장음표시 사용
61쪽
Aymo Crauellae I. pars. i. quod dicuntur principaliter emissa propter se quando non terminantur ad aliud, nec respiciunt alium finem si sese Idem Bal .in I. si uoluntate C. de fideicommisilibet . quod quando dirigitur enuntiatio ad aliud propositum, tunc est quoddam dictum & non dispositum , sed quando consistit in seipsa, tunc est quoddam disponere
per I. tale pactum, in prin .st. de pact. l. sciendum. s. dictu . st det dii. edict. Idem Brid. iii l. i. C. de falsa caussiadiect. Idat. quod uerba enuntiativa dicentur entista propter aliud,quando sunt in praeludiis& in praecedentibus prolata, ad essectum alterius dispositioni ,& non sunt principalia uerba orationis, sed sunt trasitus ad aliud , quod
sic. praeterea,verba dicti Cainyionis, lib. 3. & in consit.
IXI .col. x lib. . Socisa in consi. Exi .col et ueti sic hoc au
tem multo sortius, lib. 1. decisio. Neapolita. dccisio. 83. 18 col. t.' Sed nunquid italia uerba narrativa Papae aut principis,em ista propter aliud, saltem inducant prs sumptionem. Imol. in dicte. si summus pontifex. in f n. post Lapum ibi dicit quod non & idem sequitur Cardi. ibi I, in quinta oppositione . Securum tamen dicunt linia. i &Cardin post Lapum in uerbis enuntiatiuis aliorum inferiorum emissis propter aliud, quia praelii dicat. Quod dictum probatur ex docti t. Autol. iii l ex hac scriptura,
col.f. Ede donatio. Ubi, quod uerba citcntiatiua emittasa propter aliud, inter contrahentes praesente, ,Inducut probationem seu praesumptionem, donec probetur contiarium, per t. quidam i de prob.& l.optia nani. C. de cotrahen & comit stip. sequitur Soc in cons. EIE .col. li. a .dc in cons. 68 .col q. lib. . Dec.in consi et in quarto dubio. licet Soci fini contrarius aliud tenuerit, incosae 1. l. io. circa medium, uersi. sed difficultas est, lib. 3. ubi,
Eo quod etiam praesumptio non inducitur Et i non solam
probant contra ipsos contrahentes praesentes, sed etiam contra alios non contrahentes,ac tui tamen consentientes. Soc Ind. cons. 265. cci o. uer. Iliod potius censeri debeat, lib. 1. Fortius habetur in apostillis ad Barto. ind.l.ex hac scriptura, coi sit. quod ubi uerba enuntiativa
62쪽
emittnntur propter aliud scienter, Sper eo, super quo partes possunt sibi praeiudicare, non admittitur probatio in contrarium, allegatur Cun. in l. non nudis in ult.
q. C. de prob. Bal in l. cum saliam. Q de falsimus . adiect. ter. Et hoc dictum sequitur Soci. in d. cons 1 Is .col. . E. xi et .& m cons. f. col. lib. I. Sed dicet i aliouix qu oratio diiter statis, F uerba enuntiativa principis emissa propter aliud , non inducunt praesumptione in , sectis in uerbis enuntiatinis inseriorum aut priuatorum p Respondeo dicet declaratum non inueniam. quod duplex potest esse ratio. Prima, quia principe astitur de maiori
primu dicio, quia non solum preiudicatur ips principie nuntianti, sed etiam alias, quibus prouideri pollet de
beneficio aut alia re, super qua fit enuntiatio, cessante probatione enuntiati. Socianda ratio &ipsa magis efficax , quia in principe enuntiante facilius presumitur
error, tuam in priuatis. Princeps enim plurima enuntiat ex assisti otie aliorum, de quibus certior non sit. Secus in ritu sis , qui magis praesium untur scire iteritatEEr enuntiati. Sed hic t qu ero, iuxta proxime dicta , tu
dici, , quod uerba enunta amia priuatoru emisia , ,ppter aliud, inducunt praesumptionem in contractibus, cui praesumptioni statur, donec probetur contrariun , an astud procedat respectu tertii stu in seriorem tertii Roman. in conlit 63 Solum est didere quod sic. Vertex in I. ne satisdatio. sv rem ratam haber. quor consili refert S sequitur Ias in l. iurisgentium. s. quod fere, colu . E. E. de pact. Idem tradit Abb. in consi. 61.in terreo dubio, li. r. ubi dicit, quod talia uerba inter contrahentes plene probant, inter e traneos inducunt praesumptionem. Et is pro hoc eit mrin lententia lata inter alios, inducit presumptionem cintra terris, ut pergio.&doct. ini. si duo patroni. st de iuresit r. quantia sortius confessio licet incidenter emilia propter aliud, debet inducere presumptione contra ipsum cositente Sed Ias. in terminit in l.
Ex his icrbs , col. r. in tertia limitatione, ede testamento. milita. uoluit, quod lactant semiplenam probationem, allegat Bartol. iii l. admonendi, columna et fidet
63쪽
tur contraratim, dum dicit, quod inducunt probatione aut praesumptionem inter contrahentes piglentes.& sic x tali secus ese, ubi alter esset absens. ergo a fortiori non ait dentur probare quo ad tertium absentem. sequiintur Socin. Sc Dec supra allegi fortius uoluit Iasi in consi. 36. lib. tertio. lsioil non probent uerba enuntiativa emissa propter aliud inutiore tertij, licet fuerint iurata, quia iuramentum sicut non nocet tertio, ita nec prodesse de
a s bet. Et istudi dictum; quod uerba enuntiativa emista
Incidenter propter aliud, non inducant presumptione in fauorena terti j. fortiter confirmatur , tenendo aliud dictum, quod etiam non probent talia uerba inter ipsas parte, contrahenteu,quando principaliter contingit disputari super ipso enuntiato, ut tradit Anto. de Butr. in c.1llud. In quarto nota. de prassumptio. de quo infra et 5 uidebimus. Et quod i inter extra deos aut tertios ue ba enuntiativa em illa propter aliud no probent, uoluit Romanus in consilio centesimoquinquagesimosexto columna secunda. Ponderari etiam potest dictum Bar. In d. l.ex hac scriptura. colum. fin. ubi quod talia ueraba inducunt praesumptionem inter praesentes, cul pr*sumptioni statur, donec probetur contrarium. SI interprilentes solii in inducunt prassumptionem, ergo absurdum uideretur, quod etiam inter absentes parem aut eundem effectum agerent & operarentur. Et quod inter presentes solum inducant pr.elumptionem , tradit Rota decisione 1 1 nota qualiter non creditur. in antity quis. Et tenendo i hanc opinaonem posset responderi ad allegata In contrarium. Et primo ad dictum Romani in dicio consilio sexagesimotertio, quod loquitur in uerbis enuntiatiuis prolatis in iudici quae facilius probant propter calorem iudicij. Bar. in d.l. ex hac scriptura. in fine Corn. in consi. 3os. col. quarta in sine libro
et 8 tertio a Non obfiat dictum Abb. in dicto i consilio si
Xagesimosecundo, in tertio dubio. quia ibi res erat de antiquo, quo calii uerba enuntiativa in aptiquis probant,
64쪽
rybant, ut supra dixi . t Non obstat, de sententia lata inter alios, quod inducit prysumptionem , quia ill ud est propter calorem iudicij. Vel illud est,quia sententia nodicitur lata incidenter propter aliud, sed principalicersuper eo,de quo erac quaestio . Vel & tertio , quod illa dicitur leuis pr(sumptio , que solum operatur , ut citetris paribus sententia feratur pro eo, pro quo militat talis presumptio. Ripa in d. l. admonendi. ut in l. 2. colu . undecima, post medium C. de edendo licet multi traneant, quod inducit semiplenam probationem. sed hic non examino. Non obstat deciso Ias . in d. l.ex his uerbis. in tertia limitatione, quem ctiam sequitur Purpuratus, socer meus, in d. l admonendi. columna trigesia matertia in principio qxia Bari per eum allegatus, ii detur loqui in uerbis enuntiatiuis emissis principaliter propter se. Nam si in diuisione bonorum communium unus frater dicat se res ituere alteri halti centu, quae illo mutuo acceperat a Sempronio, &in domo posuerat, illa coniassio mutui facti per Sempronium,non uidetur tacta incidenter propter aliud , imo principaliter propter se, ut frater restitutioncm cons uercitur ab altero fratre, propter dictum mutuum , &sine quo mutuo talis rcstitutio facta non Ellet Eadem rethonsio uidetur accommodari ad dictum Bar. in d consi. I 13. Vel
dici potest, quod licet sint uerba enuntiativa propter aliud, tamen denotant causam finalem ad ns, in quo Jo prolata sunt, arg l emptor. g. ii n. siderei ucdi. t Quid
tenendum p ego Puto Quod talia uerba Vnuntiativa incidenter emissa propter ali iid, inducant Prcsumptione. quo ad tertium adientem,cui praeci in ptaona stanau sit. donec Probetur contrarium . nam ii essent uerba enumtiativa emisia princapaliter propter se,non cI dubium,
quod facerent semiplenam probationem in fauorem tertij absentis,quia confessio extraiudicialis, facta a sente parte, inducat semiplenam probationem , ut per Bar. & docti communiter in da. admonendi. Roma. in consi. 3 3. In casu proposito, in secundo dubeto Corn. inconsi. asi . colum. 1.lib.. . Ergo si incidenter de pro-
65쪽
: Aymo. Craucitae I. parsi ter aliud fiat consessio, saltim inducere debet pinsum-3 i ptionem. Secundo, nos i videmus,quod uerba Enun tiarina,emissa propter aliud plene probant, quo ad te
tium, quando sunt geminata. Bart. In l. cum scimus. Q. de agri c.& censi. lib. I r. Pau.de Cast. in d. l. ex hac scriptura.&in consi. pr. Quod praelata sentent a. col. 2.lib. a. Abb.in cap. si cautio. ni sin deside instrum. Alexan. in consi Iso. col. 6. lib.6.Soci. in consi.6s.col.fin.lib. I. & in consi 128. col. 3. lib. 2. Corne. in consi. IS T. col. 3. lib. q. Dcc.in consi. I e 1 colisi.& alibi sepe doct.ergo talia uerba semel tantum prolata, deberent inducere semiplenagi probationem . Nam i sicut duo testes regulariter probant plene, ita unus tellis probat semiplene, ita arguunt Bart.& do .in d. l. admonendi. pariter dicamus,quud
sicut duplex confessio incidenter facta propter aliud , probat plene, ita una & simplex probare debet semiple -33 n aut saltem inducere debet praesumptione. tTertio,
nemo praesumitur dicere, quod mente non cogitauerit. l. Labeo.sadem Tubero. ff. de supellect legat. Itaque licet talia uerba enuntiati ua incidenter prolata fuerint, tamen no a est uerisimile, quod contra ueritatem ita fuerint enuntiata,e rgo illi; uidetur standum, donec probetur contrarium. Et si dicatur hoc modo nulla uidebitur differentia inter uerba enunciatiua emissa principaliter propter se, & enuntiata incidenter propter aliud , quia etiam enunciatis propter se, non statur, nisi donec 3 probetur contrarium. Respondeo t magnam esse differentiam respcctu modi probandi contrarium, quia si solum inducant praesumptionem, illa tolli poteri per avi iam praesumptionem fortiorem .l. diuus.Ede restitutio
adult. capitul. transmisse . qui filij sint legiti.& capitul.
accedens de salsis. Si autem inducerent probationem,
a s alia & sortiori probatione opus esset, quia adibatio i potentior confundit minus potentem.l.ob carmen.g. si te stes. E.de testib. Socin.in consi. 166. colum. I p.& in confi
66쪽
lio reto colum . secunda,lib.secundo, &duorum aduersariorum plenior & certior probatio praeualet,& ille ui cit,qui melius intentionem suam fundat. Bald.in cons.3yo.Tam prosunde.colum. I.lib. E. pertex.in L si. C. de
edicto diui Adriani tollend.: Constat autem difficilius esse probationes plenas praulai e, & facere, quam prae-36 sumptiones inducere. Quarto,in terminis i quod i
lia uerba enuntiativa emissa incidenter propter aliud faciant adminiculum & praesumptionem , etiam respecta tertii, adduco Baldum in capit. series. columna prima, de testibus. Ulterius uoluit Iasian dicta .l. iuris gentium. s. quod sere. colum . secundo, uersicu lo limita praedicta omnia. ff.de pact.quod inducatur plena probatio contra sic confitentem aut enuntiantem,per dictum Baldum iudicto capitulo series. Sed certe Bald. ibi solum loquitur respectu adminiculi .allegat etiam Roman. in dicto consilio fg . sed certe Roma.se fundat, per dict. l. ne satisda- tio. . rem rata habet.quae loquitur in iudicio. Et t tenendo hanc opinionem quam puto ueriorem . non obstant allegata supra in cotrarium,& primo non obstat,
quod etiam inter ipsos contrahentes talia uerba enumtiativa emissa propter aliud, non probant plene, sed
pVesumptionem tantum inducunt. ergo, quo ad irrita
absenteni nihil uidentur probare, etiam praesumptiire , quia dico, quod imo inter ipsos contrahentes prysentes plene probant, nisi doceatur de contrario per ueras ac plenas probationes, ita quod confessio prius facta probetur erronea,& ita loquuntur docto. in hac materia, & licet Bart. in d. l. ex hac scriptura.colum .finali oculus fuerit alternatiue, quod inducunt probatione seu praesumptionem, illud fecit propterea, quod admittebatur probatio in contrarium ad docendum de errore ip-38 sius consessionis. Non obstat, i dictum Iason. in dicto consilio 36. libro tertio. Vbi quod non nocet talis consessio etiam stante iuramento. quia Iason male loquitur. Et primo allegauit Bart.& doctor loquentes contra ipsum Iason nec aliter respondet ad eorum iura aerationes, sed Per generalia quaeda nititur euadere,utitur enim
67쪽
enim sundamento debili,quod sicut cGsessio iurata,tert o absenti non nocet, ita uec prodesse debet, ut contrariorum eadem sit disciplina Sed illa regula no procedit, ubi est diuersa ratio ipsorum contrai torum .i. si quis negoVa.sfide negoEgest. plosin clementi. En de appellatio. Bartol. in I. inter stipulantem. F. sacram . st. de uer .Obligatio.Iaso.in cofilio I 36 colum, .lib. . Sed hic dati et entia est manifesta inter prodesse& nocere . Ideo enim nocere non potest tertio , conseisio ,quia factum unius alij praeiudicare no potest. l. si quis in suo s)egis. C de inofficioso testamen l. non debet. st. de reg.tur,reg. . non debet.eodem titul.lib. 6. scd sibi ipsi confitenti praeiudicare quis potest. Potest enim qu is costeri ad sui praei audicium nrhas,super quibus labere potest disponere, dcta tir eius colastioni in sui pr. emdicuun , N ad commodum alterius. l. si sorte Ude castren .pectit.l si donatione. C.de collat. arguendo ab oppositis, Sc aliunta ratione Iasisequeretur,quos etiam cola lito lacta absente parte, semiplenenosi probaret. Cuius contrarium firmat iple
Iaso. in dicta l. admonendi. & gustum est supra. Non
3s obstat, i argumentum Ias. qtrod iuramentum & sententia Squei parantur,sed scia cntia inter alio, lata,aliis non praeiudicat, ergo nec confestio iurata. quia dico , quod non squiparantur sententiq& iuramentum respectu maioris praenidicij,quia iudex no intendit per eius sententiam praeiudicare tertio,seu quo ad teritos no uocatos. nec si uellet prauudicare,id sacore posset. sed configo tens in re sua est moderator i S arbiter,& sibi praeiudicare potest in his,qiit a potestati l ua dependent.& plus - positant piluati in rebus suis ad sibi praeiudicander, qua
iud in rebus alienis.Imo maiorem po restatem habet priuati in rebus tuis, quam princeps. nam transactio mili potest de communi consensii partium .l.si diuersa. C. de transactio. facit i.sn.C.de paciis.& tarnen per rescriptum Principis,tran lactio tolli non potest. l. causas uel lites C. de transactionibus. Similettetr partes possunt rentantiare exceptioni peremptoria: expresse uel tacia
68쪽
scind.non posse.& tamen tolli no potest exceptio pestaptoria. per rescriptum principis,qilia elet tollere defentonem.c.ex parte B de foro competen. ibi ante & alij.
Praeterea, in confessione adest consensiis donfitenti sententia autem fertur contra inuitum dicta l. inter stipulantem .s. Stichum. C. de uerborum obligationi b. non est igitur bona consequentia, sententia non prodest tertio, ergo nec confessio . Ampiliis retorqueo inda mC- tum Ias contra eum, nam text. in l. 2. C. de iureiuran. i dicit, quod i iuramentum habet maiorem authoritatem, quam rerum iudicata . Ergo non ualet argumentum Ias. de minori ad maius negatiue,sententia, quae Vi minoris auctoritatis & potestatis, no praediiudicat,ergo nec
et confessio iurata. Non obstat. l text. in l.3.s. Pennia timo .sEde iureiurando. ubi habetur, quod rura metiata unius, alteri neque nocet, neque prodest. qui texi lo quitur in iurameto unius tertij, quod non prodest nee uocet contra alium tertium, sed cotra ipsunt iurante ni bene prodest, & nocet in praeiudicium ipsius iurantis Aliter etiam responderi potest,quod iuramentu unius
3 alteri non prodest de iure ciuili, secus de iures canonico,quo iure supplet iura metum praesentia partis. gId
in c.quotiens cordis oculus. i. q. q. cum sima lib. ut Alexand. tradit in consilio 3 i . colum . penulti & in costi o18s. colum. E. post medium. libr. Si in consesippi ei rata, tradit Corn. in consilio rus 'colum. 3. libito peti mo. Addo Oid. in consilio avi. Hae sunt ratione laol. r.
Bald. in eonsilio 3 . In causa domini Ludovici .libret
quarto,&cdstat,quod flamus iuri canonico, ubi agitur de obseruatione iuramenti, capitul.finali. de foro cope
ten t.libro sexto. a Non obstat deciso Ioan . Andr. in addi.Specul. in titul. de obli. & lv. s filial uersicus. Io sed & indebitu .in addi incipien.Ordinet quo Spra. Sc. ubi si qui, facta durisione cum fratrabus de boni, pat rnis communibus, ut polset contraheri matrimonii: cu
aliqua puella, negauit cis iuramento se esse filiu illius , citius haereditate diuiserat. ob tale cofessionens i irata non poterunt fratres repetere ab eo portioncm ita ob ei
69쪽
uentam per condictionem indebiti,quia est res inter talios acta. ia respondeo, quod diuersa ratio reformae pactum.l.interpolitas.C.de transact. nam in casu Ioan. And illi fratres habuerant ipsum diuidentem pro se tre' eum ut talem,confessi fuerant,& uerbis &facto, diuidendo haereditatem ranquam cum fratre.Ideo non poterant etiam ipsi agendo uenire contra propriam coas sessionem. Secundo respondeo, t quod ibi illa negatio iurata contrahentis matrimonium, non fuit sponta ea libera, sed ui ac feruore amoris extorta. cum aliter libidinem explere non posset . quae ratio assignatur etiam ibi per Ioan. And. Est autem amor, tortura quaedam intrinseca, ob id dicitur, quod amoris i furore nihil est uehementiu . s illud quoque in authentica quibus modis naturale efficiuntur legitimi.glossa in I. unica,in uerbo,capta .C.de senatusconsulto Claudiano tolledo.& in s primo, in uerbo , bacchata. institu de su cessisubia.& dicit tex.in I. et .f. initium .ff. de origin . iuris, quod captus amore uirginis,omne fas atque nefas committeret.& ibi dicit Bald. quod amor puellarum pem vertit sensum .hinc videmus , quod peccans per talem amoris furorem, mitius puniri debet, pnta si quis amoris furore inuocat daemones, ut uenere expetita potiri ualeat. nam ut hereticus puniri non debet, licet grauiter in eum sic ammaduertendum.Oldra. in consi. 2 Io. et Regularis.colum. 1 .in s n. Non tintelligo tamen,quod . talis con seio ob causam amoris, sic dicatur coacta, ut contractus rescindantur,quia,ut dixi,est tortura intrinseca,quae non appa et & uoluissem,quod Ias. in d.coia.; f. respondisset ad argumenta contraria, non etiae naultiplicasset inconuenient a , cumulando contraria contrariis.& nescio quia conscientia unus doctor pollet co' - :sulere niuod positi quis uenire contra conses nem peum iuratam , non prodato errore ipJltis coni Asionia, qui error erat eurilens in calu IIIo Ioan . And per conlelsonem aliorum fratrum, qui consessi fuerant , uerbis ex sacto alterum este eorum fiat cm , diuidendo paternas lacultates cum eo, ut tali. Tertio respondeo ad ii.
70쪽
tud confi Iasi. 36. quod non est curandum de authoritate Ias . quia fuit sibi contrarius & contrarium tenuit ind.l ex his.colum. r. in sexta limitatione.C.de testamcii milit.&in consilio P I. colum. 3. post medium. libs .ubi uoluit,quod uerba enuntiatiua iurata , emisia inciden 8 ter propter aliud, plene probant.& treperio quod docto luendo magis nituntur ueritati, quam consulendo,quia in lectura cestat a flectio I cupiditas aerisius libido,uel quot mortalium animas ad inferos protrahit in qua ipsa re minus excusiationis habent uiri doctores,qui seculi huius bona caduca esse non ignorant& quod alius nobis thesaurus apud Speros quaerendus o sit. Ex piae missis habetur i conclusio q uod uerba enaciatiua incidenter prolata propter aliud callem Inducunt presumntionem in lavorem tertii absentis, quaeonii probandi transferat in aduersarium. cauae conclasio maxime procedit, quando talia uerba significant causam finalem eius , de quo agitur, & habito respecti, ad qualitatem personarum,quas uerisimile non est metiri uoluisse Bald .in consil. 3Io. An patronatus.lib. s. Limitarem a tamen istam conclusionem non procedete,quando talia uerba emissa essent ab eo,qui de ueritate facti incidenter enunciati, uerisimiliter notitiam non traberet ex eo quod Felin. scribitin d. c. per tuas .colum . . uersi secundo restringitur ista fallentia,deprob.
ubi,quod cosessio filiationis incidenter & propter aliud tacta non inducit praesumptionem aut effectum quasi possellionis i silio, quo minus teneatur probare se filia, quando emissa est confessio ab eo,in quo uerisimiliis n. a cadit ignorantia.' i Secundo limitarem quando emanalicit cofestio incidens & propter aliud super aliquo sacto no couenienti tali confestioni quia tunc ex ea non induceret ur etiam praesiimptio , ex eo quod scribit Iasi in consi. Ior col. r. lib. q. ubi quando quis nominatur
filius incidenter in actu indifferenti , qui etia non filiocouenire potest, puta si dicatur,fili mi,ueni huc, vade
illuc, fac sic,&c.talia uerba non inducunt psumptione Pro filio, ut aduersarius teneatur probare, nec constitui