장음표시 사용
141쪽
Liber Prims . 99 orumque 'laciis secundum Rempublicam judic,
Verant, tam Vero his auditis, omnem de tabe lario suspicionem ex animis delerunt suis. At Gagius nihil in itinere moratus per Lunensem Agrum Sergianum pervenit , primuin quod est ab ea parte venientibus Genuensitum Oppidum. Quatriduum ibi lubsistere placuit, dum in flumine Macra pons eviceretur, MalleVare tu milites, quos longum ex Mutina, Rique a duum inter Apennini tramites, infestumque nivibus , pluviis iter divexaVerat. At magna
Gagius solicitudine assiciebatur, novis subinde dissicultatibus objestis.
Macra Vicinis montibus rapidum sumen, tuncque etian ex niVibus, imbribvique maximum erat; pons in eo confieri dissicilius propterea Videbatur poste loca excipiebant horrida, saltuosa, latebritque, silvestribus tramitibus praerupta, quo certe ex militari progrediendi con-1uetudine, atque ordine adiri non poterat, idque erat incommodum Sc periculosum maxime, cum praesertim Austriaci, si ab Apuanis montibus descenderent, paucis immitiis equitibus, omnem ni te habere exercitum, facile etiam pol sent e rantern 8 defatigatum opprimere . Ac jam ut nullus ab hoste metus ellat, non pabulum a vastis locis, atque inanillimis non frumentum erat non denique certus tam incerti itineris duae. Una omnium erat in Genuensibus rerum spes, quorum obscura adhuc VoluntaS, comscripto nuper exercitu suspecta Videbatur Infimmae erant Hispanis, Neapolitanisque copiae, V.
millibus cum incaronio distractis, compluribus
142쪽
so De Rello Italico labore confedmis, nonnullis fuga dilapsis Philippus vero Hilpaniarun Regis F. 1bciique Galli, quibuscum se se coniungere agius properabat,
adeo non properabant ipsi, ut incredibili torpescere mora Viderentur. Erat ipse praeterea Dpius sive aetate, siVe naeura, V etiam consiliorum, quae omnia semper ab Hispania utque L serebantur, expectatione cunctator, magisque timen adVersa, quam sperans secunda, adeoque omnia consilio tribuens, nini ut fortunae relinquere Videretur Velle, quae tamen in bello plurimum potest. Sed cum eis et Gagius, in quibus demonstra-Vi, curiS, atque angustiis, multaque hominem solicitum haberent, atque anxium commodum ad
eum, Ducem imprimis Mutinensiun Genua venit illius ab Senatu Iosephus Auria, qui bono illos esse animo uberet pacata omnia ab Genuensiibus, benignaque ipsis, militibusque
eorum X auctoritate renunciaret. Millius una
cum Iosepho Auria insonius fuerat Trib. mil.
in exercitu Genuensii, illarumque peritillimus homo regionum , qui Hispanos , Neapolitanosque faciliore per montes, saltusque duceret via Hoc primum in illo itinere agi animum ere-Σit, ex eoque primum fieri quaedam ad meliorem spem inclinatio Visa est. Simul omnibus locis comineastis imperabantur, describebantur vecturae, frumentumque, pabulum quod eratia inen erexiguunt coin portabatur, nihil denique reliqui ad opus , patientiamque Ligures faciebant : Qui industrii hontines , ac diligentes, quod i erumque in uterili agro evenit
143쪽
Liber Primus. IOPmulta duritie improboque labore naturam vi cere velle locorum Videbantur. Nunciatur etiam
Gagio discellitie a Mutina obcoVicZius, cujus discelii futuros Austriacos ad insequendum tam diores videbat. Jamque tandem nilippus, δε Galli parare iter dicebantur,is pons, qui de- militis in flumine trabibus bipedalibus, Sc conjunetis inter se lintribus properabatur, pene erat perfectus. Itaque cum de hostibus, deque sociis ea, quae Optabat, audiret, Genuensium copiis exercitum sublevari suum poli non nequicquain speraret, exquisito per insonium itinere, non diu commorandum sibi esse agius existimavit.
Interim obcovicZius, quem supra demonstravimus delusum magi fullse, hoc incensus ludibrio, cum bellum etiam fastidiret, quod nopia supplementi, ac pecunia haud quaquam ad ministrari ex sententia polse videbχt, relictis ad Mutinam castris, Mediolanum contendit. Et palam quidem evocari se illo Mediolanensis prOVinciae, cui praeerat, procuratione neceifaria dictitabat; clam Vero cum Luca Pallavicino colloqui, eumque sibi omnibus conciliare modis meditabatur. Hunc jam inde a principio belli Veliterni iratum tibi aemulatione imperii, Mopinionum diissimilitudine, quem Viennam tunc
cogitare acceperat, exulcerato discedere animo nolebat. Ipsum eis cupidum rerum ΟVarum,
magni ingenii , magnae etiam apud Reginam propter libertatem quandam ingenuam sentiendi, Taroccae Comitis Lusitani gratiam authΟ-ritatis cognoverat. Itaque diis imulans quam O-
144쪽
terat humanissime appellabat, eumque facilitate, obsequioque illicere ad benevolentiam conabatur. Non tamen facere potuit, quin Viennam ipsi profisceretur insensus, ibique Italici belli incommoda omnia in unum conferri obcovi Zium oportere diceret, cujus in imperi iocordiam contemnerent hostes, acerbitatem horrescerent milites. Quae cum PallaVicinus vociferaretur amici
autem obcovicati, ut plerumque fit in calamitate, silerent, cumque ipsius in bello infelicitas non levissimum in Imperatore peccat una, admodum Vulgo carperetur, Regina de succenore deliberare instituit. Qua ille re cognita, pro Vinciam hellumque reliquo deinceps tempore administra it ita, uti solent ii, qui succetiorem eXpectant. Principe Lictestento, qui obco vicZio succederet, delecto, exercitus, quoad ille veniret in castra, traditus Comiti cutem burgio est. Statim cutem burgius per Apuanos montes equitum, ac peditum e Vi armaturae partem mittit, qui agit iter cognoscant, infestumque e curssionibus abeant ipse cum omnibus copiis, Quae Germanicis nuper, Sardiniensibus adauciae sublidiis 11 ad hominum millia X. dicebantur, per agrum Parmentem, ac Placentinum iter fecit, castraque ad Novas, quod esse oppidum
Genuensium diximus in Gallia Cisalpina, lac
Vit ut Genuente quocunque animo ellent, scirent Reginae Ungariae exercitum versari in fini hus suis, Sardini: Regem sectum, atque amicum maxime conjunctum haberet, cujus consilio, alque opibus adiuvari se polle arbitrabatur: castra autem opportuno loco euent ad commem
145쪽
Liber Primκ3. 163tus parandos, omnemque Cisalpinam late Galliam
Properabit agius, ut quamprimum Dcram trajiceret , ne in ip trajectu occuparetur ab hostibus, quos Mutina profectos magnis Pammam versus itineribus contendere audierat. Itaque, ponte persedio, signum datur proseolionis. Cum subito aquae magnitudine, ac rapiditate amniS, maximo noctu coorto imbri, pons intem rumpitur. Erat enim praVe institutus propterea
quod immitis in alveo trabes bipedales, de quibus ante dictum est, non satis erant firmae ad vim fluminis refringendam, quod praeserit proximo ex Apennino decurrens majori se se inpetu incitaret. Quae res quam dedit hostibus ad
insequendum facultatem, noliri ad exercitu Celerius transportandum ademit. Postridie ejus diei, qui fuit dies ad . non Maj. noster transduci exercitus eo festinantius, atque ipsis urgentibus Imperatoribus, coepit, quo constantior de adVentu hostium fama perferebitur. Ratio , ordoque agminis erat ejusmodi Pra cedebant agmen equites, peditesque leV1 armatura , qui OimS Xe citus impedimentis, quae in prima acie agebantur, praesidio erant Lade in prima item acie peditatus .equitatus ferme omni progrediebatur, tum ecunda acies ex legionariis tanturia militibus consecta sequebatur, quam Reginae Hispaniensis Manus, Regiique equites, Vrochitrophorum centurice aliquot claudebant. Multo denique die o nostri exercitus prima acies transierat, 'ultriaci cernebantur, qui Inplius Oziingenti, oran Duce impigro hinnine, atque Au-
146쪽
1o De Re L Italicodace, praemissi a culemburgio, qui nostrum a
gmen lacesierent, ab Apuanis montibus descend rant. Nacti qua dant propter amnem Macram aedificia, quorum muris defenderentur, subito mstros, qui citra fumen erant, adorti sunt illud spectantes, si eos ab reliquo abscissos exercitu
prohibere transitu, aut, ne pontem interrumperent, impedire pollent. Id cum animadVertiiset Comes eVius Legatus, qui secundί aciei praeerat, quae quidem acies angustia pontis, di sensione militum diversarum nationum paulo a diu processerat, orano Pyrochi trophorum centurias octo opposuit, quae Virtute, ac perseVerantia tantum profecere, ut hostium impetum substinerent, quietiorem nostris transitum darent ipsae demum, multis illatis, acceptis Vulneribu se se ad agmen reciperem . imminebant nihilominus hostes, atque instabant acerrime jamque pontem ingressi, qua noster erat traductus exercitus, sese quoque transituro minitabantur. Sed repulsi multitudine telorum, quae ex dispositis in adversa ripa tormentis quatuor sine ulla intermissione trajiciebantur, temerario destiterunt
incoepto Relinqueb tur, quonia in Xercitu partem transeuntem pronibere non potui flent, ut
pontem intericindi prohiberent , idque cona- antur . Nam jaculis nostros submovebant crebrerrimis, nonnullolque subire ausoLinterfecerant, plurimos vulneraverant . Cunctantibus ea de cauia nostris, languidiusque ad opus Venientibus unu cli exercitu Neapolitano Signis e legionis
Hibernicae, quem postea Carolus t ex huiusce
facinoris causa ab inseriori Ordine ad Centuriatum
147쪽
furn traduxit, non suorum caede, non periculi magnitudine deterritus cum quatuor omnino militibus prorupit audacissime, inspectantibus trans ripam hostibus, inter tela, aculaque o tem reicidit. Quo facto, ipse cum suis se se ad
exercitum incolumis adnando recepit . Ut quam tum ad periculum adeundum audacia, tantum quae plerumque adjuvat audaciam, fortuna ad vitandum valuisse videretur. Traducto exercitu, Gagius, rescitio ponte , atque hostibus repressis ante primam consediam vigiliam pediam eodem die venit. Id oppidi nomen est. Hoc re est in intima portus Lunensis parte politum. Huius amplitudo portus, ac pulchritudo nulli non cognita naviganti est, qui duobus emine tibus promontoriis continetur , objectamque ii
bet insulam, quae illum ab effervescentis maris impetu, quibusdam protegit Ventis. Postero die Gagius nuncios ad Philippum celeriter mittit, quibus regionibus esset, inuid militum secum haberet negavit cum iis in Galliam erumpi Cisalpinam poster Orat, ut accel ret. Ipse praemissis ad hominum millibus iii , qui ad Segestam Tiguliorum aditus occuparent, ne qua fieret ab ea parte in dissicillimo itinere irruptio hostium repentina, per illam Ligusticiis, ris oram , quae ad Orientem est , iter facere
coepit. Erant, ut supra demonstratum est, loca
spera, saltuosa, angustisque tramitibus, altiosimoque in mare despectu horrida, quod eas ad regiones pertinerent, in quibus hostes vers bantur, Valde infesta, ac suspiciosa . Erat praγ
148쪽
ros De Beli. Italicoterea summa inopia pabuli propter ipsius agri naturam, quod angustius nostri pabulabantur, adeo ut pabulo mari supportat , o deoque, quacumque ratione poterant toler re equo cogerentur. In his angustiis agius
cum prope Segestam Tiguliorum in ardua neces sario substitisset convalle quacunque procederetur, iniqua, Iosephum intuens Auriam , qui Imperatores nostros ossicii causa prosequebatur non iis se certe locis comi nilsurum fuisse dixit nisi plane Genuensibus confideret Tum Auria, recte inquit , Imperator Genuensium te fidei commisisti, quibus jam uti sociis, atque amicis potes secretoque illum de Genuensitum cum
Borboniis facto jam pridem in Hispania foedere
monuit Tumque primum de foedere isto a-gius cognovitie dicitur. Nam ante id tempuS umore potius quodam , cui servire inperatorem non decet, percrebuerata, cum orbonii consentire Genuenses, quam pro certo Oi1et afferri Hoc quidem nuncio, auxiliique Genuensis spe confirmatus reliquum conficere iter pergebat eoque alacrior, quod multum de insequendi contentione ipsi jam hostes rem iterant, qui satis ii, henant minoribus nos subsequi ulneribus, ri tantum, dispertique in summis procul jugis apparebant, ut nostrum Oblervare iter, non demorari velle Viderentur. Atque hic non alienum videtur Genuensis
belli caulas a principio proponere, tum quod, cognitis causis, reliqua facilius intelliguntur, tum Veso, quia re ea est, adeoque celebrata sermonibus, ac literis omni uin gentium, ut scripti
149쪽
Liber Prirnuy. Io7nem paulo diligentiorem , atque in parte operis prooemium quasi quoddam postulet. Nam bellum Genuens tanti momenti suit, ut maximam non modo Italiae, sed omni etiam Europae coiissiliorun , atque rerum commutationem attulerit
tanta autem Virtute gestum ab ea Republica, quae longa deses pace Videbatur, ut vetustis Romanorum temporibu gestum Videatur; sic a nobis porro integre, sincereque narrabitur, ut non magis apud postero habiturum sit propter rerum magnitudinem admirationis, quam fidei
Belli causa inarium fuit, opportunissimum ad Ligusticum mare oppidum Carretii generis homines antiquitus habuere. Genuense porro qui ea tempestate Orientis opibus clari, ac potentes habebantur, oppidum a Carrettiis alias pratio, alias foedere, aliquando etiam jure belli receperant, receptumque iis, cum terrestre ipsi Imperium in Orientem distracti fastidirent, imper, iis certis rebus condonaVerant. Perlongo deinceps intervallo gravissimae inter Finarienses, Alphon- sum Carrettium Regulum controVersis obortae sunt cum indignarentur illi avare sibi ab Alphoni , , adeoque superbe imperitari, ut serendus non Videretur. Hic contra Finarienses insanire diceret, qui rebellione adta ab Imperio, oblequioque discederent. Finarienses Genuensium, quorum in vetustissima clientela erant, opem implorant Alphonsus Caesarem adit, eumque orat, ut pro sua, Imperiique Romani auctoritate seditionem comprimat. At illis omnibus jure inter se diu, multumque disceptantibus, subito Gabri. Cueba, qui pro Rege Hispam
150쪽
ro De Bello Italico Hispaniae Mediolanensem tunc provinciam obtinebat, coacta militum manu, Finarium armis γcupat, idque propterea iactum eis pronunciat, ne Galli Hii panorum eo tempore hostes per causam dissensionum ad oppidum obreperent Caesar Imperatoriam in eo al2statem minui praedic, bat; nec Genuenses, ad quos oppidum pertinebat, hac accepta injuria, Senatusconsultis, legationibusque ibi deerant. Sed cum Caesari neque animi, neque Virium satis eli et ad jus suum e sequendum Genuenses autem querelas tantum jactarent nihil sine armis profuturas iique essent
in talia reruin, atque temporum motu consecuti, ut inariensem ab iis intermitti curam oporteret Finarium ad Hispanos transiit, ab iisque ad Carolum Sextum marem unus virilis laxus, qui reliquus Austriacorum erat eorun, qui in Germania, eorum, qui in Hispania ducentos
ferme anno regnaVerant. Huic graVe, ac diuturnum cum Philippo orbonio bellum ruit, propterea quod Hispaniae, atque Italis Regna quae Caroli Secundi Austriaci issent, ibi Austriaco
eripi iniquum putaret . Pax ita tandem conVenit, ut Carolo Caesari Italia, nilippo Hispania obveniret Callarem interim cum maxima ex ejusmodi bello pecunia urgeret inopia Pontilex Valentinus tum mus tum illi in consiliis capiendis auctor, vocat ad te Dominicum pinulam G nuensis et publicae Legatum, cum hoc agit: Si
Caesar Genuenses pecuniam dare, quae sit quiumpenties 3. acerba ipsum praeterea molestiale se velint, pro ea pecunia, eoque beneficio