장음표시 사용
191쪽
Notari in infinitimittassini delia Terra. Tulli imagistrati in i Gentiphuomini, Mi Dottorrhaveano li Stineri loro vestiti di nero con torchi. I Cadileti su portato in re levare da tunici prin- ei limentit' omini dello Stato, i quali haveano i l ro Stassieri, che alle bande della strata portavano i torchi. La strada , che secero te estaui , ii a Cortile alta Raeteta, Walla laetetelia in uici alla Campana, vol-tando alla Giudecca, infino allemonaehe di an e nardino legarono verso li Strogeti Wandaron al
lati' una banda & dali altra erano tapegetate di panniis i , in ima a quali ava uno compartimentora' arme ucali , χ' inscrtitioni, con cornici sopra te quali ar-leano i torchi conatusta distantia in diale tande dellaeria erano ite in terra te sacelle in a tuti te finestre leue Case ardean i sumi nelle lanterne di arta is i alaetet haveano tre, inualtro ordini di torchi uno. bpra altro nella sacciata. At rimo capo della Giudecca era n Areo, Queltro alPultimo capo serio i quali fi portato ii Corpo, questi Archi erano neri mali d Epita earichii sacelle is in cima haveano una altitum cupol tutis operta di lumi iccioli, dentro vi erano te musicheneste funerali, cos queste musiche , come quesse elisiorno precedente , sumno ordinate a M. Francese
Iiola maestro di Capella de Duca - Ι concerto di quem due apparecchi a serio dat si
ornelio Bentiu si , ii quia, come dicemmo dae princilio , era stato mandato inaneti dat Duca in esti giunto Ferrara , doma have provisto alte cos pili importa i , ordin la Creatione , α la sequi ne modo , c lovem sario
192쪽
Habitas Calend. Decembris MDLII
PRAESUL L AMPLISS IMO Joannes Baptista Pigna S. D. inius frater tuus , qui ob inguia .rem suam prudentiam non solum iu Galliae Regia erat a secretis Lphous errariae tum Principis, nunc Ducis , sed ejus negotia omnia, uonmersamque aulam fere solus adminiserabat, pluribus de caussis impeditus Lutetiae Parisorum, rabatur. Ubi cum ego ad Alphonsum incitatis
quis in orbariviam tendens, ipsum ossendissem, ut amabilissimi Viri , meique amantissimi intima
familiaritate fruerer, apud eum aliquantulum s- flere decrevi. Tunc vero accidit, ut , cum ambo rimi tuae a caena dormiremus , Orator Herculis Ducis errariae diluculo ad Lucium venerit, prae misso nuncio , qui nobis referret , Tabellarium unum , atque alterum rapidissimo cursu ad se pr
193쪽
perasse. Hic inter sis diversae sententiae. Tu nus gravissimum Herculis morbum , indeque ob tum Tabellariorum literis significari arbitrabaris ; quod Orator poclea confirmavit Alphonsus itaque ejus situs cum e Gallia lambenum mvigans in Italiam rediret justis, o in ipse is
nere Laudationem Patris conscribere , quam heri
in amplissimis Inferiis a me habitam hujus f sciculi a me Principe inhuc missis opportunitate
tibi mitto , antequam in lucem prodeatri non tam propterea quod mortem tanti Principis unosusvis vaticinatus , quam propter pium illum se monem , quem in caena nocte illa de Animae immortalitate , deque humanis catamitatibus ferissi. In quo colloqui casu quodammodo de testin
rum , Herculisque potissmum , atque Alphons laudibus mentio incidis , ita ut oratio tua quas funebris fuerit , o matutini nuncii praesaga His itur de caussis multo vero magis , quod σLveis atri tuo quasi fratrem alterum sibi AIunxi i , vosque ego in rerum actionibus mihi ante nanos proposui ; hae mea prima in meis a. νι Principatu Iucubratio tua erit. Par quamquam es uvis , tuaeque forensi iamplitudin is o maturae rudentiae digniora conveniant tamen, quando occaso nuper oblata ita fert , partum quem tuum esse necesse es, non recusabis. Vale. Ferrariae M. Cal. Decembris MLIX.
194쪽
A est, in Alphonse,. vosque Viri clarissis
mi humanae vitae conditio , ut non soluin variis perturbationibus agitemur , sed etiam interitu celerrimo concidamus , idque ratio. ni beneficio ante oculos propositum habe; -.mus. Ac molestiae quidem , licet gravissimae , generoso spiritu propulsantur . ita ut in adversiis elicitas etiam nrma spectetur; sed in perturbationibus perserendis sunt ,.qui ea sortiter superarint , atque mortem magi , quam vitam , sint consecuti interitus vero quoniam vitari non potest, dura omnino videtur haec lex , mortem a nemi ne appetitam ab omnibus esse oppetendam Sed Deus optimax. qui eam secir, ei quoque optime providit, ut videlicet in morte homines non morerentur , qui pro uno tantum interitu tripIicem vivendi aeternitatem obtin lit, quarum una est divina, altera humana , tertia naturalis. Rivina animus adeo expurgatur, ut Coeleste i mei hauriat, ad immutabile Beatorum aevum tria catur humavi ad gloriam virtute, egregiisque artibus comparatam pertinet naturalis illa est , qua liberi propagantur , ac digna cognoscitur posteritatis praestantia. Itaque quamquam Herculis secundi Ducis erratiae obitum omnes sordido hoc squalore , tenebrosis hisce luminibus miserabilem est testamur quamquam improvis im. acerbum hunc castim tacito moerore,. piis firmi&dessemusci tamen tanti Principis si eietas erga Deum, si virtus in agendis rebus , si nitorum praestara soboses nimadvertatur, illummo mortuum , nora miserum sed
adhuc superstitem , sed vere felicς asseremus hosque
in tanta calamitate , ac iactura tanto issi percussi tecti rationis sepe non prosternemur quin imo, primae sensus commotione composi . , prudenti consilio rectaab .mur. Etenira si aliqui umquam inter claros homines triplicem , quam diximus , immortalitatem sunt as uti ni ipse Hercules his cunctis addendus est, vel potius praeserendusia Primo quod ejus mentem Superi benigne F
195쪽
e rint, iis signis existimamus , quae habentur potiora. prout possunt inferiori in hoc orbe cognosci. Fuit enim Religionis observantissimus omnesque suas actiones
missis omnibus, quae ad Divinum cultum is ad:hristianae pietatis ritus eryandos attinerent, semper inchoabat, proferebat, perficiebat, eique omnia euerar una profitebatur , quae a pulchro hoc instituto recederent, ac tamquam exemplum suis populis expositum niversos in se contrahebat, quorum salutis , ne auspiace, auctor innumerabiles sempiternas proborum vitas m-plexabatur. At vero ais amabili sermone pios alloqueretur homines , sive pauperes larga largitione sublev
ret , sive inter scopulos in Catholici Dogmatis fluctibus Urbes suas sancte regeret , quis eo cum Coelestibus co iunctior Nam quemadmodum vas , quod suavissimo Odore imbuetur , oportet esse prius nitidum , nullaque lambe inquinatum . ita Hercules Divina gratia illustrandusa cogitationibus , actionibusque suis continuo tenebras Mocul fundebat iis certe radiis , eo splendore , ut ejus lux , quae in supremo lumine effulsit, huc etiam de Coel infinitis propemodum scintillis in nostros animos et beretur. Immortali vero fama , dum adhuc mortalis G set, fiuebatur. Videbat enim , se tum pace , tum bello optimi Principis partes absolvisse , in uepe in rebus a duis non levia , sed dura pericula superasse , uod Veiprimo, difficillimoque ejus Principatus ingressu facile,
claratur, cum scilicet Caesaris sententia , quam de unia versae hujus Ditionis potestate protulerat, a Clemente meusata , creatoque Paulo Tertio Pont. Μα Alphonius ejus Pater e vita decessit. Per hoc enim tempus Hereum les ob sui Regni novitatem , ac novi Pontificis Regnum in gravissimo discrimine versabatur. Ut vero Romam petiit, Paulum est allocutus Neapolim perrexit, Caro .lum convenitri ut rebus adversis sortiter adversatus ex nodorum involucris evasit, magnum suae prudentiae testimonium praebuit , expectationemque maximam conci . ravit , quae ab altis hisce radicibus educta supremum attigit cacumen. Negotiis vero cum Henrico ad Taurinos opportune consectis , nulla Caesaris suspicione , qui e
petuo illum sibi amicum praedicavit , Brixillo in belli angustiis libentissime illi tradit , ita ut admirabilis haresuerit Herculis aequanimitas is tertia quaedam regimis a nis
196쪽
nis ratio , neque Gallorum Regr, neque Carolo adiunctari utrique tamen gratissima. Adde ullum Tertium ; de potentissimum Florentiae Ducem; adde finitimos multus. Quibus temporibus cum totus terrarum orbis , potissimum tota Italia bello exarderet cum Hetruriaesammas ipse de suis Apenninorum castris spectare posiset cum Parma mirandula circumquaque premere tu , atque hostis igni , erroque agros vastaret cum tantum Transpadanae orae incendium in tecta nostra imis Penderet, ut neque Cispadana ab ipso Pado servaretur , iniculis veri monstrorum domitoris virtute non incol me solum, sed de more Patrio in libero externorum commercio , in solitis literarum studiis , in annua lud Tum recreatione tuti , atque felices exultabamus . incautem Civili prudentia hic prudentissimus Princeps gistratus optimos , ad justitiam tutandam , quam to animo colebat in ad rerum dubiarum administrati ni consultationem creavit Gymnasia, vocatis Philos
phis, Iureconsultis is edi is , qui primos Italia suggestus tenebant, erexit superba tem ac Templa o struxit collibus , viridariis , nemoribus , rivis , atque
hujusmodi amoenis locis tam pulchre ab illo a disci sunt
decorata , ut natura in hac regione se ab arte fuisse s peratam sponte fateatur Urbes, ampliora castra, quod opus sibi proprium vendicabat, non minus continuo, at 'que ingenti lumptu , quam egregie, & firmiter , communivit. Atque huic pacis mcio morum virtutes , aditesque liberales applicavit. Erat enim clementissimus; ut aequitate semper udicabat lenissima tum vero praecipue, cum capto furente homine , qui insidias in eum saepe tetenderat s et adversus ejus votum res successit cillum
salvum esse voluit. Ab hac benignitate affabilitas disjumeta esse non poterat, qua placidissime suos familiares a Cives fovebat , hospitesque recipiebat non sine illa inris majestate ac venustate , qua priscis temporibus Jup, ter erat effictus omnes autem quasi aureis catenis sibi devinctos , in quam partem mallet, subito trahebat. Neque a perpetuo hoc amabilitatis cursu recedebat liberalitas, non ob multos muneribus quidem amplis cumulatos , sed opportum atque invidiam superantibus. De magnificentia tum orni tum foris clara atque augusta quid angusto turbulenti hujus temporis articulo comme
197쪽
morem Quid de celeberrimo ejus comitat , deque Regio apparaturi ac munificentissimis impensis , cum L
dovici Duodecimi Gallorum Regis enatam filiam in Gallia in uxorem duxit Quid de illustri simili actione ,
cum Venetias navigavit Quid de eadem , cum Philippus tum Hispaniarum Princeps Mantuam pervenit ad Belgas Carolum Patrem conventurus is Hercules illi
obvius occurrit At vero viget etiam , ut nunc reliquos
omittam , Pauli Tertii in hanc Urbem splendidissime mcepti adventus ac nisi Pheu miserabilem casum
cerbus nunc dolor nostros animos perstrinsteret , quia Pontifex Μax vidit suam Romam in hanc Urbem comversam , vigeret etiam illa publica hilaritas vigerent
illi est dies bigerent illa hospitia de more triumphorum celebrata. Nostri Principis eloquentia, quae cum laudandis aliis artibus post superiores virtutes subsequi tur, quanta fuerit, ejus domestici sermonis, ac literarum, quas saepissime dictabat s recordatio me nunc eloqui non patitur. A puero Hetruscam is Latinam purissimam' pleno ore hauserat , unaque utriusque linguae Poesim , cui musicam , picturam is equestre armorum exercitium pulcherrime adjunxerat, magna profecto seracisci feni ubertate , ac admodum adolescens pro Alphonis atre ad Adrianum rationem habuit , qua aureum it
lud dicendi flumen pollicitus fuit , quod deinde influxit in aures is mentis penetralia Iulii marcelli , Pauli utriusque, Caroli, Francisci menrici, Philippi maxia
miliani, Senatusque Veneti, cum ad hos Principes sacontulit , cum illis tum publicum , tum privatum se monem fecit. Atque haec quidem pacis temporem belli autem eo major evasit, quo minus prospera usus est somtuna. Ubi enim creatus est ab Henrico rore , Paulo Quarto , Regeque ipso eorum exercitus Imper
tor , continuo orta Romae dissidia. Ad sanctum Quincti-num Omoranti copiae oppressae; iux noster solus quasi in manibus potentissimi hostis. Nam Franciscus Lotharingius cohortes , c equitatum , quibus inopinata celeritate admirationeque incredibili Graias Alpes, Penninum superaverat, jubet magnis itineribus in uteriorem Galliam contendereri quam celeritatem Regiaras adversa maxime postulabat . Itaque Pontifex sibi
subito Hispanos concilia , Brisacius , qui Insubres re
198쪽
Inebat, a suscepta provincia ob Gallicum bellum demsit , solusque Dux noster , quod ita necessitas serret ,
relinquitur . in maximi Regis tum victoris Veter aris legionibus , atque equestribus turmis circumdatur.
Neque illi studium , quo pro sancta Ecclesia tam Glicitus fuerat , tam lubent , ac generoso animo suam rationem , suum caput inter mille dimicationes mille Guersitatum telis , ac prope excidio obaecerat, quicouam Proficit. Non tam longinquis , quam propinqui Nnitimis auxiliis destitutus , suo aere , suo consilio, sua virtute , re frumentaria , bellico apparatu Helvetiis , Aquitanis , Italisque militibus propugnacula . Urbe , aditus munit, nova Oppida in suorum fioni , Wina sium oculis improviso construit. At sua tantum servat. Sedin hostes ea sola sententia prius aggressus seerat, ut sua tantum servaret. Quod factum miserorum temporum, maximorum Regum , optimi propositio saevissimae so tunae ratione habita , egregium admodum dici poterit. Tandem vero , postquam diuturnum , atque in dies m. tensiorem impetum lustinuit, re sua integra , atque inmcolumi , honestissimis ' Regiis conditionibus cum Philippo mentis acumine, virtute dexterae, imperioque etiam Pnilippum &Alexandrum Macedones aequante, pacem init. Tertia est naturalis immortalitas , quae e natorum pro Pagatione homini accedit, qua aeque, ac duabus superioribus, divina scilicet, atque humana, Hercules de momte triumphavit Mares enim steminas ex primo Va-- sanguinis rivo suscepit, in quorum nepotious vitam, quam a tam longo seculorum ordine clervata semper Principum serie eduxit, in sempiternum aevum producet. Nares inquam is sieminas ex vere Regio sanguine suscepit, tanta felicitate , ut nulla aetas filios virtutibus Corporis , atque animi illustriores viderit morum, Viri clarissimi, hic Princeps gnatus Parentem ipsum reddidit beatissimum, qui splendorem suum non modo non ex in gui , aut comminui . sed in tanto Principe vigere , at que amplificari, antequam oculos suprema die Occluderet, prospexat, atque perspexit. Siquidem hic ipse Alphonius e u salius, qui Parentem moestissimis , atque amplissimis hisce Inferiis pie prosequitur , longinquas terrarum ora per3gravit, plurimarum Vibium mores vidit , potentissi
moxum Regum Iusti intimus familiaris, diversa prael subiit,
199쪽
subiit, gravia perpessus est insertunia, ut Civili pruden
tia excelleret ut Regia amplitudine eluceret ut suos Populos praeclare regerori ut universae Christianae ei II pus esset, consilio, manu, spe, ita ue ipsa praeso a esset . Itaque puer adhuc deliciis omnibus spretis, inci-Tato cursu e Patriae , Parentumque sinu ad Henricum Regem optimum , atque fortissimum , eiusque fraterno amore amantissimum in dura militiae rudimenta proper vit . Postea vero quam in Ambianis , quam ad Vert Hunum claruerit , α secunda Gallica peregrinatione , cujus ponderis negotia sustinuerit is tertia , e qua nunc
redit, quo rami in castris sit insignitus, non resero, ne I senti Principi praesens proprias laude , quamquam emper & ubique extollendas, explicem. His de causi iis, Vir clarissimi, Herculem beatissimum iterabimus Oae
tissimum Herculem numquam interiturum si elicem ius obitum , qui eo tempore ex hac vita decessit, cum filium ad imperandum aptum videt, cumque quietum Regnum quietioribus habenis moderatus turbulentum gimen gloriae praemio est expertus a Ubi mentem sensit Coelo potius, quam terrae inclinari, atque infigi senectutis, aegrotationum, miseriarum morbo amisis, lucra.
taque triplici perpetuitate, tranquillo spiritu hinc ad Su, peros evolavit, anno hoc Orbis Regnatoribus fatali vi.
delicet Pontifici, Caesari, Regi Christianissimo Reginis
Pannoniarum, ac Britanniae. Venetae Reip. Principi. tantis muneribus eatissimum Herculem o vero nos miseros, atque infelices tanto splendore, tanto Primcipe, tanto Patre orbatos Per hanc lugentem aram, perfunesta hujus loci indumenta , per tot iachrymantiari vallum lumina vos oro , atque obsecro, Viri arissimi, ut Ducem nostrum in memoriam evocetis, ejusque effigiem vestris oculis intueamini a per viduatam domum, per Vestrum hunc squalorem , per hanc eius sepulchri i-
mafinem rursus vos oro, atque obsecro, ut quam nobis
affauilis, quam omnibus henignus noster Dux esset , quam assiduo labore, quotque vigiliis pro sui populi si
lute insudaret, mente evolvatis ' suavissimam mus .cem, qua quemque suorum Civium nominatim serena fronte compellabat, numquam de animo deponati ;
que permittatis, mortem illius Viri formam ac simul Grum corrupisse, cujus integram virtutem hi parietes.
200쪽
Palaam di esse Isoletia , ella quale egi entin per unponte spatioso ben ornato, che si sece ali improviso; an capo de quale era n grandissimo inrco , sotio cuipias con tutia a compagnia . Et Liniorno eguente ch'era i suo Natale , es Signore se gridato hic pertuitaria Citta con grandissima festa di tutio ii popolo. ventisti, che su di Dominica Ha attina per tempoli Conte Galeaeteto Estense a ne Giudice deindeciSavi delia Citta di errara chimati ai suo ussicio iDodeci savi, Wimentit' huomini deua Terra me linro intendere , come era morio it Ducamercolera felicen emoria, & come conveniva confirma la successitate di
Donno I FONSO suo primogenito, successes Ei atta che si P accellatione , ii Notrio di quin inficio public a suo di rombe , qualmente eo si more sis,
deva a Duca suo adre. I deito Giudice in v gr. ve habito xl honoratissimo mallere Menando conraeco Dodeci Savi vestiti di manetelli lunghi di velluto moerello foderati di raso carmesino con una grandita comitiva de Nobili delia Terra and a Belodere a trinvare i nuovo Duca, it quale in ii Loggia uita copinta di broccato sede sopra n alco poco alto a terra, solio una Ombrella Qera vestito di tela lyargent s
siderato 'armelini in cap ta erretia secondo rus de suo Predecesses , sopra cui era una corona Dincale caricata Diamant , di Rubin , di meriadi, M'alire pretiosissime pietre di Perle mirabiliss- , qua corona passava cla valuta di trecento nil studiis
Et ali una banda , in ali altra avano i personauidello Stato, della Corte. Et co i Sig. iudice πω Vatolo in ta modo , se gli inginocchi ci pies, ει gliannunti la volonta dei popolo a Ferrara , regandolo a Volere essere ad G popolo cos amorevole ει iusto Si, nore , come tam sare e sempre divotissimo is fi- elissimo Suddito. Et deito questo gli present uno Scebiro Ducale in una Spada . Illuc dom havemii dato una benigna risposta, pigliando 'uno' i'altra , tenne per se lo Sceltro diedecia Spada a Sig. Comelio Ben tivoglio . Et finita a Cerimoniaci, dato nelle minbe, I gli appresentarono tremaestri di stalla de' quali uno gli condusi u gran Corsiero tutio operto di tela