장음표시 사용
191쪽
Praefatio. 1 9τur. Verum, quod 'uos alit artes, muffsque ad ea potismum persequenda incenduntur, quisbus ad opes, atque ad honores praemia uni con-Jtuta, eruditorum idcirco hominum sudiis accedat necesses si Principum liberalitas, atque
optimus tu praeclaros auctores animus. Uniscum hi, ver que regium, corum, quibus Imperes, utilitati fortatre Nequo maior ad populos, quam ex rectes consecripta historia perminat utilitas suae quidem historia dat principibus regnandi, dat populis praec pia parendi, propostisque Sirtutum exemplis, o praesentes, oe possieros long omnes excitat ad veranλ gloriam, quae magnorum es in genus hominum perbas ata fama meritorum. An, cum sordido, atques humili cuique e plebs opes pater Principum obeant , quod nouram ipsorum, quam communes omnium snt; is erunt occlusae, quorum literis, atque praeceptis beatae su=a ciet itates, ipse clari Principes, ac potentes habentur Si leviores arti ces, quod corporis mulacra ignotis nota facia=it, IouCulgaribus dignos praemiis summi ego ducunt quan benigne inUitare , quam hoGere li- bEraliter decet eos, qui virtutem illustriumvirorum scriptis exprimunt suis, o perutilis exempli imitatio seris ut prodatur , divino efficiunt ingenio P
movero debet, Clarissimi ORBONII κ1NCIPES, quorum tam multae sunt in talia prae- fcrtim gestae res amplae, atquc ma uisCa', ut earum pati intercidere , mem iam grabo t
192쪽
Vobis , Italiae ero dignitati iniquum, viri Dipsi prope iniuriosum futurum. Quis CAROLINeapolis, ac Siciliae Re is fortitudinem suis consitum Uuis tuum, HILIPPE Dux nivero, ecundisque temporibus eundem semper
Imum non maxime Celes brandum, ac scripti
ne digni simum iudicet me quidem de Italico bello scribentem, quod bellum atrox, periculosum propter e totum, atque abs o fers totum gestim est, inaudita Sirius rapiebat in admirationem fui. Videbam enim habuisse Tepueritiae tempuS extrdimum principium uxim0rum impcriorum, neque, cum a1sdue interit Ia a coeli S c arere, Clim frigorct, cum cal9ν saepe nimio vexabare, ullis iquam us p riculis deterritum, fractum incommodis eundemque Te, qui toties Uium impexus pene puer fregeras, gloriamque viceras omnium I pcratorum , nunquam tu victoria superbum Ἀριbello crudelem fuisse intelligebam. Quae tisamero in pace moderatio Nam, cum fessis, atque exhausis diutino bello proυinciis, ictores communi saluti consulere vellent, victi fur enecessario facilum est, ut ea ibi Italii pars obveniret, iis propter angustos fortasse nes
gessis par essest neque in hac aut temporum, aut fortuna iniuria qui quamn TU arcnt HI, IKmcntantemqDe vidit. Atque illam tamen II iliae Sioncm nud Te vel ideo iudi amexistimiiGeris, quod LusAM Matrem Tuam
193쪽
Praefatio. Is Isi de FARNEsII consilio, manuque praestantibus veteribus iusprotainciae dominis, nihil de urbium pulcritudinc, Arorum uberrate, civium ingenio, quam ad tonas artes propcnsi, suam exteris o pitales sint, nihil, inquam, attinet dicere. Una enim illa nobi urare coeteras eius
regionii laudes, Tibique, PHILIPPE Dux,
non ingratum serru laborum, ac periculorum
fructum videtur. Sed hos ipsos labores, hie pericula, virtutes illas gravi, o copiosa aliqua
fissoria non enarrare indiguum sane est, atque ab Italicorum ingeniorum praestantia alienum; cum praesertim tanti Principis adGentu Italiam ipsam otio, ut vera fateamus, an Affurem tur pissimo, atque in moros abeuntem barbarorum pessit, commotam iam CAROL Fratris Tui Regno
inpientissimo, oeinziecto etiam Genurn sium x m-plo, revocari aliquando posse ad optima. illas artes domi, foris Vlio recolendas, quarum studio eluxit illa suondam, eluti ibinum iliquod lumen. Equidem, PHILIPPE DUX, quanquam neque usu fatis, s ingenio parum o sim, H0lui tamen in tam abundanti rerum ab T A
sarum materia ipse mihi deesse. Itaque mcundum hunc Comm ntariorum meorum des bello Italico librum conscribere, ibique consci Dptum rure, si merito dicares non dubitaetri ' no-que putavi, ut fpudiaturum Te, qui res adscribendum maximas adhibuisses, criptoris patrocinium I aut, cum alii sive cessarent, sive scribere non auderent, Edulitatem nostraminutilum cuiquam, vel invidiosain foro.
195쪽
Gagiique aucto exercitu auxiliaribus Genuensium copiis, Austriaci, qui ad equitum, peditumque millia erant XV. In gnum in timorem perVeniunt, ne, congredi tam impari numero si cogantur, desperatis rebus, taliam dimittere omnem neces1 habeant. Re autem Sardiniae, cujus maxime res agebatur, animo Valde laborabat, ut ab imminenti sese periculo eri peret. Illi erat certissimum omnia prius expe
196쪽
134 De Bello Italicoriri, quam Philippum Hispani Regis F. Neapolitani Fr habere magnum in Italia imperii semulum, finitimum. Itaque sectos suos de auxiliis Germanos, de pecunia Britannos adhortari per literas, nunciosque non desistit quorum a teri orusco, alteri domestico bello Quod Carolus Odoardus tuartius Roma improVise proferius, tuartianis in minori Britannia partibus excitatis, incredibili animi magnitudine gerebat implicati quod issent, non multum adjuvabant. At ille acris animi, Ignique Vir delectum nihilominus habere perleverat inclinatione
temporum, ac fortunae non deterrituS: pecuniag
cogit oppida firmat quas habet numero millium vix duodeviginti copias contraliis. Locum castris deligit, ut diximus, natura loci manuque munithsimum. Munitissimis item Alexandriae, ac Dertonae arces progredientibu Opponere orboniis constituit. Scribit S item burgio, quoniam, disjecta manu, pares eii nequeant, ad se ut quam primum veniat contractis copiis, Occupatisque regionibus, e quibu repugnare pos sint, orboniorum tardari impetum S temporis expectari opportunitatem tolle. Sculem burgius erat eo tempore ad Ripaliam,.qui jam ante sibi timens, adjungi Regi Sardiniae vehementer cuperet, mulio celerius, his literis acceptis, ad uni properaVit, , conjun- non longe ab eo loco, ubi Tanare infuit, ad Augustam alienorum
consedit Laevum ipse, Rex antinia dextrum
castrorum latus obtinebat quonim erat ejus modi situs, ut posita locis fruestio in itinis omni
197쪽
Liber Secundus. 1ssum rerum abundaret copia, fluminibus munirentur iisdem, quibus continebantur. Quocumque autem Borboni irruerent, sive Alexandriam, sive Dertonam, quae non multum a castri aberant, oppugnare Vellent, facile erat Regi, cu- lamburgioque ex tam propinquis castris in utramque partem subsidio accurrere, atque oppugnationem repenzino, si opus esset, incursu istu bare cilli pontes in Tanaro, Padoque effecerant duos. Hos magnis operibus, ac praesidiis firmaverant. Ex his levis armaturae pedites, equites que emittebant, qui latiu Vagarentur, Via Obsiderent, commeatus nostros, pabulatores interciperent. His rebus transalpina auxilia expectare, c bellum in hyemem ducere cogitabant;
quo tempore plures posse rem casus recipere sperabant.
Gagius, communito Gavio, quo in oppido omnem belli, ut antea dictum est, apparaturn, aegrosque deponeret, ejusque oppidi arce Praefecto Laurentio Imperiali tradita, qui eam cum Varennensi de exercitu Genuensi cohorte, Carossum item tueretur, discedendum inde, ulteriusque sibi progrediendum existimavit. Itaque
rei frumentaris provideri, veEluras civitatibus describi, castrenses atque obsidionales machinas supportari mandat Militum contentiones, quae in exercitu e tot nationibus, generibusque hominum variis confato interdum suboriebantur, severiori coercet edicto, ut nequi sese Veter,nus tyroni, Hispanus Genuensi, Neapolitanove
intolerantvis miles praes erret. Hortatur, ut depositis inanibus a mulationum studiis, una Omnes
198쪽
1ue De Bello Italicornente bello serviant; neque se in milite Verbo
rum arrogantiam, sed virtutis laudare praestantiam dicit. Vie villieum legatum commeatuum explicandorum causa jam ante Novas missum re cat, eundem, aliquot NoVi praesidio collo tibias relictis, cum parte, quam habet, pG-TUm, X plorare iter, primoque agmini praeesse jubet. Ipse cum reliquo exercitu subsequitur secundum Lemurem amnem iter facienS, Capriatam eodem die venit. Quo cum venisset, castra in satis ampla planici facit, quae us Uead redosam Alexandrini agri vicum porrigebat tur. Ea Venit in castra Ligustica Genuensis Xercitus legio . Hujus legionis Centuriones, qui
Protribunorum mil. loco mererent , ciVe erant ex nobilitate parato omnes animo ad quodcumque pro Rei p. dignitate periculum subeundum. Ibi vero agitis cognoscit, ab Rege Sardiniae in
una castra receptum cutem burgium. Cui quidem si nihil esset spatii datum ad sese cum Rege conjungendum, , Capriata posthabita, si statim ab Gavio nihil moratus ad Iulianum pagum redia agitis contenditiet , existimabant plerique futurum fortaste, ut serme in ipso et tum initio finiretur. Nam cutem burgiuS, pta occupatis ab agio iis, neque facilem ad Regem accessum, neque tutum habebat receptum,t cogebatur, ut numero, animoque inserior multo nostris, alienissimo tempore, tringe ab Regi siae abductus dimicare, aut Iriani, Tici s receptum parare fugae in imminentibus
199쪽
Liber Secundus. 37rante Philippo, magna ipsi militum, atque omnium sertasse rerum adiura facienda erat. Simili ratione Rex Sardinis cum auxilio Sculemburgii nudatus, neque per se impari numero Philippo Gallisque irruentibus obViam ire, neque luisse castris tenere, ne a multitudine nostrorum intercluderetur, posset, coaetus esset , aut tenui sim victoriae spe de imperio ac salute unop lio decertare, aut insigni cum detrimento Alexandrinum 3 Dertonensem agros dimittere, Sc Augustam usque Taurinorum profugere quod utrumque certissimam perniciem afferebat ei, qui
neque innum, neque amplum haberet exercitum, eoque Xercitu fortuna omnes contineri
suas videret. Ita culemburgio mora Gagii, Regi Sardiniae cutem burgii celeritas salutem attulit. Interim ex omni sere ea regione, quae cis Tanarum est, Bormiamque amnem attingit, legati ad Philippum veniunt, suorum qui excellens studium profiteantur , polliceanturque Omnia facturos quaecumque imperaVerit. Imperat jumenta. Illi undique conquisita adducunt in castra. u e res maxime fuit opportuna. Nam
hestilentia late serpens in Subalpinis, per Cisalpinam vulgata Galliam, boVes fere omnes morbo tentaVerat, atque absumpserat, adeo ut necetiariis ab rebus, raris subvectionibus, laboraretur. Eadem item de causa, ne carne milites Vescerentur pestilenti, edici placuit, ut me catori, calonive ejusmodi pecus sine certa cautione Vendere in castris ne liceret, capitis Gena iis,
200쪽
is De Bello Desibosperis elatus rebus, 3 secvadi lima populorum Voluntate, paulo longius procedit; castraque metari ad locum lubet, qui Sersellus appellatur, ab Alexandria longe millia palsuum Vii. Gagius quoque iii omnino dies ad Capria tam commoratus, Boscum proficiscitur, Alexandrini item agri vicum non ignobilem; c quam proxime potest, Philippi castris castra ponit Castrorum propinquitate invitati, dignitate hominis admoniti Dux Mutinensitum, agi usque, Brignotius-Salius Philippum coweniunt, eique de suo in Cisalpinam Galliam adventu gratulantur Philippus item agiani exercitus Vilendi causa, prosequentibus compluribus legatis, duci-hulque, quo in numero erat Mali bolus Gallicae militiae Magister, c Gallorum in lilia imperator, nostra Venit in castra Produsta cercitu per omnes adequitat ordineS. Genuensitum copiarum robur, atque ordinem maxime admiratur
Brignotium-Salium sunmum earum Praefectum , qui aderat, intuens est Vero, inquit, Brignoti, caula, cur meo nomine Rei p. gratias per literas agas singularibus Verbis, quod orbonia partes praeclaro sane,' firmo exercitu, u-
verit Philippi aspectu fit maximi inter milites
gratulatio, omniumque animi ad laetitiam, ardore inque pugnandi excitantur. Spei augetur Victoriae itaque concilium sitim duocatur. Quo in concilio cun deliberaretur, Alexandriam oppugnari placeret, an Dertonam, res in dat vertiam deducitur.
G gius oppugnandam Alexandriam censeobat, neque tantum in Uertona capta praeli lii