장음표시 사용
251쪽
HIPPOCR APHOR aliquando in illis aluus humidiorsed non a robore concoctricis aut expultricis, potιm ab infirmitate retentricis D l- ratis alui se intestinorum: adde quod serum alimenta nec uniuersim nutriunt: ergo eorum veloces non sunt excretio
a P, Η ο R. L r I ILVT traducenda iuuentute liberalis e tJeciosa corporis magnitudo: ita senectuti inutilis, ct parsiitate
Corporis proceritate seu recte vertit Cel- .
ut longam staturam, quit praesentem emetiam his exprimit verbis li.secundo cap. primo. Longa statura ut in iuuenta decora est, sic matura senectute co- fcitur. Gal. logitudinem vocat. madmodum it que superiore Aphorismo coparauit humidam aluuiuuentutis cum sicca senectutis, S contra: ita nunc confert proceram iuuentutis statui amicum procera. senectutis: & contra, breuitatem cum breuitate . vultque in iuuentute pulchram esse corporis longitudine propter rectitudinem, in senectute vero m gis couenire paruitatem. Nam longi & proceri senes quum ob pedum infrmitatem no possunt tantam corporis molem si istinere, incuruantur, & gibbos redduntur. Longitudo autem corporis est a calido humido, quae duo faciunt plurimum ad incrementum Contra paruitas est a caliditate & siccitate. Ob idque omnius re consensus est,paruitat*m facere ad prudentiam,sa-
252쪽
SEC Tto SECUNDA . iis gacitatem,&ingenii acumen quia sensus in sicco expeditissimi, tuaeque in rem siccam imprimuntur,pem tinacius inhaerent. At status corp*ris longus facie ad p ilchritudinem, magisque ut diximusὼ iuuentutem diadet, quam senectutem. SCHO L I A. O Vadratura corporis, quoniam optima temperatura est ata umentum, in iuuenibus ac senibis Iaudatur. Cras*ndo in υtriss*e redarguitur. Carnositas in utrisique
commendatur. Latitudo medium inter utrunque obtinens, nec laude nec vitio carer, quoniam ce= ebri magnitudinemo cordis calorem imitatur, ct vulgo vivacesperhibentur, qui latis humeris nascuntur.Sola i itur corporis longitudo in iuuenibus liberalis ac decora, in senibus sero inutilis: quia vires e faeta languent, nec 1'iritus tanta molis potem
tessunt: eadem in senibus peior est brmitate, quia biflatim adueniente senectute gibbossunto incuruantur.
secundae sectionis Aphorismorum fini
253쪽
xarius tertius Ap HOR. I. AI μεταβολα - ὼ 3ν μαλισα - σι νουσήματα. h ei
MVtationes temporum potissimum pariunt morbos, ct in ipsis temporibus magna mutationes aut=j ris aut aestus, teroruini, adproportione his restondentium. N hoc priuio Apho. mutationes temporum interprete Gai.)sunt alterationes aeris secudum tempestates anni,hae aute alterationes cum fiantsecundum quatuor primas qualitateS, primum animaduertere oportet ad calidum &frigidum: deinde ad humidu dc liccum. Ea itaque est Hippocratis sententia. in temporu mutationibus colligi solent morbi multi, ut quum mutatur hyemSin ver,& sic de aliis, Verbi gratia: vere gignuntur febrζ continuae,tertianς gignuntur denique morbi multi plenitudine,ob copiosam materia hyeme collectam Quae materia cum hyeme quiesceret, iam cum veris tepido calore mouetur,ac in hac vel illam partem sutimbecilla est 2 defluit. Mutationςs igixur temm
254쪽
lius, ubi eae sunt magnae & repentinae ,hoc quidem di-cthim est in genere. non tamen satis est. Nam quemadmodum est mutatio hyemis in ver,&c. quae morbos creatuta etiam mutatio est caloris in frigus, si1goris mcalorem,&tain unaquaque anni parte,in singulis messibus in uno & eodem die. In vere verbi gratia mutatio inducit morbos ut quum mense Martio,aut etiam Aprili, aliquando calor tepidus derepente mutatur in vehemens frigus: praesertim ubi Sol Taurum ingrediatur. Sic quum autumno eadem die calor est&frigiis. Alia pr. aeterea eodem modo morbos excitant,hoc est, aliae mutationes repentinae & magnae: ut ab hum1diatatibus ad squalores, a ventorum copia ad eorundem defectum.
E C II O L I A. Hac seditione tertia duo explicantur. ruum, quantas
vires temporis cui que temporumque ad inuicem Mutationes habeant ad morborum generationes, is adflem vandas alterandoque naturaue: qu que singula anni tempora morbos procreent. Alterum,singularum statum pro pri, ac peculiares morbi numerantur. Initium autem potis.
sinu ducitur ab anni tempestatibus: quod illae ab aere qui m-ter inerra causas morborum, et ires habet potenti H ad morbos procreandos, suas alterationes ac vici yttudines nanciscantur. Sunt enim omnium morborum tres generales occasiosses. Error Uictus, temperatura vitium ct aeris intemperies o autem duplex anni tempestas , particularu 9 v- niuersalis. De particularibus anni tempestat ibus agit Hipp. iv Epid. in quibus incipit ab autumno , deinde de ' eme, tam de zere, postremo de aestate : secutus morem Veterum qui initium anni faciebant ab aquinoctio autumnali. Hic
vero describit vinii ersale: anni tempe ' tes, in quibus prin
255쪽
mum considerat qualitates a tirari calorem Ostim demispmu simiditatem critatem: mulque expenditwimoniorum,poti imum austri O aquilonis,non neglectu inte νιm aliis,ut qui Zephyrorum mentionem faciat Epid. λctis autem huiusice sectionis is es.Vt medicus anima fers i cunque medicinam faciat,anni costitutione, morbos futuros praesagiat, eosdemque remediis anteuertat 9 prae ibui deatur. empli gratia i tota anni constitutio fuerit ca-Bda.morbi quoque erunt calidis; humida, humidι o c.Si to rasueratolubra, ut cum potius es Aca quam humida/DPria ertit corpora.Ita sigignantur morbi,cognitis ex anniso tutione cares acilius institues remedia: mis annili hum us pracesserit, intestiges morbum feri a multa humi uitate abis itaque remedia concoquentia ct siccantia: ita n altu.Ergo septem anni partium importunitatet , Oam natur ab satu defectiones, cumsilicet ψαία neque ψαίs:
sunt vit cum aestatis calida instigidum Ohremis fluidam calidum fit mutatio quales fuisse legimus ires illas descripti-ndi lib.I Epid.potissmum,quodscilicere in aere fit maior
mu ad immutandam corporis habitu ct humorem, quam m diaeta pariunt morbos videmiossimplicein pestilentei su= juperfrumflecte in hominumvitam inuatant: at aer. vitro, φινιtu ,hu res, partesquefolidas immutantis prin via causasque ducunt a cacochmia aut corruptione. Pa. πιμηt q*oque morses,quae in singula tempora insignes cadunt lationes iraris aut caloris, humiditatis aut uitatu, non modo diuersis iebus sed eodem die,qua is caetera bene morata fuerint, ali que omnia sint pro caussae cuiusque excientis natura oesuscipientis assectionesuries sunt ventorums, ct regio quae ab aeris temperatura vim habent immutandi corporaaempestates astem anni earunque partes non Hoti motu, nec certo mensium numero,ut orologi,
256쪽
Sa Cetro TERTIA. II M. si modo feriem anni tempora ex antiretis aliqui saturrit i annotauit Gal. in libris de morbis vulgaribus oΗ pocrates libro de septimanis:ver, ab aequinoctio verno isque
ad Vergiliarum ortum : Astatem, abortu Vergiliarum ad canis exortum Tertium , ἐπ αν a canis exortu. inarum, φθινοπωρον, hoc est autumnum ab ortu artituri. Quinitim, -ωρ,ns,id estsementeis,ab occasu arcturi, extum, emem
ab occasu pleiadumseptimum φυ ἄλ; . quod in sergndis a boribussit opportunum a latu Favoni, circa decimum diem Februarij,cum vio&purpurea orere incipiunt. A P Η Ο R. II. Tio φυν ιυ ἄρος Θερος , ala που Ietu να ευηκἀ-
Naturarum quadam ad aestatem, alia ad Demem bene aut male se habent. NAturam hic accipit pro κραH & temperatura,
quae ex quatuor constat elementis. Iam quo Dialia ex axiomate medico iii telligimus similia similiabus conseruari, & contraria contrariis corrigi atque immutari: ponamus duo corpora calida & sic Ca:
num , qtiod salubriter vivat potest enim esse corpus salidum sicc*m, quod tamen sit sanum & temperatum alterum, quod insalubriter: ut quod ultra modust calidum siccum. Quae salubriter vivunt corpora calida sicca,vi conseruentur, egent similibus, Ealefacientibus& siccantibus qualis est aestas. inaeve b vltra modum calida sicca insalubriter vivunt, ut immu-Wiatur in melius, & propi sis reuocentur ad medium
xςmperamentum,egent contrariis,nempe humectantibu3 dc restiferantibus, idque paulatim. Itaque na-
257쪽
Hippo C R. APIIo R. turae quaedam bene habent aest a te, ut senes temperi
mento frigidiore & humidiore quam par sit: stilentim eos reuocat ad melius temperamentum. Sic is
minae frigidiores de humidiores bene assciuntur 1 state. Praeterea iis qui in calido sicco temperamen 6 salubriter vivunt, familiaris est aestas. illae ver b natu rae bene haberit hyeme , quae temperaturam habent hyemi contrariam: quae tamen modum excedit. I praeterea hyems ei familiaris,quictim sint humido es figido te imperamento, in eo tamen salubriter. degunt.
Quemadmodum pisces etiamsi sint frigidi humidi vivunt tamen salubriter in aquis: utpote quae illi; sunt familiare S. S C H O LIA.
M aximum est in cuiusque natura momentum ad ea
quae cuique accidant suscipienda aut decli unda.
Nomine autem naturae temperaturam integi genius non modo genuinam , sedct acquistitiam siue ratione aetatu, siue aeris, siue victus ,sive chi uiue alterius consuetudinusuerist contracta. Natura itaque cui que, qua habet excessum, te ne se habet ad temperaturam aerissibi contrariam: nam ssimilibus siuae intemperiei causis laeditur, eruatur alitem V dico contrariorum CD. Qit e vero nullum habet excelsum, asinii bene habet, male autem a contrario. Sic enim pituito'sa corpora bene habent aestate,mal . autem 'eme.Biliosa ograc ita corpora bene hyeme,male autem aestate. Temper ticalida corpora, bene ad aestatem, male ad 'eme; si qui is ab aestate seruantur, ab hyeme alterantur. IPH.
258쪽
fidium est ita & est beneficium.Nam ut gignu-
tiri morbi certa conditione tempestatis, ita &soluu- thur. Accum in morbis Generationem& solutioncm pectemus,generatio quide est a similibus,tolucio vet, a contrariis.Itaque ut astas gignit morbos calidosiccos ita soluet frigidos humidos. Contra de hyeme. 0dem modo dc aetates gignunt & sol aut hos vel il-os morbos.Exempli gratia: iuuentus cu iit calida lic-za,opportuna est morbis similibus:& contra cori igitfrigidos humidos, 'tepilepsiam pituitosam .Procliues item sunt magi & minins ad haec vel illa tempora. Naiuuentus biliosa peius se habet aes a te,& cotra melius hyeme Regiones quoque aetatibui accommodantur,& victus rationes. Nam aetatem calidam sisca si veli inus conseruare d faciemus in regione si1m1l1, dc limi
li victus ratione: si1nim mutare contrariis, tranSaere
mus ad regionem frigidam humidam,& talem vimus Fationem. Quare huius Aph. sensus est: Morbi quida gignutur magis quibusdam anni temporibus, dc aliis loluuntur magis. Sic aetates aptae sunt magIS aut mi nu. his temporibus,locis,victus rationibus.' s C E O L I a
259쪽
salo, non stam quod a generationem aut solutioneae hi se ct quois adsteciem, magnitudinem morum ct motu
attinet. NascunturAquidem tum per se,tum ex eventu: a exuerbantur facile tu temporibus suae intemperiei nili bus: propulsamur, aut abiguntur iv contrariis. Sic sebiti ardentes facile generantur aestate: fluuntur ac abiguntathreme,ob suppreMonem humoris biliosi, qui in peculiari hi rura cui usique reduudare consueuit , datates quoque beti fel mule sunt assecta aut con titula ad anni tempora , ut Aphor Io. 9II.lib. huius patet: ct ad regiones, ut iuuenis bene habet in regionibus frui is senectus bene degit in cali dis ct ad victus rationem cst; t in stituto coniunctam: ut Thasiis vim geuero set si, quo a. undabant cum situ squila. movi exposito, pr silent a periculum vitabatur. APHOR. IIII. EN του πν ωρησιν ἴσαν δ αυδ a ς ε ἡ θαλπος, ο τε
ΙΝ temporibus cum eodem die modo quidem calor, ρῶ
frigus, autumnales morbos expectare oportet.
CVi sunt Autumnales morbi in genere dicet post
phor. aa. Qui ver b sint morbi Autumnales ab Autumni inaequalitate ,habet tertio statu Epi. hoc enim lib. proponit sententias uniuersales , quarum Particularis exercitatio sumi debet a lib. Epid. Sunt
qui putant Hippocratem hic loqui hant sim de unius diei inaequalitate, quando scilicet eodem die modo calor est,mod1 frigus: sed non id latum innuit. Nam cui est septimo statu Epid. si etiam non solum in uno eodemque die, sed etiam in duobus, tribus, qua idoli aut pla-
260쪽
st Tio SECUNDA . II pant pluribus diebus sese deinceps consequentibus a
lij sint calidi alii statim frigidi quae diei ii inaequali
tas omnibus anni lcmpestatibus, po tissmii ve1b Auatumno fit morbos Aucunales expectare oportet, hoc estinaeqtiales.Duplex autem genus est morbo ita iii in qualibi . Quidam enim dicuntur α μαλοι, nepe qui non seruant ordinem in teporibus suis uniuersalibus: sed modo torpent, modo excitantur, aliquado perinterualla, aliquando per certos dies. Ali j sunt ατακωqui nullam ordinem sertiant, neque iudicantur secuia
dum dies criticos. Sed cum in morbis inaequalibus. nuli sit obseruatio die ruim criticorum: hJc intellige
mus A ltumnales morbos, qui modb torpent, modo. excitantur. Huiusmodi autem morbi a nomali & at sti fere iudicantur mali: siquide ab his aeger aut m itur, aut dissiculter releuatiir, quales morbi quia autumno potissimum fiunt aliis enim tempestatibus. ieri pqi sunt 3 ideo Autumnales dicuntur. s C Η o L I A. pR gnostici es morborum futurorνm ratione te iratura aeris, e qua pol quam a soli motu anni tem
sates definiendi sunt, ita ut quaecunque anni tempest e modo calor modo frigus Uigeat squalis aeris constitutis flutumno propria esse consueuit 9 Autumnales morbi sint .lerandi : siquidem temporum temperatura non ipsorum
iveilationes morborum sunt causa. In ea ergo aeris consti-utione, cum eodem tempore aut die modo caloris modo fri- .loris dominatu calum tenetur, ea aeris constitutio diu per euerarit, ct pluribus diebvi contigerit. Autumnales morbi' xpectandi sunt ,1'ecie , indiuiduo Autumnales: ac flecte luidem humoris melancholici, qui Autumno viget, soboles: Paleisun; quartanas ei erraticae unci,aqua intcr cur