장음표시 사용
161쪽
Liber Primus . II 'quod tutum ad omnes casus consilium videatur, si ignaVia omni .cundiatione abjecta, e citetur pristina Genuensium virtus, si pecunia cogatur, scribantur milites, oppida, Finarium imprimis muniantur. Ita, si bellum placet, non poti Genuentes, ut quibus Vires adsint, ab Zmicis repudiari, non contemni ab hostibus ; sin quies, neutram in partem inclinatio probatur, fieri tum facile polle, cum virique formidolossi
aut certe non laceuiendi videamur, ut Reipublicae dignitatem, statum incolumem conserVe-muS. Otiosis Vero, atque inermibus quidnam aliud proporat, nisi aut inopem serVitutem , aut calamitosum interitum J Patres , his audiri ,
frequentes decreVerunt, ut milites quam primum cons riberentur, atque augerentur, decem ut inthominum millia rei militaris periti duces Vo- Carentur, Finarium, ceterseque in finibus Reipum
blicae arces communitiores, atque instrueliore te
ra, marique fierent item majoribus ex comitiis ferretur, qua lege sexcenties HS. Finarii d sendendi cauta corrogetur itemque legatis ei- publici scriberetur, uti Regein , Principem Veria quem quisque eorum legatus sit, conVeniant, causam Reipublici doceant , quo utique animo Rex Princeps ve in Rempublicam sit, Senatui
confestim rescribant. Interea Patribus placere Drem Austriacis, orboniisque Voluntatem ostendi, neutros eorum contra altero juVari. Haec dum a Genuensibus magna cura diligentia aguntur, Sardinis Reu, qui omnia attente peculabatur, suspicari tum primum coepit, Genuenses non patienter, neque remitte OrmM
162쪽
cto De Bello inlisocietis foederis injuriam laturos itaque ut maius aliquod iis nomen opponeret, quo a belli Pp
ratu deterrerentur, cum Rege Britannorum agit,
uti Rouelejo Britannicae lallis ad mare inferum Prarfeeio seribat aliquem ex iis, qui navibus praesunt, ad Senatum Genuenlem mittat ex eoque prope minaciter causam percunctetur armorum. RΟ-Velejus, acceptis mandatis, NaVarcum ire Genuam jubet qui statim aphracio in portum ex alto iiivectus Ducem, Senatumque adit; ' pem mirari suum vehementer dicit, hi caulae Genuensibus sit, quare cum ab omni contentione abest testati toties fuerint, e lium repente
Parent; postulare, uti sibi, quae Reipublicae o-Pes, quantus sit exercitus, accurate indicent: non debere eum pati, qui taliam ab hostibus defendendam susceperit, novus ut in Italia tuis multus excitetur. Ei orationi Dux respondit Non tumultus, neque maleficii causa exercitum Genuenses conscribere, sed ut se tantum muniant adeoque eleetus ab iis intermitti nolle, ut angantur potius, quod pro rei, temporis gravitate non satis ortaliis magnam manum cogere queant;
cum praesertim jura omnia permisceri nefario bello videant neque Italiae quietem magis ad Britannos ultra Gaditanum fretum submotos, quam
ad Genuenses pertinere, qui Rempublicam in Italia obtineant, .non postremi Italorum sint. Caeterum ab eo, quod instituerit, Rempublicam non recessuram, ut mediam se Italico bello profiteatur. Cujus rei testes ipse haberet Britanii' , quibus a principio huius belli Reipublicae pontus, littoraque omnia, omniumque ex iis reruta usus
163쪽
Liber Primus. HI usu semper, tamque liberaliter patuerint, ut satis constet majorem in eo Genuenses fidei, quam commodi rationem habuisse NaVarcus , hoc a cepto responso, discessit. Sub idem fere tempus Legatorum literae Venerant, quae adVersa omnia Genuensibus, ni st, que apud Austriacos nunciabant. Namin Regina Ungaria Vicem Reipublicae multa, atque inani miseratione cum prosequeretur, sua sibi tamen propiora pericula esse, quam aliena loquebatur: Britannis Rex speciosum Italica libertatis nomen praetendebat , cui remittere aliquid Genuenies delitis rebus non iniquum putabat Sardinia autem Rex, non eis e cur se Genuenses interpellarent,
stomachans fastidiose dicebat irent Londinum, ibique Britanniae Regi causam probarent suam Soli ex omnibus orbonii Reges animo esse in Rempublicam singulari dicebantur. Nam probe
intelligebant, plurimum ad re sua pertinere eorum hominum amicitiam, quorum effiet urbs ad exercitus in Italiam traniportandos, instruendos omnique re uVandos opportunissima, atque id Hispani praecipue sentiebant, cum reminiscerentur, quatuordecim sibi naVes onerarias tormentis .commeatibus refertas non ita pridem disperiisse, propterea quod Genuenses, in quorum
eae postum refugerant, quique ob eam rem Veluti orboniarum studiosi partium a Britannis
insimulabantur, ut omnis seu controversiae, seu calumnis causa tolleretur, illas in Corsicam seponendas censuerant, praesidiis additis, ne amoverentur, nisi bello perfecto. Itaque cum Rempublicam ad arma, suamque deducere societatem
164쪽
eta et De Bello Italico istuderent, Vormaciensis foederis iniquitatem durius etiam interpretabantur, incitabant, offerebant se, c, si sibi ipsa non desit, non se Reipublicae defuturos pollicebantur.
At Genus Patres, cognita Regum Voluntate, haerebant nihilominus in dies magis, remque multo jam mense eXtraXerant non tam graVitate negotii, quo luidem permOVebantur , quam rerum publicarum consuetudine quadam quae cunctabundae omnes Videntur , maXimeque Genuensis, in qua δ lentius omnia , diligentiusque perpenduntur,' eo sunt homines ad decernendum tardiores , quo plures ad deliberandum consentire debent Lege enim cautum apud Genuenses est, ne quid in Minori Concilio gravioribus praesertim de rebus referatur quod non Senatus antea probaverit , neu die una eademque refera ur, asque statuatur , neu denique ratum , firmumque sit , ni id , cum
CC adsimi CLX. lustragiis latis approbarint. Accedit ad haec ingenium hominum subtile
atque in testimandis rerum sementis paulo morosius, tum illa, de qua ii pra dicium est, ni Torum studiorumque arietas , ipsa denique Oratoruin altercatio, qua fiebat, ut distinerentur m Judicando Parrum animi, atque flerrent ancipitem curam cogitandi. Qui enim ociunt
summe videbantur cupere, omnem belli societ rem aspernabantur, quietem Reipublicae utilenaei te monstrabant impedito enim ubique fere commercio, dii entienissius inter se nationibus, Genuensum autem cum omnibus aeque pateant, omne omnium ad eos pecunias pervelim
165쪽
Liber Primus . I 2Ituras dicebant. At quae bello damna quas clades 8 Erarium Corsico bello exhaustum nullum esse Tributum homines horrere praeterea periculosum esse magnorum Principum inimicitiis , societatibus immiscerici semper id infirmioribus civitatibus fuisse fatale hoc Senensem, hoc Florentinam Rempublicam casu corruisi qui bus vero sociis sidendum Genuensibus esse Gallisne qui amicos, ac necessarios suos in medio rerum impetu, proximo hoc talico bello des
ruerint, cum prospera omnia cederent, adeo ut,
aut sibi cupidius consuluisie, aut invidisi illis Italiae possessionem videantur an Hispanis an Neapolitanisse quorum utrique per se minus valent, fortunam potius, mallos , quam fidem sequentur sperare his copiiS, atque a xiliis Germanicarum legionum robur, Britannici auri vim Sardiniensis consilii solertiam pos se Vincere, audacis ei; e nimiumque confidentis; praesertim cum auXilia procul absint , hostes autem in finibus haereant mari , terraque ipsam utacare Urbem statim possint . Non e te inarium tanti esse, ut fortunae omnium Una cum patria libertate in apertum discrimen projiciantur caruisse eo oppido per multo amnos Rempublicam; num aut diVitem in US aut potentem fuisse fecisse majores hac ipsa in re sapienter, qui inarii potius acturam, quam totius Reipublicae naufragium facere decreverint non est adeo graViter inimicis irascendum, ne, cum illis nocere in animo sit , sibi noceatur: postremo fatis compertum videri Vormacienti findere non esse contentos Austriacos ipsos ac
166쪽
ret De Bello Italicocidere profecto posse multis de causis, Vel mulatae ad tempus amicitiae, Vel majoris commodi, Vel calamitatis repentinae alicujus etiam comm nium temporum 8 sortunae motus, ut inarium nullo periculo, viribus integris, insperato retineatur. sic cum avid arriperent, ii, qui parum, qui nimium timebant, cum approbarent dirites, non reprehenderent prudentes, quibus ferociora omnia iis pecta sunt,
cum contra etiam permulta Occurrerent, quare
turpis quies, aut periculola videretur deliberandi taedium quoddam in Patrum animos irrepserat, ut spe, metuque suspensi bellum pariter, pacemque altidirent. Ibi tum aliquis, qui magnae habebatur authoritatis .eloquentiae: Patre conscriptos primum orat, atque obtestatur,
ut moram omnem abjiciant Reipublicae perniciosam, quae Ventum belli expectando praedaelset sine gratia futura victoris; non se deinde pacis commoda, non belli casus ignorare dicit, eaque esse aetate, iique fortunis, ut conquiescere res, quam perturbari malit debere tamense Patriae magis laborantis athe tu, quam harum
omnium rerum cura commoVeri tum acerbit
tem atque odium Bruannorum queritur, qui cum eo portu commeatu Genuenses semper juverint, tam inimico in Re inpublicam animo sint, fuerintque jam tum, cum latronem Theodorum regiis devectum navibus, publicis Car- tereti literis commendatum in Corsicam lum- miserint iniquitatem ultriacorum docet, quos suum nomen, suasque vires ad perniciem ominum optime de se meritorum contra fidem conm
167쪽
Liber Primus. 2Smodare non pudeat Sardiniae Regis fraudem in surripiendis quinque superiore Italico bello oppidis praedicat injuriam .cupiditatem in occupando inario ultimum ex ea re, praesentemque Reipublicae casum impendere, commemorat. Si enim , inquit, Sardiniae Rex fines nostros, quos Placentia, Bobioque urbibus ex foedere acquisitis de-Vinetos, atque obVallatos jam tenet, acerbis1imi po toriis infestos terra habere, ut nihil invehere, nihil exportare liceat si in inariensi littore portum extruere, quem dimensum jam antimo atque X- aedificatu in habere dicunt, amplum, Optimum, atque huic nostro non tutissimo opponere O, perit: quid vos dinuae futurum putatis Finibus tam angustis regionibus tam asperis depe ditis vectigalibus, omni terrestrium, ac maritimarum rerum usu sublato an non foedissima
quaeque, Finario amissis, metuenda sunt aut finitimum hostem facili praeda pacatiorem aut denique patientia aliquid profici pol se speramus pCaruimus eo certe oppido per multos annos, sed ita, ut eam acturam nunquam sequi animis tulerimus. Quod si vis, si tempus dissimulandii
bis necessitatem aliquando imposuit etiam ne eripi nunc inarium, atque abstrahi e sinu Reipublicae otiosi patiemur cum nostrum, quo erat Vetustissimo jure praesenti pecunia emerimus, tantique emerimus, quanti Venditor Voluit, egens, sumptuosus atqui Finarium jam Principes habuerunt, aut ita humiles, ut a nobis negligerentur, aut ita magni, ut ipsi oppidum negligerent Regi vero Sardinis tam florenti, tam cupido, cui ad suam cupiditatem parum sempera
168쪽
1rs De Bello Italico per ad nostram perniciem nimium jam potentiae est, Finarium concedere, quid aliud est, quam arma ad Reipublicae internecionem largiri quo
ille inario, tanquam aggere utatur ad Imperio nos maritimo usuque exturbandos, totosque adeo EVertendosci patiencia autem, qua ad omnes jam
calamitates atque indignitates obduruimus, quid tander proficimus nisi ut leviora perpessis graviora imponantur λ Et hercule ibi et is facile accipere injurias, qui segniter fert Pudet dicere, P. G, eo abjectionis atque humilitatis devenimuS, ut in nos, qui armatis quondam Regibus restitimus, palam, atque impune, pauci mont, ni homines, nescio quis Theodorus nequissimus insultare non dubitent. Nunquam ne ad recuperandam dignitatem ingenuo dolore excitabi-rnur cum potissimum dignitas una cum salute
Reipublicse conjuneta sit quid ergo consilii est λeadem nos re ulcisci, qua sumus lacessiti vim repellere vi conspirationi Austriacorum, orboniorum opponere societatem. Nam mediis nobis ac quiescentibus postulare, ut ex aliorum diisensione augeantur pes nostrae ridiculum est. Quid enim o Britannos, qui hoc Vix portu abstinuerunt, mercatoriis in mari navibus faeturos
putatis cui ex Hispaniis, atque Galliis, quibus in provinciis cives nostri magna, ampla negotia habent, onusta mercibus redierint eas tanquam hostile, aut hostilia portantes illi certe excutient, diripietit nos autem infestiore pene pace, quam bello utemur. Quod si bellum tantopere sormidatis , quo bello commercium L, befactari dicitis , cur non quietem perhorresciuia
169쪽
Liber Primus aTtis, turillud ommno delet At etiam ortunam,
ut expectemus, suadent quo majorem, credo, opprimendi potestatem habeat e namque imparatoS, atque inertes Versari maxime dicitur. Quae porro prudentia est fortunae credere, cum uti consilio o sis aut caria malle expectatione pendere, quam explorata ratione subsidium comparare salutis At aerarium exhaustum est, tributi nomen graVe Cupio Videre, qui pecuniam ad conterVandam Rempublicam conferre dubitet cum eam ipsam pecuniam, nisi alia Republica, retin re non possit. Praeterea locietas orboniorum cum ad multa alia, tum ad illud opportuna est, quod eorum pecunia exercitum alere possumus, quem conscripsimus. At caVere ab mucis ipsis debemus, ne deleramur. Nulla, P. C., firmior amicitia est, quam quae magno amicis
usui esse potest. Id si Senenses, si Florentini vidi
sent, nunquam freti amicitiis nulla utilitate quaesitis , Valentissimorum inimicitias soli suscepis sent, nunquam fortassis concidiisent . Nam quid huic nostrae simile amicitiae est Nonne Gallorum vel maxime interest habere in Italia apud nos aditum J praesertim si Rex Sardinis munitissimi arte, naturaque locis confisus prohibeat 3 non Hispanis sexennium jam fere inter Allobroges agantibus nostra nos societate taliam reseramus Non a Neapolitanis Austriacarum metum, atque impetum Vertimus Cur hos tam temere quisquam, magno cum suarum rerum
detrimento a fide discessuros judicet nam de coplis, atque opibus eorum nemini omnium re
ctius credideris, quam Austriacis ipsis, qui in
170쪽
123 De Bello Italicopam jam audito orboniorum adventu 3 pr
sdiorum, latebra circumspicere Videntur. An Vero in Italia pulsu fugere io ovicesum non audistis Ardere Prusiaco illo Germaniam eX- pugnari Belgiu , recineri domesticis diisensionibus Britanniae Regem fureres Scotos timere
Batavos Ipi e autem Sardiniae Rex, quem M ime graVem, atque assiduum hostem habemus, non suis certe viribus, quae mediocre sunt, non
pecunia, qua eget, sed auxiliis sociorum , cnostro imprimis ocio invalescit. Nunci, si a sociis, quibus suspectus est, quibusque confidere multum non potest, deseratur; si noliris nos periculis non indormire sentiat, inVasurum ne aliena, an suis di visurum iis et existimatis cum
praesertim recordetur, se puerum profugum, ratque ejecium in iis sedibus quaesiisse perfugium, quibus nunc mortiferum inferre tellum meditatur. Adversus hostes tam infirmos, sociis tam valentibus, eademque nobiscum causa conjunctis, dubitamus, P. C., dijuditata jam sere belli fortuna, progredi, quo incerta etiam Vlastoria, descendere oporteret quid tu igitur hostes contemniS, a quibu8 tanta. Reipuolicae perniciem comparari dicis Ego ero, P. C., neque ita contemnendo puto, ut negligantur, neque ita metuendos, ut desperemus eoque validiora adni benda eii remedia censeo, quo Vehementius ingruit malum nil si quis est qui perire turpiter, quam clervari fortiter malit. Illud vos ad extro mom pro meo thim in in patrian amore, proque tanti di lcriminis in fine unone , ut