장음표시 사용
61쪽
LIb. I, Deciet Tit. I. De Summa Trivitate, e Tile Catholica.
ientia appellanir i. i. Inen de imvis, uil intur D. Aurustinui pTetti ranae m. sive opera poni laus, 'iu risi et m muntur spirinii Sancto, qui est Amor. D. Thyni sui. - s. m. v. b, 8 ubi liliares alias raris appropyli testationes 3 cit, stalii passim. - φ ex dictis qui petr iam laser t. hinc imui, quo mam Patri , ac Spiram S sus, sit incam tm. h vin b c tripugn*t Fidei Cimoliam , atque mihi vis r Fimbri I. Lita' tem, h. t. cchi E speera, de Censemi dis s. ae alibi. Ralla hui' ulterior ut nothnt Theola , est natio potest accipi duplicit r. Himo, ut dicit mi ex tu det valiua ver A si carae, re, alii ibi at, quam actio in ulmi, q- tota Pn Wilissima Trinita ne irrevit, dia qualiter operiit a 'ads niri emili munimiori irraturae humanae Chrius rein vel M. Secundo, ut dicit uni inem, seu Cterim nitimi est 'unionii, sitque derentantiae natMm a suin me verbum; dilaeane maiio derivat vel palim d Inea nari; neque alio est, quam unio Quae in n . tiliae humanae cum verbo in unitate ii militi. illa te tu, sola Peliona Divinaceiae tur incamara, cutis perio nalitate perionatur, atque subullit in unitide in ostinator humana a verbo affuinpia . sive, qua est termi '
sensitate nersonatur , atque cui nil natura humana Chriiti, amumpta a verbo . eaque lora enimninus sor. mali, unionis Hypotritim . consequenter solus Filius lata stoeiliqvaenatui, non Pater, nec Spirit' anctus i I Ui granislat. viae opera Tilii talis admira sint in ivxta. Dispar enim est riatio de MDmptione Daturae hq ranae Christi. st de aliis operibui sani simae TDinia qui resuda inuin o ei pio m. di ratioli operandi ' minime omni luis tribus imi senis Di vero Fili ti , . que est terminus sormaliti ni mis Hypostat cae ideae illius. qmnathra humam
chii unitatum Minungare si inpositi j,on est eom mnius in petram, sed pro tra soli Filio. Et qui
rem, quomodo omnes tres Per onae Diving potuerint
ritias Sancti a Filio, & quinctio ipsa contra sin coiri prae Resp. teritus Sanctus aeter iater, di pariter pro hi ita Patre in Fi: io: non tanquam ex duobu' principiis , sed tanquam ex uno principio in duabus fuerationibus, sed unica spiratione. Ita omne
catholici estque expresse definitum emini erroremGr; corum is emto t. in h. quod de ptu in ex Concilio Lug. nensi, sub Gmrorio Rama o 'i xiii celebrato, ubi Bri tholi a Veritas corrobor iur, ium ex perpe tuo sensu atque Crina laxiolanoae Romanae fcclesiae, quae est Mater omnium Furiium c M istrastum ex i commutabili. remue sententia Orii doxorum iri.trum atque me orimi Latamitum pam , Cymmmm. Et qui dein Ladem veritas Cat lca iam me hae in Concilio is Tolet no I De his at . celeis tri sub Innocentio Papa I. bella fuerat, tibi dictiim Conculum in Symbolo facte. -- ronio Lovcm rem se prcsitetur , eae rus , spira
sertur tuis. D smira de conpererat. die. s. in Epistola Cur illi Ala aditi mad Nestorium. Symbolum contanente, se limi sitis: mis S minus aprictas est meritans. ' Vtristarc use'. avste uim in iis ut ex Utri
oratia t. Inmper in Rareni, concilio. Spiritum Sanctum commim Inmnationem Vesbi, tamen pretessit. Inmpet M
id aequiis , uni ex ipso tunicam indi libet, sicutioni in con pratius Puella simul cciii trone, de eo perant ut ad indutionem cuna tmen ii, a indulis tur ; ira omnes tres Pertanae Divinae Coperabamur ad Incit Milonem verbi, cit tamen una sol periona ,sin incarnat
Waraxi h et 'Atque ex testim si is stritti m. At i rum Graecorum.
error in innumeris Scripturarum, di S mim Patrum testimoniis propugnavit, ut refertur in Drevium Romno, die et ..dnitis. Idem praeter alia etiam in Concilio Generali Seianens; iub In medimo IN. anno Iris. lebrato. fuit definitum, ac resertur cap. Firmiter, s. i. h. p. illis verbis i Et ubi , Dubs pariter u utroqueri'
Infuder haec Catia ira Veritas prolatur eae S. Nerm et ivtura . Nam Christus Dominus, loquem de Spitam ban.
realiter es infimina Essent a Divina ( quidqdi enimal iid dicare r. sequetur. Spiritum San tum me cie turam, quod nese est M tale) Si autem a pitnam L sensam a Filio reo im processitat ili , tam de Ioab is, Christox inquit: cum ventrii P. ramis i ,
,emero mittam vehit a Tatre. Muritum ruritatu . A tqui
missio in Divulit importat Processionem umus i cris hae abalia i prout D Avetvst nurum M. . A Trissimi. p. to D ista'. uberius ostendit, doceri , quod Filium mitri, si Filium nasti, & Spiritum Sanctum mitti, si Spiritum Sanctum procedere. Rursu Spiritus Sanctus arres latur. Dirim Cta e . Et rum Grfit. a. inquit Apostolusi Mifit Deus Spiritum Fila sui. Sed Spiritui die iura se latione . de sic est nomenim ritans originem; ergo saeut sequitur, Patm, est. Filius qui est a Patre i ita etiam sessuitur, vireritur Filii . hoe est, Spiritus, qui est a Filio . prout amu mentatur D. Bonaventura M. i. de se M.Ast. M rex M , Db. s. Concordat illud Ioannis , cap. ih et raedictis, visitus veri itis. venias si quidem est
62쪽
Il. De Processione Spiritus Satiat a Filio. Ip
hixta illud ipsius E a fum via, veritas. ivvita . Joan.
Condirmatur Catholica veritas authoritatibus SS. Patrum , non solum Latinorum, ut lX Gregoria , Ambi
fi . Augustini, Hieronymi , aliorumque . qui Procecsionem Spiritus Sancti a Patre. Filioque . semper comcorditer docuerunt: led etiam Graecorum. Nam Minctus Athanasius in Symbolo, stulaumire, ab ipso composito, & postmoduin authoritate Ecelesiae talem niter recepto inter alia etiam hoc credendum proponit: vmtus Sanctus a Patre, Filio 'infatius , nee creatur.ne geni
rus. sed procederes. Deinde Dydimus lib. r. de Spiritu SamRs, ac resertur ran. est. de Consecrat. dist. s. Spiritum Sanctam procedere a Patre dc Irilio, pluribus probat; atque inter alia sic loquitur: Salvator , qui, eruas . ait . go enim liquetur asemetipso: hoc . non Faee me, Patri r arbitrior quia inseparabim a Patris est vetate . nou eae se erum sed ex Patre idi me est thoe enim
ipsum, quiasib istit. s loquitum, a Patre. O me mees,
Item S Joannes Ch sol omus Tom. s lamil. i. de Ex fit. Simboli, inquit: i est Spiritae, de Patre. er Fuis procedent, qui dividit propria dona gulis prout vult. Idem in alia Homilia: Credendam. inquit, est Spintvm sanctum Tatrix esse, ' -: istum Spiritum sanctum dicimus Patri WFisio eoaqualem, is proce sentem de Patre, Filio. II
credite, ne colloquia mala eorrumpant bonog morer.es Praeterea in Generali Concilio Florentino, pro Uni
de Graecorum Anno i sy celebrato. plures astae M. Patrum Graecorum authoritates a Latinis fuerunt allegatae r ut illa S. Epiphanii in Sermone mirato nuncupato,
ubi loquens de patre, inquite Ita, Filium dico eum , eui ex Aso est: Sansum atitem spiritum , hi eae viroque est. Et iterum in eis. Serm. ait D. Esnphanius: Spiritus San- p ut, qui vere glorifieat , Aute omnia: qui idem est a Ta- ire, idipulo. In eadem Sessione D. Basilius Magnus in g. contra Eunomaum Abro . scriptum reliquisse allegatur.
Spiritum Sanctum ex Filio esse . Et cibditur, quod istam sententiam hi Sancti Doctores habuerunt ex illo
Evangelio dicto Ioannis d. De meo aecipiet . verba S. Baslii De. eit. ( ac referuntur Sess. iv. dicti Concuti sunt haec: Cur enim necesse est, si devitate ae ordine tertior est
Spiritae , natura quoque ipsum tertium egie 3 dignitate namque ipsum securedum a Fino, cum ab ipsa e bab:at , babi sacer tat,mannuntiet vobia, is, omnino ab ilia rara' de .pevdeat. pietatis ratio tradu.-n Insuper Seg. 2 . Ouae est v ima , praeter novam au. thoritatem l . Basilii Magni . aliae plures adducuntur M. Patrum Graecorum sententiae , quibus elare docuerunt. piritum Sanctum ex Patre Filimiae procedere ; ut eli illa S. Epiphanii Magni t Duinis er
Atuae Christus ex Deo. ut Deus de ma , se etiam Sanctus spiritus ex amisus esse credendum est. Ovemiam dam euim nemo no est Patrem ni, Filius, ita dicere auadeo , -- Fidium ubi Spiritus , qui ex ambuui pro ait . Item Magnus Lyrillus ait et Spiritur eae Filio ita proflure, quemaismodum etiam ex Patre . indi us v
ro sapientissimus, & Magnus Athanasiis, ira dicunt:
Siquidem Spiritus eae Patre procedit , b de meo areipiet , im an variabis vobis , se irae , vi ex Patre. Filioque
t . Haec ibi . Tacentur plurimae aliae authoritates , quas Bosrarion Ar episeopus Nicaenus, in Orationemo Oniones quae ob excellentiam suam aeribitur ) in bynodo Florentina, ad Graecos dimtaxat
habita, cap. s. ., T. ad longum allegat, ut referturram. I. conciliorum , circa finem saepe dicti Corellii Florentini. et Probatur eadem Catholica veritas ratione Theol giea. In Patre & Filio datur una eadenique virtus spirativa respectu Spiritus Sancti; ergo etiam aequa re Spiritus hanebis spiratur , seu prodidit ab utroque , veluti leo principio. Consequentia patet: quia impossibile est, quod existente una eademque virtute spirativa inureoque di quidem eum ordine prioritatis adactum i Spiritus Sanctus spiretur a Patre . dc non sis mul spiretiit a Filio: idque diam ob identitatem viris tutis imirarivae is viroque; qua ratione etiam imposi bile eit, Mundami creari a Iratre. dc non etiam meari a Filio, de Spiritu Sanctos eum omnes tres Personae habeant eandem au imm, dc potentiam . Tum quia in Divinis potentia non est separabilis ab actu;
Ius Cav. Anael. Re . Tom. I. idque ratione infinitae persectionis, in i inmutabilita tis, i uta etiam voluntas creandi Mundum in tem pore, ab arterno jam suit in Deo.
Antecedens autem principale probatur . Pater ad etsaeterno generando Filium , per generationem omnia communicat Filio , sola paternitate excepta . utp
te in qua sola relative opponitur Filio ; ergo etiam mmmunieat Filio virtutem spirandi, sives ut loquun. tui Theolori voluntatem foecundam , cum in hac non opponatur relative Filio . Antecedens patet ex illo Ioan. ig. supra jam allegato: Omnia, quacunquelia et Pater, mea sunt: ac proinde Pater nihil non communicavit Filio . praeter Paternitatem . in qua solae relative opponuntur. Siquidem in Divinis omnia sunt realiter idem , ubi non obstat relationis oppositior simulque dici non potest, quod Pater cliserit Filio parte nsubstantiae suae. & partem sibi retinuerit. cau. Damna mut , F. avrem , de summa Triett. Taceruue alias
rationes de quitat Theologi. Neque dictis obstat illud Salvatoris Ioan. r . iii. Erquieutis: Cum veneris Paractetur, quem ego mittam morta Patre Spiritum veritati I , quas Patre procedit . Rei p. enim cum Magistro Sentent. i. dist. it.& aliis, quod .
dum veritas hic dicit, Spiritum Sanctum a Patre pro .cedere . non ad t, solo ; atque ideo etiam a se procedere non negete sed ideo I tre solummodo nominat, quia ad eum solet serre etiam id , quod ipsius est, cum hoe ipsum a Patre habeat. Oncordat II.
Augustinui M. i. evntra Maximinum . cap. I . tam. 6
tibi inquit. hinc nominari solum Patrem. non ad exiscludendum Filium . sed quia Pater solus es primariue author Processionis Spiritus Sancti , utpote habenieise , atque virtutem spiraridi ex seipso . dc non ab alior Filius enim habet a Patrem di esset, di qim spiret : thinimo in hoe. ipso . quod dicebatur Spiri.
eus Sanctus a Patre procedere , etiam implicite comtinebatur, quod drocedat a Filio et enm sit una, ea demque virtus spirativa utruitque , sive voluntas ineunda cum prioritate ad auum , ut proxime dioelum
Porro , quod illa locutione , qui a Patre procedit . 28
non excludatur Filius . quamvis expresse non nominetur, patet a similibus aliis 3. Scripturae loeis et Sic enim Matth. cap. t s. dicitur: caro is sanguis non reti. ivvitidi, sed Pater meus, qui in caelis est. Item Ioan ea is . de Spiritu Paracleto dicitur . Ille mi Arabir ameia. Et tamen etiam Pater , dc Filius, non docent; licue de illa revelatio communiter iacta est ab omnibiis tribus Personis Divinis. Quinimo Matth. cap. it. sub dictione exceptiva , Nisi , Ex tur: Choemo novit Fum n, mist Pater: neque Patrem qui mo , n Fuius. immi volaruit Filio revelare: de tamen hisce verbis a cignitione Filii non excluditur ipsemet Filius , aut Spuritus Sanctus, neque a cognitione Patris ipsemet Pater,di Saninis Spiritus , eum sint ejusdem naturae , fu, stimilae , de eognitionis, seu scientiae infinitae , Deinde, quamvis in allegato textu Ioan is. Filius expresse non nominetur, satis tamen ibidem indicatur, Spitiatum Sanctum etiam a Filio procedere . illis verbis Christi: he, exo mittam vobis . Spiritum vertetatis: eo quod Spiritum Sanctum mitti a Filio, idem sit, ae pro Auere ab ipso, prout cum D. Augustino supra n s. it. jam dictum eth Et per hoc etiam patet responsio ad dictum illud S. ety Dionysii eap. i. De Divinit 'ominibus : eir, Mit. ubi
ait: Omnis eritur nou audeedum est qukunque de summa abfusaque tam rectate aut dicere. aut cogitare praeter ea, qua nobis divinitar scyta Drapina exurietaverunt . Siquidem, inobservat D. Thomas pari. i. qu est. 36. ara. X.
ad i. istud procedit . ubi aliquid in Sacra Scriptura
non reperitur expressum, vel per verba. vel per semium. Licet autem verbis exprellis non habeatur in Smera Scriptura, quod Spiritus Sanctiit etiam procedata Filio, invenitur talmen istud in ea implicite, de quantum ad sensum: idque tum in eis. cap. 16. Joannisue distrin n. ag. tum praecipue in illo Salvatoris . Dan. Id. ibi: me me clarifieabit , qui de meo accipies. Item ibidem; omnia 'uaeque Pater habet mea. fantprout supra arum. ri. dc num. et s. uberius fuit decl -
64쪽
G. III. De Fide Catholica, variisque Fidei acceptionibus, &et gy
quota , quamvis Grecia usque ad lethpus Schiunas, ita aloruerit viris dores, ct sanctis, ut omnia Concilia Generalia apud Graecos celebrata suerint: post schismaramen per annos serme octingentos nullum habuerint con ilium, nullumque San tiam miraculis clarum. Et eum iidem Grici, in Conciliis convita, ad unitatemtatam, veramque Fidem, quater aut sifcri redi sint, semperque ad vomitum redierint (prout etiam accidit rost Concilium Florentinum . anno Ids'. celebra min tandem, ut intelligerent causam exitii tui esse' tinaciam in errore de Processione Spiritus bancti . in ipsisFetiis mire alibus, Spiritui sancti, i pecialitet M. et iis . anno Domini I set. die is. Maii, in quem incido bat Feria II. Peditecostes, a Turcis capta suit Constantino is . atque Imperator eorum occisus, ct Imperium penitus extinctum. F. III.
De Si de Catholica , variisque Fidei acceptionibus , ac desinitione . si V M,Is,A R I U M.
; o Fidei nomen plures in xe habet accepetonet. 3 Fides accepta pro credulitate, alia Divina , alia bu-
At Accipitur subinde pro eo ectione Artii reum pI:
et Et ite fumitur in Rubriea h. p. chrissiani Catb iei, qui Ibid. 3 Fulas Cathos ea cur 'e appelletur Definitiorem Fidei, Nebr. cap. XL. traditam . impogeat Glassa. s Sed dicendum, tam esse boetam. Et seqq. 6 & es Quid in ea importat h: Sperandarum substa
8 Et quid b . argumentum non apparentium tDupuae munus Fidei, mempe illuminare ex parte imi tractus, flabilire ex part volum II , N. S. T.
Fidei est, eredere quod non videt , φ. U. ' Soreunt vir, rationN Glossae in contrarium adductae. Et
n. seqq.Fide m Spes, in quibus differant. Ibuso Fides inviva. ab Apostolo scripta, secernitur a Fide
33 ritur I. Quot modis Fidei nomen accipiatur, I dc quomodo sumatur in altera parte dubricae, praesentis Tuuli 3 Resp. l. Fidei ocabulum
generatim acceptum varias in sure habet significati nes, quas resert Glo ita ad Rubricam bullus rituli. &alia
Glossanet ean. Momet. 22. g. g.V. . Quandoque enim
Fides sumitur pro fidelitate, seu veritate in letvan is promissis; ut can. q. Ars. q. t. ibi: Fidra, quando ' minitur . etiam hiat se manda est; quanto magis amira Interdum pro iplamet promissione; ut cap. i. Sponsa duorum . de F. Uenditae Inclit. de Rerum amis ibi: si is qui vendidit, fidem(hoc ei . proimisionem ) pistris s- eutut fuerit. item pro aequitate in contractibus considerata: qua ratione actiones quaedam dicuntur esse bonae fidei, es licti juris: F. . unum autem . Instit. de Actioni b. Aliquando pro conicientia , seu diminino ipsius; ut Ram. cap. t cao. ult de Pr scrip . ibi: stu
niam omne, quod non est ex oe (sive secundum dictamen conscientiae) peceatum est. Et in hoc Itala dicitur quis Tossessor bovae fidei, vel mala Dei, iuxta quod misi.det rem ut suam cum dictamine, sive crudelitate conis scientiae, quod sit sua , vel quia non sit tua . Sumi tur etiam iides, prout est unum ex tribus bonis Matrimonii ; ut in caa. Omne, et p. quast. a. Item pro fiducia consequendi rem desideratam , aut promissam; ut Matth. cap. l . Modicae fidei, Dare dubitasti Et Ia cob. cap. I. I-ulet autem De niuit botam . Atque etiam pro Fidei Meramento . sive pro Baptisno ; uti sui can. Anael. Reis. Tom. Lin eam'. est alio, de Conserat . dist. q. terius. dc magis ad propositum , Fides accipitur m pro eredulitate, sive assentu mi nectus. qui adhibetur alicui aliquid affirmanti, seu dicenti, quod non vid tur, promer ejus aut horitatem. hi quidem authoritas haee, si sit hominis. dicitur Fides humana ; si Dei, FDdes Divinar quamquam impraesentiarum de Fide humana sermo non in , sed solum i e t ide Divina, de qua Apostolus Hebri eap. II. inquite Iustus ex fide viis. Et rutius Hebri cap. ii. Sisene impo sile est placere Deo. Quae quidem I ides Divina est viri ita intellectualis, supernaturalis atque una ex tribus virtutibus Theologi eis: dc subdividitur in actualem dc habitualem: quarum
prior importat actualem assensum lupernaturalem, quo quidpiam credimus propter aut horitatem Dei illud revelantis e posterior autem denotat habitum lupernaturalem. dc divinitus nobis insulum . quo inclinamur atqucificilitamur ad esui modi actus Fidei oliciendos plopter inbllibilem veracitatem Dei revelantis, prout paulo inferius ampli ut dicetur. Tandem ii dei nomen accipitur pro collectione atti. rcvlorum Fide Divina eri Mendorum , si e pro ob homatemiali ipsius et juxta illud Symboli D. Athanasii: His es Fidei Catia car id est . articuli Fidei Cthnii.
cae, seu objecta materialia ipsus. In qua i idei acce-tione loquitur etiam S, Hieronymug ad Damasum apam in Expolitione Fidei, ac resertur in Oet. Hae es Fidei, g. i. dicens: H c est Fidet, quam is E eo a Cat dilica simus , quameve sem'r travisus, is
Resp. ll. Altera pars Rubricae praesentis Tituli , aquae inscribitur. Et de Fise catholica, procedit de Fi dei in postremo sensu accepta, seu prout ipsa sumitur
pro collectione articulorum divinitus revelatorum. dc ab Ecclesia ad credendum nobis propositorum. latet hoc ex cap. I. ysq. h. t. ubi plenius resertur collectio talium objectorum materialium Fidei Catholicae . id est, universalis: nam grem Raeolicon . latine aes versalix significat. Qua ratione Fidem Catholicam servantes, Christianorum catholicorum ne mee rubentur amplecti: non fer antes autem, Haeretici vocantur in L cuncto populos. c. de summa Trimini. tu Fide Catis . Et merito isthaee Fides nuncupatur Catis ea, sive unli verialis ' tum quia . per praedicationem Eoangelieam toto orbe terrarum. longe lateque diffusa existit; iuxta illud Propheticum. Ins. t 8. In ometem terram exitus qui eorum, bifffives oris terrae verba eorum. Et illud
balvatoris. Marc. cap. vlt. Eu ter in mundum timuer-fum praedicate maneelium omni creatur . Item .actor
cap. l. Eritis milii tepes in Ieru lem, binomui Iudaea. idi Samaria, is usque ad ultimum terrae . Tum quia est universalis etiam quoad tempus . iram nunquam deficiet. s d temper dinabit . usque ad finem Uundi . haud obstantibus quibuscunque persecutionibus . taut & ipsa Sancta Ecclesia Catholica ; juxta illam infallibilem Chrilli Domini promissioneni , Matth. is. Principi Apostolorum facta in et Tu ex petrat, Ssuper bane miram aedificabo Ecclesim meam , is portae laseri vos praeviaebunt auersui eam, cum simili
Quaeritur II. Utrum bona sit definitio Fidei . quae traditur ab Apostolo IDM. eap. t t. illis verbis: Est autem
Fides , foerandarum substantia rerum, argumentum non apparentium. Gloisa ad h. t. censet, eam non
elle bonam; tum quia inquit non est convertibilis cum suo definito, sed conVenit etiam Spei . quae similiterest ubi antia rerum sperandarum . Tum quia definitio illa videtur tanaum loqui de futuris: atqui vera Fides est tam de praeientibus. quam praeteritis, Ac futuris ioportet enim credere , dc L hristiam pro nobis futile natum, mortuum, atque sepultum . di ipsum exiit re in cilis, atque in Sanct ssimo Eucharistiae Saer
mento. dc eum esse venturum judicare vivos dc moris eos, quamvis adhuc una duntaxat hides sit, respiciens de comprehendensit a diversa tempora, iuxta illus Apostoli ubef. e. . mur Domiqva una Fides, unum misytisma: si ue allata definitio videtur insuffciens. Ita diseverit Glossa ditata. Dicendum tamen cum D. Thomi a. . O. aere. r. s
65쪽
o Lib. I. Deci. Tit. I. De Sumna Trinitate, &Fide Catholica.
Panormitano ad Rub. b. t. n. i. & aliis nausin, definitio. Fidei ab Apostolo traditam esse ianam , sussicientena , ct convertibilem cum definito idque probatur tum ex declaratione singularum particularum ipsius, qvie nuhil contuae ut superfluum, aut diminutum ; tum ex solvidione rationum Glossae. Accedit, quod Apostolus in allata definitione convehienter comprehendat duplexm nus i idei, propter quod nobis divi uitus iniunditur: nempe ad illuminandum . firmiterque credendum ex parte intel le,ita ; ct ad sustentandum , sive flabiliendum Spem nostram, omnesque actas. aeu affectus bonos ex parate voluntatis. Siquidem 6 Dicitur imprimis in allata Fidei definitione , darum substantia rerum. Hoc est , iundamentus , ac b sis rerum a Fidelibus sperandarum, supra quod videlicet Spes nostra iupernaturalis fundatur, in radicatur: nam quae spei mus consequi in coelis , non nisi Fide nobis tium cognita. dicerra: qtia proinde ratione Fides Divina vocatur Pulcrum, ipsumque fundameatum Spei Christianae; sicque rectissime dicitur sperandarum substantia rerum. Quod quidem vel maxime procedit inordine ad objeetum primarium principale Fidei supernaturalis, quod est DEUS Ter Upt. Max. Nam nebari non potest, aliqua esse credenda ob infinitam. & infallibilem veracitatem Dei revelantis, quae nec speramus. nec consequi desideramus; ut sunt Diluvium, infernus, lapsus primorum Parentum, suspensio Iudae proditoris, de huiusmodi pluta alia, quae sunt objecta Iidei minus principalia. Deinde verbis illis , sperandarum substantia rerum partim nobis indicatur objectum primatium Fidei Theo. logicae, Ruod est DEUS Ter Opt. Max. quem pie fidi
literque vivendo, in caelis aeternaliter comesui speramis . Partim etiam manifestatur quaedam Fidei proprietas, utpote quae debet effecerta, de in lallibilis: umile appellatur sub Tantia. Partim vero indicatur alterum munus Fidei, consistens in stabiliendo nostrae voluntatis ad sperandum c*lellia, dc procurandam h rum finalem coniecutionem per exercitium bonorum
O Dicitur seram do, argumentum: quod idem eli, ac sita ma adhaesio intellectus . sive firmus, cernisque assensus ipsius. Et additur, non apparentium, ad denotandum ,
quod ejusmodi firma. de insallibilis adhaesio intellectus.
iit de rebus, quae ex se non sunt clarae, di evidentes: Dam Fidei est , creaere quod non Gaet, juxta D. Augulti,ium . relatu M tete Indomo, de poenit. II. Atque, ut Ioquitur Glossa , ibidem : Fides non babet meritum , ubilam ea rario praebet experimentum . Quamobrem Fidei vel maxime proprium . it. ut ire eaptivitatem redigat omnem inteuectum in iam uiuin Christi , prout loquitur idem Apostolus 1. Cori eth. io. ia vero dicta adhaesio intellectiis, habita. per Fidem, firma est, certa, atque inlallibi iis, sicque argumeetum dicitur: vlterius per hoc insinuytur primum munus Fidei superitaturalis, quod est illuminare intellectum, eumqti' ad firmiter credendum corroborare; eo quod Fides ab Apostolo dei cripta innitatur Fevelationi Divinae, di prorsus insessibili, factae de illis. quae quidem nondum videmus, i peramus tamen consequi in eoelis. ut dictum n. f. st hae dictis patet reiponsio ad rationes Glossie. Nam , quantum ad primam: negariirassumptum. iacet enim, pes dici possit sperandarum lubitantia rerum ( nam Spes ed virtus, quia spirituatia diaeternamnastraranti . ia est, cum fiducia expectaviur. ut inquit Magister tentiarum in s dist. llo. nihilominus altera pars, videlicet argumentum non apparentium , , pei nullatenus comnit. Insuper Fides est rerum tum bonarum, tum malarum, ut a Deo revelatarum , ut puta peccatorum olim coinmissorum, item Diluvii, aliorumque suppliciorum a Deo immissorum, atque in S. Scriptura descriptorum: Spes econtra est rerum tantummodo bonarum, cum n mosperet. sive desideret sibi malum. Item Fides habet te ad omne tempus, credensitum praeterita, tum praemientia, tum sutura, propter atteitationem Aternae v ritatis: Spes autem solum de suturis . Atque . ut breviter loquitur Doctor Subtilis in s. dist. II. quies. vet. F. Minspodideo, Fides ex ratione sua inclinat tantum in verum latens et di Spes tantum inclinat in bonum commineum abiem
Ulterius, quod definitio Fidei, ab Apostolo assigna- s, M. convertibilis sit cum suo definito, patet ex me quia VrIy, substantia re vim sperandarum, secernitur Fides Uivina a Fide humna, utpote quae non est istinantis rerum sperandarum . sive basis Speis r naturalis, sicut illa. Deinde per ly , avumentum , rutius Fides Divina ab A talo definita, distinguitur ab humana, nam haec est sal ibilis ( homines enim di fallere possunt. & sellio non illa, propter insallibilem veracitatem Dei reve Iantis, qui nec lallere potest, nee falli. Differt etiam per ea 'dem particulam Fides praefata ab opinione, diiuscentione, eo quod in his non adsit firma adhaeso intellectus, bene tamen in illa. Tandem per IX, non omparentium, secernitur Fides a Scientia, utpote per quam quidpiam apparet certum. ac evidens: item di ab imi pectione oculari , de visis enim non habctur fides , sed agnitio ; sive, ut S. Gregorius, Hominos. in Evam gelia, loquitur: Quae apparent, Iam fidem non habent, sed agnitionem Ad alteram rationem Glossae negattu Assumptum . si Siquidem ly, argumentum ma apparentium, quo indicatur ipsa metessentia, di ratio quidditativa Fidei supern turalis, sese habet indifferenter ad omne tempus, tam fraeteritum scilicet, quam praesens, ct futurum. Quod i tamen allata Apolloli definitio cuipiam videaturo scurior, diei potest: Fides supernaturalis habituam, est virtus divinitus infusa. & donum Dei, quo velut lumine illustratus homo firmiter assentitur omnibus . quae a Deo revelata ivnt ob infallibilem ejus veracitatem . FDdet actualit varo, est actus supernaturalis, quo quis Rosentitur propositionibus a Deo revelatis, ob ebisdem insallibilem veracitatem. F. ITDe Symbolis Fidem Catholicam pro
fitentibus.sUM MARIUM.set Dmbolam Fidei, quid
Plura umbola Fidei successo fuerunt aedita.
s Ea tamen omnia in esseti v concorda vi.
Aa vomine Atticuli Fidei, quid intemigatur 61 Artuuiui Fidei fumitur tripliciter. 6 umbolum P taenum, quasi si In Assis, qua e Sambo um cantetur e
et Utrum Ecclesia, vel Papa, pia facere noram Amticulum Fidei. s aut reddere Assertioeem modo falsam, qua priui erat vera H Ecclesia definiendo. qui Libri sint canonici.ma per hoe facit eoi esse scripturam D minam Ibid.
cam, aut mereticam, quae ante a latir non erat
cata , decoratur exemplo IDD. c. I l. adducto.
66쪽
s. IV. De Symbolis Fidem Catholicam profitentibus.
si seisiendum de Simiso quarto, in c. Firmiter,
h. t. relato ipsi O itur L Quid sit symbolum Fidei, & quotu- uerae Resp. I. Simulum in proposito aliud non
quam brevis quodam Summa, sive Coli ctio Myli et totum Fidei catholice indubitanter er dendorum ab omnibus propter in allibilem veracitatem Dei revelantis. Et dicitur vel a Sin. quod est simul, & lus, quod est morsellus: quia videlicet Symbolum Apo stolicum, quod est primum. dc a quo Oxtera vocantur Symbola, coniectum est ab omnibus simul Apostolis , singulis eorum aliquem morsellum,sive particulam quamdam apponentibus et prout tenet Glossa , ad Rubrie. b. t. circa em , Ciuia Gl satin v. i. V asOD, d .is. ac non is passim . vel juxta alios. quia D tubolum, grde, latine sonat indicium: hinc imbolum Fidei sic dictum videtur, eo quod sit quoddam indicium, sive fgnum exterioris professionis Fidei, quo veri Fideles diui cernuntur ab infidelibus. Paganis videllaei , Iudeis , de Hireticis: sicut a simili tessera illa, quam milites assumere coniueverunt ad discernendum socios ab histibus, ct exploratoribus , Ommum militare vocatur. Bellat minus Praefat. ad Emicat. DM-is uici ' Lalapinus di favet Archidiaconus in cae. t. di . t . ni. . d. quamvis postea priorem Gloti opi
sa Rei p. n. Et si pluta Symbola Fidei ad majorem veritatis explicationem. atque exclusonem ser sum pro tempore insurgentium . iue nive in Ecclesiat atholi ea tuerintvdita; adeo ut D. Thomas p. i. e. yd. an. 2 ad 2.
asserat, in quolibet Concilio institutum fui se Symbolum aliquod . propter errorem in eo damnatum: dc ideo Ca, diualis Iacobilius tom. et s. Tractatuum, tract. Ze Concilis. s. i. art. I. dicat, quasi ad triginta duo Symbola in variis Conciliis repilogata iuille s s Nihilominus omnia illa Symbola in effectu conco darunt. dc concordant: cum sequens Concilium neutia quam fecerit aliud Symbolum a priori . sed duntaxat id, quod in priori, ipsoque dymbolo Apostolorum implicite continebatur, per aliqua expresse addita contra iniurgentes successu temporis hires es paulo latius explicaverit. Unde , sicut Sancta quatuor Evangelia, non tam sunt quatuor Evangelia, quam qintuor Libri eiusdem Evangelii, teste L . Ai; inoriaci. 36. inIoannem. Ita plura bymbola suerellive in Ecclesia Cattalica contra exu gentes hqreses proposta, non tamen sunt plura Symbola quam plures eiusdem Symboli Apostolorum enarrati nes sive declarationes.so Murum non immerito Glossa ad Rubricam, b. t. in fine, mentionem tacit quatuor tantum Symbolorum , utpote magis principalium: quq sunt Symbolum Apostolicum, bimbolum dii nuim, dimbolum D. Athanasii, dc Symbolum Concilii Generalis, relatum in c. Hr- meter , h. i. de quibus proinde lolis in progressu s gillatim dicetur.
rituri L id speciatim sit dicendum de Simbolo
Aimi olorum Resp. l. umbo um Ancto rum sic dicitur, quia confectum suit ab Apostolis. Si quidem sancti Apostoli, Magistri orbis terrarum a Christo constituti, antequEm tepararentur ab invicem ad prWicandum cunctis Gentibus Evangelium . mysteria ista quc ab omnibus credenda sunt, in unam Brevem Summam collegerunt , eamque postmodum Fidelibus tradiderunt . t hoc quidem fecerunt Apostoli ex speciali instincta, litus Sancti, atque lingillatim conserendo suas semientias , ita quod quilibet eorum posuerit ibi suam
particulam ; iuxta D. Augustinum Serm. Virisa Pent. to m. iv. dc I octores communiter, easque omnes in simul Postmodum approbaverint , receperint , Fidelibutque pari tormiter tradiderint .ssi Et hoc quidem tactum est pluribus de causis. I. Quia
non poterant omnes praedicationem Evangelicam avidite, per te ipsus sacras Scripturas legere, vel intelligeret unde convenietis. imo de necesse videbatur, ut una brevis Suivina ad duodecim brevissimas ientemtias redacta, juxta numerum videlicet duodecim AD. stolorum Agni, ex toto corpore Divinarum Scripta. rarum colligeretur , quae dc principalia Fidei mys ria continerent, dc ab omnibus facile capi memoriaque retineri disset . II. Ut omnes Fideles in unius. ejusdemque Fidei conlegione , ac proseisione , concordes existerent, habentes ubique locorum unam Fidei normam amue lymbolum, quo inter se convenirent. dc ab Infidelibus secernerentur. III. Utuna Sancta Ecclesia , ob hane Symboli unitatem . ab omnibus Apostolis singillatim consectam, dc ubique terra. rum praedicatam . post Christam , Lapidem vivum , fundamentalem, angularem . dc primata cim. etiam super duodecim Apostolos aedificaretur. IV. Ut Hiieipsam Fidei , Symbolique unitatem , atque prosedi
nem, in toto terrarum orbe observatam, vera Fidet diceretur , ac re ipsa existeret Cat Aea , hoc eit, universalis, juxta illud Propheticum. PDLig. M omvem terram eae rit satis ea um , O iet Facs orbis tcrra Wr
Resp. II. Symbolum Apostolorum passim dividitur in syduodecim Articulos, juxta numerum duodecim Apost lotum, a quibus singillatim sunt positi. Nam D. I et rutprimo potuit particulam suam dicens: Credolet Deum M
tremo M' 'teutem, creatorem cali i terrae. I einde cataleii Amuoli per ordinem singuli addiderunt singulat particulas, licet quas determinare singuli apposuerint .
non a eo conveniat inter Doctores . Nam D. Bona ventura res his. art r. q. t. secundam Particulam. videlicet. Et tu Issium Christum. Fi. um eiu . ueticum Lem inuin no Irtim, ait libuit Andreae . teitiam Joanni;
quartam Jacobo maiori; quintam Thomae; sextam Jacobo minori; leptima in Philippo; octavam Barthol maeo; nonam Niatthaeo; decimam Simoni Charanaeo; undecimam Iudae addaeo; dc duodecimam Matthi e Caeleium Holliensis in Summa Tit de Fide catholica. s. Ortu qui artia , iii cateris concordans cum Do ctore Seraphico , tertiam particulam assignat Jacobo fratri Ioanni, de quartam ipsi Ioanni. At vero Archia
diaconus in can. canones, num. . di . is. secundam particulam assignat Paulo , tertiam Andreae, quartam Iacobo . dce. Sed quamvis ei rea hoc omnimoda rari nido non ha- cobeatur, magis tamen verisimile est, quod tradit Doctor bubtilis in s. dict. s. qu. v. s. Harum articulorum , dicens quod S. Petrus posuerit primum Articulum: Joannes secundum, qui est de perioris filii Dei: Iacobus Zebedaei tertium, qui est ejus conceptione. dc nativitate. Adreas quartum. leu de passione. Philippus quintum, nempe de descensu ad inferos. Thomas textum de resurrectione. Bartholomaeus septimum . sive de Ascensi ne . Matthaeus Maxum. qui eli de Christi adventu ad iudicium. Jacobus Alphaei nonum . sve de persona Spiritus sancti. bimon Zelotes decimum, qui complectitur
opus gratiae euoad collationem boni, i cilicet Sanctam Eccle 'am Catmisam , Sacctorum communionem . Et J das Iacobi undecimum . qui respicit opus gratiae quoad mali remotionem, scilicet. Rem sanem pereatarum. I u decimum autem, qui concernit effectum Gloriae. S. Matthias illis verbis, Carnis resurrectionem , is vitam. I Pnam. Et haec doctrina Scottea fundatur in bacra Scriptura: nam Actor. e. i. v. I s. hoc eodem ordine reseruntur Apostoli post Christi in culos ascensionem: atqui credibile est, qu, sinsuli Apostoli posuerint singulos Atticulos Sym li, ab ipsis consecti iuxta ordinem Mi
Christi aseentan inter eos observaturn, dc a S. Lucatae. cit. relatum; ergo
Resp. III. Liret Symbolum Apollolorum, juxta ho- 61 rum numerum, palam dividatur in duodecim Artic los . ut dictum: si tamen Articuli distinguantur quantum ad ipsa Credita possent plures distingui. Et hac rati,
ne D. Ponaventura sic. c. t. atque cotus in s. dist. et . q.
vet. s. Sed posito nec non Holliensis in Summo, Tit. de Fide Cati dica, F. Secundum alios vero, distinguunt quatuordecim Atticulos, quorum temem pertinent ad Deitatem, i rectarum tam quoad se inempe quoad unitatem Enentiae . ac Trinitatem Personarum Divin rum 1 unde Duatuor , quantum ad ipia Credita, habentur Atticuli. quorum primo confitemur unitatem Mentiae; dc aliis tribus tres Ilat sonas Uivinas ) quam quoa a
67쪽
.1 Lib. I. Decr. Tit. I. De Summa Trinitate, & Fide Catholica.
euoad suos effectus, qui generatim sunt tres, videlicet creationia, iust: ficationis, & Glorificationis; beptem alii vero Atticuli spectant ad Humanitatem a Deo ac sumpta , di sunt Conceptio IESU Christi Filii Dei, eiusdem Nativitatis , Passio , Descensus ad Inseros, Risu trectio a mortuis. Ascensio in ceum, ec Adventus ad extremum Iudicium. Ratio horum est: quia nomine-Fidei intelligit iu veritas quaedam Fidei, habens specialem dissiculistatem in credendo, non dependentem ex alia. Unde in quibus non reperitur ejusmodi specialis ratio, atque difficultas. ibi non oportet distinguere Articulos; prout v. g. quod Christus verit cruetifixus, mortuus, ac sepultus, non constituunt divertos Articulos, cum non habeant diveriam dissicultatem in credendo, sed uno i scepto, ac credito, facile sit etiam aliud sulcipere. Ac credere: coutra vero, quia aliam habet difficultatem ad credendum . quod Deus sit passus. dc quod mortuus r surrexerit, recte distinguitur articulus Resiarrectionis ab articulo Passionis, ut obtervat D. l homas T. 2. q. I. art. 5. Atqui evasmodi specialis dissicultas ad eredendum reperitur in enumeratis quatuordeci in Creditis, sive M ticulis ymiali Apostolici: prout liquet ex diversis hinredibus circa singula eorum subortis, de quibus fit mentio in cad. Ovidam autem Ederetici, et s. i. ec alibi;
cly diciendum tamen . quod Articulus Fidei non semper
predicto modo accipiaturi quinimo secundum Archidiaconum in c. Canones, n. i . & vincentium H iEensem . Io: Andream, dc alios in c. cum chrsu . deIIaereiicii , Fagnanum e. Firmiter, Ir. o. h. t. Articulus
Fidei lumitur triplieiter . Primo stricte, dc si e nomine appellantur illi tali, qui in Symbolo Apol olorum continentur: dc istos tenemur omnes postquam ad ulum rationis pervenerimi, explicite credere, dilcere, dc scire saltem quoad iiibstantiam, art. can. Amte vetinis, bcan. Bapti andos, O, can. yon liceat, de Consere. dist. 3ecundo largius, prout Articulus Fidei comprehendit ei iam deifinitiones Ecclesiae super quaestionibus Fidii, facias a bummis Pontificibum , leu Conciliis Generalibus: quales habentur in c. cum Cirrisu 1. de IIaeret. Extravap. Ioannis XXII. cum inter naevulos, & alibillare. Circa talia siquidem ante deifinitionem Ecclesiae contrarium dicere, nou erat drohibitum; cum de veritate ipsa necdum canonice conuarete sed saeia semel dei- filii tione S. tris Ecclesi e , quae est columva, Firma
nentum uerita i=, t. Tim. s. atque in materia Fidei ob specialem an aeno am Spiritus sancti errare non pota st . oppositum ps rei Pac ter tenere, nefas est, atque haeret cuili, unde in hoc tenta. quod antea non luerat Articulus
Fidei , post delfinitionem Matris Ecclesiae , sive in Concilio i,enerali, sive mediante Xummo Pontifice ex.tra illud factam, cepit esse Articulus Fidei. Tettio ADtieulus Fidei potest tumi largissime, videlicet proquacitn-que Sententia vera circa Fidem, sive sit definua. sve non , dc iuxta hanc triplicem acceptionem , Atticuli fidei varie ulterius possum distingui.fa cauaeritur lil. ruale sit bymbolum Nicaenum,dccurpo iri bolum Apostolorum fuerit conditum Rem. Simbolum riteaenum dicitur, quod contra Arianae perfidiae Sta hemias aliasque luborias haeretes, a sanctis Patribus in s oncilio Nae aeno primo de omni terrarum orbe cem venientibus . iuxta Evangelicam , dc Apostolicam loruinam conditum fuit i ut notatur in cas. canoMI ,
ic Et hoc illud Symbolum, quod incipit. 'edo inlinum Deum: atque eantatur in Missa ex ordinatione S. Uamas Pape l. de Decreto sancti universalis Synodi Constantinopolitant, ut notat Glossa marginatis in cit. can. canones . dc Archidiaconus ibid. n. 3. Quamquam addi.tio illa, primum facta fuerit in c oncilio Tole rario primo , prout jam supra n. ao dictum: aique ipsi Sumbolo Nicino ad majorein Fidei explanatationem de novarum heretam eonfutationem , qu, m per Syn dum Generalem Constantinopolitanam denuo appostatuerint; Prout liquet intuenti Nymbolum, tam in Concilio Nicaeno , quam Conliantinopolitano recitatum. Hinc rationc dictarum additionum inquit Barth. Gavaniseus p. i. Commerat. in Rubriea Tit. II. de umine, duodbvictolum in Missa recitari solitum, neque est dici num, neque Constantinopolitanum putum, sed dici potest Ecclesiasticum. Dices. In Symbolo Apostolorum iam Fides suffieienter traditur . ergo alia Symbola superfluunt; nam a surdum est dicere, quod Apostoli qui repleti fuerunt Spiritu sancto, ediderint Symbolum di ininutum, de non plene integre Fidem continens. Resp. neg. cons . Ucet enim in Symbolo Apol olorum Fides iussieienter contineretur, quantum ad propriam dc simplieem Fidei consessionem, quia tamen pol modum indiui, instabi les, dc perversi homines doctrinam Apostolicam , in
Symbolo traditam, sicut dccaeteras Seripturas, depravarunt ad suam ipsorum perditionem, ut legitur I. P tri, e . u . necesse suit temporibus procedentibus complegare Concilia, in elique exemplo Apostolorum, de quo Actor. cap. t . explicare Fidem contra subortas haereses, ipsam Fidei explicationem in brevem Summam reis
digendo, addere Elia Symbola: non quasi bymbolum Apostolieum , quantum ad simplicem Fidei consessionem fuerit infossiciens, sed ad majorem ejus explanationem , atque expressam haeresuiu insurgentium exclusionem, de
Et per hoc patet ad alteram propositae quaestionis par- 6 tem, sive cur Symbolum Nicaenum fuerit conditum stSymbolum Apostolorum . Resp. eniin, id factum esse ad
majorem Fidei explicationem , atque expresse consutam das haereses de novo insurgentes, ad quarum explichiam reprobationem Patres sancti generalis Nicenae Synodi nonnulla in suo bymbolo addiderunt verba ad Symbolum Apolloiorum . ut patet inductione. Ne qui pe in Symbolo Nicaeno non tantum dici ur , credo in Deum; sed ad rejiciendam haeresin impii Manichaei, exple se additur iet titum forvni nec tantum. Creatoremee A. sed etia n. msibilium ire visibilium . insuper ad extirpandam haeresim Arianain. vel m xime grassantem . non stilum dieitur. Et in Iesum Christum; sed additur Filium Dra Uei enitum. y eae pnre natum ante Mn nia faecula; Deum de Dio, tamen de simine. Deum vertim de Deo vero. geuitum, non factum , consubsantialem Tatri, per quem ammia fict. funt. Rursus in consulatimnem haeresis Eutychetis. dc Nestorii. 'ut lixerunt. Spiritum lanctum eise serviim iris, dc Filii . non dicitur tantum, Credo in Spiritum faetctum. sed additur. Domi num vivificantem . qui ex Patre t Latinis post Conci.lium Toleianum I. de ad excludendum errorem Graee rum, infit per adleat bus, Filioque procedit qui eum Patre. Hlio, ut adoratur, coet larifieatur. Atque etiam subjungitur, Qui haeratus est per prophetas, ad destructionem erroris quorundam . qui dixerunt , quod Pr,
Phetae locuti finit sic t Phanaetici. Item fit in alii x simi libus; ae proindi . licet Symbolum Apostolorum jam suerit sufficiens. quantum ad simplicem Fidei confessi,ne. etiam alia Symbola non superfluunt, cum delerviant ad majorem ejus declarationem. atque expressam scibortarum haeresu n resutationem . D. Bonaventura iis 3. dist. a ara. i. I i. i. a. S. D. Thomas a. . quaest. I.
Instabis. Si haec ita se habent, ergo Atticuli Fidei ggtacee su temporis e re erunt; quod videtur esse contra illud Apostoli Ephes et reus Dominui, una Fides. Resp. eum Doctore Angelico sic. eit. art. . dc Seraphim, tibi supra, Articulos i idei crevisse . non quidem quantum ad substantiam fidem enim semper fuit objectum Fidei, ejusque Arti ullatum quoad substantiam 3 sed solium . quantum ad majorem iptorum explicationem , atque expressam professionem . Nam quod post solemnem definitionem Sanctu Matris Ecclesie, euius est Sacram Fcripturam in dubiis interpretari . Fideique controversias definire ; atque in hiive definiendis, ob specialem assistentiam dipiritus sancti errare non potest, plenius edocti explieite credimus, illiis iam implicite eo nistinebatur in aliis credibilibus . sive Articulis Fibdei ; dc consequenter Fides quoad substantiarn non quam mutatur , Deque creverunt successu temporis ejus Articuli quoad subitantiam, sed solum quoad in jorem exsilicationem , Rc expresiam eorum professo
Et hoc extende etiam ad Patres veteris Testamenti, cynam; ut inquit. D. Augustinus Epist. t T. ad Op tum, vetius Messiatoris Dei, is homihum IESU C, is ala
68쪽
s. UI. De Symbolis Fidem Catholicam profitentibus. I
eadem enim D res tritorum, Et merito hoc dicitur et vani in Fide redemptionis generis humini per Mestim mistrae, implicite continetiantur& Incarnatio Christi, &Passio ipsius. Somnia alia , nos delam circa modum Redemptioni f. st qualitatem Perso Redemptoris explieite credinius: at e traduntur tum in Sacro Evangelio, tum in Symbolo Apos talorum. ac Nicaeno . Quod idem de aliis hujusmodi dicendum. utpote quae pariter implicite continentiu in aliquibus primis credibilibus, per antiquos Patres jam ereditis, iumta illud Hiam ii. Acensentem ad Deum a portet crederet, Bia est 'quod inquirenti ias remunerat sit. Nam in ride existentiae Dei implicite includuntur omnia, quae eredimus in Deci aeternalirer existere: in Fide autem providentiae Divinae circa hominum salutem , aeter namque retributionem, involvuntur omnia illa , quae
hunc in finem a Deo mi icti corditer hominibus dis,
D Nec obstat, quod Parres antiqui erediderint Christum esse venturum, quem nos iam venisse credimus.
Siquidem haec non est mutatio objecti Fidei secundum subtantiam , sed duntaxat secundum circumstantiam temporis, quod est per accidens. i Neque etiam obstat, quod quaedam explieite . de sub
majori numero, polieris edantur. quae ab antiqui
ribus solum implicite credebantur, vel etiam ante definitionem Ecelesiae licite in dubium revocabuntur , arra. Extravat. Cum inter non m/Ioannis XXII. iuncta GIossa, V. Deinceps. cum similibus. ia hine solum sequitur , crevisse Atticulos Fidei successu temporis
quoad majorem .explicationem , Rique expressam prinressionem (nam plures Articulos in Symbolo Apost lico circa modum Redemptionis . Christique Peri
nam expresse profitemur, quos nondum expresse profitebantur veteres 3 etsi non quoad substantiam: eum hoc
iesum, quod nos per S,. Apostolos. atque Ecelesiam Catholicam plenius instructi credimus explicite, antia quintes Fideles jam erediderint saltem implicite. Porro tale erudelitati non obstabat error pro bili f. ante defitutionem Ecclesiue circa materias maras dubias a quibusdam habitus: eum error ille non fuerit conjunctus cum pertinacia. quinimo Fideles illum habentes animo
parati extiterint ad adhaerendum veritati, atque judicio Ecclesiae, cui sese submiserunt, fit missime credentes ea omnia, quaecunque Sancta Ecclesia Catholica eredenda propossient. et Neque hi inserie licet: ergo Ecclesiam, vel Papa . potest uicere novum Artaculum fidei, aut reddere assiimio em aliquam modo salsam , ac haereticam euae prius vera erat, vel econversor contra illud Apostoli
-, eteremiam qiud evam letavimus vobis. anathema fit iuncto ram si ii, qui praeest ii. qu. 3. negatus enim s queia et nam Ecclesia , seu Papa , ex in albili assistentia Spiritus Santa drelarans, atque definiens, quandam propositiovem esse de fide credendam. non per hoc condit novum Articulum fidei, tallatentem dum mutat, sive implicite in alio contentam, dc antea dubiam declarat , proponendo fidelibus verum ac genuinum illivi intellectum, a L- revelante primitus intent uni. Et quamvis nonnulli Authores, ac nominatim Abbas
quod Papa possit inducere novum Atticulum fidei, declarando ius Divinum: tamen, ut patet ex his ipsis pestremis verbas, Authores ita loquentes accipiunt Articulum fidei duntaxat largius, ct in secvatilo sensit ex tribus lyra v. 63. enumeratis, prout nimirum Articulus
fi mi importat definitiones Ecclesiae lactas super quaestionibus iidei; ae proinde praedicti in re ipsa non eon
I . Deinde E esia nunquam assertionem aliquam redisdit modos dam, quae prius vera erat; sed di tendo, ut supra, inum d arat, eam arunquam inveram , semper veraehati Dei revelantis conuarium: nam vis quia de hoc ante definitionem Etae, nee dum lassicienter , atque certitudinaliter constabat . adhue licite, di inque nota haeresis, opposita para teneri potuerit , Ac me declaratur exemplo Limmuni canonicorum M. Seripturae: licet enim ex author ta te, atque definitione inlesiae habeamus, quinam Libri sine montei. di a Spiritu Sancto dictati, atque pro
Divinis Scripturis ab omni biis acceptandi: nihilominus Ecclesia per hoe non essicit illam cripturam elis Divinam. Nam ideo definit, atque declarat . illam esse Seri sturam Divinam, quia vere Divina erat ' quod si ta- is non sultat, Ecelesia, utpote in fallibilis indefiniendi, quaestionibus Fulei nunquam eam esse , eripturam Diavinam prominciasset varruvias M. q. Var. Res sit. cap. II. num. i. a. citans alios, & late hoe resol
Num autem per hoc censeatur Eccletia assertionem Mquandam sacere Catholisana, quae prius Catholica non erat, aut haereticam. quae antea non fuerat hae retica est quaestio de nomine, dc quidem netit quamEcclesia potest facere assertionem Catholicam, hoc et . a Deo Telatam, quae talis non est, hoc enim implicat . N que potest assertionem aliquam iacere Catholicam proeponendo eam Fidelibus ut revelatam a Laeo, sicque cridendam, si talis revera non fit: erraret enim gravisti.
me, quod in rebus Filii ei ob infallibilem assit entiam Sancti Spiritus omnino ab Eecusia est alienum. Potest
tamen aisertionem, quae vera est, ct a Deo revelata.
iacere Catholicam, in tantum, quatenus potest eam lini. veri aliter credendam proponere. atque ab omnibus Fide libus elae firmiter confitendam definire, quamvis ante hane Ecclesiae definitionem. & nondum comperta certi. tudine desa: a Divina revelatione. adhuc illa in dubium revocari potuerit. Par modo potest Ecelasia aliquam a se sertionem sacere haereticam , ipsamq1M sub poenis in Haeretaeos latis prohibere, non quidem eam quae a par. te rei vera est, hi eam, quae a parte rei falso est. MDivino testimonio contraria, licet hoc ante definitio nem Ecclesiae nondum certo constaret. Et in his sensii Doctor Angelicus I. q. s .art. inqxiit, quod post determinationem Ecclesiae mum nunc reputamur haeretica,
c aeterum , quomodo mysteria Fulat luccessive ma- χsgis, magisque fuerint explicata, convenientisti ne de claratur exemplo a D. Apostolo ad Hebr. v. o. addu
illis verbis: Iuxta Nem defunctis, mus isti s P
etes antiqui Testatuemi) non acceptis repremi iis, , sed
a longe eas aspiciente. I acet enim unum, idemque o, iectam misit videri quoad substantiam suam tam a vicianis, quam a remotis, magiique distantibus: nihilominus. quanto aliquid remotioribus, videtur, eanto minus
disti Me videtur. st quo magis quis ac it . eo plura caeteris paribus in ii, cognosci, atque distingui possunt. Simile quod accidit in lumine ridei supernatura, Iis; ut D. Cregorius Homil. I 6. in Eucae docet e S randum lacrementa temporum crevis selemia Sauctore, edi simia iam Tamian. In qua to adve mi Salu et somninores exinerunt, tanto masterium salutis p vius pereep
runt. Unde David inquitiet t8. Supra senes intellexi. Et Apostolus ad Ephs. g. ait et Ahis tenerat ibi. y ma es agnitum N is hominum mserium Crin, faet munerevis iam es sancti . . mons ejus . , domnis m Spiritu.
Aliam hujus similitudinem adducit idem Apostolus, sGa lat. e. s. sed ubi statutum veteris Testamenti compa rat pueritiaeatque inter alia sic inquit: Pam Mae, Pae-
d. rus noster fuit is Cristo. Paedagogus uidem, etsi
noverit totam artem, non statim aptineisnoeam totam
tradit Discis illo. quia capere non posset; sed paulatim duntaxat: cc per Miles, condescendendo videlicet ejus capacitati. od ipsum observavit aeterna Sapientia
in manistitatione Fidei. quam non illico totam Generi humano manifestate voluit, sed iuccessive, ae per parates; tantum stilicet dando Patribus antiquis de regni.tione Fidei, quantum oportebat pro illo tempore pinio etiamnum caetrali tradi, vel nude, ves in via. N que enim Populus ille adhue carnalis cepisset altiora Fia dei mysteria, hista illud Salvatoris Ioan. p. si mre .
m votas, ereditis: mmodo. 'vixero vobis relestia eredetis i quinimo idem Sebator noster, docens in ultima oena Discipulos mos, licet jam magis illumini
tos, atque capaces mysteriorum D , hoe ipsim ansemadvenit, Joan. c. Is dimis eis, uviae multa habeo v bis dirare; eamn potesti portare m. . cum a semes remuli uirietur et satis, iuuiis ora amam veritatem.
69쪽
liab. I. Decreta l. Tit. I. De Si imma Trinitate, & Fide Catholica.
I Quaeritur IV. Quale sit Symbolum S. Athanasii, &unde habeat authoritatem Resp. I. Symbolum San- Athanas est illud , quod incipit , siuieunque vult salvus egit, atque sub Horis Canonicis eantatur in Prima Dominicati . Et quamvis praeter libros , qui inquatuor Tomis Ut rum S. Athanasii continentur , seorsim extet praedictum Symbolum, una eum vita Antonii r illud tamen esse lae Athanasi verum . diser- manum opus, non est dubitandum, iit pote de quo ipsa Catholiea Ecclesia testimonium perhibet . predictum Symbolum sub nomine S. Athanasii in Divino officio recitandum proponens: Bellar milius lib. de Servumbis, Ecevastieis. s. de S. .athanas , orea finem. Si qui dein Athanasius Romam a Iulio lipa voeatus, ut judicar tur , cum Eusebianorum ad yntum pers ut annum expectaret, hoe Fidei Symbolom Romae scripsi. ae, tanquam Catholicae Fidei fine professionem publice edidit: quod deinde una eum actis Nicaenae Synodi, cui idem Athanasius praesens intersuit. in Archivio Romano diu asservarum fuit, donee tandem post multa an- morum curricula Ecclesiae recitandum tradi meruerit. Fagnanus in c. Fremuer. n. 33. b. t. postramnium ad
num Christ, I in & Notas ad Concilium Romanum II.
et 3 Resp. it. Sumbolum sancti Athanasii habet auth ritatem Regulae Fidei, non ex se. sive ab Authore tuo,s d solum ex approbatione Sedis Apostolicae illud reci
nis. Quinimo ipsemet S. Athanasiis ejusmodi prose sonem Fidei suae primitus composuit, non per modum Symboli. sed potius per modum cujusdam doctrinae. prout liquet ex ipso modo i uendi: quia tamen do,im eius integram Fidei veritatem breviter continebat, authoritate bummi Pontificis Decepta fuit, at Eue Eo esae proposita . ut tanqtiam Symbolum, seu Regula fidei habeatur. De qua etiam mentio fit in Concilio Ilorentino in litteris et vionis, ubi Eugenius IV.F. Sexto, sie l uitur: compend am tuam Fia ei Flexuram pereditam ipsi praebemas oratoribu ,ribus tenor ratis est: qu unque vult salvus este iri. si Accedit ratio : quia Symbolum ordinare non spinctat ad quamlibet privatum Patrem, aut Episcopum, sed duntaxat ad Summum Pontificem , velut L hristi in terris vicarium, & visibile Caput totius taclesiae et ergo , cum sanctus Athanasurum non suffiit Summus Pontifex . sed tantum Alexandrinus Patitarcha , m morata illa Doctrina . non potuit ex te . sive a suo Authore obtinere vim umboli , seu I egulae Fidei , universos astringentis , sed solum ex aut horitate di adiprobatione Summi Pontificis. Etenim in negotiis deh-niendis non totum necessaria est scientia, sed et i m p testas, F Sed a iud est dist. et, Et majores Ecclesiae cauissae, praesertim Articulos Fidei contingentes, ad Petri Sedem indubitanter sunt reserendae, e. Maiores F. t. de Bapti mo eo I orro ex praedictis tribus Symbolis. quod est Apost lorum , dicitur in ossicio Divino submisse solum, eo quod lide nondiun publicata, atque ingruentibus famjam perlecution thus , a St. Apostolis editum fuerit. Dicitur quoque a principio Matutini, dc Primae, atque in fine Completorii, quin continet ipsum fundamen tum verae Fidei, quae eit principium bonarum operationum, & contra insurgentes tentationes scutum soratissimum , mediumque ad conservandam vitae puritatem, & conicientiae nitorem cum primis necessarium ratque ideo merito frequentatur . At vero Symbolum Sb. Patrum , sive Nicenum (modo supra n. 6 . jam declaratum sicut & Symbolum S. Athanasi, Vim condita suerint Fide quaquaversum jam manifestata . semulque Ordinentur ad exclusionem, atque consulat; et em haeresum. qnae de novo insurrexerant, di ad com-g scendam Haereticorum garrulitatem. cantantur subivino Ossicio alta voee, ac non nisi Diebus solemni-hus, quando populus ad Ecclesam convenire, atque haeresum expressius in dictis Simbolis reteitarum improbationem audire potest. & solet D. Bonaventura 1.
Quaerit ut v. QAid sentiendum de Symbolo quarto,
e e. Fismiter h. t. relatos' Resp. praeter tria e meraridym a , de plures anteriorum Conciliorum Gene ratium definitiones, optime in Concilio Generali (sive
Lateranensi sub Innocentio li I. anno illi . celebr to ) edita suli eonstitutio illa in c. Firmiter b. t. relata. contra Alb gensum , & Almerici hqreses, atque Aiabatis Ioachim errores; quam non incongrue Glossa ad Rubr. h. t. appellat Symbolum quartum et non Ouasi ordine quartum existat (fic enim plura alia Symbola prece runt, eo quod in singulis propemodum Consili, institutum fuerit 3ymbolum aliquod propterere res in eo Concilio credemnatos, ut jam iupra nunt. .ctum est. Sed quia est ouartum ex principalioribus umbolis. breviter omne illud, quod tum indicto Comedio Genetali, tum in aliis prioribus Conciliis, atque
Symbolia, eontra Haereticos definitum saerat . conti-Den , confirmans, di repetens r unde dc dignum judicatum est, ut ipsis incretalium Libris insereretur. at que in fronte eorum poneretur. Qitia igitur exactior ejusdem intelligentia vel maxime conducit ad cogno-idendam veram iidem catholicam, iuvat brevemi sius explicationem subjunge te . de clxrando per ordinem singula verba ipsus. Hi ne sit
Ponitur brevis exoticatio Amboli Fidei,
in c. Firmiter h. e. relati.s V M M A R I U M.
gr Dimisio totius Capitiai. Firmiter credimus. & simpliciter confitemur. Emplicatur vera Fidei confessis , se atri esse de M. ibid.8 Quod imus solus est verus Deus. Cur hoc dieatur: Hominet in S. script. quandoque vocantur gur, quomodost uia. 8s Eternus. Immensus &c. Tres quidem personae sed una Essentia dit Declaratur. 83 Pater a nullo, dcc 33 Ab initio semper, ac sine fine: Pater generans M. Generatio Filia , .is, docesso spiritus sancti estaterna. Ibid.
8 n diei debeat. Filius semper nascitur, ve mura, Semper natus est D Utraque locutio es vera , sed posterire magis ex-
'o S itur Instantia contra priorem ne fissem. si Consubstantiales. Hoc nomen ante concitatis --m jam fiat irrimum. yr Et Coaequales , dc c oomnipotentes, et Coaeterni
S; Priorisas originis in D inti quid buretete , si Unum universorum Principium.'s Creator omnium visibilium . di invisibilium doe. Ob qua, haereses exesiderum s addatur Diabolus vocatur. Deus hujus Saeculi, quomodol ibid.M Qui sua Omnipotenti virtute simul ab initio temporis utramque de nihilo condidit creaturam
sp suomodo Deus erravit omnia finiae i's Diabolus enim . ec alii Daemones die venii uriam a primi Nominis, o, Ange ram malorum. D Diabo i non sunt ex naturas magi, sed a Deo cremi
im Haec tanta Trinitas doctrinam humano Generi tradidit salutarem Ior Idque secundum ordinatissimam dispositisinem temporum. Declaratur.
Lossa hoc loco praesens Cap tulum generatim di- 8 vidit in duas partes principales, quarum primam ah , tractare de M. Trinitate. dc ejus operibus. Fide Catholica. atque Articulis Fidei; alteram vero de
Sacramentis. verum quia consessio Sacramentorum n
vae Legis indubitanter pertinet ad Fidem Catholicam;
ut patet tum ex cit. c. Firmiter , F. Una eris, b. t. tum ex Concilio Ilorentinoidi I liveto Uisionis, ac Tridentino Sess. p. can. i. seqq. hine melius citatum - .Pitulum , juxta praecipita Fidei rexsteria . quae firmiater
70쪽
Ponitur brevis exsilicatio Synaboli Fulei, &e s
ier; nam vim Flui contuitio lati esse vina, conritam, absque duri ione liqua, vel tatutationes tum tu i datam. in Pisis sente M M PH retinae. Tum quia monet ut Mia Fidei conres tas etiani ingruent* dirimum,nq, aut diit equor
conque tentati melion um iet, neque enci/t,.
piosior minium dis. M itynim, qui Fuerunt ii
suinein 'u's, is inq*e Diam Hora lare . quant mi in miluuio rana Fi deficere. Et is licitur, . cest, sine thedione aliqua, velivi risione iveibis si inplicibus . sive claris, di venis, ncn rem obstulit, palliatis, vel sumtis, hi in rendo, P
execrabilia Istololatita Gentilium, ptu ialsos, de ala contaios in colentium mih viii, uni despectivusolius veri Dei, cui Im h - , im Folia k in saeum securarum l. Timoth. a. illa quippe non iunt in Dii, desquibus proin se inu si a incitura via , naturamicum uiti. ,:m alit, ubi Olossa intestinea. imis Ani, iis, ha/mnum, pro
pria tua malitia excaecatorum. hoc et ista, quia
audiae et Drus, ex lusimur illis, quoa ,acra Scriptura adrellai Deos, nun tiae . h. Iecundum rotam siminrationem hibus noui diis. sed e ticipalisve so tam , quatenus parti est aliqui Di nota per excellentiam virtutis ilia a Deo caeritii nicatae qua ratione Moyses apo I r Deus. De L e. Dians P c iuui re in stor Aut bradoptionem, sta quavium familitudinem , ut I s. St. Ditistii: non veri, ita per adoptionein, quandam fe litutarem, propter praestantiam gratiae ranctifica iis, qua constituuntur gliis ecob inuigishmi m in ipse relucentia'. Uiuri ''tinis sabaitur: Ei mii eme mei; videsieri adoptivi, nonna ivrales. D. Thoma , p. i. q. ii. arx A Abbas
is aetermis, si menses, in, ni abiat, imomprehemraim. vine pitur. Quibus reibis diistia denotanter Attributa, iuu perse nes mi t quibus frequens fit mentio in Mola Pa is. Et adutor: Parer . Filiis divi irat San sit; ne quidem . perso ei scae una e seditia, fa milura tad exprimerulium Mysimum Ss. Trinitatis, de quo mi su rius a. p. - Pu rere ad propositum D.
nis, pro F muri me mi a quia sint sive, quam vir
tres mitas , im udum omma. Haec ille. Pateram sve. ut amplius declarat Symbolum cim nasi ab ere est a receptum, Pater a meto est Eu , m croto, ree et Aurat. Additur, E stu a P. et renon autem a Spiritu sancto. cum sit secunda in Ss. Trinitate pertima, iuxta illud Matth. e. o. irantes mamm ne Patri, Filii. - m. Atilue additur ulterius: e Spirittit functas pariter abiura
aeternam esse emerativirum rilii, aeteritamque prodissi nem Spiritui uni ni, quarum quaelibet nec mitium his bet, nec finem, si temper est, neque futura est, quatin
se desierit, moueta praest, hasinondum existat, una aeret 'it. Jlim pateretes a. ad Filius, nc ut . . bod tam te. Ubi loquem do si aeterna filii ueratione horanter incitur, oram onem putaretur nova. si incoedire primunmte sere: Iuuit autem, ne praeterita videretur; quasi diseo ierat. Ponderenenato Filii, so tec pro oritus lancti, est peterna, semperataime fine. scutia simili, sedula tamen ali in peiuratam tui exemplificat D. Are istin . . se se Tris . . i. i si ignis esse
Darxerno, duraretque in aeternum, produxisse ab aeter
no splendorem & caulem sibi coaerum, sempe que pro duceret, atque productur esset. minimo,s Extra
in Divinis prius ruisset Deus; di pom primuingeniuos trisium, a mitrarum Spiritum Sanctum, generati
nis, di sipirationis a uvae accessione mutatus esset Pater se renus. Amtat Derum hane anieli mi exesainat D ci Subtulit, i. di circa Amisostium lia x. ut hi A. cap. s. ve . quem refert ibidem Magister in Liliara. Fic enim uritie Pater foret Deus, vid te non immutabilis ; neque Filius, utpote non memus ncque Spiritus Sanctus eandem rationem. t inlei ho tam quaeri, an debeat dici, Filius febre rin uur, vet suis Semper Diui 3 Sed recte notar Ala stet,1.tentorum, ac D. bonaventura M i. st mec ibi Scotuss=.M. f. iis leviam ii que dici, cum utrumque pariter ut verum. Et time. . Firmi erae t. d itur, Filiui b Spirim fam mprocedem. Itali Dei Seiraus verit illi. ma j - et e proce u. Econti n Symbolo Nicaeni Concilii
habetur, Dei. aenum ex Patre. v genitum , D fetura et de Drarim, mitum, ere facti set me est, avidit, Din. qiinsi non erat, antequam feret, aut non extantibusiactuset . aut erratus. prsu paulom
serius sine explicat dictum Symbolum. Eo se modo imquitur S. Avianasius in Symbolo, cens: Fia, a P
iret, et, va e tactus, moerear si Maenimus. x t Cori ciniam in aetate, re ininiae. Damn amara, h. Vbi e Siri vis 'M- - Pue, de pit. Ratio huyus ulterior est: quia reneratio Filii eam na, de s itinet in te virtute omniaten pora, uim ideo adminia tempora potest accomm . cum omnia tem pura in aetem: tale contineantur: iuxta quod L de Domino Deo dicitur: i me at, rarus es. Unde D. Au uumus; exponens east. Is ini
cunque tempore exprimant r. Caeterem, licet utraque est infit vera. nihiloni inius 83
illa, reo alta , magis primit veritate . quam ista Iemper nascuis, prout notam octor Suhiilis aeui post Maraium 'alios. Atque in ii, statu Demieti dus es, i, Gregorius lib. Wr Moerale. i. ubi ait: Dans nivit Deus Iesusiare, quod virtut , D tua mi ori de
pila meden; ilua inae rivius Irinper retus: norum autem p. si rudum, fem pre nasi tuti ne impertinus trum at . Siquidem haec verba, ne contradicam asias a thorioribus, benigne sunt interpretanda, ut velint, irorumpe inui duere, semper nascitur ; id est non comun emer, i ve lina e grue ad habendam mamem expressionem miratis. Foran enim ex hoc loque m perversus Haereticus occasionem calum indi Fialium arriperet, dicendo: naso ita irem quam est natus. dc non in est Filius ae ctus. Et hoc indic ivverba illa D. resorii ,-- σε - Datur es mni enim ait, quod sit imperiectio semper nascitur; sed videtur per hune sermonem funificati impersecto , ob instantiam allatam . iurem si sanelat i tur, etiam haec locutioin recta, a