장음표시 사용
31쪽
ORATIO PHILIPPICA SECUNDA. 25suisse de alea lege judicium vi oppressum, et armis; Postremo, quod de patruo tu dicebatur, pecunia ju- dictum esse corruptum. mihi horum At Vir bonus,
4 re publica dignus.-Νihil id quidem ad rem: em
tamen, quoniam condemnatum esse, pro nihil est, si ita esset, ignoscerem. Ηοminem omnium nequissimum,
qui non dubitaret vel in lam alea ludere, lege, quae est de alea, condemnatum, qui in integrum restituit, is non apertissime studium suum ipse profitetur L 57. In eodem vero tribunatu, quum Caesar in Hispaniam proficiscens huic conculcandam Italiam tradidisset: quae fuit ejus peragrati itinerum lustrati municipiorum
Scio me in rebus celebratissimis omnium sermone Versari, eaque, quae dico dicturusque sum, notiora omnibus esse, qui in Italia tum fuerunt, quam mihi, qui non fui. motabo tamen singulas res etsi nullo modo terit rati mea satisfacere Vestrae scientiae. Etenim quod unquam in terris tantum flagitium exstitisse audi- tum est i tantam turpitudinem l tantum dedecus lXXIV. 58. Vehebatur in essedo tribunus plebis; lictores laureati antecedebant inter quos, aperta te lica, mima portabatur quam ex oppidis municipales
homines honesti, obriam necessario prodeunt , non noto illo et mimico nomine, sed Volumniam consalutabant. Sequebatur rheta cum lenonibus, comites nequissimi, rejecta mater amicam impuri filii, tamquam nurum, Sequebatur. O miserae mulieris secunditatem calamitosam Horum flagitiorum iste vestigiis omnia municipia, p-fecturas, colonias, totam denique Italiam premit. 59. Reliquorum factorum ejus, atres conscripti, dissicilis est sane reprehensio et lubrica Versatus in bello est saturavit se sanguine dissimillimorum sui civium. Felix fuit, si potest ulla in scelere esse felicitas. Sed, quoniam Veteranis cautum esse Volumus,
quamquam dissimilis est militum causa et tuas illi
32쪽
a uti sunt: tu quaesisti ducem tamen, ne apud illos me in invidiam Mees, nihil de genere belli dicam. Vi toris hessalia Brundisium cum legionibus revertisti ibi me non occidissi agnum beneficium rituisse
enim fateor. Quamquam nemo erat eorum, qui tum tecum fuerunt, qui mihi non censeret parci oportere. m. anta est enim caritas patriae, ut Vestris etiam legionibus sanctus essem, quod eam a me servatam me
meminissint. Sed fac, id te dedisse mihi, quod non ademisti, meque a te habere vitam, quia non a te ait erepta licuitne mihi per tua cotitumelias Me tuum beneficium sic tueri, ut tu Rr, msertim quum te haec auditurum viderest XXV. 1. Venisti Brundisium, in sinum quidem Et in complexum tuae mimulae. Muid est ' num mentior 'Quam miserum est id negare non posse, quod sit tum pissimum confiteri Si te municipiorum non pudebat: ne Veterani quidem exemitus' quis enim miles fuit,
qui Brundisii illam non viderit L quis, qui nescierit,
venisse eam tot tibi dierum viam gratulatum quis, qui non indoluerit, tam ser se, quam nequam hominem secutus esset, cognoscere L 62. Italiae rursus e cursatio eadem comite mima in Oppida militum cru- dolis et misera deductis in urbe auri, argenti, maximeque vini, Reda direptio. Accessit, ut Caesare ignaro, quum esset ille Alexandriae, beneficio amicorum ejus, magister equitum constitueretur Tum existimavit, se suo jure cum Hippia vivere, et equos Vectigalea erio mimo tradere. Tum sibi non hanc, quam nunc male tuetur sed . isonis domum, ibi habitaret,
legerat. Quid ego istius decreta, quid rapinas. quid
hereditatum possessiones datas, quid erepta proseram L
Cogebat egestas quo se verteret, non habebat Nomdum ei tanta a L. Rubrio, non a L. Maelio her ditas venerat nondum in Cn. Pompeii loeum, multorumque aliorum, qui aberant, repentinus heres suo-
33쪽
cesserat. Erat ei vivendum latronum ritu, ut tantum haberet, quantum rapere potuimet. 63. Sed haec, quae robustioris improbitatis sunt. omittamus loquamur potius de nequi imo genere
vitatis. Τ istis saucibus, istis lateribus, ista gladi toria latius corporis firmitate, tantum vini in Hippiae
nuptiis exhauseras, ut tibi necesse esset in populi Romani conspectu vomere postridie. O rem non modo
visu foedam, sed etiam auditu Si inter coenam, in ipsis tuis immanibus illis poculis, hoc tibi accidisset,
quis non turpe duceret In coetu vero populi R inani, negotium publicum gerens, magister equitum, cui ructare turpe enset, is omens, frustis esculentis, Vinum redolΘntibus, gremium inuin et totum tribunal
implevit. Sed hoc ipse fatetur esse in suis sordibus: Veniamus ad splendida. XXVI. M. Caesar Alexandria se recepit, elix, ut sibi quidem videbatur mea autem sententia, qui rei publicae sit infelix, felix esse nemo potest. Minposita pro sede oris Statoris, bona, miserum mel consumptis enim lacrimis, tamen infixus animo haeret dolor, bona, inquam, Cn. Pompeii agni, Voci acerbissimae subjecta praeconis. Una in illa re servitutis oblita civitas ingemuit, servientibusque animis, quum omnia metu tenerentur, gemitus tamen populi Romani liber fuit. Exspectantibus omnibus, quisnam esset tam impius, tam demens, tam diis hominibusque hostis, qui ad illud scelus sectionis auderet accedere, inventus est nemo, praeter Antonium, praesertim quum tot essent circum hastam illam, qui alia omnia auderent. Unus inventus est, qui id auderet, quod omnium fugisset et reformidasset audacia. 65. Tantus igitur te stupor o
pressit, Vel ut Verius dicam, tantus furor, ut primum, quum sector sis isto loco natus, deinde quum ompeii sector, non te exsecratum populo Romano, non detestabilem, non omne tibi deos, non omnes homines,
34쪽
et esse inimicos, et futuros scias L At quam insolenter statim helu invasit in ejus viri fortunas, cujus Virtute terribilior erat populus Romanus exteris gentibus, jus s
XXVII. 66. In ejus igitur viri copias quum se subito ingurgitasset, exsultabat gaudio, persona de mimo, modo egens, repente rues Sed, ut est apud poetam nescio quem male parta male dilabuntur. Incredibile ac simile portenti est, quonam modo illa tam multa, quam Paucis, non dic mensibus, sed diebus effuderit. Maximus vini numerus fuit, permagnum mimi pondus argenti, preti a Vestis, multa et lauta supellex, et magnifica multis locis, non illa quido luxuriosi hominis, sed tamen abundantis. morum paucis diebus nihil erat.
67. Quae Charybdis tam vorax L Charybdin dic, quae
si fuit, fuit animal unum iceanus, medius ndiu' invidetur tot res, tam dissipatas, tam distantibus in locis Positas, tam cito absorbere potuisse. mihi erat clauo sum, nihil obsignatum, nihil scriptum Apothecae totae nequissimis hominibus condonabantur. Alia mimi Piebant, alia mimae: domus erat aleatoribus reserta, plena ebriorum totos dies potabatur, atque id locis
pluribus suggerebantur etiam saepe non enim semper
iste selix damna aleatoria. Conchyliatis Cn. Ompeii
peristromatis servorum in cellis lectos stratos videres. Quamobrem desinite mirari, haec tam celeriter esse comaumpta. mon modo unius atrimonium, quamVis --
plum, ut illud fuit, sed urbes et regna celeriter tanta nequitia devorare potuisset At idem sedes etiam et hortos. AER audaciam immanem tu etiam ingredi illam domum ausus es tu illud sanctissimum limen cintrares tu illarum aedium diis penatibus os impuris almum ostenderet Quam domum aliquamdiu nemo spicere poterat, nemo sine lacrimis praeterire, hac te in domo tamdiu deversari non udpti in qua, quamvis nihil sapias, tamen nihil tibi potest esse jucundum.
35쪽
ORATIO PHILIPPICA SECUΝDA. 2s XXVIII. An tu illa in vestibulo rostra, spolia quum adspexisti, domum tuam te introire putas i Fieri
non potest. Quamvis enim sine mente, sine sensu Sis, ut es tamen et te, et tua, et tuos nosti. me vero te inquam, neque Vigilantem, meque cim somnis credo posse mente consistere. ecesse est, quamVis sis, ut es, inolentus et furens, quum tibi objecta sit species singularis viri, perterritum te de somno excitari, furere
etiam saepe vigilantem. 69. Μ quidem miseret parietum ipsorum atque tectorum Quid inim unquam domus illa viderat, nisi pudicum, quid, nisi ex optimo more et sanctissima disciplina Fuit enim ille vir, Patres conscripti, sicut scitis, quum seris clarus, tum domi admirandus, neque rebus externis magis laudandus, quam institutis domesticis hujus in sedibus pro cubiculis stabula, pro tricliniis popinae sunt Etsi jam negat. molite, nolite quaerere. Frugi factus est. Illam suam suas res sibi habere jussit, ex duodecim tabulis: I claves ademit, exegit Quam porro spectatus civis, quam probatus cujus ex omni vita nihil est hone tius, quam quod cum mima secit divortium. D. At quam crebro usurpat, et co ut, et Antoniugi mo est dicere, et consul, et impudicissimus et consul, et homo nequissimus Quid est enim aliud Antonius L mam si dignitas significaretur in nomine; dixi et aliquando, credo, avus tuus se et consulem et Antonium. mun- quam dixit. Dixisse etiam collega meus, Patruus tuus. si tu es solus Antonius. Sed omitto ea peccata, quae non sunt earum partium propria, quibus tu rem puru lieam vexavisti ad ipsas tuas partes redeo, id est, ad i civile bellum quod natum, conflatum, susceptum opera
XXIX. 1. Cui bello quum propter timiditatem tuam, tum propter libidines defuisti. Gustaras civilem
sanguinem, vel potius exsorbueras fueras in acie Pharsalica antesignanus L. Domitium, clarissimum et,
36쪽
bilissimum virum, occideras muli , qui e proelio in gerant, quos Caesar, ut nonnullos, fortasse aerisam crudelissime persecutus trucidaras. Quibus rebus tam iis talibus gestis, quid fuit causae, cur in Africam Ca Sarem non Sequerere, quum praesertim belli pars tanta
restaret L Itaque quem locum apud ipsum Caesarem post ejus ex Africa reditum obtinuisti quo numero fuisti Cujus tu imperatoris quaestor fueras, dictatoria magister equitum, belli prinoeps, crudelitatis auctor,pmdae socius, testamento, ut dicebas ipse, filius, appeI- latus ea de pecunia, quam pro domo, pro hortis, Prosectione debebas 72. rimo respondisti plane serociter:
et, ne omnia ridear contra te, propemodum aequa et
justa dicebas me C. Caesar pecuniam l cur potius, quam ego ab illo an sine me ille vicit L A tui quidem. Ego ad illum belli civilis causam attuli;
ego leges perniciosas rogari ego arma contra consules imperatoresque populi Romani, contra senatum opulumque Romanum, contra deos patrios, arasque et socos,
contra patriam tuli. um sibi soli vicit L suorum
facinus est commune, cur non sit eorum praeda ommunis L Jus postulabas sed quid ad rem L mus illo
poterat. 73. Itaque, excussis tuis vocibus, et ad te, et ad praedes tu milites misit quum repente a te praeclara illa tabula prolata. Qui risus hominum tantam esseri bulam, tam Varias, tam multas P sensiones, ex quibus, praeter partem iseni nihil erat, quod is, qui aucti naretur, posset suum dicere. Auctionis Vero miserabilis adspectus vestis Ompeii non multa, eaque misculosa ejusdem quaedam argente Vasa collisa sordudata mancipia: ut doleremus quidquam esse ex illis reliquiis, quod videre possemus. I4. Hanc tamen auctionem heredes i. Rubrii decreto Caesaris prohibu runc maerebat nebulo quo se verteret, non habebat. Quin his ipsis temporibus domi Caesaris percussor ab isto missus, deprehensus dicebatur esse cum sica De
37쪽
quo Caesar in senatu, aperte in te invehens, questus
est Froficiscitur in Hispaniam Caesar, paucis tibi ad solvendum propter inopiam quam prorogatis diebus.1 me tum quidem sequeris. am bonus gladiator rudem amisit accepisti L munc igitur quisquam, qui in suis partibus, id est, in suis ortunis, tam timidus fuerit, Pertimescat ' XXX. 5. Prosectus est aliquando tandem in Hispaniam sed tuto, ut ait, pervenire non potuit. Quonam modo igitur Dolabella pervenit Aut non suscipienda
fuit ista causa Antoni, aut, quum suscepisses, defendenda usque ad extremum. e depugnarit Caesar cum
civibus, in hessalia Africa Hispania omnibus adfuit his pugnis Dolabella in Hispaniensi etiam Vulnus accepit. Si de me judicio quaeris nollem. Sed tamen
consilium a primo reprehendendum, laudanda constantia.
Tu vero quid ei Cn. Pompeii liberi primum patriam
repetebant. Esto fuerit haec partium causa communis. Repetebant praeterea deos penates, Patri , aras, Oeos, larem suum familiarem in quae tu inVaseras. Haec quum repeterent armis ii, quorum erant legibus: dii in rebus iniquissimis quid potest esse sequi tamen quem erat sequiasimum, contra Cn. Pompeii liber pugnare quem Te sectorem. q. An tu arbone mensas hospitum convomeres, Dolabella pro te inii
pania dimicaret lini vero,arbone reditus ' tiam quaerebat, cur ego ex ipso cursu tam subit 'Vertissem. Exposui nuper, diues conscripti, causam roditus mei. Volui, si possem, etiam ante Kalendas anuarias prodesse rei publicae. t m, quod quaerebas, quomodo redissem primum luce, non tenebris deinde cum calceis et toga, nullis nec
Gallicis, nee lacerna At Miam adspicis me, et quidem, ut videris, iratus ae tu jam mecum in gratiam redeas, si scias, quam me pudeat nequitiae tuae, cujuste ipsum non pudet. Ex omnium omnibus flagitiis
38쪽
nullum turpius vidi, nullum audivi. Qui magister equutum fuisse tibi viderere, in proximum annum consul tum peteres, Vel potius rogares is per municipia eo niasque Galliae, a qua nos tum, quum consulatus Petebatur, non rogabatur, petere consulatum sol amus, eum Gallicis et lacerna cucurristi.
XXXI. 77. At videte levitatem hominis Quum
hora diei decima sero ad Saxa rubra venisset, delituit in quadam cauponula, atque ibi se occultans, perpotavit ad vesperam inde cisio celeriter ad urbem advectus, domum Venit capite involuto. Janitor, Quis tu' - amaro tabellarius.' Consestim ad eam, cujus causa venerat; eique epistolam tradidit. Quam quum illa legeret flens, erat enim scripta amatorie caput autem literarum, sibi cum illa mima posthac nihil futurum: omnem se amorem abjecisse illim atque in hanc tran fudisse: quum mulier fleret uberius, homo misericors serre non potuit caput aperuit in collum invasit. hominem nequam quid enim aliud dicam magis proprie nihil possum dicere: ergo, ut te catamitum, necopinato quum ostendisses, praeter spem mulier adspiceret, idcirco urbem terrore nocturno, Italiam multorum di
rum metu perturbasti 78. Et domi quidem causam amoris habuit soria etiam turpiorem, ne L. lancus
praedes suos Venderet. roductus autem in concionem a tribuno plebis, quum respondisses, te rei tuae causa
Venisse, Populum etiam dicacem in te reddidisti. Sed nimis multa de nugis Ad majora veniamus. XXXII. Caesari ex Hispania redeunti obviam lamgissime processisti Celeriter isti, redisti, ut cognosceret te, si minus sortem, attamen strenuum Factus es ei rursus, nescio quomodo, familiaris. Mabebat hoc omnino
Caesar quem plane perditum sere alien egentemque, si eundem nequam hominem audacemque cognorat, hunc
in familiaritalam libentissime recipiebat. 79. His igitur
rebus praeclare commendatus, jussus ea renuntiari consul,
39쪽
ORATIO PHILIPPICA SECUNDA. 33, Psidem cum ipso. mihi quem de Dolabella, qui
uin est impulsus, inductus, elusus. sua in re quanta 'octri uterque vestrum perfidia in Dolabellam, quis morat Ille induxit, ut peteret promissum et recepto in interVertit, ad seque transtulit in ejus perfidiae Muntatem tuam adscripsisti Veniunt alendae Jan- anxiae cogimur in senatum invectus est copiosius multo in istum et paratius Dolabella, quam nunc ego. 80. Hic autem iratus quae dixit, dii boni Primum quum Caesar ostendimet, se, priusquam priscisceretur, Dolabellam onsulem esse jussurum: quem negant regem, qui et moeret semper ejusmodi aliquid, et diceret: sed quum Caesar ita dixisset tum hic bonus angur eo se sacerdotio praeditum esse dixit, ut comitia auspiciis vel impedire, voLVitiare posset, idque se sacturum esse amoeravit. In quo primum incredibilem stupiditatem hominis cognoscite. 81. Quid enim istud, quod te sacerdotii jure
facere posse dixisti, si augur non esses, et consul esses,
minus sacere potuissest Vide ne etiam acilius. mos enim nuntiationem solum habemus consules et reliqui magistratus etiam spectionem. Esto hoc imperito; nec enim est ab homine nunquam sobrio postulanda prudentia sed videte impudentiam. Multis ante mensibus in senatu dixit, se Dolabellae comitia aut prohibiturum auspiciis, aut id facturum esse, quod secit. suisquamne divinare potest, quid vitii in auspiciis futuram sit, nisi qui de caelo servare constituita quod neque licet comitiis per leges, et, si qui servavit, non comitiis habitis, sed priusquam habeantur, debet nuntiare Verum im- Micata inscientia impudentia est; nec scit quod augurem, Lec facit quod pudentem decet. 82. Atque ex illa dis cordamini ejus usque ad Idus Martias consulatum.
qui unquam apparitor tam humilis, tam ab ectus 'mihil
ipse poterat omnia rogabat caput in aversam lecticam inserens, beneficia, quae Venderet, a collega petebat.
XXXIII. Ecce Dolabellae comitiorum dies sortitio
40쪽
praerogativae quiescit. Renuntiatur: tacet. Prima ela sis Vocatur; renuntiatur deinde, ut assolet, sus gia; tum secunda classis quae omnia sunt citius facta, quam
dixi. m. Consecto negotio bonus augur C. Laelium dioeres ALIO DIE, inquit. O impudentiam singularem J 'Quid videras quid senseras quid audieras ' neque enim te de caelo servasse dixisti, nec hodie dicis. Id igitur obvenit vitium, quod tu jam Glandis Januariis
futurum esse provideras, et tanto ante p-dixeras. Ergo, hercule, magna, ut Spem tua potius, quam rei publicae calamitate ementitus es auspicia obstrinxisti religione populum Romanum augur auguri, consul consuli Nnuntiasti. olo plura, ne acta Dolabellae videar con- Vellere quae necesse est aliquando ad nostrum collegium deserantur. 84. Sed arrogantiam hominis insolentiamque cognoscite. Quamdiu tu voles, Vitiosus consul Dolabella: rursus, quum Voles, Satris auspiciis creatus. Si nihil est, quum augur iis Verbis nuntiat, quibus tu nuntiasti; confitere te, quum, ALIO DIE, dixeris, Sobrium non fuisse :sin est aliqua vis in istis Verbis, ea quae sit, augur a collega requiro. Sed ne forte ex multis rebus gestis, M. Antonii rem unam pulcherrimam transiliat oratio, ad Lupercalia Veniamus.
XXXIV. Non dissimulat, Patres conscripti apparet esse commotum sudat, pallet. Quidlibet, modo ne nauseet, faciat, quod in porticu inutia seci Quae potest esse turpitudinis tantae defensi, Cupio audire:
ut videam, ubi rhetoris tanta merces, ubi campus Leontinus appareat. 5. Sedebat in Rostris collega tuus, amictus toga purpurea, in sella aurea, coronatus M. oendis, accedis ad sellam, ita eras Lupercus, ut te consulem esse meminisse deberes diadema Ostendis Gemitu toto foro. Unde diadema non enim abjectum sustuleran, sed attuleras domo meditatum et cogitatum scelus. Tu diadema imponebas cum plangore populi ille cum plausu rejiciebat ergo unus, scelerate, inVentus es, qui