장음표시 사용
21쪽
nominatim exclamavit, atque ei recuperatam libertatem
est gratulatus. Cur mihi potissimum i Quia sciebam lVide ne illa causa fuerit appellandi mei, quod quum
rem gessisset consimilem rebus iis, qua ipse gesseram, in Potissimum testatus est, se aemulum mearum laudum exstitisse. 29. Tu autem omnium stultissime, non intelligis, si id, quod me arguis, voluime interfici Caesarem, crimen sit etiam laetatum esse morte Caesaris, erimen
emel Quid enim interest inter suasorem lacti, et Probatorem aut quid refert, utrum voluerim fieri, an gaudeam factum ' Ecquis est igitur te excepto, et iis, qui illum regnare gaudebant, qui illud aut fieri noluerit, aut factum improbari l omnes ergo in culpa Etenim omnes boni, quantum in ipsis fuit, Caesarem occiderunt. Aliis consilium, aliis animus, aliis occasio defuit V luntas nemini. M. Sed stuporem hominis, vel dicam pecudis attendite. Sic enim dixit M. Bruma, quem ego
noris ciaua nomino, cruentum pugionem tene , Cieer
nem Melamavit eae quo intinis debet, eum conariumsutrae. Ergo ego sceleratus appello a te, quem tu suspicatum aliquid suspicaris ille, qui stillantem prae se pugionem tulit, is a te honoris causa nominaturi sto: sit in verbis tuis hie stupor quanto in rebus sententiisque major Constitue hoc, consul, aliquando Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum, quam
Velia esse causam edormi crapulam, inquam, et exhala. An faces admovendae sunt, quae te excitent, tantae causae
indormientem l unquamne intelliges, statuendum tibi esse, utrum illi, qui istam rem gesserunt, homicidaene sint, an indices libertatis les III. 1. Attendo enim paullis cogitationem quo sobrii hominis uncium temporis suscipe. Ego, qui sum illorum, ut ipse fateor, samiliaris ut a te arguor, socius nego quidquam esse medium confiteor eos, nisi liberatores populi Romani conservatoresque rei
publicae sint, plus quam sicarios, plus quam homicidas,
22쪽
plus etiam quam parricidas esse: siquidem eat atroci patriae parentem, quam suum occidere homo a
piens et considerate, quid dicis L Si parricidae N iux noris causa a te sunt et in hoc ordine et apud P pulum Romanum semper appellati Cur M. Brutus, te reserente, legibus est solutus, si ab urbe plus quam decem dies absuisset cur ludi Apollinares incredibili Μ. Bruti honore celebrati l cur provinciae Bruto it Cassio datae cur quaestores additi cur legatorum numerus auctus L Atquo haec acta per te. mon igitur homicidae. Sequitur, ut liberatores tuo judici sint: quandoquidem tertium nihil potest esse. M. Quid est lnum conturbo ter mon enim fortasse satis, quae Ljunctius dicuntur, intelligis. Sed tamen haec summa est conclusionis meae: quoniam scelere a te liberati sunt, ab eodem te amplissimis praemiis dignissimos judicatos. Itaque jam retexo rationem meam. Scribam ad illos, ut, si qui serie, quod a te mihi objectum est,
quaerent, sitne Verum ne cui negent. Etenim Vereor,
ne aut celatum me illis ipsis non honestum aut invitatum refugisse, mihi sit turpissimum. Quae enim res unquam pro sancte Jupueri non modo in hac urbe, sed in omnibus terris est gesta major quae gloriosior imae commendatis hominum memoriae sempiternaei In hujus me tu consilii societatem tamquam in equum Trojanum cum principibus includis L 33. Νοn recuso: ago etiam gratias quoquo animo facis Tanta enim res est, ut invidiam istam, quam tu in me vis concitare, cum laude non comparem. Quid enim boatius illis, quos tu expulsos a te praedicas et relegatos qui
locus est aut tam desertus, aut tam inhumanus, qui illos quoquo accesserint, non affari atque appetere videatur qui homines tam agrestes, qui se, quum eos adspexerint, non maximum cepisse Vitae fructum putenta quae vero tam immemor Posteritas, quae tam ingratae literae operientur, quae eorum gloriam non im-
23쪽
mortalitatis memoria prosequanturi vero adscribem talem in numerum. XIV. 34. Sed unam rem Vereor ne non probes. Si enim fuissem, non solum regem, sed regnum etiam de
ro publica sustulissem et, si meus stilus ille fuisset, ut dicitur, mihi crede, non solum unum actum, sed O-
tam fabulam consecissem. Quamquam si interfici aes rem Voluisse crimen est, Vide, quaeso, Antoni, quid tibi futurum sit, quem et Narbone hoc consilium cum C. Trebonio cepisse notissimum est, et ob ejus consilii societatem, quum interficeretur Caesar, tum te a re ni vidimus sevocari. Ego autem Vide quam tecum agam non
inimice quod bene cogitasti aliquando, laudo quod non indicasti, gratias ago: ἡο non fecisti, ignosco. Virum res illa quaerebat. 35. Quod si te in judicium
quis adducat, usurpetque illud Cassianum, UI BONO FUERIT: Vide, quaeso, ne haereas. Quamquam illud quidem fuit, ut tu dicebas, omnibus bono, qui servire nolebant tibi tamen praecipue, qui non modo non e Vis, sed etiam regnas; qui maxim te aere alieno ad sedem Opis liberasti; qui per easdem tabulas innumerabilem pecuniam dissipavisti; ad quem e domo Caesaris tam multa delata sunt; cujus domi quaestuosissima est falsorum commentariorum et chirographorum Officina, agrorum, oppidorum, immunitatum Vectig lium flagitiosissimae nundinae. 36. Etenim quae res egestati et seri alieno tuo, praeter mortem Caesaris, Subvenire potuisset scio quid conturbatus esse videris: numquid sublimes, ne ad te hoc crimen pertinere videatur ' Liber te metu nemo credet unquam; non est in tuum de re publica bene mereri habet istiu pulcher rimi facti clarissimos vim res publica auctores: ego te tantum gaudere dico, fecisse non arguo. Respondi maxumis criminibus nunc etiam reliquis respondendum est.
XV. 37. Castra mihi ompeii, atque illud omne tempus objecisti Quo quidem tempore si, ut dixi,
24쪽
meum consilium auctoritasque valuisset tu hodie meres, nos liberi essemus res publica non tot duo exercitus amisisset Fateor enim, me, quum re, qua acciderunt, providerem futura, tanta in maestitia fuisse quanta ceteri optimi cives, si idem providissent, fuissent. Dolebam, dolebam, ritres conscripti, rem publi-oam Vestris quondam meisque consiliis conservatam brevi tempore esse perituram. me vero eram tam indoetus ignarusque rerum, ut frangere animo Propter vitae cupiditatem, quae me manens conficeret angoribus, dimissa molestiis omnibus liberaret Illos ego praestantissimos vir , lumina rei publicae, Vivere volebam, tot consulares, ibi praetorios, tot honestissimos senatores, omnem praeterea florem nobilitatis ac iuventutis, tum optimorum civium exercitus qui a ViVerent, quamvis
iniqua conditione pacis, mihi enim omnis pax cum civibus bello civili utilior videbatur,x rem publicam
hodie teneremus. m. Quae sententia si Valuisset, ac non si maxime mihi, quorum ego Vitae consulebam, spe victoriae elati, obstitissent: ut alia omittam, tu certe nunquam im hoc ordine, Vel potius nunquam in hac urbe mansisses At Vero Cn. Pompeii voluntatem a me alienabat oratio mea. An ille quemquam plus dilexit cum ullo aut sermones, aut consilia contulit saepius' quod quidem erat magnum, de summa republica dissentientes in eadem consuetudine amicitiae
permanere. Sed et ego, quid ille, et contra ille, quid ego sentirem et spectarem, Videbat Ego incolumitati civium primum, ut postea dignitati possemus ille praesenti dignitati plus consulebat Quod autem habebat uterque quid sequeretur, idcirco tolerabilior erat nostra , dissensis M. Quid vero ille singularis vir ac paene divinus de me senserit, sciunt, qui eum de harsalica fugai lium persecuti sunt. munquam ab eo mentio de me, nisi honorifica, nisi plena amicissimi desiderii,
quum me Vidisse plus sateretur, se speravisse meliora.
25쪽
Et eius viri nomine me insectari audes, cujus me ambeum te Sectorem esse fateare lXVI. omittatur bellum illud, in quo tu nimbum elix fuistia me iocis quidem respqndebo, quibus Q in castris usum esse dixisti ant quidem illat castra plena curseta verumtamen homines quamvis in turbidis rebus sint, tamen, si modo homines sunt, interdum animis relaxantur U Quod autem idominaestitiam meam reprehendit, idem iocum: magno argumeni est, me in utroque fuisse moderatum.
Hereditates mihi negasti Venire Utinam hoc tuum verum crimen emeti plures amici mei et necessarii viverent. Sed qui istuc tibi venit in mensem L Ego enim amplius Η. 8 ducenties acceptum hereditatibus retuli. Quamquam in hoc genere fateor feliciorem esse te nemo, nisi amicus, fecit heredem, ut cum illo commodo, si quod erat, animi quidam dolor ungeretur te is, quem tu Vidisti nunquam, L. Rubrius Casinas, fecit heredem. A1. Et quidem Vide, quam te amarit is, qui albus aterne fueris, ignorans, fratrismium praeteriit, Q. Fufii honestissimi equitis Romani, suique amantissimi, f; quem palam heredem semper factitarat me nominat quidem: te, quem nunquam viderat, aut certe nunquam salutaverat, secit heredem. Velim mihi dicas, nisi molestum est, L. Turaelius quasaei fuerit, qua statum, quo municipio, qua tribu. Νihil scio, inquies, nisi quae praedia habuerit.' agitur fratrem exheredans, te faciebat heredem. In multas
praeterea pecunias alienissimorum hominum, ejectis veris heredibus, tamquam heres esset, invasit Quam-kguam hoc maxime admiratus sum, mentionem te herm itatum ausum esse facere, quum ipse hereditatem patris non adisses.
XVII. maeo ut olligeres, homo amentissime, tot diis in aliena villa declamasti quamquam tu quidem ut tui familiarissimi dictitant Vini exhalandi, non in-
26쪽
20 . TULLI CICERONIS genii acuendi causa declamitas. Et vero adhil scio
causa magistrum, Sumagi tu et compotorum tuorum
rhetorem, cui concessisti, ut in te, quae Vellet, dic rei salsum omnino hominem sed materia facilis est in t et in tuos dicta dicere. Vide autem, quid intersit inter te et avum tuum. Ille sensim dicebat, quod caussprodesset tu cursim dicis aliena. 43. At quanta merces rhetori data est Audite, audite, Patres conscripti cognoscite rei publicae vulnera. Duo millia jugeruncampi Leontini Sex. Clodio rhetori assignasti, et quidenimmunia, ut populi Romani tanta mercede nihil sapere disceres. um etiam hoc, homo audacissime, ex Caesaria commentarii. Sed dicam alio loco et de Leontino agroo de Campano quos iste agros ereptos rei publicae, tu pissimis possessoribus inquinavit. Jam enim, quoniam criminibus ejus satis respondi, de ipso emendatore et correctore nostr quaedam dicenda sunt. ec enim Omnia essundam, ut, si saepius decertandum sit, ut erit, semper novus Veniam quam facultatem mihi multitudo istius vitiorum peccatorumque largitur.
XVIII. M. Visne igitur te inspiciamus a puer, Sic
opinor Atrincipio ordiamur. Tenesne memoria, Praetextatum te decoxisse ' latris, inquies, ista culpa est. Concedo. Etenim est pietatis plena defensio. Illud tamen audaciae tuae, quod sedisti in quattuordecim ordinibus, quum esset lege Roscia decoctoribus certus locus constitutus, quamvis quis sortunae vitio, non suo decoxisset. Sumpsisti virilem, quam statim muliebrem togam reddidisti mimo Vulgare scortum certa flagitii merces, nee ea parva sed cito Curio intervenit, qui te a meretrici
quaestu abduxit, et, tamquam sistam dedisset, in matri: monio stabili et corio locavit. 45. emo unquam vegomptus libidinis causa, tam fuit in domini potestala, quam tu in Curionis. Quoties te pater ejus domu sua oisicit ' quoties custodes posuit, ne limen intrare t quum
tu tamen, nocte socia, hortante libidine, cogente mer-
27쪽
ORATIO PHILIPΡICA SECUNDA. Icede, per tegulas demitterere. Quae flagitia domus illa
diutius serre non potuit Scisne me de rebus mihi notissimis diceret Recordare tempus illud, quum pater Curio maerens jacebat in lecto filius se ad pedes meos prosternens, lacrimans, te mihi commendabat orabat, ut te contra suum patrem, si sestertium sexagies peteret, defenderem tantum enim se pro te intercessisse. IPS autem amore ardens confirmabat, quod desiderium tui discidii ferre non posset, se in exsilium iturum. 46. Quo tempore ego quanta mala florentissimae familiae sedavi, Vel potius sustulit atri persuasi, ut aes alienum filii dissolveret redimeret adolescentem, Summa spe et animi et ingenii praeditum, rei amiliaris facultatibus eumque a tua non modo familiaritate, sed etiam congressione, patrio jure et potestate prohiberet. Haec tu, quum per me acta meminisses nisi illis, quos videmus, gladiis confideres, maledictis me provocare
XIX. 47. Sed jam stupra et flagitia omittamus:
sunt quaedam, quae honeste non possum dicere tu autem eo liberior, quod ea in te admisisti, quae a Verecundo inimico audire non posses. Sed reliquum vitaeeureum videte quem quidem celeriter perstringam. Ad haec enim, quae in civili bello, in maximis rei publicae miseriis fecit, et ad ea, quae quotidie facit, sestinat animus. suae peto, ut, quamquam multo notiora VO- bis, quam mihi sunt, tamen, ut facitis, attente audiatis. Debet enim talibus in rebus excitare animos non eo nitio solum rerum, sed etiam recordatio Tametsi incidamus oportet media, ne nimis sero ad extrema. veniamus.
48. Intimus erat in tribunatu Clodio, qui sua erga me beneficia commemorat ejus omnium incendiorum sax cujus etiam domiciam tum quiddam molitus est. id dicam, ipse optime intelligit. Inde iter Alexandriam contra senatus auctoritatem, contra rem publicam
28쪽
22 Μ. TULLII CICERONIS et religiones sed habebat ducem Gabinium, quicum quidvis rectissime sacere posset. Qui tum inde reditus, aut qualis ritus in ultimam Galliam ex AEgypto,
quam domum. Quae autem erat domus Suam enim quisque domum tum obtinebat, nec erat usquam tua.
Domum dico quid erat in terris, ubi in tuo pedem
Poneres, praeter unum insenum, quod cum sociis, tamquam imponem, tenebas XX. 49. Venisti e Gallia ad quaesturam petendam. Aude dicere, te prius ad parentem tuum Venisse, quam ad me. Acceperam jam ante Caesaris literas, ut mihi satisneri paterer a te itaque ne loqui quidem sum te passus de gratia. Postea cultus sum a te, tu a me NSematus in petitione quaesturae. Quo quidem tem re P. Clodium, approbante populo Romano, in for es o
natus occidere quumque eam rem tu sponte conarere,
non impulsu meo tamen ita praedicabas, te non exim timare, nisi illum interfecisses, unquam mihi pro tuis in me injuriis satis esse acturum. In quo demiror, cur itonem impulsu meo rem illam egisse dicas, quum te, ultro mihi idem illud deserentem, nunquam sim
adhortatus. Quamquam, si in eo perseVerares, in tuam gloriam rem illam resere malebam, quam ad meam gratiam. 50. Quaestor es factus. Deinde continuo sine senatus consulto, sine sorte, sine lege ad Caesarem emcurristi. Id enim unum in terris egestatis, seris alieni, nequitiae, perditis vitae rationibus perfugium esse duo
bas. Ibi te quum et illius largitionibus et tuis rapinis explerisses, si hoc est explere, quod statim effundas, advolasti egens ad tribunatum, ut in eo magistratu, RiPosses, viri tui similis esses. θXXI. Accipite nunc, quaeso, non ea, quae ipse in se,
atque in domesticum dedecus impure atque intemperanter, sed quae in nos fortunasque nostras, id est, in universam rem publicam, impie ac nesarie secerit. Abhujus enim scelere omnium malorum principium natum
29쪽
reperietis. II. am, quum L. Lentulo, C. Μarcello, consulibus, alendis anuariis labantem et prope o dentem rem publicam dulcire cuperetis. ipsique Carestri, si sana mente esset, consulere velletis: tum inte Venditum atque emancipatum tribunatum consiliis vestris opposuit, cervicesque suas ei subjecit, uri, qua inulti minoribus in peccatis occiderunt. In te, Μ Amtoni, id decrevit senatus, et quidem incolumis, nondum tot luminibus extinctis, quod in hostem togatum decerni est solitum more majorum. AEt tu apud Patres conscriptos contra me dicere ausus es, quum ab hoc ordine ego conservator essem tu hostis rei publicae judicatus Commemoratio illius tui sceleris intermissa est, non memoria deleta Dum mnus hominum, dum puli Romani nomen exstabit, quod quidem erit, si per te licebit, sempitornum lx tua illa pestifera intem mi nominabitur. 52. Quid cupide a senatu, quid temere fiebat, quum tu, unus adolescens, uniVersum, ordinem decernere de salute rei publicae prohibuisti' neque id semel, o saepius neque tu tecum de sen tu auctoritate agi passus es L Quid autem agebatur, nisi ne deleri et everti rem publicam funditus Velles,
quum te neque rincipes civitatis rogando, neque m jore natu monendo, neque frequens senatus agendo, de Vendita atque addicta sententi movere lotuit'
Tum illud, multis rebus ante tentatis, necessario tibi vulnus inflictum est, quod paucis ante te, quorum incolumis fuit nemo. 53. um contra te dedit arma hic ordo consulibus reliquisque imperiis et potestatibus: quae non effugisses, nisi te ad arma Caesaris contulisses. Λ II. Tu, tu, inquam. m. Antoni, princeps M. Caesari, omnia perturbare cupienti, causam belli contra patriam inserendi dedisti Quid enim aliud ille dio bati quam causam sui dementissimi consilii et acti afferebat, nisi quod intercessio neglecta, jus tribunicium
sublatum, circumscriptus senatu esset Antoui l
30쪽
Omitto, quam haec salsa, quam levia praesertim quum omnino nulla causa justa cuiquam esse Ossit contra patriam arma capiendi. Sed nihil de Caesare tibi certe confitendum est, causam perniciosissimi belli in persona tua constitisse. 54. O miserum te, si intelligis miseriorem, si non intelligis, hoc literis mandari, hoc memoriae prodi hujus rei ne posteritatem quidem omnium
seculorum unquam immemorem fore, consules e It
lia expulsos, cumque his Cn. Ompeium, quod imperii populi Romani decus ac lumen fuit, omne cori-sulares, qui per valetudinem exsequi cladem illam fugamque potuissent, praetores, praetorios, tribunos plebis,
magnam partem senatus, omnem subolem juventutis, unoque Verbo, rem publicam expulsam atque exterminatam suis sedibus t 55. Ut igitur in seminibus est causa arborum et stirpium: sic hujus luctuosissimi belli semen tu fuisti. Doletis tres exercitus populi Romani intersectos interfecit Antonius. Desideratis clarissimos cives eos quoque vobis eripuit Antonius. Auctoritas hujus ordinis amicta est amixit Antonius. Omnia denique, quae postea vidimus, quid autem mali non vidimus t si recte ratiocinabimur, uni accepta r seremus Antonio in Helena m anis, sic iste utere publicae causa belli, causa pestis atque exitii fuit. Reliquae partes tribunatus principiis similes. Omnia
Perseest, quae senatus, salva re publica ne fieri possent, perfecerat. Cujus tamen scelus in scelere cognomite.
XXIII. 56. Restituebat multos calamitosos. In ita patrui nulla mentio. Si severus, cur non in omnes gri misericors, cur non in suos Sed omitto ceteros. Licinium Lenticulam, de alea condemnatum, collum rem suum, restituit quasi vero ludere cum condemnato non liceret sed ut, quod in alea perdiderat, beneficio legis dissolveret. Quam attulisti rationem populo Romano, cur eum restitui oporteret Absentem, credo, in eo relatum rem indicta causa judicatam nullum