장음표시 사용
31쪽
Quinam nomine artium adm0nondarum in tolligi debeant ' Quo in passu, cum inter nos nixta Religionis Catholicos et Evangelicos Concommissari0s varii liquo contrarii agitati fuissent discursus, et partim una V.Clerum qua Pastorem ovium nomino suo Secularem etiam Statum Catholicum in se complectente agere Sussicere asseruiSSet altera vero id quidem non difficultare, nisi c0ntradictio Cleri obesset a qua Secularomstatum Catholicum dissentire crederent, aut si non dissentiat scripto palam declaret. Tandem Domin Praeses ut status Quaestionis hujus inscriptum redigoretur indixit. Hinc praetermittere nequivimus, quin intuiti otio sententiae nostrae, proxima Statim in SeSsione, mentem OStram clare et distincte cum annexi rationibus, Scriptotenti repraesentarem US, remonstrando, statum Secularem Catholicum a Foro et Procossu Commissionali neutiquam semet abStrahere OSSe. iam ex eo
1. Quod se benignum supra attactum M. V. Sacr. Mandatum, quo mediant Partes ad praesentanda Sua Gravamina, dandaque superinde responsa in verbo Regio admonendae jubentur, non Saltem particulariter et in specie . Clerum, sed et Catholico generaliter expressis verbis nominat adeoque etiam ocularem statum Catholicum ut coram Commissionali Foro Partes agat vel maxime Subintelligit. Tum quod 2. Venerabilem Clerum a Seculari statu Catholico ipse in se praefatus Agen ac praespeciscat Secum assumpti Satis clare distinxerint, cum non modo nomino statu Catholici feculari coram Commissione comparuerint, sed et post xhibita per Ven Clorum scripta, disertis verbisdseclaraverint Secularem statum Catholicum in omnibus cum V.Clero consentire adeoque ad Scripta ejuSdem Sese pro Vocare. Unde Sequeretur eadem distinctione Semel admissa, necessarios ore, ut ecularis Status Catholicus vel super Odem consen Si SUO Scripto- tenus exhibeat declarationem, vel scriptis V. Cleri etiam nomon suum in subscriptionem inforat Vel denique tum en Clerus, turn Domini Seculares Catholici, nomine status Catholici generi ce insimul tantur. Quod si vero Secularis status Catholicus praemissa agere nolit, eri oportere, ut e seorSive Gravamina sua in Scripti a parte repraesentet, vel si cum en Clero, in omnibus et signanter quoad contradictionem minus consentire declaret. Namque 3. is status Catholicus hac in parte esse clarius ac directe scripto explicaverit, periculosas magni momenti consequentias exinde equi non ab re metuendum erit. Quamquam enim storidi nequpat ab anno MDCVI
tempore videlicet stabilita in Regno in negotitio Recepta Religionis Libertatis, usque ad an MDCXLVI ullam a parte status Catholici secularis intervenisse contradictionem, in manifestum sit, etsi etiam per inconceSSum quaepiam vel eo tum vel expost interveni Ssent, Semper pro non ob Stantibus, nec vigorem in perpetuum habituris, articulariter
32쪽
fuisse declaratum. Neque porro etiamnum Secularem eundem statum hac in parte cum en Clero consentire velle a parte Evangelicorum siducialiter praesupponatur. Nihilominus ejusmodi adversa declaratione prorsus in suspenso relicta ViX aliter judicari posset, quam quod non tantum in
renovationem praetensarum a parte V. Cleri conti adieti0num, verum etiam in ratificationem novarum eo Sentire, consentiendo autem manifestum contradictorem eum contradicente agere velit. Unde eo facto consequitur quod non Saltem Articulos Sopronienses a XXX novissima Diaetae. quibus per V Clerum contradictum sit aeque non admittet. sed nec in Commissionem hanc ad quam pariter V Clerus cum cautela accessit volui diaetaliter ordinatam consentire inisendat ut potius, benignis etiam Regiis eatenus emanatis decretiS. ac subsecuturae e- torum modificationi, vel ratificationi aperte refragabitur. Quo in casu 4. secesse est ut tam benigna Majestatis Vestrae Sacrat adtollondas Regnicolarum inter se vigente dissensiones, conservandamque publicam tranquillitatem positive propensa Intentio quam et arduus eum magnis sumptibus conjunctus Commissionis labor essectu suo frustretur. Neque enim vel conventiones et abusus in negotio Religionis contra Articulos Sopronienses emersi, ad normam eorundum Xaminari legaliter vel si examinentur quoque tolli poterunt cum prout V. Clerus per exhibita scripta sua liminationem Evangelicorum non tantum intendit sed postulat paritor ac adurget ita aeque Statu Catholicus. Stante priore suo principio, non manulentionem et effectuationem legum per se conditarum verum in conatum V. Cleri consilia manusque junget a suturis persecutionibus. viam apertam relinquet. Ex quibus porro
5. Universas et singulas sancitas in negotio Religionis tam priores, quam proximiore leges, adeoque aera etiam Regum Dipl0mata, quibus Libertas receptae Religionis Evangelieae radicatae sarta tectaque habetur, nullam vim legis publicae habuisse, ac prouti praesentationem Articulorum in Diaetis per status et ordines Regni ad confirmandam Sacratissimo Principi offerri solitam ita et Regi d l inprocas approbationes, praeteXiu SAS saltem et elusorias quod vel cogitare piaculum est suisse, parique ratisne constitutiones etiam reliquas publica civilia Statuum negotia langentes, concidere debere consequeretur cum non minus illae, quam istae relativa
ponderis et prorogativae paritate audeant nanc tamen ex praemissis est, citam et quasi sua apte promana ni in ille litatem, vix ipse inclytus latus Cathesidus Secularis contra prima Iuris Patri ei Gentium Principia admi, serit. Ut ut autem haec inter et Commissionis Mestati vestrae aer tissimae per Dominos Regios suos omissarios rite in specie transmittendation dubitamus, cum tamen statum quaesii inis hujus aeque ad 0s, qua in communi vangelic0s pertinuisse consideraverimus, submittimusculi profunda humiliis , alio ac Clementissimo ut tuus vestrue Merai
33쪽
judicio. An non justa et rationabili de causa haec ser nos tum praevisa, tum in quaeStionem ac controverSi alia Sumpta Sunt Verum quamquam ea primum quidem non nisi in acie Cominissionis intra parietes acta, ex post vero apud gentes quoque utriusque artis in arenam disceptationis proruperint, set continuis iteratis vicibus tum ex parto gentium Evangeli eorum, tum a nobi quoque, ut a parte Dominorum Catholicorum Secularium XpreSSa a categorica super praemissis daretur resolutio et declaratio, tam verbo quam scriptis adurgebatur. Nihilominus en Clorus toto Commissionis decursu non nisi nolui ne proprio egit, atque taliter quaestionem hanc inter nos ab utrinque agitatam in praeSentiarum usque altissimo silenti esse praeteritam, non immerito conquerimur et ad antevertendum futurum sors exinde quodpiam praejudicium coram Augustissimo Majestatis Vestra Throno e quo par est homagialis venerationis cultu, ex justo et aequo declaratorie repraeSentamus. Quinto.
Invectiore et commata Cleri ung. in Evangelicos. - aeterum Rex Clementissimel ex his setiri non obscure licet, quae fuerint, Sintque praeconcepta ex parte en Cleri in Evangelicos Fideles Majestatis V. Sacr. Subditos consilia dii in Inclytum statum Catholicum Secularem alias antehac pr0ut Acta praseteritorum Comitiorum docent erga Seculares
EvangelicoS, qua uos ejusdem Sanguini proximos et Patriae suae OpulareS, conciVeS, Semper aequanimem, in Societatem contradictionis suae
trahere ac per hoc a diaetaliter ordinato Commissionali Foro et Processu contra benignam Majestatis V. Sacrat intentionem avertere allaboraverint Luculentum ejus se praebuit testimonium, cum primum quoque suum scriptum contradictioni adjunctum nomine generalis Instantiae insignitu in inconvenientibus terminis minus ossiciosis ac pungentibus criminationibus Dogmatica quoque in s complectentibu refertum exhibuerit. Quo mediant prout variis atque variis exquisitis convitiis in Religionem Evangelicorum extra omne institutum invehitur. Nec secus e0Sdem quoad statum quoque externum publicis tum propriae tum et exterarum Gentium vituperiis exp0nit. Et haec manifeste patent dum n0n sufficit dissamos Adversariorum. Haereticorum, Violent 0rum, umultuosorum, emerariorum, postatarum, Seductorum titulos iisdem impingere, verum eoSdem Semper e inteStinis bellis augmentum sumpsisso solam spem et fiduciam in pSiSp0Suisse, Articulos in savorem sui armatis precibus extorsisse in Otthomannica P0tentia plurimum refugii collocasse, titulo precario in Regno degere, gratia et clementia se indignos reddidisse set hinc non Solum priores, Verum posteriores etiam consequenter omnes de libero Religionis exercitio Sancitos Articulos merito abolendos, ade0que catholicos, cum Evangelico
34쪽
Patresamilias ad intrandum ad convivium, id est celsesiam vi compelloridos ac juxta Bernardum gladio coercendos cum juxta Textum S. Pauli Magistratu non frustra gerat gladium, Suadente etiam . Augustino: Pecora errantia ad gregem flagello
esse quoque re Vocanda, XpreSSi Verbis praementionato suo scripto declaverit resolverit, ac immanem hanc Sententiam praeliminaliter pronunciaverit.
Absit autem a nobis quam longissime ut brevi hac declarativa expostulatione en Clero qua primo e Statibus ac ordinibus Regni offensioni ansam dare, vel integritatem aestimationis ejuS, quoquo modo
laedore aut indignationem CaeSareO-Regiam erga eum proVocare SiVepraesumamu Sive intendamus.
At cum Majestati Vestr. Sacrat. postremo Suo benigno ad Dominos
Commissarios Rogios Sub dato 20 Martii DCCXXII Vio ima Dei
quaenam Partium dogmaticis et commaticis ac extravagantibus disceptationibus ansam dederit de humilima submittenda informatione committere clementissime visum fuerit. Nos quoque operae pretium et partem obligationis nostrae facturi videbamur, Si ea ex praecitato primo eti.
Clari seripto prae primis emersisse ac reliquis a scopo inmissionali exorbitantibus in officiosis et Theologicis internum Religionis et Fidei negotium tangentibus scripti et rescriptis occasionem Suppeditasse, candide et sincere absque ullo in unam vel alteram partem praejudicio humilimis aliquot lineolis repraesentare non intermiserimus. Ut ut autem diffitendum non sit gentes quoque Evangelicorum tertio Grava ininum suorum uncto de clausula: Salvo jure Dominorum terrestrium. V alias Articulo XXV anni DCLXXX inseria sonante, per formam Politico-Moralis applicationis, aliquot verba ex Deo hardo et Lactantio Primitivae Ecclesiae Patribus, ad evertendum jus in conscientias Subditorum citasse verum cum praecitata clausula jam diu ante per Ven Clerum et nonnullos terrestros Dominos Catholicos, Sensu Theologico sumpta et intellecta sit vigore cujus Religionem seu idem
conscientiis imperari, adeoque Evangelim ad Romano-Catholicam idem plectendam libere cogi 0sse non modo interpretati sint, sed ei in naul Regni parte per occupationes Templarum ei violentas ad de se ivndam Religionem suam subditorui compulsi0nes actu ipso exercuerini vi ac
ne vix quidem evitari Muit, quin praemissa mjus clausulae interprotatio in quaesilauem initim-The es micam, mixtis rationibus Miris aeargumeniis, leniter, minerate ac absque artium injuria modeste sume retur, ac disputaretur, communi cum mis Catholicis Comini consensu, occasii ne institui inter nos de c0ntinuandis Act0rum extraeibbus mutui discursus, aequuln il sit iura esse censuimus.
Utinam reuiem miraque Pars ea fuisset usa inoderatione ui circa
35쪽
Sed non saltem ad alia quoque inturna Religionis seu Fidei dogmata,
verum etiam publicum unius et altorius Partis externum statum tangentia, primum qui lena e parte V. Cleri or varia criminationum convitia offen- Sive postea etiam Evangelicos, per immodicas aeque replica deserisive, utrosque autem satis longe a scopo Commissi0nali Xeurrisse, docent et ostendunt ingentia utriusque partis Scriptorum Volumina. Verum enim vor cum semel faeta insecta fieri nequeant, a juxta benignum Majestatis . aer uandatum praescit dogmatica, scommatica et extra vagantia se tanta scriptorum mole absque longissimo temporis decursu, laboreque immenso Xpungi corrigi ac denique denuo concinnari nequeant, universa quidem se singula Acta alte satae Majestati Vestr. Sacrat transmittenda. Extractum nihilominus sex iis breviorem in 1 0rma Synopse0s per gentes utriusque artis concinnandum unanimi Voto necessum esse censuimuS. Si quae tamen in Extractu exparte Actoratus V. Cleri occurrerint quae Majestati est. Saer. Sive dogmatica, Sive commatica, Sive denique Xtra vagantia visa fuerint, certe prout gentes Evangelicos ea coram acie Commissionis deprecatos fuisse, ne ad reSpondendum quoque invitos accessisse ita ne nos quidem eatenu ConSenSum praebui SSe, mediante hac humili ma informatione nostra sincere nec immerito decla
Hinc ad scopum denuo reditur demissae elationi nostrae annectendum censemus quod posteaquam vangelici generalia aeque ac a ticularia Sua Gravamina una cum annexis Documentis adhuc Pestini successivis sessionibus exhibuissent ac insimul Xamen quoque ac reVLsionem iteratis vicibus adursissent, eumque in sinem particularia aeque ac singula sua Gravamina mediantibus inquisitionibus se comprobaturos obtulissent licet quidem communi Dominorum Regiorum et reliquorum CommiSSariorum Volo pro accelerando negotiorum cursu Deputati instituta Sit quae convocatis utriusque artis gentibus, circa revisionem ordiri laborem suum quoque non intermiserit Ast gente V. Cleri se factum GraVaminum non negare, verum rationem acti dare nolle diserte declarante e Converso Evangelicis quoquo factum illatum e propriis en Cleri confessi satis constare, considerantibus his amplius cenSura Vix puSesse Inquisitionum labore eo tum destitit. Postquam tamen hac Commission diaetati Postinii dilationem int01 rupta ac ex benigna Majestatis est. Sacrat dispositione P0sonium translata
a re SSumpta denuo nosmet ad conformitatem priorum benignorum Decretorum, per continuando accinxissemus, simulque Agente utriuSque Partis elucubrata scripta sua, successivis vicibus exhibere non neglexiS-
36쪽
sent, animadverterunt Evangeliei e communicatis se iam Roplicis V Clerum ab asseritone sua praemiss modo Pestini facta, longe discessisse, dum tam occupatorum quam et nunc prae manibus Evangelicorum habitorum plurium Templorum possessionem, quae anno DCLXXXVII occasione Diaetae Soproniensis actu tenebantur non modo in dubium vocaverit. sed et ex Actis ejusdem laeta impressis contrarium evincere intenderit. qua de causa neceSSarium judicarunt non tantum formatae en Cleri objectioni contrarias opponere Replicas, verum interruptam quoque De- putationem ad censurandas Inquisitiones erigendam denuo adurgere. Ut ut autem id a Gmmissione obtinuerint Partesque medio ni Protonotarii Iudicatus Curiae Regiae ad se coram ne0-instituta e putatione sistendum admonitae fuerint ast Von Clero seu gente ejus neutiquam comparente. OStquam reVisionem Inquisitionum absente Parte contraria frustraneam fore ac denuo ad ursam vel in longum tempus protrahi, vel penitus omitti animadvenissent totam Inquisitionum massam sub certis signis subque cautela restitutionis vel dandae super recepiSS Recognitionis tandem die 16 mensis Aprilis Commissioni praesentarunt. Et quanquam expOS quoque una nobiseum examen ac censuram eorum Sedulo urgentes, ac ob facilitandum laborem seriem quoque Templorum quae plurimis omissis prae primis edoctionem edocendorum praerequirerent exhibentes una eademque delia repraesentaverini ac dem0nstraverini multum interesse vangelicis, quo status Inquisitionum in trutinam et
examen adSumatur praesertim ex ea ratione, quod Vigore Verborum
ἡ In alii vero comitatibus' item: Templa demum orticulo XXVI insertorum, plurima Occupata Templa ex omni aequo restituenda Ssent, nihilominus rebus jam ad ipsum eventum Commissionis tendentibus cum gravi et summa Evangeli eoru in injuria praemissas ursas declarati0nes, ac solicitationes irritas fuisse non modo juste conquerimur, sed etiam
auctoritate Regia remedendum alto eique clementissimo aerat Majestatis Vest submittimus judici et determinationi. Septimo. Dissensus de Norma et undamento imo sua inter epula os. Denique restat ad elati em hane ne reticeamus principalem illam et summam omnium dii scutiatem ex0rtam inter u0s Evangelicos ab una parte vero ab altera I minos cath0licos con-deputat , Qua ibonem, quae de Norma et Fundamento 'rocessus Commissionalis ejusdemque Examinis proponente Immino Praeside, non modo mutuis inter miscolloquiis agitata sed ei super additis ei sivis singuli rum votis ad uel e tatem Vestr. aer medio Domin0rum commissariorum transmissa i X lilii: An nimirum praeter articulum XXX ovissimae laetae,
37쪽
culos, benignorum Decretorum in copiis Commissionit ran Smi S Sa annexa pro norma et 1 undamento habeantur Dissileri n0n possvinus quin hic vota n0stra scindi oportuerit, opinione Partis alterius in contrarium abeunte, quae prout articulo praecitato XXXm ne annexis transmissis secretis et Patentibus, signanter autem
resolutioni anni DCXC tanquam basi et norma Legis loco innitendum
ΝΟ e contra eundem Articulum XXX-mum anni DCCXV et poreum confirmatos Sopronienses ac ibidem contentos et confirmatos, qua publicas Rogui ego et Constitutiones, o natura earumdem pro norma et fundamento, ast transmissa benignorum Decretorum AnneXa, juXtaeXpreSSa eorum Verba, non nisi pro informatione habenda, neque alias eX planationes pro talibus quarum idem Articulus novissimae Diaetae mentionem faceret, praeter quam Regias Diaetales publicas reputandas esse, per humilima vota noStra non abs re censuimus; et quanquam uti praemi SSum St. MajeStatem Vesti'. Sacrat non modo e transmissi Seorsi vis iisdem votis nostris, verum etiam continotitiis humilimi Memorialis nostri pro uberiori informatione eo tum praesentati, Statum controversi hujus
negotii abunde intollexisse, tanto minus ambigimus, quod de dato 16 insensis Maj anni praetoriti motas has dissicultates et quaestione cum
Ven Clero communicanda S, ejusdemque argumenta, ratione et motiva percipienda eXaminanda, nee priusquam utraque parte Sufficienter
audita, v0ta et opiniones submittenda benigne commiserit Signanter Explanationum Regiarum inter praefationem et declarationem, praevia Partium superinde modio Commissionis auditione, sibimet cum primi competere clementissime declaraverit. Cum nihilominus tum e ratione praemissa tum quoad summam se totius Processu Commissionalis, praecipue in hoc cardine versari, animadverteremus, intermittere haud OSSumus, quin revisis jam et examinatis utriusque artis lucubratis hanc in rem scriptis ac rescriptis ibidemque contentis rationibus et motivis prioribus, Voti nostri calculum addamus vel maxime dum praetensam anni DCXCIResolutionem nulla tonus intor Explanationes Regias Articulo XXX an. MDCCXV contonias referri proque iis intelligi ac haberi posse luculentius
atque fusius adhuedum ex parto Evangelicorum Superatum et remonstratum comperimus se quidem per rationes hic brevitatis causa non ex toto sed in parte Subnexa Se Uente S.
1. Constat ad publicam omnium notitiam, quibus statu Augustae Aula Caesareo-Regiae sub Divo olim Loop0ldo imperatore et Rege gloriosissimae memoriae, Genitore altosatae Majestatis Vesti'. desideratissimo, adhuc notus St, tempore quo praetens Resolutio emanarit, minentissimum olim Cardinalem a Koloniis institutae eo tum in rebus uagaricis Commissionis extitisse Praesidem, qui siquidoni jure etiam issicii sui,
38쪽
qua summus Secretarius Caneellarius eum Illustr. ac Reverendiss olim Ladisia Mat vasousgki Cancellario Regio Aulico continuam de cursu Cancellariae cointelligentiam habuerit utrosque Ecclesiasticos adversus Eva gelicos intemperate elantes praedictae Resolutionis concinnatores atque auctores fuiSSe eamque gentibus Evangelicorum invitis obtrusam fuisse, ex Actis ejusdem temporis etiamnum exstantibus indubium est. Hinc eandem tanquam ab iis profectam quorum non mederi Sed augere Evangelicorum afflictiones studium fuisse tristis experisentia multos docuit. nonnisi dicasterialiter absque praevia pie memonati Principis sufficienti informatione ejusdemque et de nomine expressa positive ratificatione emanasse non ab re dignoscitur, adeoque pro regia explanatione haberi minus tuto potest. Quod 2. Cum palam notum sit eam esse a temporibus antiquissimis Cancellariae Regio-Hungarico-Αulicae praxin ut universae et Singulae expeditiones subscriptione propriae manus segiae muniri soleant praefatam Resolutionem nec gentibus Viennae eo tum constitutis sub Regia Subscriptione extradatam fuisse constat nec alibi expost in Regno eo modo Visam SSe comprobari queat. Porro 3. Cum negotium Roligionis prae aliis Regni negotiis maximo publicum esse ex et is quoque diaetatibus pateat adeoque ejusdem li gillis status publicam, etiam diaetalern Regnicolarum notitiam singulariter praerequirat, converso autem praememoratam anni DCXC Resolutionem, nec missilibus Decretis ad comitatus Regni circulariter dirigi solitis nec mediai tibias Patentibus impressis vel alio quocunque modo authentico aliquando in transmissa forma publieatam esse evinci queat non immerito conium
vertitur eandem nequaquam ex Regia scientia et legali ratiscat ne emanatam extitisse ideo quod publieati similium praesertim, quae publicarum constitutionum determinationes concerneret, necessario ac quasi
inevitabiliter praerequireretur secus non publicata juxta Tit 5 Patre Ioper. Decr. Tripari eo sueto viribus suis destituta mansit nec quenquam ad observationem sui amplius bligaverit, aut nunc quoque obligare de jure possit. Si causa 4. Omissae publicationis et non subscriptionis si quod Evangelicorum Agentes statim post receptionem ejusdem Dieasterialis Resolutionis, tum in publica audientia tum perciserat is supplices libellos contrario iem
ejus cum genuino Sensu articulorum S roniensium consimittatam ostenderint, stamque hac de causa humilitii deprecati sint . uti putei ex rationibus eorum Serenio. Principe dictis adjunctisque Memorialibus etiamnum superexstantibus si necessum rei reproducendis unde evenit ut penitus exposi silentio rastidi intur. Usque dum 5 ipsemet idem gloriosae memoriae M inarcha vid0ndo dicastorialem hanc deprecatam si esuit inem omine suo expeditum repugnare riiculis
39쪽
80pr0niensibus, publica Explanati0ne andum sustulit ut irritam reddidit cum virtut benigni do dato diu 20 Julii anno DCCIV secreti ad Excoli.
ac Reverendiss Archiopisc0pum Colocensum Paulum gesseriyi, eo sine ut per Regnum publicatum reddatur, contrariis expressis verbis declaravit: Libertati ac securitati trium in Regno receptarum eligionum juxta genuinum Articul0rum S 0 proniensium et
POSOnien Sium Sen Sum se provisurum, seque ut Domini Terre Stre jure Suo abutantur vel a quocunque cujuS libet con Scientiae ulla vis inseratur sermissurum, Sed Regia manu impediturum idque Sanctum ut inviolabile esse ac permanere debere. Ex quo consequitur quod etiamsi praeten SaResolutio per inconcessum ex praevi conSensu Regio emanaSSet, X- post a melius insormato rincipse, illa qua prior per hanc qua OSteriorem contrariam an nihil ut fuerit. Non Secus
6. Idem sensit Sacratis olim Princeps Iosephus, qui occaSione glori0Sesuscepti Regiminis. Divi Progonitoris sui vestigia premendo, poStquam Statibus se ordinibus Rogni goneralom Conventum indixisset, inter reliquas sua data Super Gravaminibus eorumdem Resolutiones, praememoratam quoque legalem declaration0m 00poldinam quoad negotium Religionis iisdem expressis verbis repetiit. Postquam enim status Catholicus occaSione ejusdem laetae legalia vangulie0rum uncta, oliquis Regni Gravaminibus inSerere neglexisset hi autem se converso iteratis supplicibus domonstrationibus Articulos Sopronienses in genuinum suum verbalem sensum per varias Di asteriales et Commissionales interpretationes distractum reponendo ursissent, clementissime resolvit Ut iidem Articuli secundum formalia clara orba in legalem genuinum
Sensum et Statum reducerentur et si quaedam per ab USUS et contra ventiones ines Ioctuata essent, ea quoque Odalitate praemissa complanarentur. Praeterea
P. Haec mens, haec benigna intentio fuit Majosiatis V. Sacrat dum
ocea Sione Continuationis ejusdem novissima Diaetae ad easdem LeopOl-dinam et Iosophi narri Genitoris set Fratris sui desideratissimorum praeni- tactas Resolutiones sese benigne provocaverit, ac non modo negotium
Religionis priori hac benignissima Resolution in Articulis os otii sensis set opponiensis Diaetarum fundatum
plane accommodandum esse declaraverit, verum etiam ne Domini Terrestres ure suo abutantur, vel cuicunque conscientiae vis inferatur, manu et auctoritate Regia praepedituram denuo de verbo ad verbum recitare dedignata haud fuerit ut hinc sat clare pat0at priorem illam anni DCXC dicastorialom Besolutionem per hanc trium Regnantium Majestatum contrariam explanationem, ruti et posteriorem et diaetulem et sensu orticulorum Sopi 0-
40쪽
supplicantes fideles subditi Evangelici ut Explanationem hanc vere Regiam, quae Sine laesione auctoritatis Regiae, tam Praedecessorum Suoriam, quam et Suae propriae alterari convelli nequit, declarato sensui Articulorum opponiensium applicandam sartam tectamque manere jubeat Majestatas est. Saer. 8. Nam non alias Resolutiones seu Explanationes sive dicasteriales, sive Commissionales quam directo ipsa diaetales pro R0giis intelligendas esse, praevi statim sub ipsa Diaeta humilim Declaratione sua mediante Majestati Vestr. Sacratissima exhibitae ac inoctis Commissionalibus sub Literno reproductae palam et publice coram Statibus etiam Regni sese expectorarunt Evangelici neque in Articulo XXX alias Explanationes Regia sese recognoscere vel recipere et scripto et per testati sunt. Sicque praetensam anni DCXC Rosolutionem in locum diaetalium ex parte Vener Cier Evangelicis obvertere prout ratio justi et honesti non permitteret ita aeque gravis foret injuria. Et quidem tanto magis quod 9. Non modo a tempore ei Danationis suae Sque ad noviSSimam Diaetam decursum ferme 20 annorum in se complectente Sed nec toto septennio celebrati diaetatis concursus eadem praetens Resolutio, sive in Decretis seu Patentibus Regiis unquam de nomine et per expreSSum allegata, sive in publicis Diaetatibus propositionibus attacta tanto minus authentice in publicum producta extitit quae profecto nullo modo reticeri vel potuisset vel debuisset si inter Explanati0nes Regias quarum praecitatus Articulus XXX novissima Diaetae mentionem facit locum habitura fuisset. Notum est autem
10. Quod Articuli Diaetales semper ex Actis ejusdem utpote Propositionibus Regiis ac reciprocis Statuum et ordinum replicis, iteratisque contra-replicis et resolutionibus formari et concinnari soleant. st cum de praerepetita praetensa DCXC an Resolutione, seu veluti praetenditur Explanatione in Publicis elis altu in ueri silentium, praedeclaratae ante trium gloriose Regnantium Maiestatum es0luti0nes, Acta intraverint laetalia, ordo et natura rei receptusque stilus Diuotalis non admittit ut illa neglecta et non hae qua Diuotales in Articulum XXX insertae sint aut pro ibidem insertis intelligi debeant. Et ni in 11. Constat Explanationes sola Interpretationes Legum illas esse proprias, inceras et convenientes, quae ad verbalem earum sensum plus accedunt, dictante etiam Regula Iuris A proprietate verborum non esse recedendum. Cum autem praeteris Resolutio a genuino
verbali Articulorum proniensium sensu Itangissime recedat, eadem pro Explanatione tanto minus haberi , se merito insertur, qu0d interpres: pro medela conservandi et u in evertendi legum vi ris adhiberises ut secus si specie aut praetextu Explanati tuum e intrarius