F. Thomae Campanellae Calabri o.p. Realis philosophiae epilogisticae partes quatuor, hoc est De rerum natura, Hominum moribus, Politica, cui Ciuita solis iuncta est & Oeconomica, cum adnotationibus physiologicis. A Thobia Adami nunc primum editae ...

11쪽

Obiectum igitur vides Mundum cum omnibuaeso partibuae Sparticessu considerabilem, I' deinde cumprimis Teipsum magni Mundiparuam Epitomen , n quam . deficendere oportet,ineius non filummodosabricam excutere,ehosntes inhabitantes inquirere Spiritum , Mentem, sed, miri a deinde horum opera, ectiones , habitudines tum insitum cum aliis in riviante, , in domo; donec peracta huius Mortalium Comoedia fabula inficenas ste recondant, , unde quissue venerit, aut quo pera, neat reuertatur, quemadmodum , totum I heatrum tandem cole sum eramine renovandum esse. In his tot mille mugenis Totius Animata molis viacissitudinibis ab omni auo sapientes homines inqui erui, sitne Naturalia quidam , Suae comprehensibiliae motator archite es, cuius ministerio tanti Labores peragaUtur quo inuento, Er Huae natura comprehen sesequentium

omnium ratio reddipossit, principio physico in ipse consi,

tutosiue unus il sit eis aliorumsocietate obire munia si Gaudeat. Cum igitur in arti talibus , humanis O- peribis,ca ad quatuor concurrerestemper viderent, Esiacientem , Materiam, Formam, Finem, a similitudine ascendentibuae non immerito hic easdem conuenire resimatum estpue aliqua siue omnes, quas si primordiales proferrentprincipiorum titulis digna essent. Et sane pecunaeumidarum

12쪽

illarum classes excuti possunt quorumuis Philosepho

rumpententia,etsique accommodari, Loco apud quosdam prasupposito,aut quasi admateriam redacto. De Materia ab omnibus consensum fuit principium illam statuendo,Vicet in modo dissensum quippe cum tota machina visibili corporalitate constit. Epicurei etiam hanc solam cum Inani sua paciosius licere arbitratisunt, ipsamque stipsam mcuere, quod tamen imp ibile essit, cum unum , idemsimul, semel uno eodemque refi ectu praesertim in corporeis agens , patiens este nonpossit, , contradictionem

hoc implicet, I quaterantas ista causarum ex Natura a erri nequeat. Peripatetici Formam Materia adiunxerunt, qua S Eficientis , Finis vices simul obeat,nec quidnam illa Forma sit dicentes, Logico secundae notionis vocabulo solummodo contenti, nee eum tot innumera in toto Mundo forma sint, quana it prima, unde reliquascunda defendant, , ubi illi res ideat, cum certe ordo in tam bello artiseio requiratur. De Fine vero ridiculi, quem in naturasibus cumforma coincidereputant, , tamera n tura ustra nihil agere confitentur. , de usu partium multa loquuntu Unde ex hoc negatoprouidentia etiam Uegarara umit, quemadmodum ex falso, , credita

13쪽

credita Mundi ate ante Eficientis dissimulatio

profluxit. st auto vero melim Socrates apud Platonem in Phadone, cum de eo quod melim e fit in reluae

seu desinali caussa quasi deserans deales tandem in

subsidium rationes assumeret, ingenue tamen sat tum se Mentissime cuiusui ore discipulum,ut quemadmodumsthaheae caussa illa Finis, quam boni ac decentis appellat, Veret; postquam vero hacpr, tussit, neque ipse inuenire, neque ab alto discere possi mundam uauigationem ad inuestigandum,

per , derassinicet, molitum esse, a Uaxagoramque in eo accusat, cuius cum audierit sententiam rictutem exornare omnia, omniumque causam esse,g

uis ae s inde percepturum, per Mentem uasingula distosita esse, ut dissopi quam optime poterant ad

speciale minae cutisque commune omnium bonum , mirabili tamen hac suas e deiectis sit,ubi se-gendo pergens deprehenderit, Anaxagoram licet de Mente praestis esset, in assignaudoparticularibuererum naturalium causis ut plurimum Materia umit,eiudque materia externa conformatione Ggura.

Dignissimus pane consideratu locus Philosophi tamiam morituri ad commendandam hanc, de qua et quimur,rationis caussarumstententiam. Finasiae

14쪽

Finalis igitur caussa Rerum cum tam ob scura sit, etsi a multis negam non sit, a paucissimiae tamen O . . ri .etu nulla potius philosophorum in considerationemra deductusuit pro principiorum explicatione. Vnde noster hic Auctoreo admiraudus metu, qui tentare' hoc a tu aliumiam monstrat, qua in contemplatio ne huius machina cum stus perge satagant, , opera diuina indies mirari magis. Ubique ensem quantum quidem humanus patitur intellectus, adanititur rationes Sapientia seu Artiae creatricis inu sffare, quibus ducta tali , non acto res e xerit modo,qua in re I ecuae mancis t.

Porro de E cientiae ration larique feresiue ex-pheire siue implicite siue altius , Metaph ices, propius , Physice meditari magis anxiisuerutfvndelicet Epicuret,ut diximuae, Materiam si ficeresibi

putarint, ficientis tamen considerationeidetidem ei tribuunt,veluti Forma Peripatetici. Stoiciautem , Deum ad mouendam materiam assumunt, , Anaxagoris Mentem sim Sapientiam ad Chaos, Empedocles Amorem odium ad quatuor elementa,

Parmenides unum immobile t SP thagorici , hoc alti sime; Deumscilicet intelligens, cui mox Meis tribuit,deinde Calidum , Frigidum in Natura, ut b a inseru-

15쪽

instrumenta adiungit, ut , E chelauae Socratis praeceptori, Plato, Timaeuae. Alii qui aquam ut Thales,aut Aerem diuinitateafectum ut Dio' enes, aut ignem ut Heraclitis , Hippasius principia pro

tulerunt, etsi materiam sideantur ianuere, ex qua Rerum enascentiam educere velint,verisimile tamen

est ubique vim aliquam e cientem una inteire sese esus eminati,siuesub aliasubactionis ratione , ut in Diogene liquet diuinitate aerem asiciente. Et ex modificatione hac materiali si bappetrationibuae analogicoproueniunt etiam Sulphur, Mercurim,Sal Chymicis habita principia, quisuis res ex Calorigeum Materia diuerso coniugio consituentia, eoqueno ris sub ordinata. Priscorum autem multorum sententiam diuinare nunc potiuae licet, quam aperte coleigere, cum tam diminute decreta idorum ad nos

peruenerant.

NobsepoDpensiculatad issorum omnium opiniones,, cultates inquarae e variis modo , unu Pque plus altero induunt, adiutis simul sacrosan ita Opiscis aeterni reuelatione, eo facilius est ad attingendam propius veritatem ex labyrintho tolscisionum exuere principiu certiae , disinctis sabili

16쪽

Post reiectam igitur etiam cum sanioribus Ethnico per rationes nonfasiaces aeternitatem Mundi, D in omnium caussa ex charactere triano omniluae

rebus tanquam gileto artificii impresso probatus Tri, unis,ex Non- te sim Nihilo, S uniuersupriuatione racedente in Da Sapientia, cui omnes Rerum

Rationes , Idea insunt, uti omnes numeri in Emitate vera, potenter , amanter produxit omnes cauissas secundas ex Principia Naturalia,quae Temporis

initio, quod nobis non caeli motum, sed rerum exseratiam , durationem consequitur,sua obire mura acoeperunt. Spatium igitur capienda molis ergo, cum autea non esst, .non enim nihil i expansum e fit,inditaque mas corpo ea materaamrebus praebens,--

misi Uinfra duo indefessi cum necessario ad am

primam Contrarietatem tandem ex tot alii contra

rietatibuae deueniendumsit ad molem subigendam,

quorum operi Idea influant, ut Res ex Materia cumfuso iv exsant ad em quaequesivum ira bonum commune,, sto mam Factoris.

Calor igitur , Frigus scum altiora in Physiciae

nos nesciamus contraria ratia non imaginaraa,nec

accidentaria sed Realia, , Natura nobili masensibusque no ris valde cognostibiles, Primi illi Coloni

17쪽

sint materia a raptitis,quam laborantes indefessis ingeniit , pugna interse continua es iunt Primaissa duo corpora Magna, qua Elementa vocam TCoelum S Terram, , ex his Secunda Aquam , Aerem, , deinceps reliqua omnia fluo quodque stia ne artificiosissimescundum modum praeuisum, , Ddealem Contemplationem Creatricis Sapientia, quaesit verbum Dei, , Ah .stuare operapretium es t eorum considerare labores , pugnas inficere, , diuerseos snes,qui tame ouidentia Superiori ad Totius commune Bonum resultant. Frigoriae quidem obseurior est consideratio, ropterea quod nobis intransecum cum Spiritu noso esse nequit, uti Calor,qui vita ipsa eni nostra irimumque pater. Vnde nonnuleti cum humae praecipuas functiones in omnibuT Secundorum vitis viderent, istiuae realitatem etiam negarunt, ut Heraclimae , Patritim, aliique, eiusque non nis resectivam, conceptionem ex Calori priuationumgradum e ruerunt; qua Philosophia in regionibus Septentrionalioribus di talem inueniret assensum, Materiaque aestituitatem tam euidentem Uecessario transirisberet,quo ecundum vero positiones dedo fortas

18쪽

PRA FATI . .

sis areas literas consissere non potest. Potior veros' culatio nostra efii circa Caloris male tem , i, rium, qua ipsa tamen Frigoris quoque inimici naturam contrariam sese effectibus etiam suu prodentem multifariam arguit. Desideramis hic publici boni caussa ad errores saltem vulgaris Philo hia reprimendos,libros XL ANTONII PERSII Philos-phi Romani prasatissimi, Campanesia nosses amici,

quos isse de Natura ignis , Caloris cotes XVIII. de Ratione recte pini phandi posis reliquit nondum publicatos, quorum omnium Summariis sa

tem Capitum Index beneficio IOANNI S EAM LINI EO NONIENSIS ad nosperuenit;

mitionis vero curaLynceorum Academiam adhuc

mane

Isse igitur Calor in Corde , oculo Mundani

Animaliae lucens veneralitem nobis faciem primum uniuersa Natura det git,toti Femata Magni Vm tis praecipua membra ex uniuersi circumfuso aethereo

ore insigniter undiquaque Jundentia es dis'

taufert somUssique rus , quas visim ait Vere noster potest, partiumque particulas S membranulas in minoribus Entibus singulari artiscio nov

19쪽

TOR. AD AMI

stium ex praedicto illo conflicta minctas, sed , et

borata ua virtute,colorata/,araimata3smonsrat, totque innumeris lineolis variegatag, , Geometria, Arithmeticaque tam inenarrabili conformatas, ut

qui interius deinde opera , artificia riuae per Anatomiam Vulcanicam,qua tamen ns ipse rusum mi-m antepesci non potest,indagare velit, adsingulos atomos pere necesse habeat, , ingenium fabrefacientis admirari, exclamareque, Nora esse in omnibus nisi expressonem summa Sapientia, , hymnos Gndiquaque in abilis virtutis decantatos. Ill enim est,qui influens ex regno suo modificatis innumeris tot aliorum globorum singulus momentis variantibus irradiationib. , ad tectibis,in lapidibus.

mineralibus,metallis,herbi animalibus vestis indumento lapideo,miser ali, metallico, herbaceo, an, mali, Mearum parara rubus, qua in thalamum Materia inducta , deuirginata connubium ineunt cum ipsa, Formaeque vocantur. Ille denique in una mortaliumstetae dignus factus est,in Spiritum s cor poreum tamen lubtili satus,qui ementem immora Iem aurietetur,eamque utra m diuina lucis, duae particulam aura cohibeat in vitali clausi o , quoad sua opeMachinam illam rationalem regere necessum s '

20쪽

sit. Osacrum minis,mm Suis tanti Vectoriae labores operai enarrare queat fl

. Defiendis homo in stipssum, Spostquam per

omnes angulos extra se huius Protei artificia in reliqua omni natura,sed , tra corpore Uostraprobe considerarit,nuuc in assectus , Uotiones passiones humanasse dimittat,quae iterum nihil aliud suisquam ipsius Caloris stuprolis , Spirituum, opera tiones,quibus deinde ipse , ab altioribuae causis

egu praestribitur,qualiter operandumsit ut hammonice , decenter omnia flant pro tranquillitate mani ante animi , corporis, ad coseruatione ut,

in qua , Esse , Zonum sui ipsim agnoscit, siue in iue in prole quasi alterose siue tu fama Sami

cis, e in Deo pro cognitionis diuersitate eam quaerat,inde distrepantes hominum opiniones de Summo Bono conciliari queunt. uinc tot virtutumo,

Defectuumque 'ecies , distinctiones indagare incet,quot distinctis isse viis , modis ad construationemrassatur Exempla vide in hac Morali nouiter tractum Philosophia,in qua Uecte considerata , ,-

teletecta miraberis praeclara Anatomen monstri hu- iis,quod insinu tuo geris, immo quod tu inere. Si enim qu corporis aramalium an atomia dei