Jus canonicum universum clara methodo juxta titulos quinque librorum decretalium in quæstiones distributum, solidisque responsionibus, & objectionumsolutionibus dilucidatum cui in hac novissima editione accessit tomus sextus complectens Tractatum de

발행: 1742년

분량: 526페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

e. Ita Conclusionem datam procedere de C tulis, eoru neue Super prionibus Iuri comi fiunt atque iiii ima maturitate ( res iis cui imaque sis. Hi is, Lailque coram nisus, detractionibus, vel initum inis, quando expedire videbatur) authoritate hem in unum Volumen collectis. Sin, rno Porio praeallelata C mula, precedunt de Re riptis novis, in quorum imirati ne praesumuntur tales qualitates Rescriben, sive Sum. mo Pontifici . prius per Supplicanteiri eue is mei Et quia ea, PT sunt iacti, atque in sacto conciunt.

Romanus Pinuti sex probabiliter telii orare, cap. .

de coe . 36: hinc rum modi qualitates, Rescriptis P tisiciis insertae, per hoc Aon probamur ; niti de ipsis

Disci iter aluerit mentio, i. cap. si M. A Priti g. ivo. aut uisi det iis aliunde doceatur liorel. tii. A Rescriptis, n. t. ri, ueritur U. Cum plura Capitula, Draeserti in cap. I. it summa Triarum. . habe t ii ne Cperscriptionem Deto mitra Temo in Crater i. quale Conculium sub hac lii uendi forniula intelli tur: R esp. breviter, per hoc intelligi Concilium Generale Latera- neniit, iubi nocentio III. anno Domitii retis. celeta . tum, quod in sacris Carionibus per quan him anton m sim absolute dicitur olium. neres, Et hoc acteidit ad ditarent ii alterius Concilii Generalis Lateo mense, quod paulo ame,svidelicet ii ' si , A exonem IIs celebratum fuerat , quodque Dan antea ubi me socorum latui e dicebatur c mitim Lateraneae e. in sine ulla Ponti his mcndone, prout liquet Decap. De cujus Superscriptio se habet

vera ueste ciconcordat textus in Cauedini medim cod. ibi: licet iratem in sit Meae', Co hoc totum clare deiuniitur ex Clem.

Micit. Ecch armeta, ibi in laterautes, O G:--Ecetrastra. Ud per laterarense Cois M . 'intellia itit in ilium cenerale Lateranente. tub Alexandro III. celesuarum . per Gemrine vero ii implicitet pro M. tuti. demoratur prum: terius CSpolium Getier e Later, hense, habitum sub lim cenuo III. prout notat ibidem Hr Uira, &: equitur Frenanus lac. F, si ter

ita Quaeritur lv. An M. Libris Decretalium ,& aliis

patinnis Iutis. omino nihil superinium admitti mi sica Resp. I. Non talum in Libris Decretalium, aliisque partibus Iuris communis, sed etiam i' siliis diim .itionibus sumissu itas ereborum est evitanda , nec almittenda Ita Cissa eommuniter re epta De so a.

. Tanquam dos a terit is sitae ubi H id i illius D cretalis noranter inseri, quodae dicti, Mi P dare in Relidi re quant magis ui Cantane, sive in Lelm ciam muniter natura um emem amisi occuparet Etatui Clinia in ran. Si fiora morum. V. Asembra a dim ' Cc illis ver is dicti nonis, et i 'iam reum mem pariter concludens, 'o m verbum 'fluminia MVS Fiptura oet raca e , ver i per u e Dei. Idem praeter sura iam clivit clam et liniturex Pretin

o Decretalium Gregorii I Nisi: E Mi Superfur iuncto Prooemio Sexti Decie talium , ubi parito P Aiax attetatur, Compilationem illam bii ueractam stat ore vis texim reserearis. Concordat i xtus mi O, c. de No crauefaciei a. uai: Re Mittam, peri vis. Et l. i. svidiam retias meram totis tax: Verberum manium exae dimis cymati, culti similibus. in Deducitur proinde primo, . cum omnis superiluuasim Lege, aut Decreto vitanda sit, ejus vera taliter esse interpretanda, ut aliquid opere m. Patet hoc ex . Si pars. de pravi tra H d. ibi: Cum verba clama operari de vani. Conmt dat te ius ira it Pretors i luem Mado i tota rasalluitur I reta quis, rix s. r. r. de se tu i . upi proinde G asta. V. Fru Pa. alle sis aliis uribus o iussit. dicens: Sumta, mi Agiscriptuream, uia quid viret aer ad . Quod adeo vetus es, ut totum verbum. aut dictio aliqua non debeat ei se nine aliquid opisandi. sed etiam Isaiatricta disp.r6. eo. post Staphii xum, de Leti gratae Di . causit esueucia Aesa. v. ecati ., Et Fagnanusia c. Tu um n.

aliis, quos citat. Idque probatur 'et Iura hactenus allegatae ct alioquin Lustra musmodi dictio, vel syllaba membranam occuparet

Deducitur ecus , quod arramentum a superilitata essi e vitanda sortissim uni s in Jure. Petrvi de Murga.ram. a. ius sit. Motae in carem disquis t. it. nam. XII post Suplomim Gratianum Disceptatren Forems nem ederic de Senisco u. 3. Paulo ante nem, ubi a luperilurumare vitan tortissimum argumen tum depromi hinc intermido cuia nomine Monai et ii seinpei mellipatur Monasterium ordinis non Meis. cicantium: quia let cap. i. i. Some de statv Re et brium, inquit Pontifex Iu Monoeriir in irarum non Meridiem isti uim evos ly .uom eri , ex sui natura, ct primaevagnificatione jam importaret Amnasterium ordinum non Mendicantium: irustra Ponti addidisset verba tua . . itum mi Menduam vise de haee iorent superfluat atqui huiusnodi iuperquitates sunt fugiendm: ct cons quenter dicendum, quod quaedam tant Monasteria , is non Mendicantium, de quaedam ordinis Mendicantium. Ita discurret Federicus de senis e. cit Qua modus argumentandi stiam in aliis mat iis deserarare poterit. Concordat Card. Tuschus DN. s. condi 83 I. u.

i. ubi ex eo, quo verba luperflua non debent admitii ad interpserata inena lumendam, subintat, quod licuia et i interpretatio, pct 'uam omnia verba operentur etiam aco rario. A tacito iratu . Deducitur terito, in tantum verum eme, quod verba ris debeant aliquiis operari, atque ita hi terpretari, ut emistetur super itas in ipsis, quod potius veri, inpropri ri. ct ad impropriam significationem trahi debeant. quam quod sini iuperil . Card. Tusci scit. eo ut 8ys. n. 3o. post Restandam a valle OU. 6 r. num. i6. lib. dc Cravitam com D RI. con .ri n. I s. nar in

Exi emat. ra. n. 22. mans plum aliose ac vel textus L

,iram angusti, i s. c. se ut est rati , eto. f. Ferritimpetat Et hoc procedit etiam in odiosis, ac poenalib

in .Laio Isai re i Tinctiusmii. ct alii. Intelli . eum modo inde non sequatur aliquid inl- it Tuum, vel abi ut dum et quia pimus mittitur super. vitas in statuto, quam quod i fuit voluerint,liquid illicitum. & non permissum'. et absuraum statuere. Barbolamio ear 6. n. I .eii Card. Tusciunum. II. irae q. Crauritaeon . . n et g. & alii . Inis per admittitur iuperfluuas, ne tollatur voluntas Test toris, vel Disponentis; aut ne quid it contra mentem totius juxta Barbalam cis Hactem. 2Ig. num. ' de alios.

Siquidem verba sunt intelligenda, non secundum 'uod tonant, sed secundum mept v 'dissentis, dummodo de hac iussicienter consto: quiancntesmoni res, sed rei

est sentioni ue s. A Verb. R . II. Dinitur nihilonauius plures Calais, in quilabus vel luperfluitas verborum non ceni tur intervenire, vel tolerat ..Ita relinus iae. Somae'. 'de. O -ri. Oviaea.-yxim i cum metroa is meretatam, si iam, Imotam. &a . Cara Taechus Litt. comes . et fere. Barbosa Axio di i 6. mm f. i seM. alii x Id banari luctione. Ne inurimis toleratut, vel non intervenit luperfluitas quando in dispositione est mixtum ali id novi. A te si tibi absenti. t . de T v Mad. tuosi: fili Habsaui per tuum Epi cevum cora ra t- senes inmin. Nam idem fuisset, etiamsi alius cmississet ueneficium: sicque verba illa, perit m Episc p . . pomi videri semissima : sed vel eo erantur, vel non iunt superpua, quia ecinunt fictum tunc acciderat, sicque habent motum aliquid novi. Idem a

cidit iii plumus aliis. III. Expressi eorum, quae tacite iniunt, nihil operatur. L non recte m. de defuse iuncio Summario. ac Doctoribus ibi n. Idem accidit, quando alicui id

' dei competit, de Jurec muni conceditur, ut mos ipsi geratur. Et tamen talia non superflue exprimunmtur rtim quia poni cenietur is imitorem caut iam, quae non nocet, de restomen

mitim,

42쪽

VIII. De Declarationibus Cardi talium, &et ip

IIL Hoc imum ama vi , quando aliquia apponitur causa tolletidae dubitationis, vel ad maiorem declar timerii. aut a Mollendam iu isticam maliniorum ii tetruriati mem . Quinimi hujus di verba declarat ea ira fresalem cautelain continentia : revera iam sunt s restra. cum habeant purum emium, vi

licet Dia orem expressionem et vis inenim dii positio hinri potesttani clara, Dii recipiat tophi ticam interpret tionem . Unde si alicubi vigeat stariitum . prohibens superquos Artia apri . ia: ex praeane itis ratim tam exrasabitur luperfluitus e Felinus . cu. clari 'Tu

mirem iri Lm A. de Statutis semel dispositum a

per verba inculcata. idem importantia disponitur ; is Cuchon opinat ut , nisi maiorem declarationem .

eo l. t s itum. et is et , vertatim te itur Barbo a e cis rem 6 citans plures alios. Sic in Bullis Pontilicus reditus simul poni Ar . sive uicescantur eius vii -- uti 'oras Mere 'st ae vastati quae idem omnino . vel ierine idem simiticant i multiplicantur tamen ob maiorem energiam , atque ad exsilicandum concedentis affectum , Suareet M. f. de Mibus .

U Superfluitatem verborem excusat conluetudo , sicubi ea introducta est , i micandi verba luperflua rvt si hoc ta receptam loci conluetudinem Not mri d eat in Instrumento a se honis sto: Tisi is ferit, rest tmere est talem Pris, rem, Felinus , mi temmii Speculat item et . ae Pi ratoribus, F. Ut autem. sed umitvr C Porro quod admittatur, seu toleretur verborum. fluitas, ne invertanir volum s Dii ponentis, v. g. , statoris, de qm aliunde timui ; at die etiam . ut em-tetur iniquitas. sam ut non sequariir illicitum, vel a

sinum, paulo luperius m i i'. um dictum est.

De inelarationibus Cardinalium , D cisionibus Rotae Romanae, & au thoritate Glossie .

sUM MARIUM

is a Sasem,itas is rationu rem ritur is legit etaione , n e item in his dercaratis e. ira metiratiam cardinalium . quae foliant pubisami

v, is e Dinae et , quando

approbare.

is et Sumis inaniter asse tu .& euando iami taciant 3 Rcxp. I. De Iarmum a Daum aliud non iunt, quam interpretationes Decretorum Concilii Tridentini es resermati nem morum pertinentium. s.ctae a Sae Congredine Cardinalium in hune finem per Romanos Pontiis.ces initituta. Nam, cum Pius IV: in Bullae confir tionis Sacri vo Maenio Vinicilii Trademim 'uxu rapit, Bene ictus De . data Romae i6. Febritaram dc resemir circa finem ejusdem Concilii di ad vitan in perversonem dc eo isionem. quae orira pini et, si Meuique timet pro libita in Decreta Concilii commentarios. & interpretationes stas edere et authorum Apostolica omnibus ae singulis inhibuerre. Prae masium risib inter initur m Erem eodimn

t e re. Fatuere. Ma fi quid ob cunus in iis dictunt', & itaturum Misit, eanique ob cautam intermet M. aut decisione aliqua egere vlilabitur, ad Sedere A poliolaeam recurratur , prout uberius ui citata Bulla

continetur.

Hine idem Phis Iu motu venio eodem anno die . ras Augusti emanam, qui lacini: rberat Tom. a Bucar i R maei, re in eis) imprimis instituit Congregationem S. Rdinalium is rexetitione, di ciuervantia Sacra C m. cilii Tradentini. Deinde Sixtus v. ut Decreta C relii Tridentini ad mores, sic linam me pertineti ita,

eo magis ab omnibus ob ervarentiar, in liratione, quae incipit: tamen', i 'lebre rit edita sae rescitur eit Tom a Bucarn, consit Tem Pontificiu)F Deo autem Patri, ampliavit d. rei rem memoratae Sae Congregationis Minalium; es tamque insuper concessis iacultatem interpret in II creta ejusdem Oecumenici Concilii Tridentini, quae de motum retarmatione, dii eisina, ae moderati ne . Ecelesiasticis iudiciis , altuque huiusmodi statuta tum si quando in ipsis dubietas, aut dissicultas emisie, et ita tamen , ut hoc fiat consulio prius Roniano Pon- tifice; sive(ut idem Papa loquitur et ii tamen est sustis ; simulque eorum Decretorum , quae ad I idei dogmata pertinent. interretatio iremet Paris reae rata maneat, prout amplius habetur in pranata Co stilurione Sixtina . - - a rR p. II Declarationes Cardinatium fidem non iis chini, nisi alterantur in tarma authentica . Ita con munis; &ratio est; quia cum olim furtinax alias, ecquandoque inter se contrarias huius Sae C prepatio nis Declarationes circumserri ecm itum filisset: e dein Sm Congregatio. de speciali mihi Frbam P - m. anno 16; i. mandavit, cirrecepit: si uini di Oeclarationibus . tam impreeis, nuru Vara, minmactim tu minam Dem O , ' licia, ve extra a m re bib, m e sed tax heims . quin in aura tuo omma, res di substri DomEimarenti mi Vmma tria m. b, sectet eis Os .c mgretationi, praumtor

43쪽

D m redem num . dist. i. m. I p. Lantiscam Thratro, se comeditio conlita Tridenti m. a. di Pio per Fan MIST M. I tas ullom ad Eoum, e prelle pioiciatur, quod, licet ipse initas Commem Dis Responsa SAEongregatum a Cardinalium Concilii Tradentini Interprettuli, serme omnia exscripserit tadeliter. dum exlam s. Conriegationi esset a Secretis; ea tamen minitam habenda pro aut hemicis, quando tamines itiis, ini Cara talis Praese, , di Secretarii su

scripta me, senoque carent

tiri Dices . sin uase Mnt, ergo frui in prone tarmentis Libri, dc aliis passim, allegantur tot inci sit uiri Carainalium: ut quavi enim membAnanio meant, ex ouo nullam in judicio, vel extra, fidem sectanti R ei p. nec seq. Imprimis enim Declarationes Cardinalium . quae di elaboraim Collectores ad publicain utilitatem diligenter resuruntur, vel maxinurro uni in Curia Romana, eo quolibidem nimissae te sit, de emim veritate eiecem reddere, requirem do S. Connegationis Carenialium Ahinationes, ves Registra: prout se uenter eadem C gregatio demandate i. . t , quamlo occasone putatumis particularium exuum circumse tur Declaratumes, qui diversae vel adheriis videntur, aut aliquam motabilem dubitandi ra- tumem continent, Cara de Luca Arim. - c. Tria Asc. s. a m. II. iis Deremia iuvant Cusinossi Declarationes etiam pro iis locis; tum quia hau la praevia notitia diligentibas in lectoribus, eas fideliter allegantibus e dissicile non erit. quamlibet illarum pro occurrentis ne tu dualitate. a memorata Sacra Congregatione in tarma cui litica ob aere, ac deinde in ludicio pro plena fide iacienta producere. Tum quia i med as Declarati nes Cardia ium. caeter Muinum probatis Coue bus Meliter allegatas, di quarum veritate nullaiae est probabilis ratio dubitandi. ex eo duntaxat re cere. quod non afferantur in Lirim authentica. atque id reulibris contrarisan aententiam tueri, vix abest abit re

Dei inmunus S. Congregationis. quas invenerit apudat quem probatum Aut rem, ut veras habuerit, ec vatur, etiam s.ca parte ali ni ut, nec proda

cantur

ita , ouaeritur IL ouam vim, dc Dibori atem habeant

D arathones Cardui vim Sacri Concilii Tridentim Interpretum I Ratio dubitandi est: quia . ut lex obluget . necesse est, quod promulgetur: atqui IM Hareati ivis Ca dinalium non ivient publicarii ergo. Accedit. vi a Declinationes illae Van:mitramur Epit ris, aut aliis perientibus . nullo adlinc in eis mansio, imitaritum ut liciter ad proposita Dubia rei Pindenuo dceoni quenter nidi, in viam tur inducere obli rationem. piaesertim pro Foro conici iti m. Idque eo maris quod necdum conitet, Ro nanum Pontificem aliquandost tuisse, seu praecepit e , ut Declarationes Cardinalium tanquam leges recae antur. Et hiscedo cau sisnon de sunt Au Eores praesertim Theologi , volunt, eiusmodi Deci rationes Cardinalium esse tantum probabiles. dc do nates . dc quamvis mynum habeant pondus authoritatis. praeter tim in dubiis ec rauci &cidendis; tamen vim lens non habere. neque obligate, his in casu illo particulari, seper quo Cardinalesiverunt conitati: in attenuit vegaram.e s. M. Bonacina ei p. i. deligis. q. t. punct. s. Basil.

Hartan . & plures alii, apud Balbo anicis hae i. Druamissilicap. nam scinibus tamen non obtanistibus iso Rem Dessitati mes Cardui alium S. Concilii Tristantini Intenuetum . e QD tantiissimo sectae, ecia tarma aut hemica existentes iusta dicta . non talum ut probabiles, ec dominales habendae timi, sed

et M ut auctorinativae . atque necessariae. ita ut habeant vim obligandi in utroque Foro. Ira Barbo almem vos. St. Emonuel Roderi us die Re Q. - . i.

o va Gama ine MN. in Praefat. n. i. hanc. sente tiam certam appellans. dc alii: atque eandem itemtiam ex piolatio, di sus e propugnat Furianus d. e. oniam, mo. Osee. cmem Ratio fit amentalis hujus Conclusonis delamitur ratre iacultate huic S. Congregationi concella a Summis Ponti, rus, di nominatam a Pici U. sui probat Fun. n. . dc Sucto v. mot. coesu. quae incipit: Immensa

hietas et ras emerserit, intemetanai fara Ditem irasitan comitatu, impertinuer. Erro cum S. Congre-

atio Cardinalium, Concilii Tri lamini Iliterpretum. iaciat saepe dictas Declarationes , seu internitationes ex speciali continissione Summi Pontificis. dc estissim

authoritate, ac nomine, qui neci omet prius coni ultor parilege. qua tenemur reci Declarationes Papales, tanquam certas ct veras, edam recipere tenemur Declarationes dictae S. Conpierationis, tanquam certas , veras , dc intentionem Legislatoris iue e luantes. Siquitam post impertitam a Sede Apostolica m mora tam authoritatem. talic Cardinalium Declaratio non mere censetur esset runt . ita esse potius aliqua Ap stolica Declaratio; prout in simili habetur e. Cum aliquisbus Arescript in o. uer c. Si A si cae, a T. prab. in o. Et o mcordat notissimum illud Imperatoris effatum, L t. F. Sed neque, C. Interi Iure enuclemaeibi; Ommia merito nostra facis , quia ex nobis omnis tu impertitur avicto ritus. Oade causa etiam Res tua Pru tuni, quisbus ac care ius rei pondendi, ira lura publice interpretandi concestiun fuerat (qui iureo sim constat adipeDtabantur eam tenebant authoritator. ut Iudi Aa, e rum re pomo recedere noli licuerit. I Responsa Prudem trans, de lues arat. gent ei via. Quod imam defacto observat Hora Romana re pectu inparation im Sac - . Congregationis, juxta diem . m II 6. Nec mitant rati inies dubitandi, in eo mi II trium allatae . Non prima: nam quod requiratur pridimulgatio. procedit in legibus , quae novum jus tam tuunt, non item in Declarationibus i m. quae imibus ipsis intrinsece iniunt , ac proin, non iaciunt jus novum, sed talumnodo jus, quod prius erat, manitastant, atque declarant. Huiusmodi enim Declarauiones, mincontineant meram legis jam praeexilientis expiscati nem . retrotrahuntur ad tempus conditae lenis, atque huic a principio jam inesse, di insulse censen tu , dc juxta ipias Lex semper filii intelli enda . nixta Clossam me. Sic virm . V Res dem s. de ver ' fac desumitur ex . t o. De raptis mineria. F. P. coctat. p. ubi Imperator de tali Lmum tuarum declaratione loquens . ait. rater relatinem no in fimviris tantu odo ea vi, vertam in praeteritis etiam vasere sancimur: tanquam, ae stra Lex ab init . evis interpretamne ras '

tuis, sed etiam intertretationem legis. iHaec ad propositum a relica ; 'uando Declara. Isstiones Cardinalium Sae. Concilii Trident iiii Inter tum non iaciunt sus novum, sed continent meram L tis jam praetexistentis larationem. prout eommuni

tet fieri solet; hoc is tu nulla indigent speciali pis licatione, sed retrotrahuntur ad tempus convitae I s. utpote cui intrinsece iniunet, atque a principio iam inmerunt, ac proinde ab ip amat primaeva legis promulgatione vim obli obtinent . Nam Memnitas pu- Nicationis requiritur quidem in legis editione . non item in legis declaratione. per sim allegara, Barbosa eice n s. Emmanuel Rodericus, Miranda, dc alii. . supra, Fagrianus d. c. quoniam a. r. s. 'stit citans ulterius partolum ni Uaeredes. F. Imolam. Baldum, ita a seri eam. udi in simili dicit ouod in declarando Testamento non requiratur eademiolemnitrum, quae in nitituendo. qui declarat aliquid curius in Testamento positum . nunc D sed dat tire fiat, prout ibidem argumentatur Iuris.

, procedunt ibi uinde uiri Doci rationibus Cydia

Dicitiam by Coosae

44쪽

s VII s. De Declarat. Cardinat. Decisionibus Rotae Romanae, &c. is

Furii, quae Ius novum iaciunt, sed duntaxat, praeexistens deciarant, eiulaue mentem ae genuinum lenium

explicant; ac proinde non solent publicari. nec assi DRoniae in publidis locis, sed simpliciter aduntur part but quarum interest, in forma authentica sigillo ac lut scriptione munitae, ut resert Fanianus Ae eit. Quod si vero a Sae Congregatione Cardinalium aden rur D cretRUr modum novae Legis, tune ad instar aliarum constitutionum Apostolicarum de novo conditarum, etiam talium Decretorum sit solemtus Romae promulgatio, & aifixo in locis consuetisi ut videre est in De e-to eiusdem Sac. Connegationis De regularitar, edito in et r. septembris, is . aer etetur Tens. q. Bul aerii Romomi co stit. rg. Urbani si1 di in alio Decreto, De libratisnem rum quod incipit,oms saepe

se xi. Junii emanatot ac refertur is ensem

de viisl di nonnullis aliis, quae eostmodum in locis consuetis Romae affixa, dc pubi kata tu

rimi, prout notatur ad finem eorundem Dire retorum. 33s Ad lecundam rationem dubitandi, Om. Ia'. allatam,

patet Rest visio ex dictis. Nam quia saepe dictae Declarationes Ordinalium novum sus non constituunt, sed

duntaxat Ius antiquum interpretantur. ac declaratur.

out communitet accidere solet; hinc neutiquam opus est speciali mandato ad inducendam obligatis nem sed lassicit 'imum illud mandatum, sub quo lex nune declarata Aim publicabatur, di lubditis observanda proponebatur. Ad ultimum patet etiam ex dictis. Nam, quam Summi Pontifices diaerunt L ipsis tamen consultis i memo- t ratae Sae Conrterationi iacultatem interpretandi De-ete a Concilii Tridemini; et pio Apostolicam eisdem

Declarationibus authoritatem . vimque legit impertiti fueriint. Inde etiam Rota Romana di in Declarati nes Carismatum a. que ulla oppositione, vel ambiguitate, reve ter suscipit, atque Oinni is obiervat, etiam dimissis ipsi, Rotae Deci sumibus, quando in Comtrarium adiunt Declaratio res sepe die adita Congregationis Barbosa rite Fagnanus, ues pran. 22. Card. de Luca Distuc. f. de Paraebiim 1 re alii.

si Ubi tamen notandum, quod illae Caldinalium D

clarationes, quae singulos, vel particulares concernunt

casus, ex horum speciali qualitate, dc circumlitantiis , manare soleant ; ideoque alteri diversas circumstantias habendi non semper sint applicabiles: cum diversimode, ob diversim Facti qualitatem, saepius decernere con-rmat. Carae de Luca in aurato conisium Trident iram,

, N. M. At vero Decreta, vel Declarationes generales ejusdem Sae. Con 'gationis, in omni eata lincum obtinent , idemque vicendum de Declarationibus particularibus ( sexi editis ad consultationem Episc Druin . aut Partium litigantium in aliquo speciali casu quoties eaedem rationes, de circumstantiae, in aliis casib concumante nam tam impeddis Declarationes Caidinalium in litis pariteriunt ob ervandae, cum Decreta Concilii Tridentini. quae generaliter ligant omnes limper tabuerint. dc Uineant in ventre semium, seu intellectum illum . quem Sacr. Congregatio sua Deci

tione manifestat Famanus see. cit. m. 66.

Quaeritur II. Quid sit Rota Romana: dc cuius auctoritatis sint Decisiones eius 3 Respin I. Rota R Summi Pontificis in ea s litigiosis Tribunal, dc Iudicium. Quia enim papa est I ex ordinarius omnium hominum . de qualita Mundi parte in Eccle-sasticis potest ad ipsum appestati . can. Cmicta per m

sem s. q. 3. Et quidem etiam immediate, seu omissis Judicibus inter iis, propter, plenitudinem potestatis Apostolirae, ean neutivo mi fere a. v. 6. ac notat Glossarne. Dilecti66. Nps huiusmiai de voellat. Unde contingit, quod, cum ob ingentem molem causarum, dc negotiorum explicandoriun, singulis Pontis Romanus per seipsum issimi, Nimana insterillitate praepediente. pro voto latisfacere non susticiat; prae- in quo Papa pro expedientis prim Dis. de m ocibus nes iis solet Adiutores, de Consi- Iiari's adhibere Caria ales; ab antiquo jam erelium Rem, in quo univeri, a Christi ridelium Caieta Ecclesiasticae . ae etiam Saecul

iunt, ex Commisi one Pontificia cogno cantur. dc iuste terminentur i quamvis desacto poli erectas praeiertim tot alias Sacrac Congregationes.de quibus fit mentio in Cor stitutioner . Sixti v. quae incipit Immensa. non ampliustam copiolus sit numerus Caularum spiritualium, seu Ecclesia ii rannini, Tribunali dii Catiendarunt. sicut

Et quidem olim quatuordecim. de quandoque plures, ris pro arbitrio Pontifiram, extiterunt Auditores Rotae iverum Sixtus I v. in Constitutione. Romanus Pontifex, idc habetur Din. t. Sut ii Rom. e. r. de Pont.) A udit res Rotae Romanae ad numerum duodenarium reduxit, iidemque non nisi ex famosis Iuris Distoribus. ac xcipue experimentatis. simulque ex diversis assumuntur Nationibus, ut hac ratione in eo Tribunali existant viari, qui in singulis respective Provinciis, ct Nationibus versati iunt. Et quia omnes illi duodecim Auditores in

eadem circulari mensa accumbunt. ad sormam Rotae, verisimile est inde promanasse appellarionem Re Ro

Resp. II Decis es Rotae Romanae non faciunt sus univertate; sunt magistrales , dc probabiles tantum, i, i ocet caeteroquin mapnum habeant pondus a thoritatis.

Ita Card de Lue loe rit is cs atterens quo Decisiones Rotae, licet magnae sint authoritatis in Curia. non faciant authoritatem necessariam apud inferiores Magia stratus, tanquam Deci sumes Papalea, Felinus c. P. Ora lis, m io de Fide Instrum. dicens, quod Auditores Rotae non habeant authoritatem legis condendae Nicol GaDcias iacu. praefat. t. i. Engel in P mmio C legi Iuris Ca

tans Gentinianum luem inaui et v dc ibi Francum n. t o de

rescripti in o. Piopositum , si liameram, alios. R aliore e quia nulli bi repetitur, Auditoribum Rota Romanae fuisse consistam potestatem Jus novum cordendi. ita duntaxat secundum Iure iam Posita in causis particillariabus judicandi, ac lenientiam serendi: plout n simili Deci sic bus camerae Ilisperialis Dissim ienti uiri Docto res, quod Assessoribus Came data taurit ab Imperat, res potes secundum, leges iudi tali non autem avras condendi

Nec obstat textus Q in ea D is. Asent. re P. ubi id reicitur, quod .s causae Summi Pontificas iudicio decidanis tue, in s milibus casibus caeteri teneantur similiter j, dicare: ae proinde. ut ibidem loquitur Cloila incatu.3 diententia Papae jus taciat quoad o nnes: Non ob latinquam: quia, ut patet ex allegatis verbis. ibi sermo est de Decisione imus P me .pmut etiam L. ult L. AImb. dicitur, quod sententia definitiva ipsus Principis lata iii

per causa. de qua plene cognovit . vim habeat legis generalis r non autem textus ille loquitur de Decisione S natus Pontificii, seu Rotae Rotnanae . Accedit , quod ipsa met Rota mutet quandoque opinionem tuam; idque

frequenter contingere. notat Card. de Luca Ioc. m. n. O.

de Cardinalis ine. Pa oratis, de Fide in hument de Naeol

Moronus Tractatumn ram. ii. l. tract. de Fide. Treeua ,

Tace, st. IEI. n. 2ys. post Decium cons Ap . dc alta . Uautem seri non possiet, si Decisiones eius vim Legis uiuvenalis obliverent. Additur notanter xv. ID. Aeet caeterrumuin magnum ha- I abeant pondo aut horitatu . Nam quia Decisiones Rotae Romanae non nisi summa cum maturitate prodeunt,

simulque ab uno ex supremi totius Orbis Christiani Tribunali, Ac Capellam, idii Aulam Pontificiam repraesentante, promanet: hinc ipsius Resolutiones me. Dis per inferiores Iudices, , Magistratus. imo dc per Superiores Sacras Congruationes habentur in veli ratione , maiynamque faciunt fidem . Unde pariter aliariun Nationum Pr essores, atque eximii Scripti res, magnam saepe dieii Tribunalis agnoscunt auth.

ritatem , eamque frequentibus suarum Decisionum allegationibus contestantur. Quin uno cuia, Rotae R manae Decisiones praevaleam communi opinioni, cen set Iniola in c. i. de Litra coartes. 8c Fagnanuvia c. cura venissent, num. sa. de Iudieiit, dc Garrias .cu. citans

alios . Atque, ut inquit Quintilianas blandosius Tract

tuum tractae Mellitoriis . qu. p. mum. 6. Rotat

quente Cetera Tribunalia mutescunt. iniamquam,

B a quia

45쪽

PROOEMIUM.

'uia Rotae Romanae non licet Concilii Triden- mi Decreta interpretari, obpre ibitionem Pi I v. eadem Declarationi Sae. Congtmtionis Cardinalium Concilii Tridentini Interpretum revetenter deserrem

sueverit.

2 3 Ultrinxi notanter additur eis. -- attamet a Miseresse. Quia imprimis latendum est. quod R tae Decisiones ius faciant inter partes litigantes et nam vita eii communem caeteris sententiis iudicialibua , a quibus vellegi innotenipote( hoc est, inter decennium

non fuit appellarum: tune enim simientia transit in rem judicatam, adeonsultat ovem

dac de simi M. vel ab ipsis secunda vice fuerit appellatum , di pars victa succubuit in duplici appellatione,

sicque tres contarmes contra se reponavit sententias inam tune ea tenetur acquiescere, nec potest in unae demque causa tertio appellare, laeti c. Mellae et intina eademove caramate piavr . Idque etiam locum es b

t Ubi idendum, - in Rota Romana ordinarie seu nisi pio risu speciali aliud Pontita mandaveriti solum

quatam ex duodecim Auditoribus circa singulas caulas votum proferant; atque, si in eandem e corditer deveniant sententiam vel saltem tres idorum concola dent, capiatur rigdlutior a qua si Pars Iureumbens PMllaris, aliis quatuor Auditoribus causa examinanda,

in definiemia committitur, nisi quis in duplici jam appellatione succubuerit. Card. de Luca eat. Discursi a. velat. Rom. curia, num. H. ac M.

i s Deinde, quod Decificias Rotae jussistunt Curia

ad instar Styli, saltem qimuleeundum eas saepius suit iudicatum, tradit Ioan. inciscus Pavmusia valuiuis Dei amo Isaa D XxIL - . Dra es Rota , di post ipsum Fatanus eoissete iseat, uiuar. . Iudiciv, dc Engel cit pum. t . Ratio est: quia ad Rotam spectat interpretari verba , mentem Papae in Rescriptis, & in hanc quasi possessione extitit sciente, patiente; imo ec mandante summo Pontifice: unde si super eadem I

ris quaestione, licet caeter vin inter Doctores tam dum c troversa, uniformes, ac pius retetitae proce dant Decis mes Rodae, tandem iaciumconsae si . dc Stylum Curia Romana I. Si de Internem, ,

seuntur, coaeficeritamem, aut rerum perpetuo, nisitur id ext mmamri etatem, vim seris obtinere debere. Per hoc t

meri dictae incisones Rotae non constituunt Ius un- venale, nee aliis Iudices praecise Acundum eas tenentur ita care, nisi quatenus meliora Juria fundamenta aliunde bon supinant.. 6 Quaeritur III. Quantae aut boritatis sit Glossa 'Rei p. I. Licet magna, de caeteribus patibus major sit authoritas Clo M. quam alterius Aut iis; nihilomnus ipsa n que habet authoritatem letis, neque est attendenta, quando meliora Iuris fundamenta, A rationes contrai iam militant. Ita in re communis. Et quidemi Prior para patet ex meomus illis, quae Glo ait,bui Menta nam quia Glossa digna judicata fuit, aut ad Canonis, seu Legis declarationem in Corpore Iuris meret in r hinc quod aut holitas Glossae major 't, quam ultorum Dotarum. tradit Battolus intram ibi Iason n.; . st de Lisu me& Baldaram . Cumbae revitas ct alibi, dicens, quod Glossaeam h

Titasomnes alm authoritates antecedat, a qua proin

in causis magnis recedendum non est. Item Iaco, Bintrius is l. i. e. stat prosaa m ijdistinqvit, quod ubi cum Clossa concordat aliquis Doctor, illa opinio censeatur communis in iudicanso. Et rursum Baulas in Lust. I.

secessi auc. De rem, quae Mer. alti in arem caro o v rimis Glisae is urateris meae dira g. Insuper vini nem V iussae eos muni opinioni praeserendam esse, cen

scit Felinus di c. a. n. q. . citatris molam, Salis

cetum. et aliot. Unde Glossae opinio appellatur Id mis e Marmam, secundom Cynum in L. 'Nonaso raraeas. e. De Coaetrabe a b emuit .simis quem reserti ac sequia

ut Alexander ' is uitas similia palum

habent alii Doctores. ' Altera pars, quod Glossae auctoritas vim iugis non hiarae, est e mi unis. Nullibi enim aut rhas legis condendae eidem attributa latituri quin imo et lora a privatis Authoribus . videlicet, vernardo, Tane o.

Di Andrea. dc aliis. quorum nomina plerumque ad tanem Glossarum apponuntur textus onum apposita susti atqui tales privati Aut bores restarem ita ileges non habuerunt. Accedit, quod deruuet nonnun quam Glossae inter se contrariae.

Et per hoc patet ad tertiam pinem. Nam quia Gloc I osae omio aut horistem lem non habet, merito per j ra miliora. strationes in os lauim occurrerutra reiici M. dc non raro reprotur. siquidem inter plures opiniones illa est praeserenda . desueumda, quae meliorici subtiliori nititur ratione. ut inquit Abb. in Oppia . mi, i a. 3. de Feriit. Neque enim indela ita opinionum habendus est respectus ad qualitatem periori v.s Glo sis illiun opinionem laventis, sed ad rationem ipsius. i. Sed ne e Cis nuri Finem tam

Nam illa procedunt non dento me permo consiliti quia enim verm non facile potest inveniri.

utilius est accedere intam Glossae, cuius castoritate deserumimus. dc excusamur, quam alteriusprivati A thoris notiatarentis dariora suris, aut rationum suta menta. N tamm idcirco coguinis ui Glo iam, utpote cuius authoritas est duntaxat proh bilis, non neces, saria, ut satetur ipsemet Balamis tae ammis iam, s. e. de Episcopia b caris. i tRO. ix quando Clan plures resert opipioi es, is tunc in dubio, W nisi aliud ex Diti mucculis possit,

praesumitur approbare vult m. v rei usi c. a ista re .g3. Hostiatilem, ut Andri m. h vim. Pilum ad fum LMmano maec. - eatuta, tres num. A . . Clinae minori mi amniter allem talaque textu, Assam Ius expretium Minucii ore. ex quo tota pendet res tio. Et ob eandem mi emfrustra labora L illi, qui Dotan . authoritates c mulant etaeter ita Canone, aut Mae, ex qua stat

a doctrina desurpet . F. I X.

De Iure Civili, eiusque Divisione,

46쪽

s. IV. De Iure Civili, ejusque Divisione, & Partibus. Et

N suis finibus , seu Nd- , eae quibus si

sumptae sunt.1 s L series unde sumpserint ivitium ei i Alia divisio partium ferti Civilis in Oetes , Pl biscita. Sereatus consultar di Ramne triplicis Status, sive Rerimi is Topuli Romani successise predita.

rs Dae, prout contra distinguitura e terra partibus Iuris ciuilis. quia i , quomodo olim tondita ira Aliae Legis domitores declaranetur. ips Pisistarum, quid P Et quomodo diserat a Legel Di fferentia ivter Popoli & Plebis vocabulum . Ibid. i 6 Senatus Constatum , I Principum maesta , quae e Et an rem dieantur Leges et 8 setistratuum Edim , idem sunt , ae Proetomum

Edicta Traetorum Orito, is auliaritas . Ibid. Ius honorarium, quid F Ibid.

in Respoma prudentum, qalae iss D tatissime observavit Ponti sex iis e. Soma s. de

X Mamitat. o, obedien. quod, sicut olim in creatione Mundi, ita & postea ad firmamenture Caeli, Mees . avrversalis Ecelesta, fecit Devr duo metaea raminaria, Me est, duas Dignitates, qua sunt Pomet 'alit Authoritas . Regalis L sive imperialis 3 P restas. Sed illa, quae praeest diebus, id est, obituatis,

or est: quae vero earnalitat, mi/- : vi quanta est intres Iem lunam. tanta ister Fontifim, Reges disseremia-gnoscatur. Ad illustriindam igitur mam t(hristi Eeclesiam Ius Canoni eum. Pontificali Authoritate comi initum, simulque praecellentius, ex pro b perire ctandum venit: simul tamen de Iure Civili. Imper toria Hileiate condito , atoue instar Luminaris minoris Ecclesiam Christi irradiante , nonnulla mentio habenL Oeeurrit: non quod falcem intendamus ni itatere in m em alienam, sed quia magna inter virum que jus est confiseratio, prout amplius ex progressu tebit. Simulque quia de ipsis Legitnis Imperatoriis tr quens tum in Iaecreto Gratiani. tum in Libris lineret lium, sermo recurrit et prout liquet exeaa. o Civile, Peg. dist. i. θ' - F. i. is a. de rimi operis numciat, eum dilecta s. rios igitur , de coefirmat. utit. & alibi saepe . Proinde

is Quaeritur I Quid sit jus civile. dc absolute prolatum pro quo supponat 3 Resp. I. Pacetiae est, quod aut horitate Principis, sue Magistrat in Saecularis, ad tranquil lam Reipublicae gubernationem. dc communem civium

salutem conter-andam, conlii tutum est. Ita in recon munis: dc concordat textus inean. Wremite, dist. t ibi r utravi e . quisquisqve PopuIus . vel quaque civitas . hi propertim vivi . manaque causa constituit . Et dicitur us Civile . quasi D, proprium .psius emitatis: dchoead diffitentiam iuris geritiuin, quo omnes, vel fere omnes Gentesiit untur. F.Jus autem civile Instit. desur. nat

gent. cmI. Proinde, cum rus L ivile ab unaquaque Civit te appelletur, nihil prohibet, Leges v. g. Solonis apellare fusemila Athenien me dc Jus. quo Romanus P pulus utitur . ,s emite Romanorum, vel sui Quiritum; cum Romani a Romulo. Dirites a QPirite nuncupem

tur . F. Sed us quidem. Ceo .iss Res p. i I. Nihilominus Ius Civile simpliciter dc a solute prolatum, de Romano intelligitur . idque petantonomasam: qua ratione in simili nomen L Asaia, lute prolatum Romam, dc Poeta, absque alio addito didus, apud Graecos egrekium Homerum, apud Latinos virgilium denotat. Ita habetur est. F. us qui mrussit e . traduntque Interpretes communiter; Ethine desumitur argumentum cum Baldo ibidem, quod verba

simpliciter prolata in potentiori, de digniori significato intelligantur. Intellige, stante dubio, ac nis aliud

ex contextu pateat.

is6 uaeritur II. 'nimio dividatur Ius Civile e Resp. l. illud varie dividitur; de primo quidem in m commune, di jus particulare, seu Municipale. fui

viae commune dicitur. quod est commune omnibus Pro.

vinciis ec incolis, Romano Imperio subjectis, illo ueomnes obli t . Et hoc continetur in c orpore Iuris civilis. via icet in Digestit. In uitionibus, Codice, Ius Can. An l. Tom I. Authenticis, seu Nove lis Constitutionibus , de Libris Feudorum , quibus postmodum accesserunt nonnullae Imperiales Constitutiones. Ius Civile particulare, seu Muviei pale. dicitur illud, quia non igat totum rapi' lum Romanum. sed tantum subditos determinati loci. vel Tetritorii, pro quo illud conditum est: ac proinde tale Ius, recte Misiicipale lippellatur. In proposito potio simum erit Sermo de jure Civili communi Resp. II. Ius Civile dividitur ulterius in scriptum , is di non scriptum, eare. Di Generale, se . dii l. iv s.

Constat autem Iastit. Juremet. sent. eis . Et hoe ad simi. litodinem Gradi orum . qui iurepartim scripto. partim non scripto utebantur: nam Ias ieriptum a civitate Ath niensum, Jus e limtudinarium vero magis a civitate L cedaemoniorum cui odiebatur. s. Et non ituleganter . Insu. eos. Romani vero utrumque recipiendum dc observandum censuerunt. Itaque Per Iasmnscriptum intelligitur jus consuetudinarium, isssive illud, quod diuturnis moribus . tacito utentium consensu compretatis, introduci tui: ut sunt Usus Feudales. Nec obstet, quod hipoli modum in scripturam tuerint redacti. prout patet eae daobus Libris Hudorum. Nam adjus consuetudinarium sufficit. quod ilhid primi- tu . abique exprestio Priticipis contenta. talis utentium moribus fueuit introductum et quidquid sit , an illud pollea memoriae caula in seripturam redigatur . necne: hoe enim est per accipem. Discriptum econtra dicitur illud, quod expresso eos issse su Prine pit. sive Magistratus legis condendae potest,tem habentis . contii tutum est. Et dicitur. Discriptum non quod seriptura sit deessentia illius: nam si Princeps quidpiam metenus in bonum eommune statueret, illa que sola voce praeconis Communitati promulgaret abisque interventu alicujus scripturae, adhuc illud ad rus scriptum pertinet ; eo quod expresso Principis cor, sensu constitutum iuitat. Sed dicitur . Ius feriptum. paltim ad differentiam Iuris conluetudinarii . quod

fas non scriptum appellatur, partim, quia illud communiter in icripturam redegi conru vit, ut hae rati ne melius promulgari, Populoque innotescere, ac praeoculis legentium . ad contervandam perpetuam eiu

memoriam , jugiter haberi posset . Unde scriptura nota est necessaria ad substantiam legis, sed si, lat adpriationem ejus . arg. I. Contrahitur . F de Pigv

rab. b capit. I. de Renuntiat. in o. ubi buccessor Pontifex redegit in scriptis Constitutionem tui Praedere

soris, ne traderetur oblivioni; dc contem ter ciui stitutio illa prius valuit . ante quam redigeretur inscriptis . prout argumentatur Abbas cap. I. num. I'. de Pessulat. Praelat.

Res p. III. Ius Civi e dividitur etiam in ut publi. t scicum, det privatum . arae. L .F. Heus studii . f. de init. O Jure .s M. Iesu. eod. ubi sic legitur: ut iu studii duio fuis positio vel(ides a. divisiones seu species, ut explicat

Glo Di Tublicum, i rimatum. I ublieam us est, quod adflatum rei Roma re. pectat , scilicet principaliter. Primarames quia ad Drusorum utilitatem pectinet; subintellige. principaliter. Nam secundario dc hoc ad piselicam utilitatem ipectate expedit enim Reipublieae salui subditorum . aere qui sua re mala utatur L se maioris. Instit. Deus. qui fui vel alieni iuris iri. Sicut dc vicissim secundario, ac per quandam sequelam. sing lorum civium est utilitas, Rempublieam salvam con servari. itaque

Ius publicum est , quod ad totum Reipublicae corpus i6t pertinet. dc publicam utilitatem ( hoc eth totius Impu. ii universim dc eollective suinpti respicit. non vero suis gulonim , nisi s-ndario , de in consequentiam . Et hujusmodi sus publicum consistit in tribus , videlicet in Sacrii. v. g. in Ecclesis ino dicatis, in Sacerdotibus, bie Magi ratibus . iathaimur in ean. ius publicum, dimi bi. i. s. Hujusflusti, F. Ast. I Dee. Siquidem hae.res. ves personae , principaliter ad statum totius Reipublicae pertinet et nam per Magistratus dc alias Personas dicit eas ipsamet Respublica gubernari , dc regi debet . atque ideirco constituuntur Ptefacti . Praeto res, dc Consul dcc. ut ruri dicendo praesint. Porro E

clesiae Deo dicatae . sicut de aliae Res tactae, atque Sacerdotum Ministeria principaliter ordinantur ad hoc, utili me antibus a ta Republica debitare Deo cultu

47쪽

ius ter persolvatur; utpote de quo verissime Propheta vaticinatur, quo Masservierit tibi. perBit. Et plu&Ecclesiae orationibus.quam auxilio militarim itere imperium. ipsim et ultro confitentur Imperatores, serenter me id religionibus, quam . Hui , is labore eorporis . ve sua re RempublIcam coeti et ri, prout reteretur Drcan. In qu i t. 23. q. 8.16a Et hujusinodi Ius Creue publieum per inlaernos Juris Civilis interpretes subdividitur in eo vive , seu antis quam, de quo in Digestis, Codice . Novellis. atque Historiis Romanorum. Et in speeitae ,sive isdiernum, qui droth translationem Romani Imperii in Germanos, ait holitate Sedis Apostolicae factam in personam Caroli blaeni s ut habetur ev Bera Iem 3 juncta Glosiaver Traustulit. vers. In Ger mi, de Euction.)c alar- variccepit: atque eonsistit in miserni Romano Germanici Imperii si onstitiationibus. ut puta in Bulla Aurea Caroli I v. instrumento Pacis Monasteriensis i fit se solemnitererecto. Capitulationi huc Imperatoriis. aliisque Impetit Reeeisibus . Cristoph. Chlingensperger M. I.

ios Iut Arelatiun econtra dicitur illud . quod prinei pali,

ter, simulque generaliter, ad singulorum utilitatem privatam mitinet; uti fit in Legibus rant tactum , vindi cationibus injuriarurn . Tutelis. Testamentis , ae liu- muniat. Talia siquidem piluc soliter confidei aut commoda hominum privatorum, &conerieunt privatas tesia miliares civium. quamvis horum prosperitas secundario. de pet quandam seu uelam. redundet etiam in binum universalis Reipublicete. Additur vero in data deis finitione Iuris privati, Finiaque, genera iter. Per hoc si quidem Jus privatum commune( de quo duntaxat impraesentiarum iermo est i distinguitur ab alio quodam

sum privato. vel singulari tantum, quod Prim dium mincupatur: dc pertinet quidem ad privatam iiiii itatem eorum . quibus conceditur; sed in specie, seu singulariter stilum, non generaliter, scut Ius privatum

is Dices. Omnes lex est publica, ergo etiam omne Ius est publicum, de eonsequenter non recte Ius dividitur in publicum di privatum . Antecedens patet ex eo, quia lex nequit fieri, nisi aut horitate publica, dc in bonum Reia

publicae . debentque publice denuntiari Comita unita s. ut obliget Resp. t aio anteced.diit conses Ergo etiam omne Jus est publicum . aut horitate . atque intentione, quat nus non nisi ab laentibus publicam authoritatem, dc in num Communitatis . condi potest, conced. Utilitate, atque executione, ita videlicet, ut non tantum intentio, verum etiam executio ipsus publicam utilitatem princi-

. Paliter concernati Neg. eoo eq. Nam J us commune publicum prout opponitur privato, ellia, quod etiam in executione principaliter , ae immediate publicam utilia tacem rei eicite hoe quippe juri privato non convenit. nisi Iecundario duntaxat

ros Quaeritur lis. Ex quibus partibus constet Ius Civiale Res p. l. Si per sites Iuris Civilis intelligere placeat iplos Libros, ex quibus totum Corpu Iuris Civilis componitur, facile patebit intuenti citatum Corpus suis iis, quod hae sint ore quin, sive quinquaginta Libri Pantatarum et mitutisne fusimani , in quatuor libros distributae, de lares quodammodo aperientes volenti gin. gredi ad penetralia Iuris: Coauit Issimiam libri duod cim : Notelia Constitutiones, sive laber Avithentia Fum:

dc duo Libri. sive Coo vivitiae-. Quibus pum

modum accesserunt, atque in recentioribus editionubus, appositae habemur Leges Longobaidoriun . item Leonis imperatoris, ac nonnullae Imperiales Constia

tutiones.

166 Ut autem cognoscatur. quo ordine praelati Libri Iuris Civilis evulgati fuerint, sicque appareat, quibus veluti potierioribus legibus potissima fides danda sit, siquando

contrariae labes occurrant: patet enim , quod lex praxedens determinetur per sequentem, L est novum, eq. g. de Legibus, imo priorem directa contrariam penitus tollat, quamvis de ea inentionem non faciate. I. constitui. in s. Hinc iciendum . quod anno Christi s si sustinianitis Aligustas ex tribus veteribus Codicibus, Griniori mulciliciat, Hermogeniano, dc Theodosiano, reis

inde inutilibus, & additis necessariis, Codicem Sacrarum Constitutiorem mimum ediderit; qui tamen

postea emendatus . de lubiti tutioipta novo vice abrogatus fuit .. neque amplius existat, Luv. I. R petita, Vae Emendat ope codicis . illiinde . annos siviva ginta Libri D stomis . seu Pandectarum, in qu bus to ta Juris Civilis . ex veteri jure enucleti , Cc in compendio. nox umque ordinon redacti ratio continetur, aut horitate dicti Ihaperatoris tunt promulgati. His accellerunt quatuor Institationu n Libri, circa idem tempus evulgati . Postea Anno Domini sId. eodeae jam mendatus, quo etiamnum utimur. priore luppretio, absolutus, di publicatus sitit. Ita habeti inexorum Dr-

gestio per Consules Romavos, ad Gie in Codicis aprosita, id colligens ex die . de C stilatu, pleriique Cou. stitutionibus adscripto. Pol remo sustinianus Augustus protulit Novel , repc situi offer . sive Arithenticorum Librum, Parte in suris Civilis praestanti mi natu . dc maxime necessariam . ac veluti complenum iam ipsius. Siquidem hae tollat, utpote posteriores. caeteris pallibus authori in te in addunt. iolae detrahunt. ibiae novam sormam dc normamatis Tribiluci. Myniinger in T, o emo . Instit. I. seu rism

Nec obstat, quod plures authsentiem Constitutiones Codici hodie usitato D m ita is locis inieris habeantur;

seque Liber Aut nenticoriun videat irrantecessive Pr Irrulgationem Codici geniendati . Rest enim, hujulmo, di Authenticas , quidem plerumque nimis generali istor conceptas , postea primum sub correspondentibus legibus Codici in ita sui se . prout inter alios notat .Albaeander,peressus aeci . 13. Fori Ecclesiastei num. 8. diceris, quo palem t. Auli evivas ab H .neris salis hun r. una cum Annox tinneiad can. Si fertiu scuate dist. s ap pellant irae tum in ite. insertas , fuisse ab Aughentico I si sine desumptat. Et qitia hae generaliter solum conceptae sunt, simul iι' quae in illii partim aliqua satis necessaria tuerunt Omis ... partim nonsuilla addita, quae in Novellis, ex quibu de tu viuntur, non habentur ut patet in . tb. hausactioves. c. facrosanei. Eccles ubi nonnulla, praeierum circa triennalem rerum mobilium MI li alticarum praeseriptionem habentur, quae non exstant m Auth. de Echiae fura Tvulis. unde desumitur. o I sine ipsa huem

non iaciunt, nisi inquantum concordant cum tantibus: hoc est, Authenticae in Codice politae tantum plobant. Naantum eorrespondent Novellis . ex ou:bus desumptae sunt. Engci Tit de Praescriptiov. rvm. det. Chtillo'. c hlingeni perger lib. a. ees e. Infitiat.T t. I q.6. Obseci . . I orto Librum Authenticorum esse poeteriorem modo

no Codiae tra ait Agidius Pertinus in sinaniam tuta.

Aric Iastiturimum praefixa, circa mearum i atque desunt laur eae L. un. s. His i nur C. de eme dist. SILcis ubi Imperator promittit novam Con itutionum congregationem , quae Nomo Ortim nomine constravi,

num figet cetur. Tandem praedictis Iutis Civilis partibus accesserunt ID

Feudo cacuetudine . quas veteres appellare tale bant Iuris ulvainia, de dei acto duobus Libris i e dorum coimcluduntur. verum hin, utpote mera coni tudine priniatus intro uctae, pro auctore Iustiniatium Augus aninon agnoscunt . led continet merum ui consuti LXamm, quod pol ea pro meliori Posterorum inemoria pi sitis duobus Libris annotatum sui L. Res p. II. Loquendo nunc de partibus . ex quibus i inon solam Corpus Iutis Civilis, ita ipsi ejusdem Libit

constant, in epsque totum sus civile scriptum veluti in ivis speciebus consistit, sic sunt sex partes ipsius. Patet hoc ex s. Constat aut a Inclit. de Iurenat gent. civia ibi pa ttes illae seq uentibus ver bla enu Ihetant ur. Scriptum autem, ut est Ox , Imbra scitia . Seuatici Cocutas , Irieraptum P cita, Magistratum Ea ta , Responsa Trudentum

Idqiae accidit ratione triplicis Status , sive Regimi- ipatiis , nempe Monarchici , Aristocratiei, de Democratici. quo suecessive usus fuit Populus Romanus; prout liquet tum ex Livio, altilque His oricis, tum ex L Ne cessuri y de Origine Aris. Et quidem in ista tu inmincratico, quo penes Populorum suerat suprellia potestas, potissimum latae sunt iugest intentu, quo hic accipium tur ae Plebiicita. Instatu Aristocratam, quo penes Min

48쪽

S X. De Iure Civili, e quae Divisione, & Partibus.

eos Odimates, omnia ad publicam utilitatem ad n iliantes, ut puta penes Senatum . iuerat Principatus , prodiderunt Senatu Consulta, de Magistratuum I dicta . Ac tandem in statu M archio , quo post extimctum Pompeium Iulius Caesar ita in Urbe regnavit. atque sublata omni the libertatis recuperandae, Prum lus Romanus . iam servitutis jugum ferre assuetus, Lege Rutilata omne suum Imperium, di Poteitatem in Principem contulit, i. r. . conit 'num. emanarunt Constitutiones, sive Placita Principium. & Responsa Prudentum, Myn m. s. Senatus Iustum .distit de Iurarat revisim . Nune de singulis hisce MDtibus loquendo. Irs Lot varias quidem habet acceptiones, tamen in propositorum sumitur ample, sive in tua generali acredi ne, prout extenditur ad Legem etiam naturalem, Diavinam, dc humanam quamcunque, aut prout coincidit eum Iure scripto; Fout accipitur m ean. sis meractor eam Lex. Sie enim Lex foret genas ad omnes enumeratas Iuris itarii species, easque sub se complecteretur, veluti perius tua inseriora. Intur Lex areiantur hie in magis speciali di strictiore lignificatione , ac prout contiai uinguitur a praelatis partibus, sive speciebus Iuris Civilis scripti r qua ratione ipsa cum m is complectitur Luem duodecim Tabularum ,

deinde alias leges succciiive a Populo Romano condibras; atque hac ratione Lex per causam cientem deos stur in taxes, instit. de iure nisi rent. crvae taliter Leae est, quia Popia a Romitus Senatorio Magistratu interrogante, velati Cosin, co inedia . Concordat can. i . dist. i. olim si midem, dum sumntia Potestas adhuc io rat penes Populum Romanum, emergente aliqua quin mone, quae nondum certa taluta per at amplioren L ee: rem, Populus pullata campana convocabatur; de r. Senatorium Magistratum (n est, per Majorem e Tum,v.f. Consilem, vice omnium s atorum loquentem interrogabaturi Domini mei, tali, qu iis emergit dem quam trandum invenimus et mm nostro Jure et psierate vobis, ut ad decisionem illitis A, HI se fruatur IF e Populus simul. vel divisim clamabat dicens. Sumi, Et talite a Populo constitutum, interis rogante Senatu, dicebatur . Lex Glossa rit. F. ORDImmtem deIuremit. tent. b cri v. ara Nec obstat eas. Lex dist. a. ubi dicitur: Leae est confit ire inferi ta. Item textusta f. de Orib. ibi: Lex est eo

mi ris Reip Aeae sp o . Nam priori loco describitur

Lexin amplo iace ione, ac prout concidit cum Iure scripto, differri a Iure Consuetudinario. Posiarior autem Legis demptio concuit in re mea, quae supin us ex eis. F. Instu. allata est nisi quod illa detur tum per quidditatem, ac substantiam Legis, tum pertias cauram finalem, atque essicientem; altera vero fiat per si iam causam cientem. Et hoc ultimum pariter accidit

in sequentibus definitionibus Pleias eiti, de Senatus Comsulti, dis eumdcipsae dentur per solam causa messiciem

tem. Igitur.

iis die otium est quod Plebs Plebem Magistratu inter rogante. yeluti Tribuno constituit. F. pis tum, P

Sive, ut in. t. m. x habetur, Plebisscita, quod quae Pisi tantum nauu isti Fricantur meo cum q

thoe est, sciscat, sive statuat vel viast scitur, tyrotat , ut stat. Hine Plebiscitumdiffert a L M, insensu proxime explicato accepta. quod haec conis stituebatur a Populo, illud solum a Plebe . Pl. autem eo modo disserta Niso, quo species a genere: siquidem

nomen latius sese extendit, atque appellatione e ius inii versi Cives significantur, connumeratis etiam P

erstiis dc Senatoribus; Hebra autem appellatione sine P tritiis, dc Senatoribus itali exteti Cives si ficanturi

prout notatur in I. plebisectum, Instit eoaevatus imustum est, quod Senatus iubet, atquee minuit.ismatus Uustum Instaurea , cam a. Nam

cum aucto iam Populo Romano dissicile suum, ipsum

Legis struendae gratia in unum convocari, aequum visum est, non amplius universus Popillus cprout antea acciderat ista soli Senatores, quorum centum erant, per Consulem interrogarentur. ut supra ita Lege comtanda fiebat. Et quo hi ad commune donum Reipubli us cm. Anare sis Tom. I.

caedecreverant, Senatui co 'ADuis appellabatur. Princitum FG ita. sive id. quod Principi placuit, elu i Tethabere morem, patet cum ex Li. st de constit. princep. tum ex Sedi quia milia ure vat. Sent , eluia. Siquidem Lege Regia, quae dei mi imperio lata est, P lus in Principem omne imperium suum, dc potestatem transetulit: ni tibidem notatur. Et haec Principum Placi- . , ta. alio nomine Constitutiones appellantur, cit. F. Sei

M. M it . eod. Nam mam ita te, ae proprie loquendo, Lex est Populi, Constitutiones sunt principum, ean. r. b Ast. 2.junaa Glossa ibi ec alia Glossa I. M. P. Dec iones, C. emendat. . , qu vis ec hi termini non raro inter se confundantur, quin imo, cinn Imperator omne suum imperium, dc potestatem immedi

te a Populo acceperit; sicque .uoad jus condendi nova leges eidem tam ctit, sicut olim, quae statuebantur a toto Populo, Leges appellabantur, si delacita, praeseditim nimis stri, loquendo, Iura, sive Conititutioncs Principium sirim arium, communius Dies nuncupantur, juxta illud jam allegatum . quia Primipi placuit , agit

habet visorem.

Mari fatuum Edicta; demsqnti e Edicta Praetorum . Nam cum Patres sui scribit Livius ib. s. Itishriarum urebus, dc diuturnis certaininibus victi . alterum Consulem e Plebe creari permisiisent: vieissim Patribus concessuin fuit, ut unicus ex ipsi, Magistratus crearetur, qui a praeessendo diceretur Pretor. Et huius quidem tanta erat potestas, ut novum Ius concedere, ac vetera Iura abrogare talus valeret: crevitque postmodum adeo ejus aut horitas de honor. ut quod Praetor ipse dixi .set, fur

appellari consueverit. F. Traetorum. Iet inde tur. nat. tent. , civisi dicebatur Honorarium, quod ad bonorem Praetoris venerat ; prout notatur in I a. I. Eodem

temtuc,s. - tque amplius declarat Albi singet C Praetem mclit de the vacee et emi iubjungens quod heicente Romano Imperio amplificatus su numerus Praetorum, eo quodum ui non

sinceret.

Tandem Movisa Trudentum, iunt iretentiae dcopiniones eorum, quibus permissum fuerat interrogantibus circa jus respondere. Porro eiusnodi Prudentes, quibus olim jus rei ndendi super aliquo Iuris articulo a Caesare concessum haerat . appellebantur Iurti consumi quorum omnium tententiae eam aurhoritatem tenetant, ut iudiei recedere i brum Responsis non licuerit. s. Re poms, distin eod. Ubi tamen ob errat Minsin ran. S. quia debeat accipi conjunctim, seu colleci ver nam si non omnes Iuris consulti in eandem sententiam consensissenti sed aliqui disse sent, haud fuisset illicitum ab ea recedere.

De Convenientiis, & Disserentiis Iuris

Civilis eum Canonico .

t vir ex omniatis matum causarum generitas.

Ili canuenientia viri que 'ris quoad ratissam finalem

Aelaratur.

ita SimuIbdifferretia. D num. seqq.18s Iuris canonisi, is ei vim ,sinis primaragi, ac ultim tus qualit et 8 Iio Cria durabonem vivere , Iustituam colere, bc in quo sensu Et mim. Iis.183 P testas Pontificiat, i Imperatoria, sunt di inmese tamen mutuo ad uvare debent.18s Ius emis quoad causam e cientem, quomodo com niat eum canonico piri Et quo Milo deserat pili su ad causam materialem, quomodo tomeniat Menvis eum Canonico .

iis Et quomodo dis at e

lactum materiale remeeum ; Materia circa quam Iuris utriusque , quale num.

icto obiectum materialeroximuis, sive jectum altri se . risius utriusque Iuris . quale r A

49쪽

M PROOEMIUM

gio Inquitas generatim conveniat, dedic I iem Ius Civile a Canonico Resp. ciunco muni. Convenientias At diffrem sum Cisse fiscum Canonico esse multiplices, easdue generatim ex omni is quatuor causarum Heri , crisini mile, pr ut clare patebit inductione. quidem imprimia.i83 Quantuni ad cautim finalem eonvetuunt, in utramque Ius intendit hominem dirigere in bonum communerCanonicum quidem in bonum commune Ecclesiasticum conoemens statum universilis Ecclesiis, ejusque rhetam gubernationem. Civile vero bonum communem liticum , atque tespiciens commoda , rerumque gubernatimem totius Reipublicae Civilis. Insuper conveniunt ex eo et quia utriusque laris praeola sumbae: boneste vivere, a terum non dere, Ius sua cui Pse eum. -notatur in s. Iuris praerepta. Instit. de

juncto Prooemio Imretaliam Gregori Papacit. Disserunt tamen ex parte causae finalis ambo Iur plurimum inter se. Primo quidem quoad modum inducendi in bonum commune. Nam Ius Civile intendith aminem inducere in bonum commune, prout congruit humanae Societati, civiliter . , temporaliter viventi rq fieri test per legalem Iustitiam. & civilem anu- Qtiam . At vero Ius C nonicum intendit hominem dirigere in bonum commune, secundum quod congruith mapae Societari, non solum, civiliter, sedec christiane viventi, ae tendenti ad ultimum finem suum quod tari non potest, nisi per veram iustitiam Christianam, atque observantiam mandatorum Dei, &Ecclesiae. Fidini

que tui loquitur Apostoliis ad aquae per ch

ritatem oper tur .

Differunt ulterius: quia Iu in Caniniaci finis provismus, primarius, &m Miser intentus. est Cultus Divinus , atque observantia Iustitiae Christianae in

Populo Fidesi: temotus vero, ae mediatus. qui simultur exprimario, simulque ultimatus, vita aeterna, sive consecutio eaelestis Beatitudinis. quam adipiscuntur Fideles rite Ius istud observantes; ae tandem finis mianus principalis, bonitin commune Populi Christiani , quod ex rem observantia mandatorum Dei, SS. Ca nonum, toti Communitati obvenit, dum tribuit m libet, quod suum est. & Iustitia , caeteroquin virtute undique florescunt, ac publica pax di tranquillitas conviservatur. Econtra Ius Civile respicit finem mere temporalem. vitalicet politicam Reipublicae rabernati nem, civiumque pacificam in tu se Societatem, di quidem principaliter, neque ulterius quantum,cla est, prociait: prout notavit Ponti sexideravit Nec us, de Merobni eat in s. obi ait moderimam idem

pia in Mananis reis; humane constituit imaeivoragem utilia

larem tantum in eo stilumdo respieievi. Hoc ipsum ingenue fatetur ipsemet Iustinianus Imperator. L. i. t. 3. C. Anom die facie ne dum ex illo fine temporali , videlicet, preliotatem litium amputare volens & adiurus Reipublicaesustentati,nem respieiens, novum Codicem Larietendum censuit. Accedit, quod primi Legum Civialium Conditores, videlicet Populus Romanus, ct Imperatores etiamnum, gentiles, veraeque Fidei lumino

destituti, alium finem supernaturalem , atque a te nam Beatitudinem non agnoverint, neque respexerint.,8 Nec obstat, quod Ius Civile doceat honesto vivere

iustitiam colere, neminemque laedere, F. furia praecepta .

sit dinu-- ,hmanarum rerum notitia iusti atrae in tu D seu' ut dicitur, F. Iurisprudevtia Instit. em. Atque etiam in ipso Cordire Iuris Civilis, prout a Iustiniano I triperatore Christiano in meliorem , ct compendi, si em formam re lactum est . plura habeantur de Sun

is a Trinitate& Fide Catholica, & de s S. Ecclesiis,

Episcopis 'Clericis, item & de Haereticis, eorumque poenis ac bul ut odie seque non videatur habere finem mem temporalem. Respond. enim, hae solum

sequi, quod operam semis Iur; Qvili, De addi.scendo, sive periractando. it Maesuo labori finem

tu maturalem ex propria pia intentione praefigeret qualis di mii operaruix urite eum hae ratione quilibet ali actus caeteroquin misimens, sive de se

non malus. ex operantis antentione possit in Deum, veluti ultimo Finoen nostrimi, resem. -- fatur ranaen, nunc finem ex se sam intendi ab ipsono Iure Civili; cum per se loquendo ordinetur istum adeo ervantam bonum eo nune Reipublicae, ipsosque hominum mores insimandos, secundum quod eam. diens videbatur ad me eam Subditoriun conversi trionem, statu ue Reipublicae tranquillum manui nendum, hic enim illico perturbaretur, si vitiis apertus daretur admia, vinules exularent, ct mmina r manerent impunita i Deinde ex allatia. rationibus. s

sum sequitur, quod Ius Civile per accidens pietat

salutem spiritualem animariam, in quantum vitia cohibet. & honeste vivere doceti negatur tamen considimiter cictis, hune finem ab eodem peris di directe,

tendit.

Igitur mens Legum Civilium . ipseramque Imm 13sratorum . dum quandoque aliqua immittant de Reliatione, ipsisque Ecclesiis, & Clericis . alia non fuit, nisi curae suae, eommilionique a Deo sibi sectae incumbere, procurandi videlicet temporalem suorum Subditorum utilitatem, &eommunem Respublicae pacem , quae per scissuras haeresum , & sacrarum rerum proin nationem . atque impunitatem vitiorum, vel maxime laedatur , & conturbatur: ad altiora vero sese non extendit. Et hoc vel ex eo patet et quia alioquin Ius Civile . ipsique Imperatores se extendisserit ultra pinreaatem suam, quam a Deo acceperunt: nam Christus Dominiis actibia, propriis, re Dipnitatibus distinetis. discrevit ostula Potestatis Ponti irata . & Imperatoriae, eam cum a. verum , ea - .F. 36

iuncta p. Salim, de Mis oberi cum similibus ; ita tamen , quod utraque potestas sese mutuo jurare debeat , & quod Sacerdotes incere docendo non valent. disciplinae terrore potestas uerelaris extorqueat. r s. imber cum OH. a ... Dereli pautem P in . tapita, Simili, ae Regibus Civilibus, vires non su petunt ad tractandum Spiritualia. & res ad aeterno

S. Mariae, de constit. cum concordantiis et sed in-- jectant Iurisdictu,nem Ecclesiasticam, Summumque Pontificem Christi in terris vicarium. Proinde cutatae Leges de SS. Ecclesiis. Clericis, ae hujusmodi

disponentes. aliae non obligant, nisi quatenus ab E ci sunt receptae . &approbam, prout suo loco amplius dicetur. Ex quibus etiam patri, quomodo Iu prudentia se rerum Divinarum di himanarum notitia rnam ipsa est talis notitia, quatenus circa res tum Divinas, tum humanas, docet administrati iustitiam . arceri iniurias , iuvatque ad Ubernandam Rempublicam, semper tamen sistendo inita limites suae Pin sinis. Quantum ad ea un efficientem attinet, convenit rigequidem Ioa Civile eum nonico quoad causam priu-Gyalem remotam, ac mediatam: utrumque enim Ius

primario procedit a Dre, tanquam a Supramo Leoclatore, e per qum Aetera regnant, tum canditoru

deceremum ritur . Promere. e. 8. 2 'memos Potestarnsama.Ram. I3. Qui proinde quoqjustum est, d cernit, & promulgat ornata Iura humana, remore taemen ac messiate, vitalicet meiantibui Romanis Pomtificibus. immatoribus, quibus ipse contulit Pot statem Legislativam; prout liquet eae cm. Iure. st s. ibi: sivi a Iura maiaper Imperatorei, Redisserasi Deus didribu et gereri humavo. Concordat textus

Praeseri t. t item njuncta Glossa V. Divim, cum concordantiis per hanc allegatis, ubi notatur. Leges per oram incipiundi vini m. sve Divim quodam notu, ines rus, repromulgatas. Caeterum ex parte cause incimiis proximae, seu Igrimmediatae, differentia inter utramque via est maxi-- Siquidem jus Canonicum tuum per Sanctos Apost ius, riun per Summos Pontiuem l mimos S.Petris Suc

50쪽

q. X. De Iure Civili, ejusque Divisione, di Partibus. 23

mures . Christique in terris Vicanos. sive in Concilii Generalibus, sive extra illa constitutum , eorumque auisti itate in unum Corpus redactum. Ac cc firmatum fuit: itaque potestate Ecclesiastica extendente se in uniis verium OrhQm Christianum; & proxime ae immedia.te a Deo accepta . uti liquet ex Matth N. I 6. bai. M sui ius declaratur in c. Sola e 6. de Mai rite Med. dic. de iudiciis, Unam Sanctam s. In hae. de Asaiorix bobed. Econtra Ius Civile vel per Populum Romanum, vel-suos Imperatores di quidem usque ad Consi intinum Magnum, Gentiles sancitum atque constitutum suit; idque potestitie mere civili ec humana, ut pcne immediate proveniente a P pulo, qui per Legem Regiam omne Imperium suum. Ac Potei atem, m Imperatin em contulit, L I. F de coetu. I. Sed idi Dei. In it. de Iura nat tent. br vl. dimul uenon pro toto orbe terrarum. sed pro Regnis. ac Provinciis. Romano Imperio rei jectis , prout liuet alia constat ex e. Super specula. 8. de Tririget ibi et quia tamen in Francia, b, nam cis Treminciis, Laici Romamnum Imperatorum

et 83 Quoad caidamnistet talem Ius Civile convenit cum nonico ut hoc, quod utriuique iuris ob um materiale remotum, sive Materia cisa m. sint Personae, Res & A IMnes sive Iudicia. Denis siquidem non tam tam Ius Civile per totum travit, artLi. de Statuis 3mn. ibi: Omne fur, quo utimur vela sompertinet, velaires, vel ad acti ei: ita etiam sus Canonicum, utpotem Primo. Tertio dc arto Decretalium piae rapue tractans de Personis. di Rebus Erelesiasticis; in Secundo autem, di Quinto, de Actionibus tum civit

bus . tum criminalibus.

sto Differt autem secundum causam materialem Ius Civile a Canonico, quod illud praecipue versetur circam sonas . r. iacias, & Ecclesia sitim, ut puta circa Epiat lamos, Clericos tum s mulares, tum Regulares. Ecclesias. & Ecclesiastica Bene ia, nec non Sacramenta n vae Legis, dc alta hujusmodi, ad rectam Ecclesiae gubernationem. lalutem animarum,&spiritualem Fi lium

proiectum 'rtinentia, una cum annexu causis iudiciariis. dx actionibus hue spectantibus: dc. si quando ire nonnulla profana immisceat. v. . agendo de Contractibus de Testamentis, haec ipsa praecipue in ordine ad memoratas perionas, vel res sacras contemplatur, cavendo simul vel maxime, ne ulla in talibus peccati labes irrepat, v. g. neres Ecclesiae illicite alienentur, ne in contractibus, vel testamentis, aut horum executioue iniquitas committatur, dce. Econtra Ius Civile versatur circa persona , res, dc actiones mere prosimas dc civiles . ac prout hae constia ruunt i piam Rempublicam politicamatque tranquillam ejus emationem, dceae ficam duntaxat civium in ter se conversationem rei piciunt. isto Additur notanter in tectumniateria remeram Ma

teria circaqUm iri. Nam loquendo de objecto materiali proximo, quod una cum sormali consistud unum bi ctum adaequatum attributionis utriusque Iuris, se illud est homo dirigibilis secundum boni di aequi rationem, ipsiusque Iuris praetcriptum et ad hoc enim, ut homo tali ratione recte dirigatur. tractat utrumque jus, Ecdepe sonis, dc de rebus, dc de acti utibus , dc in , proinde convenit utrumque ius. Differt tamen ius Civile a Canonico taliter, secundum rationem fornuuem eonta rando hominem, nam ius Civile considerat hominem ut dirigibilem in bonum commune Reipublicae politicae, ec ad pacificam Civium inter se societatem; neque ultra progreditur: Canonicum vero respicit hominem ut diriuri bilem principaliter in De i. atque consequendam ultimate vitam aeternam ; dc minus princinaliter ut diribilem in bonum commune Status Ecclesiastici. P mlique Christiani, iuxta Clossam is Rig. I. Iuris ira f.

V. Pro Eexpediti re, estque dictum supra uuan. 3. P m.

a dii Et per hoc ultimum patet etiam convenientia, indit serentia juris utriusque quoad causam sitam formalem; illa enim habetur ex eo quod unumquodque eorum dirigat hominem id bonum commune, atque sub hac ratione tractet dc deperionis. dc de retas. dc D actionibus: ista vidiro . nimirum disserentia in orum . desumitur ex diveria igibilitate hominis, et iisque directione iam explieata . Patet insuper, magisque clarescit, excelleniti iuris C

nonici prae Civilii ea siquidem non ex solo fine sta quo

supra, nu. Lbmg82. biis. iam dictum sed ab omni quatuor causarum generibus e desumitur, pomderando differentias utriusque, iuxta quatuor senera camsariam proicime inuratas.

Quaeritur II In quibus casibus, sive materiis in sp . Facie, ius Civile differata Canonico 3 Resp. Eiusnodi e sus sunt ures, adeo ut Gat vaccus Bononiensis, Tami Tractatuum, trare Derus,renim Olemi Canomum,' nainta octo, ac stipium Prolaocim de Comitibus ultra centum de sexaginta tales different , seu contra-rlatates inter ius utrumque adducat. Quinimo Baptista a S. Blaso eo. TMO . tria. coaetradictiom sum amficum iure Cis, duas Centurias huiusmodi differenti rum; seu contrarietatum inter ius Cimie de Canonicum. recenset. Imrum aliquas caeteris diuussis, sequens P rutamus exhibebit. i

s XI. Quinquaginta Differentiae, seu Contra trietates speciales inter utrumque Ius , breviter reseruntur .

x et M M.ARIUM. iis; Disereat , seu contrarietates speciales inter utrumque M. teneratim ad quinque capua reducuntur.3M Reserim,r- a concernunt materiam con-stumia, is periculam peccati .isi Cretrarietines inter Ius utrumpie quoad Rei

336 in dymessum udiciari pluresimer Im utrumque diseremia enumera'tur. ioer D stia nonnusta Iuris utriusque errea alias materias pro famas extra Processum Iudicarium recem fratre iss P res inter ius utrumque Datur disserentia qua iam ad poena .

DIllerentiae, seu Contrarietates spretales inter Ius pys

utrumque repertaegeneratim ad quinque capita reis ducuntur. vel enim concernunt materiam Conscientiae,& ubi periculum imminet peccati et vel Res Eees aliucas, dc Spirituales: vel Processum judiciarium: vel res.seu mater as prusanas: vel poenas delinquentibu de tas. Et quidem Dantum ita primum capitulum prima imter utrumque jas differentia est: quia I. De Iure Civili, Possessor malae fidei testic possessumaelcribit tempore longissimo. L sicat. iv l. Omnes, b c cum noci ita de Praeser Io. Des o. ann. M a de I re Canoniciamin Praeser via Leges Civiles allegatae,

velut nutritivae peccati. expresse revocantur

ur, quod contenta esset cum dote, ac nullum ad bona paterna velit habere regressum, non valet de jure Civili, quamvis sit juratum l. stunt Patale C. de collationibus ituricta L. tat. c. de Pactis, ubi pacta de succedendo, vel non succedemto, velut conrra bonos mores inita repelluntur. Secus dicendum ilh Iure Canonim, eo s. Pactis his. . quod observatio talis iuramenti non vergat in aeterme salutis dispendium, neque redundet in alterius detrimentum.

doli capace servandum est, ac proinde valet m. m. Tamuli. 22. q. F. iuncto cap. I. Delictis puerora u. secus

videtur esse de Iure Civili, arti. --nis pubem, C. Si misersus vendisio rem tot ur . r. ae urget De Iure Canon m non licet iurare per creaturas. . confideraui se . Si quis per capusin, a L q. . Pret terquam per Sancta Evangelia. Altate, & Sanctorum Rusticium et cm. si aliquac m. Ea1-M,U .

SEARCH

MENU NAVIGATION