Vocales in stirpium terminationibus positae nominum italicorum

31쪽

Reliquum est, ut de s 0n sibilanti disseratur. Huc pertinent pauca nomina. Sicut e vocolis ex i imminuta suffixi tiejecta est in Π0mine s Cat Orig. p. risu. I p. 254 H; Cels. 8, 2 correpto e osse Varr. et Titin. f. Char. p. 5.13 Κ). 0 vocabulum et quartam et sequndam et tertiam flexi-

Ρ0st eandem c0ns0na LV0ealis in stirpis terminatione posita periit in n0minibus as, bes, semis I eue I p. 178). raeterquam

Ex eis, qua de linguis Italicis supra disputavimus, patet,

exstincta voealem in stirpis terminati0ne c0ll0gatam in sing.n0minativ0 0tissimum p08t 0n80nas et dentales et liquidas r l, ,). Restat, ut disseratur, qua aetate exstineta sint in linguis Italicis illae V0eales. Jam prisca aetatera voealem n0minum in lati- desinentium interiisse, e linguis pr0pinquis et anserit et Zendida et Graeca adite c0gn08citur. Cum ero nullum exstet Π0men, qu0 pleni 0rem Sing. 0minativi formam exhibeat eumque v0calem in stirpis fine positam parvus tantum Vocabul0rum numerus in casibus bliquis retinuerit, verisimile est jam Graec0italica, ne dicam vetustiore etiam aetate ubique fere exstingui 0eptam esse i 0 ealem suffixi tuti. Cetera omnia nomina hue pertinentia serioris sunt aetatis. Nam qu plures pleni0res lamnae aut casuum rectorum aut obliquorum servatae sunt, e p0steri0ri tribuenda sunt aetati illa n0mina.

32쪽

est, nam aretissime cohaeret cum hac lege ph0netiea: Omnes breves v0gales et a et i in terminationibus Vocabulorum, quae plures syllabas c0ntinent, p0sitae aut nulla c0Π80na insequente abjiciuntur aut una tantum ejiciuntur. Itaque, cum praesertim ex eis temp0ribus, quibus v0 ales et a et i exstingui coeptae sunt, tantumm0do pauca Vestigia n0bis tradantur, constituin0Π 0te8t, 0St quas p0tissimum consona V0eales illae perierint. Mirum autem est qu0 stirpes in cistam v0calem multo diutius servarunt. Quam rem Sehererus Helmh0ligium Lehre de T0nempsindvngen secutus sic Xplicat: 0n ausit per accentum Germanicum quodque V00abulum modulati0nis cujusdam particeps fit. Cum autem aecentus in linguis Germanissis in syllaba radicali 08itus sit, usque ad Xtremam V0 stabuli Syllabam V0 eundem gradum accentus Servare n0 90test, Sed ita minuitur, ut prima syllaba gradum egentus neuti0rem, extrema graVi0rem obtineat. Qua- decausa et a et i 0ni 0cabulis exeuntibus exstinguuntur, 80nus, quippe qui voci n0 obstet, sustentatur.

33쪽

Nunc ad ipsas V0eales Venio. Et a et i vocales in sing. 0minati V omniu=40mimi generis et masculini et neutrius exstinctae sunt. Hue accedunt ean0mina gen feminini, quibus stirpes in i subjectae sunt Velut in lingua G0tica ortum est X substantivo 'fisha - figlis, 'VRurda-m aurd

Diffidit autem est ad dijudicandum quibus temp0ribus et aet i 0 cales perierint. suam exstinctionem eum omnes German0rum linguae passae sint, fieri eam coepisse jam vetustissim0rum German0rum temp0re, quo linguae singulae nondum inter se discesserant, facile patet. Sed 0st illam aetatem nonnullas linguas et aedit Vocales servasse, praecipue ex n0minibus Germanicis in linguas vis hvis h.

34쪽

e Lappicis:

Praeterea e0dem referenda sunt IV sub Stantiva gen neutr. II in i g. inn. II in ig. Lapp.), quae in genus maSeulinum transierunt. ad numerum sunt hae omnia nomina CLIII. Cum autem omnia ea nomina, quae h0mmSenius pr0fert, utrum linguis Germanicis tribuenda sint neque discernere Π0 sit hujus l0ei, e magno ill numer promam n0nnulla, e quibus D0ns0lum linguas Goticas - , 0rr0enas inter se e0njunctas, Sed etiam easdem linguas p0st digressum illam a V0galem stirpis pr0priam in sing. 0minatiV0 btinuisse perspissiatur. Namque reputanti mihi, quant facilius Lappi, praesertim cum in eis ris maritimis, quae magis in septentri0nes spectant quam inn0rum, habitarent, cum p0pul Norro eu0, quam cum aliis Germanis antiquitus commercium habere p0tuerint, n0minum ill0rum permagna pars ex lingua 0r-r0ena depr0mpta esse Videtur. Qu0d ita esse, 0minibus, de quibus agitur, pauli accuratius inspectis Videbimus alia sunt 1. Substativa gen. masta, quae si0minativi Signum retinuerunt: Lapp. harve -s, abre- per methatest ortum X ha Vre-sci Thomm. p. 79 N0rr. hafr. cuper).

36쪽

Cum autem et inni et appi alteri alteris vicini essent, facile fieri p0tuit, ut 0mina Germanica altera lingua ex altera depromeret u pertinet, ut exemplum asseram, Vocabulum

G Onaga - nomen, praesertim eum et L a vocalis persaepel0e F i 0ealis p0natur et terminati N0rroena ung Seri0ri tribuenda sit temp0ri quam ing reliquarum Germanicarum linguarum, ex linguis innicis in Lappi eas transiisse Verisimile est. Praeterea hue referenda sunt

cf. h. s. 78. garre G kas. De g pr k f. h. p. 4. 0rtasse etiam alia n0mina adjicienda sunt. At multo diffiditius est ad constituendum n0mina ea, Hae Finni mutuati sunt, utrum Goticae linguae sint in Norr0enae quoniam inn0rum d0missilia ita sita erant, ut non 80lum cum Gotis, quibus finitimi erant, sed etiam cum nati0nibus 0rroenis commercium haberent. Huc accedit, qu0 Germanica illa n0mina temp0ribus traducta sunt Vetustissimis. Itaque e0rum, quae uepertinent, n0minum permulta otiea-N0rr0ena V0cari licet. Cujusmodi nonnuli a exempla assero: 1. Nomina in as: F ansa - ans N sss. F Vara - g. gen Varha an VesS Varga - Vargs

2. SubstantiVa gen mage et adjectiva in a

3. Substantiva gen neutr in st:

37쪽

Ex quo adite intelligitur Π0mina ea Germanista, quae a V0- ealem stirpis finalem in sing. 0minativo exhibent, in innicum irrepsisse partim e temp0re, quo linguae et G0tica et 0rr0enan0ndum inter se discesserant, partim ex lingua G0tiea, Sed aetate multo pri0re quam qua Vulsitas Vixit, partim ex lingua Norr0ena,

attamen multo ante illa temp0ra, quibus vetustissima ejus m0numenta tribuenda sunt. Atque etiam inter ea n0mina, quae h0mm- senius pr0fert, fartasse XStant, quae e linguis . Saxonicis-The0tiscis sumpta sint. Sed cert de ea re dijudicari Π0 potest. Ρ0strem id adjungo, qu0d praesertim cum G0ti Fiduis perl0ngum temp0ris spatium finitimi essent, cert muli plura nomina quam m0d attuli, ex lingua Gotica in innicam Sumpta sunt. Tamen disseile est de hae re judicare, nam illa nomina jam ea aetate, qua linguae et 0rr0ena et G0tica inter se haud multum disserebant, deprompta Sunt. Restat, ut pauca de Meetivis et substantivis en mage. F)in a L in e exeuntibus disputentur. Quae deprompta Sing. accusativi lamam exhibere Th0mmsenius putat. Id mihi persuaderi n0 potest, neque enim est, cur et inni et appi, quippegni aliorum nominum multorum rectam Sing. nominativi lamam mutuati sint, in eis ipsi Π0minibus, quoniam Sing. Π0minativi formam sine dubi Π0 minus saepe quam accusativi audierunt, has illis praetulerint. Imm ver n0minativi pr0prium apud ill0sp0pul0 interiisse mihi videtur. Quae res qu0m0d facta sit insequentibus explieare c0Dab0r. 0nstat enim apud p0pul08 0r-r0en0 s nominativi signum in 0n80nam tranSitSSe. Quam mutati0nem jam priscis temp0ribus fieri incepisse, e vetustissimis rudis, quae loe s literae r exhibent, apparet, qu0d ait ina-r Tanum), Hraba na-r, Erila - Varnum), Vi Va- Tune), Ha rivulair, aer uvula fi ng)r Istaby docent. Itaque s Sing. Π0minativum significans e0rum n0minum, quae illa aetate, qua literae sonus adis magis magisque accedebat ide0que minus clare

pr0nunciabatur. in linguas et indicas et appicas irrepserunt,

38쪽

lartasse evanuit. 0 00 0nfirmatur, qu0d in his duabus linguis c0ns0na in Vocabul0rum terminati0nibus p0sita Th. p. 29 perrar0 invenitur. Itemque apud illa nati0nes secundum leges phonetissas n0mina in sing. Π0minativ0 0cali finita perusitata atque gratissima erant. B S r 80n saepius abjeci eandem exstincti0nem multa alia nomina in s cons0uam desinentia, quae jam prioribus temp0ribus inni et appi acceperant, passa sunt. Quae Xplicatio irecta est, mutuati mult0rum n0minum F in a L in e exeuntium imprimis Norr00110rum in aetatem aliquant p0steri0rem Mam n0

pr0babile est, in multis n0minibΠ8, qu0rum aetas, cum Vestigia certa desint, c0gnosci non p0te8t, antequam depromerentur, a V0calem in stirpe exeunte c0s0catam jam exstinctam et fortasse a Finnis seeundum lege ph0neticas iterum additam esse.

n0minum pr0priam fuisse, qu0d Τh. p. 95 hae ipsa V0calis creberrime v0cabulis aetate n0 ita antiqua depr0mptis adjungitur neque inter ea pauca nomina ullum invenitur, qu0 vetustissimis temp0ribus traductum esse conspissuum sit Attamen exstant Π0minais syllaba finita, quae t 0ealem originariam servarint. Velut FJadjeetivum hau ni- respondet GJ Shauns. De cons0nae ap000paci. h. p. 67. Et eum L as idem sit qu0d F is, Th0mmsenium Sequ0r, qui praeterea huc refert haec adjectiva: gru0nas, ruonas gr0enn. In antiqua lingua he0tica flexio incia desinens invenitur cf. ru0ni. L suo ta-s, suo ite- N so et r. JG suis. lectivum su0gi, qud antiqua lingua he0tisca praebet, exi0nem incia sequitur. Praeterea fortasse eodem pertinent haec vocabula Τ p. 9M:

De literae s nominativi propriae exstincti0ne idem c0mmemorandum est qu0 supra de Vocati a exp0Sui. Certissima exempla gen fem in linguis innieis desunt, sed apud Lapp0s exstant:

Cum igitur numerum V0cabul0rum e0rum, quae huc GV0canda sunt, exiguum esse videamus, exi0nis in i 0calem in sing.

39쪽

n0minativo, id qu0d naturae hujus soni et tenui0ris et levi0ris resp0ndet, priore etiam aetate quam a Vocalem periisse putaverim. Ex eis, quae m0d disserui, apparere mihi Videtur, in lingua N0rroena vocales et a et i in sing. Dominativo paullo diutius con servatas esse quam in G0tica. Quae sententia e c0nfirmatur, qu0 runarum m0numenta quaedam Vetustissima has ipsas vocales in e0dem casu exhibent. Imprimis h0 l000 didendum est de cornu aure qu0 Vocatur. Cujus m0numenti lecti diu haec fuit: ,,E Hlevagasti- Η0ltinga-m 0rna avido.

Egomleva 6spitibus Η0lti filiis c0rnua feci; nam una in inscriptionibus p0steri0ri aetati tribuendis literam significat. Sed S0plius Buggius e nisus, qu0da signum in alia quadam inscripti0ne Istaby ad idem fere tempus pertinenti

nihil aliud nisi r se at a tri significare p0sset,

praesertim cum pr0nomen e teg0 Π0mine pr0pri carens obseuri quid habere intelligeret, illam unam idem atque esse rectissime c0gn0Vit. Au auctore nunc sic legitur: , E HleVagasti- Η0ltinga- h0rna avido. Ego Hleva 0spes H0lti filius cornu feci. Quam inscripti0nem vetustissim temp0ri tribuendam esse ex e0, qu0d 0 alis a n0ndum in e immutata est, congluditur. Antequam de illis v0ealibus in stirpis fine positis disseram, adjici0, id quod supra miseram, hanc inscripti0nem non solum propter e pron0minis larmam sed etiam propter Sing. nominativi signum e s debilitatum ad linguam 0rr0enam reV0gandam esse mihi videri. Gisiasoni autem qui Aarbog. f. 0rd Oldh. g. Hist. 1869p. 35-148. - 0eb. . t. XIV p. 214 Η0ltinga-r 0 minis a Vocalem auxiliarem esse putat, etiamsi 0 cales musm0di saepius inveniuntur, assentiri non possum et qu0d populi 0rr0eni, ut supra pag. 6l demonstratum est, a V0ealem in stirpis fine c0Η0catam in sing. 0minati v multo diutius quam Goti obtinuerunt, et qu0d, ut modo d0cuisse mihi Vide0r, multa nomina Norr0enaeis ipsis tenip0ribus, quibus f nominativum significans ino transire coepit, deprompta hane Vocalem riginariam exhibent. Huc esseditqu0d, si istas0nii atque ali0rum, qui eum sequntur, Sententia recte se haberet, etiam i vocalem leva gasti-r 0minis intercessionis causa p0sitam esse necesse esset. Id autem, praesertim cum analogia nusquam inveniatur, non pr0babile est. Quam causam

ut infringat istas0nius itemque immerus illam i 0 calem

pro suffixo ex a contracto habendam esse obtinet. Sed est r Egg. p. 25bJ 0men in lingua Norr0ena ad stirpem in i rev0candum es8e, non solum ex exi0ne, sed etiam ex Gotico gasis

40쪽

Lat. 08ti-s, h0sti-um intelligitur. 0 e confirmatur, quod in nonnullis n0minibus illud i 0calium in praecedentibus syllabis p0sitarum mutati0nem essedit velut inveniuntur lydhr, et gr. Unde patet, i 0 ealem in stirpis terminatidne e0ll0eatam in lingua 0r-r0ena paullo p0st 0cales mutatas remansisse. Cum Ver V0ealium mutati0nem e0rnu aureum n0ndum praebeat, etiam Verisimilius est,

illud i itemque a dealem Hottinga-r 0minis nihil aliud significare nisi primigenia stirpis vocales. 0 dum pertinet Saligasti-r

BergaJ. Fortasse huc qu0que referenda sunt n0minam raba na-r, Erila - Varnum , Viva - Tune , nam quod istas0nius ad sustinendam suam sententiam profert, a lingua 0rroena abhorrere S0Π08 0njungi08 et Ir, -eXgeptis eis m0110 syllabis n0minibus, in quibus breves vocales antecedunt et Vr, id ipsum ad conservandam a Vodalem in stirpis fine p0sitam vehementer pertinuisse

mihi videtur. Sed ait ina- Τanum pr0pter i vocalem ex

extenuatam huc rev0gare dubito. Eandem a Vocalem in sing. accusativo inveniri formae h0rna

C0rnu aureum et sta ina Tune d0cent. Etiam in linguis Sax0nieis -Τheotiscis vocalem in stirpe exeunte positam lim exstitisse, nomen Angl0sax0nicum byredem0nstrat, qu0d riginariam stirpis i 0 ealem in e deminutam

in sing. 0minatiV serVavit. Nunc quaeram, et a tra vocales 110minum in as, is desinentium utrum Uectae sint an Hesitae. Mult maj0r numerus eorum n0minum, quae e linguis et G0tissa et 0rr0ena hue rev0canda sunt, nihil habet difficultatis nam ex c0nservat n0minativi sign0 N c0lligitur, voealem antecedentem Syncopam RS Samesse. Ne dubitari p0test, qui in eis utriusque linguae n0minibus, quae n0minativi signum n0n jam exhibent, Vocales eodem modo interierint. Hue pertinent stirpes G0ticae et in s a et in a. In stirpibus A a syllaba terminatis exstincta V0 aliis nominativi proprium cum con80na praecedenti tam arcte c0njuncta erat, Ut rasoni c0pulati paullatim sicut unum s pronunciarentur. Haec igitur res gradatim si facta est 'halsa -s, 'halss, at s. Quibus adnumeranda Sunt: ans, rus, urruns. Itemque S0110 8 8 in

deminut0s esse ex aliis linguis Ind0germanicis ex anserita, Graeca, Latina liquet. Velut Curtius Erla uterungen gur riecti Schul gr. p. 58 ex lingua anserita affert: durmana 8-s, Ur manu S.Cujusm0di exempla in linguis et Graeca et Latina sunt: 'αληθεσ-ς,

Secuntur stirpes in a desinentes. Eae subjectae sunt huic