Historiarum libri Titus Livius ex recens. Heinsiana [volume 3]

501쪽

XLI. tens, ne diutius simultatum, quae cum patre suo fuissent, memini lent nec enim tam atroces futile eas, ut non cum ipso potuerint ac debit rint finiri. Secum quidem omnia illis integraeite ad instituendam ideliter amicitiam. Cum Aethaeorum maxime gente reconciliand. grati. viam quaerebat. II ea una e omni Gra: clagens, de Atheniensium civitas , eo processerat irarum , ut linibus interdiceret Macedonibus. Itaque servitiis ex Achaia fugientibus rec

piaculum Macedonia erat liuia quum finibus ibi suis interdixissent, intrare regni termino; ipsi non audebant. Id quum perseus animadvertis set, comprehensis omnibus iteras ad Achaeos misit, quibus se servos eorum, qui ad se transfugerant, benigne remittere, illis scripsitta ceterum, ne similis is servorum postea eret, O-ghandum S illis isse. Recitatis his literis per Xenarchumpta tot em, qui privatae gratiae adi- im apud rege quaeiebat; oplarii' moderat ud e benigne scriptas este censentibus literas, atq; his maxime, qui r e ter spem recepturi ellentam illam acipia Callicrates ex iis qui in eo verti

salute gentis crederent, si cum Ronianis inviolatum foedus servaret tir, Parva, inquit, a t me di=cris res Achai quibusdam idetur a i. Ego m :-Xrme graυ imam omnium , non agit tantum arbitror, se i 7 sodammodo actam e . a Giu regibus M.t cedou m, et cedinibu er se ipsis . nib: 3 in te; dixismus mane ea id decretum ol simus,scilices ne legatos,ue nuncios a mitteremus regum,per quor alit uorum e nobis animi solicitarentur ii concio- nautem syso lammodo absutem audimus regem es Diis i acet, orationem elim probamus. 9 pG:m

502쪽

'o T. et pernentur se refugiant, nos caci specie parvis neficii, inescamur: ct servulorum minimis recti recipiendorum spe, nostram ipsorum libertate subrui

ct tentari patimur. A uis enim non videt, iam regia societatis quaeri, qua Romanorum foedus, quo nostra omnia cotinentur,violeturimi hoc dubium

alicui est, bellandum Romanis cum Perse esse , quod iυ Philippo exspectatum , morte eju in te pellatum ess, id potes mortem Philippifuturu . Duos, ut scitu,habuit sitio Philippum, Demetrium ier-

ea. Genere materno, virtute, ingenio,1 tvore Macedonum ongepraestitit Demetrius. Sed quia in Eomanos odii regnum posueratpraemium, Demetriunis Io alio crimine , quam Romana amicitia initae

cccidit Persea, quem populus Romanus priuου poenquam regni haredem futurum sciebat, regem fecit Ita g. quid hic posse mortem patris egit aliud, qua bellum paravit Ba farna primum ad terrore omnium Dardaniam immisi qui sedem eam tenuissent , graviores eos accol Gracia habui set quam Asa Gallos habeati a spe depulsum , non ta=ne belli consilia mist imo,s vera volum dicere jam inchoavit bellum. Dolopiam armis subegit, ne provinciis de controvers addisceptationem populi Romani revocantem audivit inde transgress Oetam, ut repente in medio umbilico Graecia cospiceretur, Delphos ascendit. Haec usurpatio itineris insoliti quo obu spectare videtur 'The saliam deinde peragravit quod sine ullius eorum quos oderat

proxia, hoc magis tentationem metuo. Inde itera ad pro cum muner specie misit ei cogitare jubet, quomodo in reliquum hoc munere non egeamus hoc eΗ, ut decretum quo arcentur Peloponneso Mace Mesa ollamus rursus legatos regios, ct hori itia cum

503쪽

tumst ora icientem in Peloponnesum videamus. Immisceamur Macedonibus armantibus se adversus Romanos. Ego nihil novi censeo decernendum, servandaque omnia integra, donee ad certum diriagatur, vanusine hic timor nosseran verus fueriti Sipa inviolata inter Macedonas Romanosque manebit , nobis suoque amicitia se commercium si nunc de eo cogitare periculosum immaturum videtur. Post hunc Arco frater Xenarchi praetoris ita distemii Susicilem orationem Callicrates, ct mihi ct omnibus, qui ab eo disiBitimus feeit agendo enim Romanae societatis au sam ipse, tentarique In nari dicendo, quam nemo nequarentat neque oppugnat effecit ut qui ab se di sentiret, adversus Romanos dicere videretur. Ac primum omnium tamquam non hic nobiscum fui set, sed aut ex curia populi Romani veniret, aut regum arcanu interesset omnia scit, nunciat qua occultefacta sunt. ιυinat etiam qua futura su

rant Phili mi vixisse . quid ita Perseus regni

haeres, , quid parent Macedones , sui cogitent Eomani. Os autem, qui nec ob quam caussam, nec quemadmodum perierat Demetrius , scimus

nec quid Philippus ivixi set facturus Deri ad

hac quae palam geruntur , consita nostra accom--odare oportet. Ac scimus Persea regno accepto ad legatos Romanos venisse, ac regem Persea a populo Eoman appellatum audimus, legatos Roma nos veni se ac regem , ct eos benigne exceptos. Hac

omnia pacis equidem signa tis udico, non belli nec Romanos offendi sises ut bellum gerentes eos cuti

sumus, nunc reo 'κ pacci auctores sequamur cis rquid nos inexpiabile omnium soli besium adversus regnum Macedonum geramus . non video. Opportuni

504쪽

IV, T. Lium. 11 uni pro ino a te ipsa Macedonia sumus e an in- , mi Fimi omnium, tam quam quos nuper subjecit, D iapo p im contra ea vel viribus nostri , Deumbent nitare, vel relion: intervallo tuti. Sed fremur xque subrecti ac Thessalii totique nihilo plus deiriueforitati que habemus adversus Romanos qui semper socii atque amicis, imus quam e toti, qui paulo ante hostes fuerunt. uod e tolu, quod T Salu suod Epirotis, omni denique Gracia, cum Maccdombus juris eas, idem nobis sit cur exe-erabilis inia nobis solis elut de ero juris humani Fecerit aliquid Philippus , cu adversus tam armatum O bellum gerentem hoc decerneremus e Mid Perseus novus rem omnis iniuria insons, sua benescio paternas multates obliterans meruit cicar soli ommum bos se ei sumus' uamquam ud dicere poteram anta priori. Macedonia regum me- vita errano uiri utPhilippi unius injurias, qua frie fuerant oblivisceremur , ut id, pos mortem. quum omana Cenchrusa et, consul cum exercitu Elatirae se , triduum in concilio fui s

consultantes ulrta Romanos an Philippum sequeremur. Non m hil metus praesens ab Romanis sententi Mn fra inclinarit fuit certe tamen aliquid , quod ramis a deliberaui me faccreto id quod erat Uetina conIuneii cu Macedonibus, vetera magnaru nos regum merita. Valeant tar unc eadem illa, , t r.ecipue amici,sed ne praecipue inimicismus. Ne id quod itura allicrates ima Derimus remo Ποπα societatu aut novi foederas quo nos temere illi gemus, conscribendi est auctor sed commercium an ium juris praebendi repetendi is, ne interdictione naum nostrorum nos quo ch regno arceamus m

magnam

505쪽

niuntur, intermista tum auum idem uti e Orationa, qui literis regis adsenti erant, a sentirentur; Indignatione principum, quod quam

rem ne gatione quidem is an iudicassit

Ierieus, literis paucorum versuum imperaret,

decretum distertur. Legati deinde postea missi ab rege, quum Megalopoli concilium it et: Ἀ-taque opera ei ab iis qui olfensionem apud Romanos timebant, ne admitterentur. Per harci tempora Itolorum in semetipsos versus furor, mutuis cardibus ad internecionem adta uritavi de Oatur gentem. Fes4 deinde&Romam tra-Que pars miserunt legatos. inter se ipsi de reconcilianda concordia agebant quae novo , o nox di custa res, veteres etiam iras excitavit. Exuuous Hypateis, qui factionis Proxeni erant, tuum reduus in patriam pronai: ius esset, fidesque data per principem civitatis Eupolemum, octoginta illustres homines quibua redeuntibus ter ceteram multitudinem LupClamus Obvius exierat, quum salutatione benigne excepti event, dextra que data', in redientes portam, dem datam Deosque telies nequiquam invocantes, inter se, ni sunt. Inde gravius de in- egro belvim exarsit. C. Vallarius Laevinus, cAppius Claudius Pulcher, cae v mmius, M. Popii iii, L. Canuleius mimi ab senatu Veis nerant. Apud eos quum Delphis utrius . partis

legati magno certamine agerent , Proxen. sma inae, municausta, tum eloquentia,prestare

506쪽

ψ' T. Livovisus est, qui paucos post dies ab Orthobula

uxore veneno est sublatus . damnataque eo crimine, in exilium abiit. Idem furor dc Cretenses lacerabat adventu deinde C Minuci legati, qui cum decem navibus misitis ad sedanda eorum certamina erat in spem pacis venerant. ceterum induciaeac antea sex mensium uertit:

inde multo gravius bellum exarsit Lycii quo-oue per idem tempus abRhodiis bello vexabantur. Sed externorum inter se bella, quo quaeque modo gesta sunt, persequi non operae est satis superque oneris sustinenti res an opulo Romano gestas scribere Celtiberi in Hispania, qui bello domiti se Ti. Graccho dediderant, pacati

manserant, M. Titinio praetore obtinente pro vinciam, rebellarunt sub adventum Ap. Claudii: orsiique bellum sunt ab repentina oppugnatione castrorum Romanorum. Prima lux ferme erat, quum vigiles in vallo quique in portarum stationibus erant, quum vidissent procul venientem hostem i ad arma conclamaverunt.

Ap. Claudius signo propositio pugnae, ac paucis ad la ortatus milites, tribus simul portis eduxit. Obsistentibus ad exitum Celtiberis, primo par utrimque proelium fuit; quia propter angustias

non omnes in faucibus pugnare poterant Romani urgentes deinde alii alios secuti evaserunt extra vallum, ut pandere aciem, d exae quari cornibus hostibus, quibus circumibat itir, possent ita repente eruperunt, ut sustinere impetum eorum Celtiberi nequirent Ante horam secundam pulsi sunt ad quindecim millia caesa ahit capta signa adempta duo triginta Castra etiam eo die expugnata debellatum que nam qui superfuere proelio, in oppida sua

507쪽

dilapsi sunt quieti deinde parueruli Censores eo anno creati Fulvius Flaccus, A. Postumius Albinus, legerunt senatum princeps lectus M. Amilius Lepidus pontifex maxi-

Inus. De senatu novem ejecerunt. insignes notae

fuerunt M. Cornelii Maluginensis, qui biennio ante pra: tor in Hispania fuerat: T. Cornelii Scipionis praetoris, cujus tum inter cives cperegrinos iurisdictio erat: in Fulvii, qui frater germanus, S , ut Valerius Antias tradit, consors etiam, censoris erat. Consules votis etiam in Capitolio nuncupatis in provincias profecti sunt. Ex iis M. finitio senatus negotium dedit, ut Patavinorum in Venetia seditionem Comprimeret, quos certamine factionum

ad intellinum bellum exarsisseri ipsorum legati attulerant. Legati, qui in Ptoliam ad similes motus comprimendos ierant, renunciarunt, coerceri rabiem gentis non poste Patavinis saluti fuit ad Uentus consulis neque aliud quod ageret in provincia quum habui flet, Romam rediit. Censores vias sternendas silice in urbe, glarea exta urbem substernendas, marginandasque primi omnium locaverunt, pontesque multis locis faciendos 5 scenam aedilibus priae toribusque praebendam vi carceres in circo, ova adnotas curriculis numerandas, d dam, de metas trans caveas ferraspe intromitterentur ' feriis in monte Albano consulibus d clivum Capitolinum silice sternendum curaverunt, porticum ab aede Saturni in Capitolium ad senaculum, ac super id curiam. extra portam Trigeminam emporium lapide straverunt, stipitibusque sepserunt di porticum Antiliam reficiendam cura

Iunci

508쪽

T. et runt gradibusque ascensum ab Tiberi in emporium fecerunt. δ extra eadem portam in Aventinam porticum ilice straverunt, eo publico ab arde Ueneri fecerunt Iidem Calati e Oximi muros faciendos locaverunt venditisque ibi publicis locis, pecuniam qua redacta erat, tabernis utrique foro circumdandis consumpserunt. desalter ex iis Fulvius Flaccus nam

Postumius nihil nisi senatus Romani populive julsi se locaturum ipsorum pecunia dicebat Iovis aedem Pisauri de Fundis,m Pollentiae, etiam aquam adducendam , 5 Pisauri viani

silice sternendam, de Sinuellam a ga aviariae. In his&cloacam circumducendam c forun porticibus tabernisque claudendum, 'ano tres faciendos. Haec ab uno censore opera locata, cum magna gratia colonorum Moribu

quoq; regendis diligens es te vera censura uita multis equi adempti. Exitu prope anni diem unum supplicatio fuit, ob res prospere gestas in II ispania ductu aus eicioque Ap. Claudii proconsulis domajoribus hostiis viginti sacrificatum: alterum diem supplicatio ad Cereris Liberi Liberaeque fuit, quod ex Sabinis terrae

motus ingens cum inutiis aedificiorum ruinis nunciatus erat. Quum Ap. Claudius ex Hispania Romam rediit et, decrevit senatus, ut ovans urbem iniret. Iam consularia comitia appete bant, quibus magna contentione habitis propter multitudinem petentium creati, L. POltumius Albinus. M. Popillius Laenas Praetores inde facti, Numerius Fabius Buteo M. Matienus, C. Cicereius, M. Furius Craisipes iter uin, A. Attilius Serranus iterum, C. Cluvius Saxula

iterum. Comitiis perfectis Ap. Claudius Cento

509쪽

L a I. 97 ex Celtiberis ovans Quum in urbem iniret, decem millia pondo argenti, qui nitue millia auri in aerarium tulit. Flamen dialis inauguratus It C. Cornelius. Eodem anno tabula in Melicis matris Matutae cum indice hoc polita est Ti. Sempronii Gracchi consul imperio u picioque t fgio exercitu ruepopuli Romani Sardimam sube it. in .r provincia hos tum casa aut a pra upra octo- ginta millia Nepublica imege ta atque ia ratis vectigalibus restitutis exercitum salvum 'ue incolumem plenis imum praeda domum reportavit iterum triumphans in urbem Nonnam rediit C us rei ergo hanc tabulam donum et idedit Sardiniae insula forma erat, atque in ea simulacra pugnarum picta. Munera gladiat O-rum eo anno aliquot parva alia data unum ante cetera insigne fiat T. Flaminini, quod mortis cauila patris sui, cum vi lceratione, epu

loque,&ludis scenicis quatriduum dedit magna

tamen muneris ea summa fuit, ut per triduunt quatuore septuaginta homines pugnarint.

I I XLII. Fulvius Flaccus ens templum L non Lacinia tegulis marmoreis poliavit, ut adem quam dedicaverat, tegeret tegula ex euiuus con ullo repstriatae Eumenes rex in senatu de P rseo Macedonia rege, que Ius erile cuius iniuria a populum Romanum referuntur ob quas bello ei indicto. P. Licinetus Cra pus Con ut, cui Macedonia decreta erat, in Macedoniam transiit, eυibu oua

expeditionibus uentribus proelio in Thusa 'Perses

510쪽

te scia ct reges rogandos, an iis de permanerent. dubitantibus Rhodiu lustrum a censoribus conditum e t. Censa sunt civium capita cc Lui miia lia CCXXX i. Res praeterea adversus Corsos etiagure prospere genia continet. Pos Tu Mius Albinus, M. Popillius Laenas, quum omnium primum de provinciis exercitibusq;. ad senatum retulimen ; Ligures

utrique decreti sunt ut novas ambo, quibus eam provinciam obtinerent, legiones binae singulis decretae sociii in Latini nominis dena millia peditum,& sexcentos equites,4 supplementum Hispaniae tria millia

peditum Romanorum scriberent, des lucentos

equites. Ad hoc, millea quingenti Romanicum centum equitibus scribi jussi cum quibus praetor, cui Sardinia obtigisset, in Corsicam

transgressus bellum gereret interim M. Attilius vetus praetor provinciam obtineret Sardiniam. Praetores deinde provincias sortiti sunt: A. Attilius Serranus urbanam, C. Cluvius Saxula inter cives peregrinos, Cn. Fabius Buteo Hispaniam citeriorem, M. Matienius ulteriorem, M. Furius Crassipes Siciliam, C. Cicere is Sardiniam. Priusquam magistratus proficiscerentur, senatui placuit, L. Postumium Consulem ad agrum publicum privato terminandum, in Campaniam ire cujus ingentem ni

dum possidere privatos, paulatim proferendo fines, constabat. Hic iratus Praenestinis, quod

quum