장음표시 사용
51쪽
Iocum a quo inuit,i hunc dicunt, devulsionem. Secund , retropellendo a Ioco in quem flui ,
vi ab anteriori facta, ita ut retrocedere materia cogatur. Et repercussionem vocant. Tertib trahendo non retr6, sed ad latera per aliam viam quae consentia cum Utroque termino a quo S ad quem,&derivationem appellant , Quarto, sistendo
materiam fluentem in Via, ita ut non moveatUr, bc interceptionem nominant.
Quatuor a latem hi modi non indifferenter conveniunt in quovis motu, ita ut sine distinctione liic, vel ille in quovis motu adhiberi possit Sed cun ta sint diversi, diversa motus conditione indicantur, Zoqui sit conveniens, demonstratii Et quidem fluens materia vel pervenit ad I cum Ubi nocet, vel nondum eum attingit . Quae
pervenit si fluitat adhuc , reppellentia indicat;
quiescens enim, o fixa in parte reqUirit evacuati nem. Si non pervenit, estque in via, Vel Proxima termino, a quo fluit,i revulsionem exigit, velitia medio itinere , ita ut portio jam teriminum , ad qtiem occupet, derivationem postulat Vel est invia remotior tamen a termino admirem, Minterceptionen indicat. Ita erg6 tales fluxionis diversae conditiones propositos diversos modos indicant, quandoquidem ab ijs indicantur , quae praestant: Retro ea sola fluxio pellitur , irae partem fluita0do attingit , quae enim distat, .praesens non est repellitur : Retrahitur vero materia si fuerit proxima loco, unde discedit, remota namque retrahi nequit, vel ad proximae
52쪽
tractionem sequitur. Hinc ante morbi princi-pham, de in principio , c in augumento juvat re-iivisio Et hinc Galenus docet, ut ad remotissima fiat revulso, ad remotistima tamen filixionis non totius corporis nisi a dis antillimis locis incipi acta;
lanis fluxionis terminus a quo ignoret Ur; Unc enim locus vere dist antissimus, Ut securior eligendus . Ita capite inflammato a fluxione exilethOria universali, vena pedis aperienda, si vero non tanta fuerit repletio , vena brachi sedia revulsionem praestabit Revulsio item illa est, Uando in ophtalmia, occipitio ex Galeno, apponit Ur c Uc Umbitula, cum scilicet a solo capite in oculum delabitur sanguis quando ex Hippocrate vena frontis inciditur posterioribus capitis dolentibUS. Derivatio autem est illa, quae ad latera materiam fluentem trahit Mideo ex tro ire termino, a quo S ad quem trahit, quia locus derivationis
cum Utro Ue communicare debet. Hinc siispecta derivatio in principio morborum, ne trahenSUtroque M a termino a quo magis concitet fluxionem in locum aste ctum, quam possit ex affecto loco trahere. Ex loco tamen affecto derivatiothinc trahit , quando ibi fluitans adhuc humor, non fixus continetur Quiescens enim , c fixus non amplius derivationem, sed evachiationam requirit.Interceptio tandem illa est, quae materiam in medio spatio detinet S sic intercipit Ouae namq; in utroque termino est, non intercipitur.
53쪽
De morbi es inplomatis indicantibi
eorum indicatis. DF morbi symptomatis indicantibus reliqua
est consideratio; qua sitia functionum laeso, qualitas mutati, excretilina, etentUm Vitiatiam. Haec autem cum tollantur ad
morbi sublationem nullam plerumque Utilem ex 'hibent indicationem , ideo a Medico negligi solent: Sunt vero symptomata Urgentia, qtia omnino ablationem, vel remissionem postulant priusquam aufferri possit morbus. Quo autem sint urgentia symptomata Medici scriptores non consentiunt Dolorem soli in proponit Avicenas, Galenus tria, dolorem , vigilias, M immodicas evacuationes. li plura, alij paucior Sed ex rei natura ita videntur urgentia symptomata stathlenda.
Proserab ea symptomata indicant, qUEE Urgent: Vrgent vero qUando morbi curatio non debet expectari: Morbus autem negligendus, ejUS cIaratio non expedianda, quando aut nullo tempore sit possibilis; symptomata verbastio laesa vitae, si maxime utilis, at ambillatio Ultilato crtare, approeliensiore cisiis manibus, locvitio, visio 8rc. Ut est quidem possibilis, ea tamen ita longa, c tarda, Ut vitae periculum immineat, nisi tollatur symptomata priusquam curetur morbUS Haec autem Urgen- tia
54쪽
tia propria symptomata Mentur manifesta, quae
Primo, animi deliquium urgentissimum vitae nimirum semiextinctio : Sed contingit in tertianis febribus, M aliis morbis longis . Secundo, acerbus dolor si per diem affigat
interficiet, aut coget aegrum se interficeres, Umsaepe a vulneribus inflammationibus,, aliis morbis proveniat, qui per multos dies non citrantUr. Tertib, vigilia multorum dierum continUa,eXiti tam adferet, cum tamen melancholiam, maniam consequatur multorum mensium spatio non Ur bile S. Quart nimius somnus nimium cerebro humectat apoplexiam inducit, L mortem , lethargus tamen, Sc frigida intemperies, diu Perdilrant. Quinto, siti non raro intollerabilis , nec est
quispiam aded patiens, ut eam perferre possit ad
febris ardentis curationen ta.
II. Innapetentia cibis saepe cogit aegro S,
naaxime pueros a cibis abstinere, sequi autem solet febres longas,ac ventriculi contuna ace intemperantia S.
VII. Fames canina inducit syncopem, lam Ulta pericula, causa tamen illius non cito siperatur. VIII. Respiratio vix momento deesse potest sine exitio Angina ver tollens respirationem vix horis vi intiquatuor solvittar. IX. Sine deglutione ac sumptione cibi potest quiSPer dies aliquo vivere , non tamen toto illo tempore, quo perdurant morbi eius impedientes.
55쪽
X. vacuationes omnes etiam excrementoriam Sc maxime sanguinis profuit, nisi comprimantiar, vitam simul profundunt Sed a vulnericus, serosionibUS,Maliis longis excitantur morbis. XI. Menstrua retenta, haemorrhoides supreiasse gravissima inducunt pericula. Urina brevi tempore detinetur sine discrimine. Ita malui faeces: Sed obstrues iones,& alii morbi,exqUibus ea symptOmata dependent, raro possimi nisi longo tempore
Talia itaque sunt Urgentia symptomata rit JO-rum indicata utilia sunt explicanda Pro Ortim , sublatione, vel mitigatione . Et quidem incurabilis morbi symptomata, in actione laesa non aliter mulceri Potirant, quam per substitutionem alicujus substantiae , quae deiiciens morbum facit Palliativam curationen hanc dicunt Ita crure ligneo ambulationes, inciso lato cruris tendini, qui sustinet pedem funiculo, apprehensioni manu lignea, adscititiis repositis dentibus,, ob corruptum os palati, amina argente Palati vicem gerente, octationi, M visioni ex senio variis morbi in curabilibus, perspiciliis succUritUr. Ex aliis vero morborum curabilium symptomatis. Primo animi deliquium ex quavis causa
fiat , est spirituum vitalium defectus , qui ubi
tam refectionem indicat, eam autem Praestant, aer Purus, odorata omnia, ordialia. 'IL Dolor, quia fundatur in duobus, in sen- a satione,
56쪽
satione la molestia od sensationemque requiruntur sensus M animi advertentis Ita quicquid his erit contrarium, doloris erit remeditam, O testae sensationi, iucunda sensatio contraria , quae fit oblatis actui, ijs , quae stant molia , Oleos xi, PingUia, temperata , Ut balneum aquae tepidae jucundissimum inquit Galentis , e mollia tactui esse ita jucunda, grata , sicut mave Voce S U-ditui, variegati colores visui Sensationi contraria insensatio , quam stupefacientia producunt , somnifera: nimi advertentiae contraria diversio in alia objecta , unde mitigantur dolores amicrurum colloquiis, cantibus , objectis jucundis Et observabat Hippocrates duobus doloribus simul obortis majorem alterum obscurare, M vulnera, dum ira alia passione agitatur animus , non
III. Vigiliis est contrarius somnus , Unde somnus a vigilia indicatur , quia vigilia est sensuum exercitatio , sonantis requies : Sensationes autem fiunt , quia instat object Ortim , praesentia , e quia spiritum, S sentientem virtutem suscipiunt sentientes partes, vigilia indicata remedia sint primo, quae removent objecta , fenestrae latasae, tenebrae octilorum occliasio, silentium, interdicti strepitus, odores, sapore S Prohibito omnes tangibiles qualitate. Itam tales, le- tus mollis, aer temperatus conciliant Omium :Deinde illa, quae spiritus animales a cerebro innuere prohibent, meatus, 3 via Occludendo, Ut ita
57쪽
m ebrils, cibo vapores copiosi, quo spiri
tus refrigerant, M incrassant, ut narcotica, Opiata Atque tandem ea,quae spiritus in aliquam partem suaviter divertunt, ut moderata lectio , cogitatio non intenta, cantus suavis , motus levis c. bilis , scalptus pedum somnum Provocant. IV. Vigiliam e contra in somno vitioso excitant sensibilia violenta, exiccantia, .calorificaeis.
V. Sitis appetitus frigidi ia humidi ex defectu
frigidi, M humidi in ore ventriculi refrigerantia Mnumectantia , indicat circa os fauces , morificium ventriculici de aer frigidus inspiratus frequens collutio ex frigido liquore, nucleor Uime cerasis, prunis , crista lini globuli detentio in ore juvant Potus etiam aliquando largus aquarum destillatarum, cum vitrioli spiritu, succo citri, limonum, narantiorum, granatorum est neces
sarius : Hippocrates autem proponebat sitis remedia, o clausum, silentium Sc aerem cum potu frigidum hauriri. VI Innapetentia cibi excitationem appetitus indicat, hiem excitant ciborum gratorum, j Uctandorum, odoratorum oblatio , quae in ore ventriculi corrugationem Promovent, ut acida , U-- stera, acerba, Unde melancholicus humor, Mac, da pituita excitant famem caninam.
VII. Nimia fames e contrario indicat ingrat rum ciborum oblationem,ac pinguia, oleosa, ac relaxantia omnia ratae lacte abstinent infantes, cum
eos matres decipiunt , aloe inficientes agillasmamarum,
58쪽
m amarum, D ebriosi aliqui paulatim assuescunt a vino abstinere, una sordida, infoetida clam vino
VIII. Respiratio cum tollitur, illicd remediuna postulat Id quod in angina solum est repertUm ab antiquis Medicis,asperae arteriae perforatio, UM licet periculosa, consultius tamen eam facere,qUam
certam Permittere mortem . IX. Retenti O materia praeter nat Uran e ACUA-tionem indicat. Ita sanguinis menstrUUS , haemorrhoidalis detentus vena secta in pede, velli Uiudinibus avo applicitis provocatur fece clysteribus dejectoriis assumptis suppositoriis ij-ciuntur. Urina retenta in vesica syringa nam illa egreditUr. X. Nimia evacuatio indicat retinentia : Haec sunt, quae via occita dunt, ligatUrae , t Utinosa , crassi medicamentorum, & ciboriam a teria: Gque in externis sanguinis effusionibus crusta κferro candente M catasticis, sanguisque ipse concretias Sed haec valent in externis, quando flu-vens materia expultricem non irritatri fluent nunquam aluo nihil juvat anum obturare, Minis profuso vomitu os claudere Thanc enim constringentia, viscida, Mincrassantia Utilia sunt. XI. Tandem impedita deghi titione , Massumptione ciborum, Iubulis in Esophoqiam intromissis, materia cibi profunditur, cibias etia sumptUS,M non deglutitus, ore clauso, compressis naribus de
glutius cogitur ex respirationis necesssitate: Et si nullo
59쪽
tes, odores, mpingues externae inunctiones aliquid praestare valent. Quod si non possit os ex convulsione, vel ex alio impedimento recludi, ita- Ut cibi assiimptio impediatur vel deductione oris vi facta, vel meatu facto inter dentes,sublato etiam aliquo dente, intrusio cibi procuranda.
unde despumatur. MEdicus circa sibi oblatum corpUS sanun
vel aegrum, stipposita indicantitam, Mindicatorum cognitione; primUm Omnitimis determinare debet, an quidquam sit faciendum, ne frustra, &cum dedecore laboret ad finem impossibilem. Faciendum quidem, Si suscipiendam esse tractationem constat, quando Medicus potest scium finem consequi. Finis autem duplex esse potest, vel sanitas, vel aliquod Patientis solatium, . vitae productio, quando morbus est incurabilis. Et quidem in sano corpore Medicus potest
semper agere, quia nihil prohibet, quin impendat
suam operam ad sanitatem conservandam : In morbis vero, si morbus fuerit incurabilis, Mile- ploratus , nihil faciendum , ab eoque recedere Medicus debet, ut principes Medici omne proclamant, ne ars, Sc remedia salutaria diffamentur. Si autem
60쪽
48 . Si autem fuerit morbus curabilis , quamvis periculosus, curationem suscipere Meclicus debet,ia
Sed bij ciunt aliqui. In risibus etiam nihil faciendum iuxta praeceptum Hippocratis. Vae
judicantur, c judicata sint integre nec OVere, nec novare qllicquam oportet. Nec in sanissimis corporibus aliquid agendum; nam qui perfecta fruitur sanitate Medico Praeside non eget e XGaleno, ex Celso qui sanus est, nec Medico, nec Iatrolipta opus habet Et profesto in sano corpore nihil corrigendum , natura sola per se ad functiones omnes sufficit In deploratis verbianor- his observamus Medicos aliquid agere in lati sicis, Hydropici , in Cancro. Verum enim vero haec nihil propositae Methodi obstant in Cristibus nihil Medicus agere debet
qUantum ad evacuationem alia ver multa om- mittere non otest, nil tritionem, corroborationem In sanimmo etiam corpore, quod vix da-tUr multa praecavere, e victum bene disponere pro conservatione tenetiar. In deploratis Utem cogitur Medicus aliquid facere, non profect bad sanitatem, sed ut solatium aliquod grotanti praestet, morbos aliquos leves tollendo, Vmplomata demulcendo, vires roborando, Ut vita producatur,i minus incommoda sit. Caveat vero Medicus in Pronostico ne decipiatur, aegros deploratos pronunciando, e derelinquendo. Sciat morborum victorum ex Hip-