ventriculorum Armatio probabilius adscribi.

103쪽

T CTAT IJs scribi, quam impetus quo spiritus ex landula Marteriis vicinis egreIli fiunt non debuit deest illis vis ad parva ista si lamenta omnia ab invicem s parata conservanda: Si enim coaluissent , nulla superfuisset spiritibua via ad uendum in musculos, nil viam aliquam valde sensibilem sibi porro aperuissent; quod cum sit, visum

non cadat, concludendum est certorum spinae mcdullam ex magna parvorum filamentorum copia constare, juxta quae spirittis in membra diffutant. Quinimo ne- tiit hic esse dubio locus, quando auidem sensus testantur nervos medullae extrenaitates in plurima exigua flamenta divisos esse; nam quia illorum divisio adscribi nequit, nisi materi Palicui quidae quae circa illas axerit, ridiculum foret dicere, inesse materia isti sum cientem vim ad illa in extremitate corporis separanda, sed non potuisse illa in ipso ventriculorum exitu dividere. Deniqtie quandoquidem scimus impressionem ab objecti externi motu factam percipi non posse , nisi ad cerebrius clue ventriculo deseratur, luemadmodum

ibi, HOMINE . 17

alibi probavimus impost bile autem clietit illuc deserretur, nil nervorum 1 brae excercbri vcntriculis ortum haberent, Oncludendum est, cerebrum uta alias omnes partes ibi olum se. Et por ejus tam faciles dilatatu Hoc intelligitur non solum de interstitiis quae sunt inter diversas fibras ex quibus membra contiata sunt, sed etiam de intervallis quae Occurrunt inter particulas, ex quibus

membrana componuntur, quarum teXtu

ra in infante incomparabiliter ratior est, quam in sene, cluia nondum adeo pulsatae fuerunt. Pori isti in adolescentia, quantum citra fractioncm possunt, dilatantur:

Quamobrem nova tunc Illamenta enerari possunt quae membris au endis de roborandis condircunt Quando vero hoclieri nequit, occurrit tamen crassior aliqua particula quae humorum spirituum cursim sequatur, haud aegre ab illis inter

filamentorum istorum partes. quarum tunc temporis nexus neque tam a retus est neque

tam pressus, propelli potest.

Caeterum ' valde paucae tantum simis in mi in is particulis,

ditus c

stini cum partibus solidis. Sed maxima pars redit in venas per Izra,

CX tremitates arteriarum , quae plurimis in locis uniti sunt cum CXtremitatibus venarum. It sorte etiami vcnis ali- qiu particulta in partium quarundam nutrimentum a Cunt sed maXima pars redit ad cor atque iterum inde ad arterias adeo ut sanguinis in corpore motus nihil aliud sit, qVam Perpetua quaedam circulatio.

Valde pauca tantum suu sangui' ni particula, c. Propter sanguinis in arterii cursus celeritatem quia illae duntaxat ejus particulae qua prope illariam foramina occurrunt, quidem cum dis politione re illisita, possunt per illa tem pore diastoles transcolari. Et se te etiam ex venis aliq M particula in partium qua randam nutrimenti mabetin J Satis probabile est jecur malia nonnulla viscera, ut lienem Wrenes hoc pacto ali quia paucissimas arterias habent, illorumque brae tam manifesta non sunt, atque in aliis partibus revera etiam vide- tur,

104쪽

tur , quemadmodum diximus , illa non uis factu non est sermentari tam idoneus suille ab initio sormata nisi alicujus sanguinis portionis in partes istas propter tardiorem ejus ibi motum refluentis coagulati Quia vero sanguis in isti visceribus aliquandiu moratur , humores excremento liquo continet sicce tantur ab illo sive

ne Et certe praecipuus illorum4 us est, inter viscerum istorum fibras manendi, ut ut residui sanguinis aliquid semper alser in liene sit .glanduli nonnullis sive vent ad conservandum cordis calorem alias vias quaerendo, ut in jecore oe- postquam venae cavae sanguis nimis subti l nibus.

XI. sanguinem ied varias parteScernere

'Sunt porro aliquae s inguinis partes quae ad lienem des runtur, aliae ad vesiculam fellis itam C liene quana CXV c xcul ii sicula fellis, ut etiam ivn mediate ex arteriis, aliquo ad sto- se machumi intestina revertuntur, ubi tanquam aquae fortes juvanstet ciborum coctioni inserviunt. Et quia ex corde per arterias quasi pallait O temporiSCO runcilr, non possunt non esse valde calidae. Qua de causa earum Vapore fa

cile per Celbphagum in os possunt adscendere,' atque ibi sali-Vam componere. Sunt Ctiam sanguini partes hi dam, quae per carne renum transeuntes in urinam, per universi corporis cutem in sudorem aliaque cXcrementa abeunt. Omni

busque iis in locis tantummodo situs aut figura aut parvitas pol Ortim quos transeunt, in causa est quod unae partesia aliis transitum invcniant, i reliquus sangui Sca sequi non possit quemadmodum diversimode perforat1 cribris diversi generis grana secerni solent.

Sunt aliqua sanguinis partes qua ad j ejus p.rticul e quo mafore vi pollent ad

lienem deferuntur,&c. J Auctor noster tu i motum suum in recta linea continuanculenter explicat in secunda parte causas dum , quisque ab aliis se facilius expedirpropter quas nonnullae sanguinis partes ab aliis recedant ut ad determinatas quasdam possunt, illuc perveniunt. Altera causi oritur ex partium figura , vasorumque Scpartes tendant. Ad duas illae reduci pos carnium inter cluas transcunt, conditione uini Prior est natura motus, quae causa j Quod ut recte intelligatur, notandum est omnium vasorum tunicas generatas suisse ex eo quod inter liquoris quem continuerunt particulas, illae qui in superficie sua magis inaequales fuerunt, rudiores, hi nus idoneae ad fluendum, ab aliis disjecta suerint ad canalis sui oras, ubi se aliae his adjungendo tunicas istas texuerunt Hor- est ut vividiores tantum unguinis partes ad cerebi ventriculos pervenianto quia cum totus ille inguis, qui in corderare- fit, tendat sursum egrediendo e ventriculo sinistro propter activitatem ibi acqui stam , atque etiam quia laaec via est omnium c d illima, via vero sit nimis angusta ut illum totum capiat, illa: tantumlinave: unt. Et quia multae ejusmodi textu

105쪽

TRACTATUS

rae alia aliis superaddita fuerunt, linc si citi od in toto corpore nulla sere sunt membranae aut tunica quas Anatomici duplices aut triplices csse non deprehendant; nec ullius liquoris motus aliquis sentibili; existit, qui canalem uum proprium receptaculum non sormaverit. Jam vero cluia harumce particularum sic cictio non

potuit tam bene fieri in languine ad cor per venas regreditarie, quam in inguine per arterias egrediente, prioris enita motus est tardior, partesque ejus sunt se eae quales, , quod praecipuum est, alveus ejus, prout ad cor accedit, magis magis que dilatatur contra quam egredientis sanguinis alveus coarctaturis dividitur

prout recedit cordes, multumque calefactus ex ventriculis egrediendo, celeriter decurrit in canali uo ejusque tunicas cum impetu pulsat hinc fit ut venarum tunicae tenuiores sint quam arteriarum. Sed quanquam omnes particula quae illas componunt in hoc allimitentur, quod partes suerint sanguinis ad motum ejus sequendum omnium minime idonea: supcrii ci ci ejus proximae, nihilominus multis modis in ter sedi rerunt; quapropter pori quos circa se iaciunt non sunt omnes eiusdem figurae, neque in eandem omnes partem respiciunt unde fit ut fibra quae ex parti

culis istos poros transcurrentibus postmodum formantur, non sint per omnia similes neque versus eandem partem omnes

tendant quidem facile est observare

omnium musculorum , quin imo nonnunquam unius fibras ad unum .idem punctum non respicere unde etiam sicquitur humores qui inter bras ista quunt, non

esse ejusdem naturae, neque ad canticia partem omnes tendere. Quia autem hac ratione fibra ex quibus membra nostra Gmponuntur, Praesertim viscera quae excrementi quibusdam secernendis inserviunt)diversimode implicantur, varios intor seporos faciant, qui cribrorum poros imitant z possunt humores quosdam trans

DE HOMINE. 9

mittere, atque alios clinere, qui novas interdum vias, ductiis, alit receptacula ea

qua modo diximus ratione ibi aperiunt; sive quia humores ita cohibiti nimium motus habeant quam ut hoc pacto stantur, sive quia, in iis magna copia sunt, seu denique quia sci mentatione novam vim acquirunt Iio pacto rcdibile est generatas fuisse venas lacteas a chylo, ureteres cvcsicam ab urina, litis ductus ab eodeni isto humore 3 c. Hoc vero in visceribus potius evenit, quam in musculis quorum brae sunt laxiores, Tanguini celeriorem transitum piaebent, quam praebere post ne jecur, reneS pancrcas in lien, quorum fibrae magis consertae magisque implicatae quasdam tantum singuinis partes trans mittunt retinent alias. Quantum ad illa quas auctor noster in liene cogi dicit, illae sunt omnium crassissimae, quia timpori jussint valde magni, illae duntaxat ibi sisti possunt; ubi moram facientes coquuntur Hermentantur, Vigeruntur opes anguinis quem arteria splenica asserunt cx corde ad quod particulae istae susIscienter cocta regrediuntur. Illa autem quae in jecore coguntur, sunt sellis partichilae Ratio vero cur ibi cogantur, est, quod cum fmguis in jecore aliquanto diutius moretur quam alibi tempus habent ad se a massa sanguinis expcdiendum , quia cum ob

longa sint extremorum uno mucronat aeri ab utroque vero latere acutae, sere

qualia sunt salia volatilia, haud facile aliis

adhaer scimici verum quia i id sunt, nec facile lectuntur, accommodare se ne-

qticunt superioris jecoris partis poris, qui nimis arcti sint itaque per basin descendunt, unde in intestina fluunt, tibi excre-

mentorum I pulsioni interviunt , iis uel dissolvcndis quae in ventriculo rect eco a

non fuerunt ad quem etiam interdum de

seruntur ubi acido liquori, de quo ser monensis cinuis, se permiscentes digestio-

n m ad uvant, quando non adest nitim

d: ocri copia. Acidus iste liquor , cui cibo C et rum

106쪽

rum distblutionem adscripsimus in ventriculum eadem de causa a liuit certe

cum evomatur nonnunquam, locus non

est dubitandi citi in ibi cogatur. Praeterquam quod cum animalia quaedam sint, quae vitrum, serrum lapides conco- qtiunt, cumque stomachus noster panem quidem bis coctum sine potu iccum distblvat nec elle est ut in ejus fundo it i quo aliquis qui in solidorum ciborum quos deglutivimus oro se inlinuando, illorum particulas ditiolvat. Nam quamvis praecedentis costionis residuum lit secundae fermenti loco, tamen impossibile esset res quas modo diximus, in liquorem ab isto residuo converti, nil liquor aliquis alius illi permisceretur. Et praetet ea Docti Walae ob ervationes ostendunt hunc liquorem ex arteriis propicisci. hiemadmodum etiam illae sunt, arteriae nempe, quae maximam alivae partem ad tonsillas deserunt. Et quemadmodum saliva cibi in ore praeparandis intervit, illosque dissolvere incipit , ad-1nodum probabile est illorum absolutam distatutionem a simili liquore pendere. Forte etiam ejiismodi liquor est, sed multo dulcior ex arteriis intestinorum ventriculi vicinis tanquam vapor istasiis, cui ina ni istius canalis qui ab ore ad anum orta itur , sormationem adscribere debemu haecque conjectura eo con Lirmari potest, quod in insantibus, iri in utero matri moriuntur, intestino talia late-

ra contigua non sint; unde concludendum est illa substantiam aliquam continere, quae non nil ab arteriis vicinis ad illa de- serri queat. Atqιι ibi aliυam componere Duo in hoc loco notanda animadverto. Primo non esse intelligendum quasi auctor nnueret , salivam compositam non essenili ex acidi istius liquora ex ventriculo per uitur ascendentis vaporibus; nam licet storum untaxat vaporum mentionem secerit, non ideo negavit humores

ab arteriis pharingi in partis istius Handulas effusos, illosque etiam qui perforamen insundibulum dicitam, destillantur, ad hoc conferre: E contra quando in cere bri descriptione dixit debiliores spirituum partes, quae ex arteriis ventriculos ejus ad aulae instar ornantibus egrediuntur, ou densiri in magnis istis spatiis quae fiunt nares inter&guttur, videtur agnovisse humores isto partem etiam facere salivae quam exspuimus. Alterum quod hic notatum velim est, hunc locum non esse intelligendum qualiacidi istius liquoris particulae nunquam per guttur sub alia quam vaporum forma ascenderent , haec enim infra subjicit Verum plures etiam eorum particulae sine intermissione per guttur ascendunt, quae si non in sitis ampla copia veniunt ad illud humectandum Madreplendum poros ipsius performam aquae, in forma saltem aeris aut sumi eo ascendunt. J

A quod hoc loco pi cipue notandum est, vividiores, '' 'tiore sd subtiliores hujus sangui his particula intra cavi- ζ' tates cerebris recipiunt. Quandoquidem arteriae per quas: de eo deferuntur, ne omnibus aliis secundum lineam rectam a corde procedunt. Et ut notum est Omnia corpora quae mOVentur, quantum posiUnt,' progredi conantur secundum lineam redham. Vide CX. gr. cor Alcogita, cum sanguis cum impetu egredituri orificio B, nullas csie ejus partes quae

te brum endere.

107쪽

TRACTATU DE HOMINE. I

quae non tendant versiis C , ubi ventriculi crebri sunt. Sed quia via satis lata non est ad omnes eo deferenda ,

debiliores avertam tur a fortioribus , quae hoc pacto so

At quod hoc loco praecipue notandum jAntequam veniamus ad explicationem cursus quem excorde egrediendo spiritus

tenent, mihi videtur in rem illorum naturam hic attingere, atqlle ostendere quomodo minime turbata caeterarum sanguinis partium distributione, arteriarumque motu, plurimos alios motu omnino contrarios motui aliarum partium possint admittere. Postea enim dissicile non erit exprimae figurae inlpectione auctoris mentem assequi. Negari quidem non potest, quin sanguis ex chylo conflatus sit, hydus

autem sit subtiliorum, quae ex alimentis inventriculo dissolutis ope orificiorum venari imi arum secretae hinc ad cor delatae fu ei particularum congeries. Quapropter cum alimenta nostra valde diversa, ut, dubium se nequit quin chylus

sanguis complurimis constent particulis figura istagnitudine Motu discrepantibus. Hoc qui negaverit facile convincetur omnibus hyli4 sanguinis tum naturalibus, tum artificialibus dissolutionibus. Dubium etiam esse nequit, quin ebullienti in corde idem illi contingat quod aliis omnibiis, quae Chymici sermentant, corporibus, quorum partes in se invicem incurrendo clam subtiles redduntur variis illorum digestionibus cohobationibusque, ut pene Omnes per alembici rostrum transse mittantur : Nam quamvis verum sit liquores nonnullos coctione crassiore fieri, hoc tamen non evenit nisi cum coctio fit in aere, in quo liquoris istius subtiliores parte evaporantur quod certe in ebullitione in corde facta locum habere nequit. Quamvis autem totus sanguis qui ex corde egreditur fiat hac ratione subtilior, qviemad

108쪽

modum experientia docemur, tamen negari, qui quin permultas adhuc partes habeat magnitudine, figura diversas. Nam quandoquidem antequam ingrederentur inaequales erant, credibile non est illas omnes ad aequalitatem usque conterere sese potuisse. In universum autem mihi videtur inter istas partes statui posse tres dii ferentias, quae illarum tres veluti classes constituant. In prima comprehenduntur spiritus in secunda, succus alimentarius; in tertia partes languinis illae quae sine nova sermentatione membris nostris alendis conducere nequeunt. Per spiritus intelligi- ictus non modo primum secundum elementuma sed etiam iraecipue sanguinis tenuita mas partes, quae propter soliditatem suam , agitationem quam in corde accipiunt, melius retinent quam ullae aliae: Et quia exiguae sunt, laevemque habent super riciem, quoquoversum facillime serpunt inter alias crast ore.& inaequales sanguinis partes, nec aliae aliis facile cohaerescunt. Dixi illas quoquoversum facile serpere, ouia crebris collisionibus .incursionibus aliarum in alias ramos suos quibus poterant ibi invicem implicari omnes, aut saltem a Zimam partem amiserunt Illae etiam sunt omnium solidissimae, quia in conflictu qui in corde factus est, poros suos

OmneSamilcrunt, praeter exiguos quosdam qui primum tantum decundum elementum possunt admittere Notandum autem

est quod quamvis spirituum maxima pars, totius inguinis massae cursum sequantur, tamen quia aliae partes ex quibus constat,

non tam celeriter moventur quam illi, reflectuntur quoquoversum ab illis partibus

adeo ut praeter otiis massae generalem motum permultos insuper alios particu

lares habeant, qui in divertis sanguinis partibus conceptu dissiciliores non sunt, quam in euminis vento agitati partibus, Uae e

neralem nihilominu fuminis cursum illas ad mare u serentem sequuntur Aliarum

cnim singuinis partium inaequalitas aliquid ES-C ARTES semper circa ipsas spatii per quod transire

possint in systole non minus quam in diastole ipsis relinquit, impediente nimirum

arterialium tunicarum duritie ne penitus

subsidant. Quamvis autem spiritus isti aliis sanguinis partibus subtiliores lint, nonnihil tamen inter ipsos discriminis intercedit hocque polito dubium non est quin omnium validissimi solidi mi sint, qui ad

cerebrum pergunt, cum rectiorem viam egi ediendo e corde non inveniant, illorumque vi castivitati convenientiorem.

Sed quia dum in arteriis cohibentur, se ab aliis sanguinis partibus prorsus expedire

nequeunt, nonnullas secum semper rapiunt ad cerebri alimentum. Quemadmodum autem in universum loquendo spiritus celerius moventur, quam aliae sanguinis partes, liquet cum cursus ordinarius illorum acti vitatem non expleat, quia crassiores partes illos semper nonnihil morantur, ii quando eveniet ut sive in cerebro sive alibi nonnulli spiritus cx quovis loco paulo celerius solito egrediantur, reliquos omnes corporis spiritus pergere debere, aut saltem tendere ad pergendum in illam partem, quia non sinit illorum activitas ut hanc evadendi occationem praetcreant .c quia intervalla par tibus crasitio ibus circum polita facilem illis transitum permittunt, dum aliae sanguinis partes ordinarium suum in vasis cursum sequuntur, nisi a violentia motus spirituum illas secum rapientium avertantur: Quod

in omnibus affectibus seu passionibus utcunque violentis accidit , in quibus tota sanguinis massa agitationem in spiritibus concitatam participat. Quando enim magna aliques repentina ejusmodi mutatio in ordinario spirituum cursu contingit,

spiritus illorum proximi qui primi poros

cerebri quo pactio aperit ingrediuntur, aut qui ex glandula primi egrediuntur, sequuntur immediate illos, nec sine impetu illis

succcdcre nituntur consequenter autem ii

qui illos in linea omnium cchi Tma sequuntUr conatus etiam omnes ad hoc intendunt;

109쪽

TRACTATU DE HOMINE.

tendunt,atque ita locum a se no vissime occupatum aliis occupandum relinquunt , ut illos pari viri celeritate sequi possint, hacque ratione eandem propensionem totii guinis mas impci tuo. idque magis

aut minus, prout spiritus in arte iii contenti magis aut minus facilitatis habent ad primorum cursim sequendum. Per succum alimentarium, citiem secundo loco aut in secunda classe potuimuς, intelli cro sanguinis partes omnes, quae sunt satis tenues ut per arteriarum poros transeant, sed non satis ut inter partium solidarum exiguas si bras transcurrant, ac proinde illarum radicibus, quas hoc pacto alunt adlice sum eunt. Quanquam autem arteriarum pori sint valde magno numero nihilo minit omnes

sanguinis partes q1:ae radicibus istis hoc pacto adjungi possent, non adjunguntur, tum

quia obstat illarum motus celeritas, tum quia in istorum pororum orificia non incidunt,atque etiam ab aliis crastioribus partibus expedire se nequeunt, quibtiscum 4eliquis spiritibus ad cor per vena regrediuntur.

Progredi conaniti secandum lineam rectam J Propositionem hanc in secunda Principiorum parte art. 9. demonstratam vide. A fortioribiti J Per sortiores non semper intellio endae sunt crast ore sanetlinis

partes, nam e contra illae sunt quae omnium

minime ad cerebrum perveniunt, quia ut plurimum figuras habent valde irregulares; sed intelligendae sunt omnium solidissimae, minimae quae ab alii se facilius expediunt , pollentque vi majore ad motum suum in rccta linea continuandum.

Obiter etiam notari potest, post eas sanguinis particulas

quae cerebrum ingrediuntur, neque fortiore neque vividiores dari iis , quae tendunt ad vasa generationi dicata. Nam CX. gr. si illae quae Vim habent perveniendi usque ad D,

ulteri US

XIII. Eas quae non posse sunt eo

pervenirem parteS genitales. tendere,

110쪽

ulterius progredi non postin versus C , eo quod omnos ibi locum non inveniant , iccipiunt se potius di quam ad F vel se quia via ibi magis recta est. Atque hinc forsan possem ostendere, quo pacto cX humore qui circa E colligitur, halia machina huic similis formari queat, sed non libet jam de eo specialius agere.

Recipiuntsepolim ad PQuanquam, uti monuimus, impossibile non sit ut spiritus diversum, imovi nonnunquam reliquis an Ouinis cursui contrarium cursum habeant, tamen ad intelligendum regressum de quo D. Des-Cartes loquitur, minime necesse est ut illi omnes, qui ad vas aspermatica pergunt, ascenderint ptimo a B sursum usque ad D, deinde vero ad Edescendant, licet hoc interdum veniat. Satis fuerit duntaxat cogitare, postquam totum hoc spatium validistimis piritibus loncitatissimis resertum est , illo qui postmodum assiliunt, os ad deflectendum versus E , quia nimirum rectissima est via

cui possint insistere. Dependentia autem haec& communio, quae inter cerebri spiritus testiculorum intercedit, mea quidem sententia confirmari potest experientia, quae docet iteratos qui imaginatio

nem S cerebrum suum multum exercent,

ad generationis functiones ut plurimum noi multum valere. Unde fit ut si quando se innuptias conjiciant, non raro eveniat illorum liberos ingenii acumine , iminime ipsis aequiparandos esse quia nempe valid illimi concitat illimis sanguinis partibus ad cerebrum assurgentibus, paucissimae remanserunt pro partibus generationi destinatis Quemadmodum, contra, qui immoderatae veneri addicti sunt, seriis iterarum exercitiis, haud valde idonei sunt. Ut vero liqueat, spiritus qui ad vasa permatica pergunt, non semper ab ipso cordis exitu illuc deflecti, sed interdum etiam ex altior situ reverti notum habui hominem isti affectui intemperanter addictum, in quo post obitum vix quicquam cerebri repertum est. Alia machina huiessimili J Dominus Des-Cartes in animo habebat hoc facere, si sequentem tractatum absolvendi tempus

habuisset initia tamen .consilli hujus fundamenta jecit, nostrum est, liquidem possumus, illud persequi.

xiv Quantum ad partes sanguinis quae usque in cerebrum pe-hmm' netrant, hae ibi rota nutriendae ac reficiendae tantum illius

itinum 'ut substantiae inserviunt, sed inprimis quoque' subtilissimum

quendam halitum aut potius valde mobilem puram

flammam producunt, quae animalium spirituum nomine venit. Sciendum enim est, arterias quae hunc sanguinem a corde ad cerebrum deferunt, primo in infinitos tenuissimos ramulos dividi, componere parva illa reticula, quae tapetorum instar in fundo ventriculorum cerebri cXpans a

sunt

SEARCH

MENU NAVIGATION