장음표시 사용
111쪽
bus verba faciat, hoc est primo loco de vero exortu totius Urionis, quo dixit tranquillitatem dominari; secundo autem de apparente eiusdem exortu, quo tempore voluit flatus excitari. Tertiae vero obiectioni satisfaciemus si fateamur Orionem exoriri, cum vero tum apparente exortu, an
te Etesias, dummodo accipiamus Etesias in quantum differunt a Prodromis , atq; continenter sanies post Canem iexcitantur: quod si late accipiamus Etesias , ut etiam Pr dromos comprehendunt, quemadmodum hic Aristoteles
fecit, qui non alia de cauti, postquam dixit usq; ad Etesias.., statim subiunxit se ipsum declarans, & Prodromos; dice duerit, verum tantum exortum totius Orionis ante Etesias fuisse, & Prodromos; nam, ut iam vidimus, huius ortu S a' parens tunc erat, cum Prodromi sare incipiebant. quamobrem cum Arist. ab Orionis exortu dixit ad Etesias usq; tranquillitatem inesse, docere voluit,circa exortum Verum eiusdem tranquillitatem incipere, perdurareq; usq; ad Prodromos: quibuscum apparens exortus cum fieret, nequaquam poterant flatus, qui eiusdem exortu gignebantur aliqua in parte dictam perturbare tranquil litatem. ex quibus omnibus etiam clarum est, quomodo quarta difficultas to li possit. Reliquum igitur erit, ut metam disputationis at- tingamus, ostendere, nequaquam discipuli sentetiam dissentaneam esse a praeceptoris mente, atq; Vi comercati nodos dis luere . quodue ad primum attinet, si Aristoteles interuli gens, fieuti iam supra satis superq; probatum est, eam α- statis mutationem , quae potissimum fit a prima in secundam partem eius , quae vocatur opora, voluit Orionem eo . tempore nasci, idcircoq; , cum incertos, ac difficiles flatus secum afferat, difficilem ami incertum vocari; hec eius sententia haudqii aquam dissentit ab ea, quam posuit suis in Prob. quod cu veru sit, nescio quo pacto, Nugarolet expositio, ab eo in Dialogo de Nili inundatione allata, admitti,, Possit; qui dictum problema citans, verba illa, oporae inicio
loci prinHpium aestatis significare, id est tempus solstitit:
docuit; autoritate 3 Adamatis Sophis et ab Aetio lib. 3. rela-i. in Orionem inua, da si diem Iunii exoriri: quo in loco α.
112쪽
illud maxima admiratione dignum est quod subiungit, nostra etiam aetate id ipsum contingere; solstitialibus nempe diebus Orionem nasci. verum ut redeat unde iam di,sces serat oratio , satis itidem clarum est , . Aristotelem eadem
dicere , quae &discipulus cius Theophrastus; qui, clarius quid sentitet explicans, suis monimentis scriptum reliquit, Orionem nasci principio oporae, quod tempus appo:ied a praeceptore dictum fuit ιαταβήλη τού , id est mutatio, quae fit aestate; & idcirco eiusdem exortu ut qui fit in tenia Porum mutatione in incertos inequales'; spiritus stare ; unde
Orion inequalis turbulentusq; dicebatur. nec nos moucat, si Arist. hoc in loco Orione vocat .cum
. idem alibi in Problematibus , atq; in libello de Ventis ETheophrasto dictus sit, ταραχωδὰ 3 n-: quia haequatuor voces sibi ipsis inuicem respondent, ut causae atq; ' eflectus: cum idem sit dicere ἀκρτος, quod & ανα, κλος; neq; aliud καλιαῖς , quam ; cum incertitudo, quod ad hanc rem pertinet, ab in equalitate , difficultas vero a perturbatione exoriatur. Ad haec si eadem species occasus accipienda est . i. apparens totius Orionis occasus, Aristotelesq; dixit aspectu hunc contingere in mutatione hyenais, ac mutationis hyemis nomine intellexit eam , quae fit cum sol ingreditur primum Capricorni punctum, Theophrastus vero id ipsum tepus appellans, eo quod, quae pro prie hyems vocatur, principium inde sumat, idem affirma uit; nulli dubium erit, hac etiam in parte nulla esse inter illos differentiam . quin potius cum non aliunde utriusq; philosophi ratio robur accipiat, quam ab illa univorsali propo- , , sitione, quam ist. ita expressit, mutationes autem omniu, , turbulentet sunt ob incertitudine ; quam Theophrastus c6- , , plemis est illis in verbis, in mutationibus natura compas, ratum est, ut omnia χmper sint indefinita; concludendum erit eande quaestionem ab utrisq; disputatam & ijsdem fundamentis pertractatam suisse, consequenterq; Vicomercati opinionem nullum habere adminiculum: cuius obiectiones facile euelli poteriit ex nostra expositione. Nam ad pri
113쪽
iam expositum fuerit quomodo Arist. intellexit, Orionem nasci in mutatione aestatis, quoue modo ate Etesias, vel sub ipsis Etesi)s. Ad tertiam vero , quae sigillatim contra Alexandri expositioncm militat; dicendum, falli plurimum Vicomercatum, si existimat, sydera semper oriri cum issilem signis, aut partibus, in quibus sunt; cum ut plurimum accidat , aliquam stellam, quae exempli gratia sit in Tauri signo
Oriri tamen cum Ariete, aut Geminis, prout magis auiis Iis, aut borealis existeris, ratione suae latitudinis, aut declinationis, exortum faciet sub maiore, minoteue poli eleriatione. Ad hec non videtur satis perspexisse, Alexandrum illa voce, , nequaquam intellexisse tempus illud, quod proprie atq; strictim Autumnus vocatur, quodue cum Arcturo incipit; verum, quemadmodum ipse se exponit lo- cum Theophrasti adducens, etiam illam partem anni , qu et Praecedit Autumnii,& vocatur opora:quod antea secit Hip- .pocrates & Theophrastus, uti secundo libro iam ostensum fuit; & sexcenti etiam grauissimi Autores. & sane quo modo stibi persuadere Vi comercatus potuit, Alexandrum, qui Paulo ante innuerat ortum verum Orronis fieri circa solii lium, fuisse adeo dementem, ut voluerit, cundem tunc temporis ortu apparente in mutatione aestatis in Autumnue mergere quae mutatio, ut Vicomercatus inquit, fuisset circa Librae aequinoctium, ac per tres menses post verum ilialius exortum: quod quidem, ne dicam indignum esse, ut de laisso ac tali viro credatur, qualis ruit Alexander; verum etiam & de quolibet rudi, atq; indocto: cum inter nullius imaginis ortum verum & apparentem tantia temporis pos sit absumi. atq; adeo est fixus in eiusdem Alexandri, Ac Theophrasti reprehensione,ut improprie voce hanc, Opora,' accipies, velit, pret ter germana eiusde significatione, xa cain Problematibus, tu in libello de Veiis, lepus illud significare, quod proprie Aut unus vocatur: cu alioqui secus sacere, potiusq; voce altera metoporo,exponere opora debuis sui. quandoquidem perspicuum est unicuiq; , qui aliqua a tentione verba Alexandri perpenderit, idem esse apud illum ,, hoc in loco,Orionem exoriri
114쪽
id est in mutatione exaestate in Autumnum , quod de
τνις. nam postquam ipse dixit Orionem cpp rere in mutatione aestatis in autumnum, quid senserit explicans, citat Theophrasti verba, quae Orionem exoriri principio oporae affirmant, hancq; expositionem ampla etiatur. Postremo ad quartam, & vltimam dubitationem, crediderim ego, dum Alexandrum Vicomercatus demiratur, ne Vicomercati tam effusam admirationem docti viri demirando irrideant; veluti, qui ausus sit affirmare, inter otium& occasum vnlii sculusq; syderis senapin interesse sex menses ; quando ex Astrologiae principiis contrarium omnino
elici Hur . enimuero , cum tempus in vero exortu, atq; --
casu mrundem, quod inter illa ψ continetur, ab ingressu solis in ecclipticq punctum, quocum stella exoritur, siue occidit, aut in oppositsi,pendeat; idq; variet ratione longitudinis ac declinationis eiusdem sederis, tum horizontum varietate; differens necessario erit, illud temporis interuallum, quod inter ortum, & occasum eorundem intercedit. quod si ab . ortu atq; occasu Vergiliarum pene sex menses tunc intorrerant, quamobrem Theophrastus in libello de Aquarum si- ,, gnis dixit: Annum Pleias occumbens, & emergens biparti- , , tur; ab occasu enim ad emersum usq; illius dimidium anni, , conficitur, id eueniebat, quia borealis declinatio earundem adeo magna non erat, quae posset plus temporis consumere ab ortu ad occasum: Verum si Vi comercatus animaduertisset stella,s ob declinationem australes magis , ut quae tardius exoriantur, citiusq; occidant, nequaquam sex menses requirere ab ortu ad oceasum a d contra vero quae maiorem declinationem habent Aquilonem versus, plus temporis consumere, quia supra horiZontem citius emergunt , tardiusq; occidunt, nequaquam id afferuisset ; quam sententiam Bernardinus Baldus Vrbinas Guastaliae Abbas vir disciplinarum omnium, sed praesertim mathematicarum' & linguarum cognitione clarus, dum Ap logiam hanc meam legeret, Bootis exemplo commode confirmari posse animaduertit, ut qui nulla alia de causa tarde occidens ab Ho
115쪽
Pleiadesq; contemplanti, & sero occidentem Booten. cuius etiam viri iudicium in nonnullis alijs huius operis locis plurimi secimus. Verum ut ad Vicomercatum redeamus,maiore ipse admiratione captus fuisset, si apud Ar
tum, atq; in Theonis Achilli'; Statii commentarijs in eundem legisset, quasdam esse stellas, idcirco ab ipsis
vocatas, quae unius tantum noctis spatio oriuntur , &Occidim t. Demum neq; id magis cum veritate consentit, quod ipse affirmat, .cum Theophrastum accusat , locum corruptum esse: quonia iam fatis superq; probatum est, germana esse , ut leguntur, auctoris verba. quod vero dicere
audeat, problemata Aristotelis non esse, praecipueq; illam partem, in qua de ventis agitur, ab ipso mel Arist. citatam a. Meteoro illis in verbis. De situ autem eorum,qui contrari iis sint, quosve simul stare cotingat, & quos no simul, tu qui, &M quot sitit, de caeterisq; affectionibus, quae in problematibus M particularibus traditae non sunt, nunc dicamus. .haec quiderespontio an philosopho homine digna sit, aliorum iudicio relinques, fine dice di facta. Hae sunt igitur rationes, quae ad Theophralii auctoritatem Alexandriq; tuendam, nostra liqcApologia, si tuin pro dignitate, saltu pro virium mearu im- 'becillitate in medium auert;quas tanquam amoris in te mei argumeta,midoctissime Magine ad te mitto, ut ab intege . rimo iudicij tui acumine illud sibi ornamentu acquirant, quod prae ingenii mei tenuitate ex me assequi non potuere:& quamuis non est, cur nominis aliquid, aut gloriae ex his
expectein, non erit tame unde reprehesionem timea, pr quertim apud illos, qui Veteres, tanquam veros Metium omnia una & scientiarum magistros, eorumq; memoriam Veri
116쪽
Tabula continens in nerrantium syderum loca, declia nationes, ascensiones rectas,ascensiones obliquas, puncta, temporaq; ortus & occasias matutini,cum Veri,tum apparentis,ouorum in Apologia mentio est. item alia nonnulla ad ea intelligenda , quae
. tractata sunt, pertinentia. Ad annum 32 . ante
Christum Dominum supputata, nimirum primo anno ab Alexandri obitu, quo etiam tempore so- ruit Theophrastus 1, ad eleuationem Poli Ath
Anomalia Aequinoctiorum simplex. Anomalia duplicata. Prosthaphs resis emendata adiicienda. Vera pretcessio Verni Aequinoctii, id est vGra distantia adparentis aequinoctii a prima stella V ad datum tempus: cum quastellarum inerrantium vera loca habentur ab adparenti aequinoctio. Vera loca stellarum inerrantium, quae in Apologia
Verus locus Borei termini praecedentis I teris Pleiadum, ad datum tempus. Latitudo Borea. Verus locus sequentis duaru in Collorobo. Latitudo Austrina. t Verus locus primae Clipei Orionis. Latitudo Austrina.
Verus locus Pedis sinini Otionis. Latia
117쪽
Latitudo Austrina. b Verus locus Humeri sinistri orionis,
Latitudo Austrina.d Verus locus Humeri dextri orionis. Latitudo Austeina. Verus locus Genu dextri Orionis. Latitudo Austrina. 'ri Verus locus Sirijseu Caniculae. Latitudo Austrina. Verus locus Arcturi. Latitudo Borea . scrupula num si alia congruentia Am. 32Φ. Mucisi lum Dominum , maximas o. declinatio ad datum tempus.
Scrupula proportionalia simplici aequinoctiorum anomaliae congruentia Differentia inter maxima & mininam sol. D clinationem . 2 Pars congruens ex scrup. & dissi adiicienda minimae sol. obliquitati. o Maxima sol. declinatio dicto tepori cogruens. Tro Declinatione Borei termini Pleiadum ex I3. P eepto Tubularum Rheinholdi , v Longitudo Borei termini Pleiadum, seu Vergiliarum a Latitudo Borea. Scrup. proport. quae tametsi sint 36. AI. supponuntur nihilominus eme 37. ut facilior calculus habeatur, quod citra errore effici potestis Arcus B Oreus . Differentia Areus praedicti adiicienda. Numerus multiplicandus. Differentia eius adiacens subtrahenda .. Pars
118쪽
Pars dongruens ex scrup. proport. & ex differentia laterali Arcus, adiicienda Arcu, . Arcus absolutus, cui addenda est stellae latitudo partium q. 3 o. quia sitiar eius dolat adiectionis, vel speciei: & habebimus Declinationis ar
Argumentum Declinationis boreale. Sinus argumenti declinationis. pars congrues ex strup. proport. & ex differentia laterali numeri multiplicandi, ex eodena numero subtrahenda. Numerus multiplicandus absolutus emendatusq; in sinum iam inuentum multiplicadus, ut habeatur sinus quaesitae declinationis. Sinus declinationis borei termini Vergiliarii. Declinatὶ o Borei termini Vergiliarum Borea. quia argumentum declinationis sit Boreum. Haec sumpta ex Tab. prim. Mobilis Regio- montani est partium I q. 9.τro Ascensione Recta Borei termini Pleiadum ex praecepto a I. scrupula proportionalia. Radix Ascentionum Differentia lateralis Radicis Ascensionum atadenda . Numerus multipiscandus. Differentia lateralis numeri multiplicadi, adii
Pars congruens ex differentia laterali radicis, &ex scrup. proport. radici adiiciend Radix Ascensitonum absoluta. Pars proportionalis ex differentia laterali nu- . meri multipl. & ex scrup. proport. numero . muli. addenda. Numerus multiplicadus emutatus absolutusq;. Num
119쪽
N umerus ex fecundo Canone sumptus Declinationi congruens.
Sinus differentiae transitus Borei termini Pl iadum per coeli medium Differentia transitus Borei termini per coeli mediii auferenda a radice ascesionum, quo niam locus longitudinis Borei termini incidit in semicirculum Zodiaci euehentem cum declinatione Borea. Ascensio recta Borei termini Pleiadum'. Pro Digerentia ascensionali et ascensione , ae descessume obliqua Borei termini Pleiadsi ex Prrcepto aq.er 3 a. Latitudo Poli Athenarum. Numerus ex saecudo Canone sumptus congrues latitudini Athenarii multiplicandus cum nu mero, qui ex eodem si cudo Catione debet*r declinationi, ut reliquum habeamus sinum differentiae ascensionalis. Sinus differentiae ascensionalis. Differentia ascensionalis rectae ascensioni dati puncti auferenda, quoniam declinatio est Borealis , & habebitur Ascensio obliqua ; adij-cienda eadem de caula, & inueniemus Desce-sionem obliquam. Ascensio obliqua Borei termini Vergiliarum, cum qua gradus seu punctum Eclipticae I9. 37. V. in latitudine 37. I . cooritur. Descesio obliqua Borei termini Pleiadum, quae in eade latitudine competit gradibus 29. I . . Pro a paritionis maturins Borei termini interualla feci ea Re domo tam rati οὐ ex propos . 6 I.prhm Mobilis. halitudo Athenarum. Complementum Declinationis Borei. termini
sumptae cx Tabulis primi Mobilia Regiom
120쪽
Distantia Borei termini a capite
Maxima sol. Declinatio. Numerus co gruens maximae ii. Declinationi, de distantiae Borei termini a capite Numerus congruens complemento declinati nis inuento primo adiiciendus, quia stella in semicirculo lite uehente. 2Inuentum secundum. Complementum latitudinis Borei termini. Numerus ex sto. auferendus ut inventuui te tium prodeat. Inuentum tertium. Latitudo Borei termini Pleiadum Borea. Numerus congruens inuento tertio S latitudini Borei termini. Arcus Eclipticae vero loco stellae , atq; oriente ipso interclusus. Arcus Visionis Borei termini, quia sit quintae magnitudinis. Arcus a sole nondum orto atq; horoscopo ipso comprehelisus; a quo Eclipticae arcus auferendus est, quia latitudo Borei termini Pleiodum est Borealis. Interuallum apparitionis Matutinae Borei te mini a vero ipsius loco,nςPe a grad. aT. SP. V
Clarum itaq; est,cum grad:a3.39.Taur. dictum terminent apparitionis interuallu; sole hunc Zodiaci locum percurrente , apparentem Borei termini ortum Theophrasi seculo fuisse a Pro eodem atharitionis m tuturae interuallo iux a moda clari simi Viri Ioannis Antonij Masint. Punctus ortus Boi ei termini.