장음표시 사용
441쪽
tegebantur, caro ejus est alia tu innumera ex eius resuria
rectione patebunt, non iam parVa ut prius distinctione, sed latissima δ expositione patefacta. Adhuc autem ut clarius fiat, quod dicit: usque y quo rex sit in recubitu suo : etiam de secunda Balaam prophetia, quae de Christo ita continet, proferemris: Orietur δ), inquit, stella ex Jacob, et exiet homo de semine eius, et dominabitur gentibus multis. Exaltabitur Gog regnum ejus, et crescet regnum eius. Deus educet eum ex Aegypto sicut gloria unicornis, et comedet gentes inimicorum suorum, et crassitudines eorum medullabit ), et jaculis suis sagittabit eos. Recumbens, ut leo requiescet, et sicut catulus leonis.
Quis suscitabit eum Z Considei ergo' ex his diligentius, et vide, quomodo omnis similitudo auri usque ad extremum tempus, ad recubitum regis scilicet, stare memoratur. Post haec ergo exaltabitur Gog, id est, super tecta regnum ejus, cum Videlicet de terris ad coelestia fuerit tecta translatum. Sed de iis lenius, prout Dominus dedit, in umerorum libro persecuti si sumus. Requiramus sane, si etiam sanctis patribus ipsis et prophetis, qui ministraverunt verbum ante adventum Domini nostri Jesu Christi, perfectionis huius, Verique auri gratia data sit an tantum futura haec intellexerint, et in spiritu emtura praeviderint atque ob hoc solum dixerit Dominus
de Abraham, quia desideraverit 7 videre diem eius, et viderit, et laetatus sit, quod scilicet In spiritu sutura prae- Mss. latissima. Tibri editi e. c. edd. M.): haltissima.
Cantic. I, 12. δὶ fr. Num XXIV, 17. coli. 7. . .
442쪽
viderit. Et magis fortasse lio ita esse etiam ille seritio confirmet, qui ait: se multi iusti desideraverunt videre, quae videtis, et non viderunt et audire, quae auditis, et non audierunt. Quamvis nec illis potuerit defuisse perfectio veniens ex fide. Quae enim nos facta credimus, haec illi majore cum exspectatione futura redebant. Sicut ergo ex adventu Christi credentes praeteratorum sides, ita et illos suturorum ad summam perfectionis adduxit. Quod si ad unam quamque animam referatur expositio, videbitur, quod donec parvula est adhuc animae imperfecta, et sub tutoribus et procuratoribus posita, sive doctoribus ecclesiae, sive angelis, qui arx illo nim ustodes esse dicuntur, et videre semper faciem patris, qui in coelis est, similitudines auri si unt ei, quum non solidis et fortibus alitur verbi Dei cibis, sed similitudinibus
imbuitur, velut si dicamus, parabolis et exemplis docetur, pro quibus et ipse Christus dicitur aetate crescere et sapientia et gratia apud Deum et homines. In illis ergo similitudinibus imbuitur, et iunt ei parvulae distinctiones argenti. Aperiuntur enim interdum et his, qui imbuuntur, parva aliqua et rara de secretioribus 7steriis, ut desiderium concipiant majorum. Neque enim desiderari
quid potest, si penitus ignoretur. Et ideo in incipientibus et primis in eruditionibus Ositis, sicut non sunt ad subitum cuncta Pandenda, ita neque penitus abscondenda sunt spiritualia mysteri : sed, ut ait sermo divinus, faciendae sunt iis distinctiones argenti, et scintillae quaedam spiritualis intelligentiae animis eorum initiandae sunt, ut gustum quodammodo desidetandae dulcedinis sumant, ne, ut diximus, si penitus ignoretur, nec Omnino desideretur. Verum quod parvulam nominamus aniniam, nemo ita accipiat, quasi secundum substantiam parvula dicatur:
Matth. XIII, 17. Cis Luc. II, 52.
443쪽
sed si cui deest cruditio, et in qua si exiguus intellectus ac minima peritia, hanc arVulam dicimus animam. Igitur haec fieri convenit: usque A quo rex sit in recubitu suo: id est, usque quo in id proficiat hujusmodi aninia, ut capiat regem, et ineat recumbentem in semet ipsa. Sic enim dicit hic ex qui , ,habitabo in iis, et inambulabo in iis, profecto qui tantam verbo Dei cordis sui latitudinem praebent, ut etiam in iis deambulare dicatur, spatiis scilicet amplioribus intelligentiae, agnitionisque dinfusioris. Ita ergo et recubare dicitur in anima illa sine dubio, de qua ipse Dominus dicit per Prophetam: Super' quem requiescarn, nisi super humilem et quietum,
et trementem sermones meosῖ et ergo rex iste, qui est sermo Dei, in illa anima, quae iam ad perfectum venerit, recubitum suum: Si tamen non sit in ea aliquod vitium, sed plena sit sanctitate, Plena pietate, fide, caritate ), pace, omnibusque virtutibus. Tunc enim delectat in ea recubare regem, et habere recubitum. Ad hancenti animam Dominus dicebat, quia se ego A et pater
meus Veniemus, et Oenabimus cum eo, et mansionem
facienaus apud eum. Ubi ergo Oena Christus cum patre, et ubi iansionem facit, quidni recumbit Beata illius latitudo animae, beata strata illius mentis, ubi pater et filius, ut non dubito, una cum Spiritu Sancto recumbit, coenat, et mansionen facit. Quibus putas opibus, quibus copiis tales convivae pascuntur pPax ibi si primus cibus est, humilitas simul apponitur ac patientia, mansuetudo quoque et lenitas '), ct quod summae ei suavitatis est, puritas cordis. Calitas auten in hoc convivio principalem obtinet locum. Tali ergo modo
444쪽
428 OR1GEM 1 CANTIC CANTICORUM etiam tertia expositione ad unam quamque Diniam Ieserri posse videbitur, quod ait , similitudines Φ auri faciemus tibi cum distinctionibus argenti, donec in rex sit in recubitu suo. ,, Nardus' mea dedit odorem suum sive , Odorem ejus. In specie dramatis videtur hoc ostendi, quod post haec verba ingressa sit sponsa ad sponsum, et unguentis suis unxerit eum, ac miro quodam genere, quasi nardus, quae prius Odorem non dederat, quum esset apud sponsam, tunc dederit Odorem suum, cum corpus contigit sponsi, ut non tam ille ex nardo odorem, quam nardus
ex ipso sumsisse Videatur. Si vero secundum hanc differentiam, quae in aliis invenitur exemplaribus, legimus: is nardus 3 mea dedit odorem ejus: invenitur adhuc aliquid divinius ut ' videlicet unguentum hoc Dardi, quo
in Ctus OS SPONSUS, Non tantum suum, qui nardo inesse naturaliter solet, sed ipsius sponsi Odorem ceperit, et ipsius Odorem ad spori sam reportaverit nardius ut in eo, quo tinxit eum Odorem sponsi per ' ipsius unguenti niunus acceperit, et hoc sit, quod dicere videatur nardus τὶ
Edd. . si quoad usque rex Sit etc.
J Cantie I, 12 3 Canti c. I, 12.
st Edd. . seu videatur quod unguentum tc. ' De est , per in edd. M. Τ Ηuc videntur referenda graeca, quae apud Procopium sic exprimuntur: ην γα του νυμ ίου, νησὶν,
445쪽
mea, qua Unxi sponsum, regressa ad me odorem mihi detulit sponsi, et velut superato naturali suo odore in si a-giantia sponsi, ipsius mihi detulit suavitatem. Haec habetitistorici ramatis explanatio sed veniamus iam nunc ad intelligentiam spiritualem. onamus hic sponsam ecclesiam in persona Mariae, quae decenter utique dicitur γas ferre libram unguenti nardi istici ' pretiosi, et ungere pedes Jesu, et detergere capillis suis, et recipere quodammodo ac recuperare per crinem capitis sui ad semetipsam unguentum ex qualitate ac virtute corporis ejus infectum et Odorem non tam nardi per unguentum, quam
ipsius verbi Dei ad se trahentem per capillos, quibiis abstergebat pedes, et imposuit capiti sito, non tam nardi, quam Christi fragrantiam et dicere, quia nardus mea missa in corpus Christi reddidit g odorem ejus Denique vide, quomodo haec ipsa reseruntur. Maria β), inquit, attulit libram unguenti nardi istic pretiosi, et unxit pedes Iesu, et extersit capillis capitis sui. Domus autem, inquit, tota repleta est odore unguenti. Quod ' utique indicat, quia odor doctrinae, qui procedit de Christo et sancti Spiritus fragrantia, replevit omnem hujus y mundi domum ac totius ecclesiae domum. Vel certe replevit omnem domum animae illius, quae odoris' Christi suscepit participium, Osserens primo si dei suae munus, Velut unguentum nardi, et recipiens ex hoc gratiam Spiritus sancti et ' spiritualis doctrinae fragrantiam. Quid ergo in Edd. . odore prae fragrantia etc. Cs r. v. Joann. II, 3. ' Edd. . rupisticae pretio Sae. Edd. . reddit niihi odorem etc. Cfr. v. Joann. II, 3.
446쪽
interest, utrum in Cantio Canticorum sponsa et ungat unguent sponsuyn, an in evangelio discipula magistrum At Maria Cliristiani, sperans, ut diximus, redire ad se ex hoc unguento odorem verbi et fragrantiam Christi ut eo ipso dicat: Christ in boni is odor stimus Deoῖ Et quoniam lentini side suit isti ut uligitenturii, et pretiosi affectus ), ob hoc et Jesus testimonium reddidit ei, dicens: bonurn ' opus operata est in me. Sic ergo rursus in Cantico Canticorum post aliquanta amplectitia remissiones sponsae, sicut lii Opus Mariae ait enim: ,, emissiones 3 tuae paradisus Uria fructu Omoriam cyprus cum nardis. Nardus et crocus. mplectitii ergo et ' in his emissiones ac munera sponsae ObserVavimus sane , quod in his Τ), qtiae tunc memoravimus, pluraliter primo' in, postmodum singulariter nardum posuit. Quod puto secundum illam rationem dictum, quia negotiator regni coelorum plures primo margaritas negotiatur, usquequo ad unam perveniat pretiosam. Et sorte, quod dixit: , emissiones ' tuae paradisus cum fructibus pomorum:
illos indicat fructus cium Dardis plurimis, quos asserimuso institutionibus et doctrina prophetica. Ex doctrina vero ipsius Domini nostri Jesu Christi emissiones nostrae et munera non plures habent nardos, sed unam. Sed Nun redeamus ad eam, ita dicit: nardus Τ' mea dedit
' Matth. XXVI, 10. coli. Marc. XIV, .
- CD. Canite. IV, 13. 14. - Edd. M. Constanter:
447쪽
odorem suum: et vide, si possumus adhuc etiam iocin loco intelligere praeserati, quod, si quando valuerimus integre et decenter exponere de deitate Christi, Hrtutemque ejus ac majestatem dignis assertionibus consignare, iunc fortassis merito dicet, vel ecclesia da vel animat), quae ita manifeste otuerit gloriam eiu exponere: Dardus ' mea dedit odorem suum. ec mirum videri debet, si Christus, quemadmodum fons est, et J flumina aquae vivae de eo procedunt, et quemadmodum panis est, et vitam dat, ita et ardus est, et odorem reddit ),
et unguentum est, quo qui uncti fuerint, Christi sunt q), sicut dicit in psalmo : nolite ' tanger Christos meos. Et fortasse secundum illud, quod dicit Apostolus, hisis qui' exercitatos habent sensus ad discretionem boni vel
mali, singulis quibusque sensibus animae iugula quaeque Christus efficitur. Idcirco enim et verum uni e dicitur, ut habeant oculi animae, quo illuminentur idcirco et verbum, ut habeant aures, quod audiant idcirco et panis vitae, ut liabeat' gustiis animae, quod degustet. Idcirco ergo et tinguentum vel nardus appellatur, ut habeat in odoratus animae fragrantiam verbi. Idcirco et palpabilis et manu tractabilis q), et verbum caro factum dicitur, ut possit interioris animae manus contingere de verbo vitae. Haec autem . Omnia inum atqxies idem est verbum Dei,
Edd. . anima illa, ritiae s etc. Canti c. I, 12.
' Edd. . habeant gustus animae, quod degustent. ' Edd. . habeant. ' Edd. Atractabilis verbian sactum dicitin ,
448쪽
quod haec singula assectibus orationis commutatum, mulliani animae ea sum gratiae Sune relinquat expertem.
Alligantentum guttae fratruelis meus mihi, in medio uberum meorum manebit, sive commorabitur. Ejusdem a thuc verba ' sui it sponsae ad ad Olos centulas, ii videtur, loquentis. Pritis in quidem dixerat, quia nardus sua dedisset Odorem sponso g), et quia e unguentum, quo unxerat eurii, Odoris fragrantiam recepisset. Nunc autem ait fraterniis meus mihi guttam redolet, et hanc non dissu sana, neque, ut libet, dispersam, sed colligatam et constrictam, quo scilicet odor ipsius sit avitatis densior reddatur et vehementior. Et hic, inquit, cum talis sit, in medio uberum meorum demoratur et com- manet, et requiem ac malasionem si iam facit in loco pectoris ruet. Verum quod nunc primum' cognominavit
449쪽
eum fraternum Stium sponsa, et nomitiis litis his appellatione per totum pene libelli textum frequenter utitur, dignunt puto, ut prius requiramus appellationis ipsius causam, et quid, vel unde fraternus dicitur, exponamus. Frat Urnt Sappellatur fratris silius. Requiramus, qui sy sit liuio frater sponsae, cujus ii si lius habeatur. Vide, si possumus dicere, sponsam ' quidem ex gentibus esse ecclesiam, fratrem vero ejus priorem populum et' fratrem, ut res indicat, seniorem. Quia ergo ex illo populo Chri
stus Secundum carnem nascitur, ob hoc ab ecclesia geri tium fratris filius appellatur. Quod ergo ait: al Gigamen' tuna 3 guttae fraternus meu mihi Orporeae nativitatis eius indicat sacramentum. Videtur enim quodammodo alligamentum esse et vinculum quoddam animae Corpus, quod alligamentum gutta in Christo divinae virtutis ac suavitatis adstringitur. Si autem ad unam quamque animam, quae dicta sunt, reseruntur, alligatura guttae dogmatum conti nentiae β constrictio, ac divinarum sententiarum nodositaSintelligitur. Innexae enim sibi invicem sunt side rationes, et vinculis Veritatis adstrictae. Denique et lex si mundum dicit esse nane vas, quod alligatum est, immundum vero, quod solutum fuerit, et non ligatum. Cuius rei haec gura erat, quod Christus, in quo nunquam fuit ulla immunditia peccati, alligamentum guttae dicitur. Et ideo anima non debet contingere aliquid dissolutum, et quod non sit ratione subnixium, et dogmatum veritate constrictum, ne immunda fiat. Qui enim immundinu
sententiarum ac nodositas etc.
450쪽
434 RiGEΝis Ν ΑΝTs C. CANTICORUM Uamque cum sensus irrationabilis, et alienus a sapientia Dei, et faciet eum iri, mundunt. Vide autem, si foricsilium Dei in carne guttam dictuin, et quasi breve aliquid
et exiguum nominatum P ΟSs inius accipere, sicut et Daniel Φ de eo clicit lapidem parvum de monte excisuID sine manibus, et ' factum post liae Imonter maguum.
Vel sicut in libello duodecim pro plietarum nihilominiis gutta quidem sutura dicitur, quae congreget populum. Est ergo et in prophetis ita scriptum: , et erit e gutta ΡΟ-puli hujus congregatus coDgregabitur ' Jacob. Decebat
enim eum, ii veniebat congregare non solum Jacob, sed et Omnes gentes, quae, sicut propheta dicit reputatae Sunt tanquam gutta ex situla, exinanientem se divinitatis forma, effici ipsum ut guttam, et sic Venire ad congregandam guttain gentium, et guttam nihilominus reliquiarum acob. Sed et in quadragesimo quarto psalmo dicitur ad dilectum, cui etiam ipse saliam adscribitur , , myrrha - et gutta et casia a Vestimentis tuis. vestimentis ergo verbi Dei, quae est doctrina sapientiae, procedit murrha, mortis ' indicium untaxat pro humano genere Susceptae. Gutta, ut supra diximus, exinanita divinitatis forma, servilis formae suscepta dignatio Casia quoque, quoniam id genus herbae aquis indesinentibus nutriri dicitur et coalescere, redemtionem humani generis per aqua baptismi indicat datam. Sic ergo alligaturam
guttae fraternum suum sponsa tanquam nuptiali dramate loquens inter medium uberiam suorum Commorantem di
rit: ubera, ut superius jam diximus, principale cordis adverte, in quo ecclesia Christum, vel anima verbuni Dei