장음표시 사용
341쪽
HIPPO CR. Α Ρ Η o R. N Eetini μους, iuuenes appellant Graeci. talem autε ruentutis Gal. li. . Apho. 0. definit a V. anno ad 3 .ve adolescentiam a I . vel 18. anno vique ad 13. Sunt tamen qui iuuentutem dividant in tres partes ut dicantur Messerat, qua primos iuuet latis agrint anno ε: νε bisiue iuuenes, qui annum 3O. νεα s . usque ad 3 . Iuvenibus ergo sanguinis spuitiones accidunt, quae habent causas exter iras & internas. Externς sui, ut casus et , vulnus, saltus, clamor ingens , alimenta acriora, tuae cum reddant sanguinem acriorem & biliosiorcinatice tingit vasa sua acrimonia,& expuitur. Internae causae, ut plenitudo, & qualitas tinguinis. In iuuenibus enim qui praesertim liberalius vivunt, pluri truam sanguinis co ligitur. Praeterea chim non amplius crescat, neque in incrementum absumatur sanguinis pars ,hic auctiis colligitur in venis, praesertim thoracis, qu sui molliores, ita ut hae plerunque rumpantur. interdum
colligitur in cerebro sanguis acris& biliosse, , qui si defluat in fauces quod saepe fit in iuuenibus, facit anginam hinc etiam Gal. Archigenes, AurelianuS,ponunt anginam inter famisia res morbos iuuenum) si in pulmones , fit spuitio sanguinis: a sanguinis sputo
tabes, erosis videlicet ab acriore humore pulmonum vasis. Febres quoque acutae,ut tertianae praesertim &ardente fiunt iuuenibus, tum ratione aetatis quae biliosa est, tum ob errata vitae. Clim enim intemperat ter vivant, multam cruditatem coaceruant, quae bili
permixta gignit illas febres. At epilepsiae iisdem fiunt
non ratione aetatis, sed erratorum vitae, collecta mul,
ta pituita in cerebro, epilepsia enim est morbus puerilis,v t ante diximus E multitudine pituitae, in ea prς- sertim pueritia quum dentes generantur, inquit Au-aelianus. Fiunt iuuenibus ali, quoque morbi, a bilo
342쪽
dECTIO 1ERTI A. I 6oflaua:vt phrenitides, anginae, cholerae, dysentetiae . . SCHOLIA.
PSAE termi sunt morbi pubertatis, vel quia imites fine
his qui proxime dicti sutrivel quia pubertas plures tollit quam parit inorbos. Praetermi susunt etiam morbi ado- issentia, qtra a decimo octavio in et . a1imim pro teditur,quia ea cum temperati masit pauci liuos habet morbos fa vi liares: a sane ea cum si media i ut er pubertatem o iuuentate, istem mor is quibus illa aetates, es obnoxia. Iuue nibus veris,cu x assera grauem edunt Socem, accidi m expectorata cruenta, incadescente ae tu sanguine ac rupi is,ex D aut apertis venis faucium stris atque pulmonum. Deinde tabes, ceu pulmonum Ulceraser'ha atque tabiflca. sc enim rabes sunt a 18. ad 33. annani ex Aph. . lib. I. febres acutae, ardentei ct tertianae exquisita, epiles sie, bilis acrimonia iuiuuenibus qui sunt πικόχλοι σύ , per se arbiam ventriculi cum cerebro sel ob diae a vitium, rem indi stincte cibos uniant,fli ct imbribus se exponant,alqque morbi acenis rimae bilis soboles,maxime vero commemserati. A se H O R. XXI.
Lira banc a atem prouectis a maia , pleuritides, pulmonis instaminationes,let'argi,phreniti des,arde- tessebres, diuturna alui profuuia cholera, discultate; intcstinorum, lauitatesque eorundem, ct hamorrhoides acci
Post iuuetute reliquu elatis distribuit in duas par
tes, declinante,aetate,& enectute. Et as declinans statuitur & definitur a 33. anno usq; ad ψ9. aut O.Senectutis vero duet sui partes. Prima. n. pars quae dicitur cruda senectu. ab anno io . extrahitur ad 6 Q. aut 7o.
343쪽
M 1 P p o C R. A P u o n. Altera pars quae est vera se ire et us) est ysque ad siletii
vitae. Hoc Aph agit de morbis aetatium , quae includuntur inter S . annum & GO. aut Io. Viris ergo istis accidunt asthmata, quia periis de ac in iuuenibus, ob intemperantem vitam colle sta in cerebro pituitae copia destillat in bronchia pulti ionis iam imbecillio ris. Caeter tim clim iuuenes sint calidi sicci aetate autem declinante remaneat caliditas remissior tamen & siceitas , bilem flauam in ea abundare certum est.
Et quia hic humor refrigerari incipit fit atra bilis. Est& pituita in hac aetate, qu ae ortum habuit aberratis vitae in iuuentute. Quare in hac aetate fient morbi ab hoc triplici humore. Sed maxili te pleuritides a flauabile, quae propter tenuitatem facile pervadit pubmones, ac deinde densitatem membranae succingentis permeat. At peripneumoniae fiunt, quum pituita in illis collecta vel in iuuentute vel in ipsa aetates mpe enim intemperantes vivunt more iuuenum in quae pituita cum propter crassitiem nequit penetrare dentitatem membranae, restitat in pulmonibus, ubi putrescit, & inflammatione stat malignam facit. Sic kthargi,a pituita substantiae cerebri imbibita,quae pil-trescit , & febriculam malignam tamen )accersit: species est cataphorae, pessimus morbus & letalis. AN dentes febres, tum vere 4 bile, tum nothar a cruditate bili permista. Diuturna alui proflii uia, multi tridia materiae biliota multis eruditatibus perniisti. Pitui ta enim bilem temperat efficitque ut non usique adc sit acris, nec erodat: unde profluuium potius quὸm dysenteria. In profluuiis autem alui ventriculi pari superior est robustior. At in choleris robusta est part&superior & inferior. Hae sunt 1 bile flava pituit permixta. Vehementissime commouetur natura, ita
344쪽
vi aegri aliquando statis temporibus multa dc evomac& deiiciant: qui melius habent, nisi morbus ingraue- scat,&noua oriatur materia. Sunt initio sine febre,sed paulo post tamen valde febricitant. Itaque statim inti
tio occurrere morbo oportet, repressis vomitionibus, & roborato ventriculor alioqui refrigeratis extremis 1 pe paulo post moriuntur cum conuulsione in diar- rhodia verci possumus differre remedia ad tres aut quatuor d1es: At in cholera statim lsistenda vomitio,roboarandusque ventriculus ut grauatis, qud materiam ad intestina pellamus. Laeuitates intestinorum accidunt, multa in ventriculo vel primis intestinis collecta pituita, quae chylum crudu deturbat. Aliquando ob eri ulcerationem ventricali,ut a bile, aut etiam sanie.Non unquam ab insigni intemperie vim ventriculi retenatricem deiiciente. Accidunt quoque haemorrhoides. Haemorrhoides propriὰ venae sunt illae ad anum pertinentes, partim a liene, partim a magna vena. Hae in mulieribus magnum habent consensum cum venis. uteri & pudendi. Quo fit, ut viduae suppressis mesibua1 aepe patiantur haemorrhoidas: quu videlicet sano uis ab 'tero diuertit ad sede.Duplex porro vacuatur lan- gius per haemorrhoidas venas: alter crassus & seculen tus ac melancholicus,alter salsus&biliosus. Saepe ta-
men: videmus experientia saniem tantum exudare'
quod hi quum robusta natura retinet quod est utilius
SCHO LIA.HIs sero qui constantem degunt atatem , quae a qui hebdomade incipit,9 desinit ad septimam : Qui tem primam senectutis partem agunt, quae aseptima bebia. πιας ιncipit, ct demit ad nam: in quibus aetatibusnia
345쪽
H i P p o CR. A p H o R. re incinunt haemorrhagra naturales si iuueniliter st x muant, infirmiore iam calore natiuo nfirmioribu quo hepartibus solii dis, humoribus contumacioribus orpore disia phoretico, accidunt asthmata, ob defluxum bilis perviii ι pituita in bronchia pulmonis: vel ob humoris crasii ct Usti di inpulmonibvi collectionem: aliquando ob ramosin huae ris melancholici. Peripneumonis, ob eandem bilem pituita permixtam in pulmonibus putrefientem. Phrenitides, res deliria intermissonis expertia cum sebre, ut Iiis O fui strecmiuncta ab inflammatione cerebri. Alui pro hura disita naa umoris a toto corpore non perstirabili in aluum a Lxu, ct intercepta distributione alimenti. Cholerae,id scs
Iamitos somitianes ct deiectiones bilis se seri biviost, qualis assectio cernitur in iis qui antimonio purgantur. Duplex autem est cholera,υna sicca, vi qua nati eam ct soniti ac detinendi me intermisitone desideriam adfert. alterae'
humida sine fluens qua bilis sursum ac deorsum fertur, o
excernitur, quam sequitur omnium partium seli Drum tal-liquatio haecfit ex bile aut ex aliis humoribus porruptis an etiam ex cibis prauis, sic enim Hippo. lib. de ratione mictu, choleram dicit feri a caseo, ct bubulis carnibus. Ufenter ι
ab acri humor e .Lienteriae, ob malum victum nyn trahentibus membris tantam cibi copiam, quanta assumithr, τη ς crudi cibi per ventrem destendunt , fel υentriculo aut s-tesinis a bile irritatis, aut minus constante retenmc is, eu. Haemorrhoides, non quidem Mnnibus,sed iis maxime pi
bus suppresa est aliqua euacuatio consueta: seri ir
Hipp.iu coacis a et anno ad 63. non simi haemorrhoides, iit' praefuerim orsan inclinante istate sanguis minuat si cuius copiae depfenda haemorrhoides dicataesunt. Praeterm 'his apoplexiaim,quam tamen a 2 1.ad so .maximeflet η bit sexto apborismorum.
346쪽
, sivibus autem di initaresspirandi destillatisnesti o adferentes, stacidia urinae,discultates vrmae, arti ualorum dolores,nephritides,vertigines, opimia,malus comporis babit pruritius uniuers corporis, vigiliae, alui, ocul yum ct narium humiditates, hebetudines oculorum,elaac ciues, O auditus hebetior. TOiς γερουσιν, hoc est, senectutis extremae senibus accidunt si liarandi difficultates, destillationes, tusses: idque tribus de causis. Primum enim cuim cerebrum senibus sienigidius & 1mbeeillius,promptM causis externis patitur & colligit excrementa. Deinde thorax qui caloare gaudet iis calet manus, imbecilliorque est. Tertiti corpus habent isiccissimum, & poris astrictis & denasioribu S, ut non transpirent excrementa. Et ob id senui morbi sunt interiores, minusque superficiales. Stran-l guriae quoque & dysuriae sunt senibus, quarum affe- ctionum cauta si ut propri .e,& communeS.Commuin nectiunt, Imbecillitas vesicae, excrementorum copia coaceruata tu ob imbecillum calore natiuu,tum ob astrictiore ciuim. his adde qubd qui antea exercitationibus erant assueti, iam non exercetur. Cauta verbpropriae sunt,quia straguris materia humor est acrior . vi fere pitu1ta salsa , ob id in hac redditur inna cum ardore. dysmiς vero maletia frigidior est& crassior vj
pituita crassabob id in haemtillus est ardor in meied
347쪽
H1PPOC R. APHOR. Sed quaeres, cur senes qui paucum habent calorem h borent stranguria ab acri humore t Sic habeto, sciat, colligunt excrementum duplex: commune cum aliis, nempe serosium & fuliginosum: peculiare sibi videli cet crassum calore imbecillo. Illud igitur, hoc est se. rosum & fuliginosum excrementum , cum in senibus non evacuetur per sudores,nec transpiret, ut e cu'-1i solet facile in pueris δc iuuenibus, quibus cutis mόllior ac rarior est,& calor vegetior, per sudores aut per insensilem transpirationem, in quem etiarn usum ycteres sua balnea instituebant, ob cutim duriorem de hsiorem, caloremque inualidum, retentum in c0bpore, recurrit ad vcsi eam, ut faciat strangurias. hoc vero crassius, dum diutius imi horatur in corpore, interdum putrescit & salsuginem contrahit, ac per spinam etiam decumbit in vesicam quae altera est stranguriae causa interdum in vesicam delapsum citra patredinem in ignem, obstruit,& facit dylasiam. pr0inde in curandis senibus dysuria aut stranguria lab0ratibus, videndum ut in illis excrementa fuliginosa ac lerosa perspirent. Videndum quoque num catarrhusa liqsis a cerebro per spinam in vesicam decumbat hic enim diuertendus esset. Vidi quendam, qui coindysmia laboraret, tandem ςxcreto per urinam humo re album in eo, dyssima liberatus est. Hic erat declin)ntis aetatis: quanto ergo magis fieri possit dyluita in senibus ab illo humore' fit tamen is p e dysutia pr0piς calculum, qui vesicae meatum intercipit. . Sic d0ρ rum in articulis cauis duae, articulorumtas a calore pauco,&excrementorum copia. Aqhis, qubdiam non exercentur, cum moltis articlos calfaciat&roboret. Renuni niala Nephrixi ψς4 intelliguntur, non inflammationes, auc
348쪽
I Ruitia,sed calculi potius. rit alicubi Gal. quarevi in pueris & in senibus fiat calculus Z Gignitur in pueris,quia viae sunt angustae,& est humiditatis multitu-l do:quibus accedit calor, qui hanc humiditatem cogit in calculum. In senibus verbi fit a copia excremento- rum,& caloris imbecillitate.Non enim magno calore opus est ad calculi generationem. Sed in pueris potius in vesica,in senibus vel b gignitur in renibus.vertigines fiunt avaporoso spiritu qui ab imbecillo calore in cerebro mouetur inordinate. Apoplexiae fiunt ut ante diximus & amelancholico succo ob flavente princi pes ventriculos cerebri:&'ὰ sanguine crasta,vel etiarn flatu intercipiente venas & arterias in plexu reti sor- mi. & a pituita multa opplente cerebrum. In senibus fiunt a pituita, in aetate declinante potius a molancholia. Mali habitus inuadunt etiam senes. Cache-xia duplex. Aliquando enim de ulceribus imalignis dicitur, de qua loqui videtur Gal. in comm . Intem dum de deprauata totius corporis nutricatione , hoc loco de utraque cachexia potes intelligere. Pruri . Huius duae praesertim sunt causavin senibus , pituita salsa, & cutis densitas. Excrementum enim illud serosum cum sulisInoso nisi evacuetur, putrilaginem contrahit & salsuginem: istud natura quantum po- test annititur vacuare, sed ad cutim delatum, ibi restitat propter cutis densitatem, facitque pruritum.
Vigilia. 9 Nam ubi pauca est pituita quae colligitur:
i aut si colligatur, recte excernatur: aut si ea acrimo- . niam aut salse dinem acquirat, fiunt peruigiles senes. Contra somnolenti, si multa pituita colligatur & re- . tineatur in cerebro.Humiditates ventris fiunt, quum
senes vel male concoquunt , vel serosa &fuliginosa
349쪽
H1PPOCR. APHO jecrementa retenta diuertunt ad ventrem. Sic ocules Tum&narium, quum repletum est superfluitatibulserebrum, Aμβλυωπία dc graues auditustat senibus quia ob naturalem facultatem imbecillam minui . tur humores, resiccantur sensuum instrumenta,&bbanimalem etiam debiliorem spiritus sunt auci. Sit de aliis sensibus est intelligendum. At glaucedinesia
oculis senum accidunt, quia nimium re siccatur ocutus,membranae,&humores: fit praeterea transmutatis
concretio humoris crystallimi in colorem , qui suffusionem repraesentat S C H o LII A
P rem senibui a sexagesimo anno ad octogesim'
aut ultra quanquam, quod dicitur in sacris ris, hominis anni septuaginta sunt, ostra quos labor θdolor accidunt di cultates re stirandi , naserim V mala. Catarrhi tusiferi cerebrostigidiore,humores f,tum qui per expressonem in pulmones insuit, tum gal in pulmonibus localem generationem habet a fluidaiy- temperie. inae illicidia, tum calculi fmplomat , ta infrmioris vesica, tum acrioris spina a pituita salse. Dibscultates meiendi, acultatis expultricis infirmitate. Irti culorum labores,tum verae arthitides, tum caeteri articuli rum labores O tumores.Nephriti Arenum sicera,inst 'riationes oe calculi, infirmitate facultatis expultricis sthumoris illabentis contumacia. Tenebricosa sertigines, i inordinato stiriFus animalii motu, mali habitus, tum viii 'ersi corporis, tum aliquarum partium a facultatis AElt 'ramcisi deprauatione ct alimenti corruptione: quernu
piodum contin it aliquando in 'elancholicis ,
350쪽
SgCTIO TERTIA caput Iaboret cachexia, cum corpiusit succulentum O boni habi . Corporis Universi stimulantes pruritus a pituita salsa Vigilia,Ob cerebri siccitatem ct materiasomnifera imi opiam sim hebetudines a paucitate is impuritate stiri animalis,2 nerui optici obstructione.Glaucomat id est,humoris cusassim concretis ct arefactio. Tertiae sectionis Aphorismo-xum finis.