장음표시 사용
141쪽
ris expressis oleis, pinguedinibus, cerevisiis cras: sioribus. Insuper haec rite prosequenda , in Me
dicamentis, ad illa misceta varia modo altera
dis . Sic plurima tosta a Medicis przescripta , ψ-stinguntur ob sugam spirituum latinorum , ut Opium , Rhabarbarum, cornua. Plurima cum
salibus armantur , ut augeantur vires Medic mentorum, ut in Purgantibus cum cremore tartari , in Sudori stris cum sale ammoniaeo , in diureticis cum Tartaro vitriolato , in Hypo. chondriacis Uterinis ςum spiritibut alςalinis,& oleis Empyreumaticis . . 8. Constantia aut inconstantia figurae salinae ,
nunc permanentis nunc evaneshentis in ipsa si lutione. Inconstantia figurae involvit actionis mutationem ejusque saepiut inversionem , unde per consequens eorum corporum nulla fieri poetest comparatio ad simpliciorem corporum singulorum statum . Saepius enim Qlvens absorptum perit. solvendum ad esiam transit constructionem uiae molis figurae . Sic sal eommune Edmliis permiscetur . ad reactionem augendam &evehendam ad flui ditates debitas , ut & ad secessum partium obliuendum . Salium diverinrummixturae , praeter sal commune , alimentis imterceptae , eadem magis constantςr ac nimis alterant , ob motus illius majorem perseverati
nem , & inductionem aliuo tendentiae , ut O servare licet , in Nitro , sale Ammoniaeo , Tartaro , sudore. & secessus promouentibus.
9. Coagulantia mera. Haec coagula cum integra partium constructione & superficierum cras. sorum approximatione producuntur, expulsissae
eius siubtilioris notae particulis, aut interventurigia
142쪽
tἔgidiorum salium , a flexili fluiditate impediis
In his, rigida ac hastata terrae densoris figura , minus solubilia relinquit corpora , actioni inobedientia, ut cernere licet in pituita nempe
viscida, insipimatione, bilis schirro, Ictero , di
quibusvis morbis ex acidoausteris particulis provenientibus .ro. Coagulantia intermedia . Horum operati
nes, in secessu debilis fluidi a parte spirituosa&oleosa, dependent . Constringuntur enim terrae leves unitae tenuibus salibus, exprimuntur aqua gravioribus salibus mixtae , ut patet in C seos a & serosa parte lactis , per acida ac muri lica fixiora , quod insuper locum habet in omnibus nostris Humoribus , ab aceti usu & suta acidis fructibus nimium ad lentorem reductis. Ut M ubi Aeris moleculae salinae motum reta dant oir. Relatio soritionis & eoagulationis corporum eorundem, in se agentium . Haec relatio respicit diversitatem variantis mechanicae texturae corporum, se mutuo assicientium. Sic idem corpus fluidosolidum , hodie solutionem admittet , crassina die , post leves motus intestinos rec Ptos , renuet, aut coagulationem inibit , R econtra . Hoc nostri testantur Humores, ad minium valetudinarium tendentes , imo passionibus corporis saepe levioribus a iterati , per terrorem , iram, laetitiam , inflammationes, frigora extra ordinaria. Morbos ouosvis. Sic etiam salia e dem diversimode tractata, quamvis absque adis ditamentis destillata, sublimata , digesta, fermen- ista, putrefacta, toto caelo diversificatas praebebunt G 1 actio-
143쪽
actiones super nostros Humores, aliaque corpora vegetabilia & mineralia. Exempla sussicient duo hi sce confirmandis , primo , serum Hydropic rum eorundemque Urinat, pro differentia locorum obsitorum, nunc ab arido solo , nunc abalcati solutionem vel coagulationem admittent, quae in Catharro incipiente neutri cedent fati ;quamvis externo visui unus idemque appareat uterque liquor: secundo, spiritus salis cum bolo Paratus, coagulabit serum, idesti cum oleo Vitatrioli & aqua confectus , fluidum retinebit. Ir. Differentia Corporum tam solventium quam solutotum, quae alterari, & reduci ad te tium seu neutrum aliquod Ens, actione, figura& mole a pristino statu queunt. Unde resulta tig effecta , 'in plerisque non accerienda ab acido xvi alca Ii , sed a coordinatione partium saltia noterrestrium simul agentium . Sic salia dictae muriatica , absque coagulatione aut operation magna , sanguinem , limpham , aliosque Π stros hutnores aggredientur , eorum autem spiritus aridi , immediate reagunt cum iisdem
summa tamen eum differentia respectu praeparationis v tiae quam in erunt ante Si post e itractionem . Idem de falibus arca linis ac oleiς& Aquis , spirituosa salia vehentibus , sentiendum , tam in , quam extra nostrum Corpus agentibus. Multo magis illa occurrunt in mias. matibus moleculisque subtilioribus salinis , per aerem sparsis, nobis communicandis, ut te sta tur salubres & morbosi eventus inde producti .
Eadem observantur in solutione corporum medicamentosbrum , diversimode secta sua offe-Fentium , pro statu nempe husus iusve limphae magis
144쪽
magis minusve salinae , congressiim admittentis varium cum iisdem I 3.Tandem effectuum eorum salium variatio , optime perpendi debet in eodem actionis cm-tinuatae tempore . Sic multum differt primus actionis mutuae impetus , a secundo , & hic a tertio. In primo eoim, effluvia subtilissima a xe aetherea expulsa altum petunt , in secundo. frictione di attritione continuata, ramenta cracsiora avulsa subulibus intermixta copiosius e halant . in tertio , languescentia spiritu tenui Si privata , molem conserunt majorem motui animis aptam, arietationis aut obstrinionis peristinacioris Authorem . Illud testantur , non sciolummodo Febres, Morbi , Convulsiones , &s- milia effecta praetern turalia , sed & functiones nostri Ventriculi & reliquarum partium in statu sano , ubi copia , aut deiectu , aut modita
catione varia salina bumores procedunt , i jam pinguedinem fibrosumque .corporis contexistum tandem depascentes vel infarcientes . Haec insuper ad oculum semper apparent , in Medicamentorum assumptione, primo , lente & spiriuinose , dein graviter & sensibiliter , tandem Ianruide & insensibiliter operantium . Ex hisce sufficienter liquet , multa adhuc deis
fiderari , antequam salium notitia clara & distincta nobis affulgeat. Hoc autem maxime cerianitur in acidorum classe, admodum variantium a se invicem , 'quod non ita de alcatinis dici potest , quamvis respective ad fines effectuum , etiam magnas edant discrepantias, in nostris ii moribus disponendis , quae tamen ad regulas ,
145쪽
pertus confido , modo attentius circumstantiae . in Sanis , & regris observentur . Salium praesentiam in nostris fluidis & solidis partibus, proferunt Chymicae Analyles, per deinctillationem. Salia igitur ineme corpori nostro nemo Homo negabit, quamdiu sensuum ministerio utens rationes sua experientiae solidae innioxas. invocare ausus fuerit. An vero illa naturaliter inexistentia machinae acida vel alca lina
snt dipenda, parum sollicitus expendat , haec Φpicula fluido cingi & innatare , eadem posse adaptari, concuti, decuti, innumerasque in series disponi , pro differentia motum , molem &figuram mutantium. Eodem prorsus modo , ut a posteriori arginimentamur, effecta non sunt confundenda cum
suis principiis , sed ea optime distinguenda. N mina enim salibus Imposita ab e ordinatione P steriori resultarunt, non a priori nobis innotum re, id est acida & alca lina dicta, post motus inis
testinos conceptos apparuerunt non antea 3 quod summopere notandum.
Hinc quae in oeculto iacuerant , profiliunt in saliva, limpha, bile, spiritibus animalibus, sudoribus, urina, per motum intestinum agitatis. Eadem quasi intereunt, sepelienda in terra Cra1sori , diluendaque in aqua , ita ut sensum su terfugiant , actionem autem omnem nunquam deponant, ut patet in Morbis frigidis . Prore Prothei instar mutabilis horum punctorum situri non diu nec admodum constanter eandem rest Vat figuram, nisi ubi eadem persistunt motus i dicta. Unde nunc acida , mox muriatica , dein alcatina, tandem vappida & aquea evadunt , br ac
146쪽
vi tapius temporis spatio , quae maximam prae bent Alimentis & Medicamentis ingestis alterationem . Haec patent in statu Sanitatis incomstanti , in catharris , in salivae variatione , in humorum ventriculi actione & diverfitate , in menstruatione , in excrementorum vario secessu, in morbi , in ulceribus , & in infinitis corporis nostri passionibus , sensus nostros varie irritantibus ac di sponentibus , quae omnia ex defectu - particularum salinarum cessarent effecta . unde concludo , salia adesse sine adjectivo , in nostris partibus . Stricte igitur nulla coneeditur structura salina , appropianda praecedentibus denominationiis bus 9 prout aeque incerta existit eius determinatio in omnibus fluido solidis , ad motum int stinum varium vergentibus . Eadem pnim est ratio illorum effectuum , in uuibusvis liquidis vel solidis ad fluorem reducendis , sic mustum duice , in vinum , in aeetum , in vappam, inihi ist1dum volatile poterit reduci , mutatione ipsius motus intestini . Haee perpetu tio motus di mi scelae , quo celerior & violentior , eo salinam activitatem & praesentiam majorem designat , cum sensatione manifesta r quo debilior languidior , eo absentiam & inertiam spiculorum salinorum majorem designat , quippe Ie-vitatis iv gravitatis , motus & quietis , lucis &tenebrarum phaenomen , modificationi ac pri sentiae, vel intricationi & absentiae eorundem
debentur , ope aurae aethereae vigorem maximum
recipientium . Haec patent in Anni tem pestativus variis , in regionibus sub caelo diuerib sitis, in uitatione di in&ctione . Aeris per ventos Sr
147쪽
iasmata , in alimentorum & potulcntorum va4rietate . ut & in diversitate eorporum humano rum . Iis enim ψmnibus , quantum percella tur non solum, modo nostri humores, sed etiam vasa s olida , noverunt omnes quibus Philoso. phiae & Medicinae exercitia nota sunt . Hinc non opus es anxie demonstraro, aς utos effectus omnes progredi ex regionibus calidis , aere ser- Ventiore acribusque salium particulis refertissimo , niper tis , salinis & spirituosis acie majori instructis cibis & potubiis , tandemque ex amgustatione pororum , celerrimam traiectionem , non solius a Stheris , sed salium oleagineorum mi stela ejus copiosa . Quemadmodum ex comtraria aque terrestria & muriatica acida , s lent effectus discrepantes a praeceAntibus ede xe , 'ROniam haec etiam rusticis pernota. Salia eadem , frigoris de caloris effecta trandere queunt, ubi diversis occurrunt corporibus . Iae certitudine effectuum ac figurarum, ubi h cusque ambigere merito necellum fuit , multo magis insudare debet Physico-Medicus, ad ea dis snoscenda, per distinctionum sussicientias egregias , secundum frigus 3c calorem , motum &quietem, reliquaque accidentia , salium eorumdem sepius auxilio eruenda, in diuersis corporibus humanis . Hoc maximum medicis emolu mentum traderet , circa functiones variegatas partium corporis, circa ebros , nunc frigidas nunc calidas, circδ ipsa corpora nunc perpetimsalentia , nunc frigore qua si glacieti in toto vim curriculo detenta . Quae ubique in Chymia
Salia Muriatica chymicia tu si caduns sub
148쪽
sub censuris: Eorum enim texturae, a gis praecedentibus solidae & hebetes existunt, minuique per consequens activat vel iensibiles in suis op rationibus . unde si in nostra machina , aliqua denominatio salibus internis tribucnda taret, ea potius muriatica dici mererentur, quam alca linative volatilia sive fixa vel acida, quamdiu naturali procedit in motu . Sed halae denominati ines , rejicien4 S potius observabit unusquisque sedulus Naturae investigator , quamdiu illa divia sim fluunt syicula tenerrima , in humoribus latia tantia . Haec autem copulata quamprimum puncta eminenti modo in campum prodire senserit, iselorum structuram omni modo dignoscere studebit, ut exindς de acitone Morbi de de reactione Medicamentorum certior reddatur.
Prout omnia instrumenta scindentia & pun' gentia differunt, certa in coordipatione aciei suae
eminentis, extra superficiem obtusam retinentis
illam punaorum seriem, ordinem tu nexum ; sic etiam salia prosequenda veniunt ac dijudicanda ex illis aciei suae eminentiis, e terra obtuta huIus illusue molis & fig/rae prominentibus . VIpia igitur terrae misceta, hac in parte consideratu est dignissima, ut scopum notitiae acquirat. Sic diDierentiam unicam praebep, inter Alumen , Vitriolum , sal gemmae reliquaque silia muriatica dicta , Eadem valet ratio inter alca lina volatilia , reipes tu oleorum di versorum intermixtorum , φmnem illorum discrepantiam proferemtium . In nostra machina idem uitii venit, ubi diversitatem humorum accuratius perpendimus, ex Hepate Nitrosa acredo , ex pulmonibus at
Minosa viscidi; s , ea Liene magia vitriolicam
149쪽
austeritatem redolens , ex Renibus tartareus 3
ex glandulis salivalibus muriatica salsedo instarialis communis , ex Ventriculo ad accitfprmem figuram vergens humor, mani seste prodibit, permotus lamelores humorμm iis in locis conceptos . Ulterius patebit dioersitas tendentiar m tuum salitiorum , ex sola stagnatione , sic saliva ad acidum thrae , lac ad Φcidum serosum , succus pancreaticus ad aeidum austerius , bilis ad urinoium , limpha ad aleati putridum temdent , languinis vero pars oleos a diutissime m tui intestino resistet . 'Secundam porporum magis simplicium dassem complent Aquη . Αqug , iisdem in nostra Machina sungitur ossiciis , quibus in toto hoc mum do . Hae sunt partes oblongae , molle , obtusae , flexiles . Filamentorum instar , nexum plurium corporum conteYunt ι eaque molli coli si ne gaudere faciunt , moderantque rigidiorum statusti , motum , molem . Vehieulum egregium praebent lentioribus progressibul vegetantinm , di ad motus propulsi vos ae intestinos prueeὰentium particularum . Ineonstantiae altera tionis aemulationis plenariae omnium mundanorum , magnum est instrumentum , unde aqua turgi da citissme pereunt. Motus intestini sine aqua nulli , eius autem reptatione indefessa , acris. que perpetuis in illas particulas insultibus, qua vis corporum coordinationes collabascunt , tandemque diruunt. Fluidi ratis vulgaris author , accidentia mutat , per Hotum ac divisionem partium mollem , quae mutationum vicissitudiniis
Caloris , deprellar an exaltator si , Abium
150쪽
est . Haec enim relative se habent ad salia &terras motas ac inventionem expanfi formem
raptas I saltem quantum in se est , eund- m deratum praebet , unde quasi intermedium exi stuinter extrema frigora & calores . Haec passim
occurrunt in nostro corpore, in aquosis adimemtis , in potu tenuiori , in Aero humidiori , in
nebulis, humorum acrimoniam, sensum , calorem mitigantibus imo saepius extinguentibus . Ut salia non saliunt nisi in aqua soluta, pr ut loqui solent Chymici , sic essam motus int itini deficiunt in nostro corpore , abique potuaqueo. Illud tes antur digestio ventriculi int stinorum ad faeces, renum ad urinas, sandularum omnium ad limpham , rite segregandas MLlaborandas , quae absque aqueo descerent vehiculo. Eius autem abundantia, retardans la lium Attherisque actum, extinguit illa effecta subtilia, sensusque hebetat, unde omnia torpida repere tantum videntuρ. Haec in leucophlegmatia ,
HIdrope , tympanitide , aliisque seri praedomianiis patent, imo x ipsis Medicamentorum lamguidis operationibus eo tempore succedentibus , ob defectum salium solventium . Aquae diver i t , ut in Macrocosmo cernitur , sic in Micmcosmo eadem occurrit . Haec differentiam suam mutuatur , ab admixtis corpusculis salin terrestibus, ei vatietatem figurae & acti num praebentibus, alias aqua simplicissima est una , prout salium puncta ultima uniformia existiunt, nec acidi, nec alcati, nec muriatici nomine distinguenda. Aquae igitur puteales, minerales, thermales, fontanae, palus res, pluVia