장음표시 사용
121쪽
subeundas , quod impostibile est extra flusdilaatem acquisitam . Debent enim non agglutinari . sed intime uniri , corpora alteranda vel immu tanda in ilia figura , ut scopo susiaciat medico, sic enim ex duobus aut pluribus unum fit cor- pus unam in actionem conspirans . Hinc cadit
eorum sententia . credentium ex miscet a dive
sorum remediorum , diversa oriri effecta , unde monstros a collectione simplicium cardiacorum , cephalicorum , stomachicorum , & caeterorum . ita suis nominibus distinctorum , plurima C nantur , nihil perhciunt farraginum talium Compilatores , magni nominis viri Galenici, quoniam haec mixta vires alicratas& neutras acquirunt per motum , ut superius indicavimus. Quicunque praetralia artis Medicae , non seiastinanter sed constanter perscrutaverit , reperiet ibidem observata corporum relatione , easdem motus leges in hostra machina , quas invenire datur in univeria hujus mundi machina , ideo que Microcosinum in Macrocolino versantem , eadem tradere phaenomena observabit, ex iisdem
causis oriunda . Quemadmodum AEther, Aer , Aqua , Spiritus salini, Olca, in uno, sic etiam
in alio , tua conferunt fluiditatis essecta , nam absque his interitus generationis & corrupti nis universalis ellat in utroque . Prout stabiles partium solidarum cohaesiones , repagula , sepimenta , involucra constituunt , fluidis coercendis , retinendis, modificandis , Sic etiam terrae coalitiones durae , in quamcunque partem oculos vertas , ornatum tormis . figuris , molibus& inde natis qualitatibus addunt, nunquam adllitietatem conspiciendum. Sic in sanitate , seu satn
122쪽
patu Vegeto machinae generatae , perstant haedomnia tantummodo gratis, in suo nexu, ordine, & situ partium, velut quieto vinculo jumctis, consulti tur enim indies a motu, in illas partes divel Vellendas , arietante , conservandas accellii alimentorum , diluendas ingurgitationepotuum , rei arcendas a sita iactura per praecede tia modificata in nostris humoribus, ad debitam miscelam congredientibus, tandemque s olidam machinae illi convenientem ι consistentiam induem tibus , per nutritionem. In Morbis eadem contingere nemo dubitabit, qui medicamenta con- siberahis opposita materiae morbificae, hon pro trudendo ι non everrendo, non propellendo, sed late ei intime miscendo, humoresque ad motum& figuram asiam incitando, sua intima adapta tione particularum, res agere , viresque suas omnes depromere , quod impossibile est extra fluiditatem admissam. Venena ipsa, omnibus viribus exuta deprehenduntur absqne silutione fluida . negantur enim reactiones corrotum, negata exactiori miscela minimarum partium.
Sanitatis & Morborum differentiae plurimae sunt, in diversis Terrae hujus Regionibus . qua
non aliunde nisi ab effluvi s locorum, irradiatationibus solatibus , aeris constitut1one tranquilla aut turbulenta, cibo S potu, oriuntur. Haec autem lunt mobilia corpora, nostrae fluidas partes mschinae diversimode assicientia, unde nullo excepto armis hostilibus sublatis , unice sic nam hane aperiunt, ornant , elaudiuit fluida . Postquam haec a me saepius dicta, Ze in Natura ubique conspicua , a medici autem hucusque negligentius tractata fuerint, ulterius inquire dum
123쪽
dum restat, quibus auxiliis instrui debeat Mediacus, ut scopum suum attingat, scientiae nempe& Artis nobilioris verus Posset r futurus. Duo sunt requisita generalia, in hac arte rationaliter tractanda. Primo , ut noscat humanam Machina', de qua studia sua promovere conabitur . dein, ut inquirat quibus sub Iegibus
Quoad primum, ubi solidas constructiones it.
lius Machinae evolvit, statuam ipsam considerat immobi Iem affabre factam, non hominem motu vitali fruentem. Haec autem non inutilis obse vatio est. ,' nam ibidem sese offerunt ea loca, in quibus exercitia illa fiunt vitalia, ut inde colligat, qualibus mediis coerceantur , effrenes alias futuri , motus . Absurdum autem foret , inde velle deducere Medicinam totam , nisi eam quam manualem & operariam vocant , nempe
Clivrurgiam, haud ignobilem Medicinae partem . Siquis autem Mathesi additius hanc succipere vellet lSpartam, ut ex figuris ipsis solidis deduceret computum motus & aequilibrii varii , gravitatis, densitatis, resistentiae, leuitatis , .& similium talium in chartis facile delineandorum ,
profecto multum moveret non promoveret artem
Medicam , verbis hisce , in Theoria ingeniosa haud vili pendendis , non cedentem . Colamina
enim ab ipsis proposita , ac tubulorum variae comstructiones , conducunt ad fluidi celerem aut lentam propulsionem , ejusque attritionem Variam , minime autem ad mutatiopes illas magnas , quas in tot humorum accidentibus observamus . Aeris pressio , multum confert Ci
cumrotationi ac elasticitati obtinendae, sed modita
124쪽
rifieationi particularum ha ad inseruit , nisi aliis
adjuvetur corpusculis , illam ad tendentiam e gentibus . Instrumenta etiam excipientia non tam exacte cognita, ut exinde certitudinem amaptam haurire possimus , praesertim in ramificationibus & tunicis vasorum , in quarum sinu attamen maximae elaborationes fiunt . Minima insuper declinatio illorum tubulorum , totum ficorruere facit ratiocinium Mathematicum, quamvis ingeniose quaesituna. Omnino autem haec peii .cieuda non censeo , utpote attentionem suam merentia , Verum judicio acuendo magis, quam usui medico approprianda haee veniunt , qu niam etsi in statu sano haec concederentur, ita. mechanicas obtinuisse structuras , attamen quis unquam ubi que in sanis ., multo minus easdem manere in morbis pronunciabit, nisi cum recta ratione insanire velit. Illorum etiam vasorum alterationes morbosae undenam deriventur ac AEuibus mediis restituantur, extra Mathematic rum pomaeria versantur , nam ea ad fluidi i
AEonstantiam, non ad stabiles solidi leges pertinent, unde nihil aut parum ad Medicinam pra- . cticam hucusque contulere eorum propositio-,nes prout in praecedentibus lassicienter explica
Fluida solidis iungens inquisitione Anatomi-ἀa , majora tradit lumina , quamvis adhuc εndi issicientia Medietnae , attamen absolute cognitu necessaria . Ingeniosa manu, haec fluida pr aequitur , cultris potius ouam ingenii aciei immitens Anatomicus , solida sua credens , unde Insecta & Vermiculos oeulis armatis , ac ma--nibris captita calculos .extrahit., Mandulas en F merat,
125쪽
merat, parum sollicitus de humorum crafi aemotu. Excellentiores autem Viri, nobilem Ana tomiam tractantes . vilioribus contemptui habiatis egregias inde doctrinas hauriunt , circulationem , motum , alterationes, miscelas humo rum naturalium spe stantes , multum lucis rei medicae prosequentes. Experimenta a plurimis Vulgaribus tradita , circa s,ringationem Cum acidis & alcatinis in venas , nimis macra ex stunt, tempori terendo idonea , nihil ad Medicinam facientia , nec ullam demonstrationem praebentia , quod de omni infusoria Anatomia expectandum , utilem . Consultius foret, iplagi vestigare humorum disterentias , per motus intestinos , per miscelas blandas per aerem , Per halitus , per ignem . Si autem infusiones , a quibusdam Anatomicis propositas in usum V cemus , profecto illae meram redolebunt Chymiam ex illa misceta resultantem . Leges Oeconomiae nostrae machinae , sunt e dem cum omnibus machinis mundanis .
Haec cognitio, legum nempe , quibus subjicitur nostra machina est scitu admodum necessa
ria , constituitque alteram Medici nae partem , hanc iisdem motibus parere , quibus Mundum subjectum videmus . ideo statuimus , quoniam
partem ejus constituit corpoream, non dissere tem, excepta anima rationali, ab omnibus alliganimalium machinis , nisi respectu suae structurae . Leges hae , sunt fluidorum imperia in pa ' tes mere solidas. Quae determinationis suae pun- 'η obtinent, ex resistentia majoris ac solidi ris molis eorporum , unde innumera resultant Oficeta , mundanam hanc stenam variantia .
126쪽
lae leges in sua determinatione , satis acute amathematicorum filiis , ex renitentia sive artificiali seu naturali solidorum , de pressionis gradibus pes angustata eorundem spatia , demon stratae sunt , quamdiu constructioni requi sitae nihil deest . Ubi vero aliqua incommoda aut
improvisa contingunt , aut interni ordines nauisi tali se sistunt, labiles corum sententiae corruunt, i ut patet in malis conformationibus, morbis, &j similibus laesae figurae vitiis . Anatomicus , Oris ficia prima denudat , quorum Ope communica νtiones perpetuae servantur cum externis necestat riis fluidis , valvulisque suis instructa vasa ubi
exhibuit, extra ejus intentionem reliqua consti s tuta , non anxie inquirit quibus modis , illa ex- terne appellentia corpora , hanc machinam transis, figant , permeent , inquietent . Nondum ullus mihi iermo de Medicinae praxi. vel potius de Fractico seu in modica praxi claro Viro, fuit, quoniam altum hac in re silentium
tenere proposueram , tamdiu donec ratione &experientia ducibus demonstrat Iem tundamentas verae Praxem , quae praecedere debent doctrina illius AEdificium. Vereor autem ne practicorumi nomine superbientes , illud in malam vertant artem , ideoque pauca , eorum pace ut fruar , e praxi stricte dicta verba proferam, his tameni praemissis conditionibus . I. Neminem posse dici Practicum , nisi soli- dofluidum intelligat corporum statum , motum, & a iteraIionem . 2. Haee generaliter cognita, & specialiter ipsi debere et Ie perspecta , in Machina humana hy-
127쪽
3. Corporu ri miscetae & exinde resultantes actiones 3 in & extra hominem , ipsi, qua tum possibile . necessiim est , ut familiares ex instant.
Φ. Directiones tuorum motuum.& tendentia rum ad certos terminos , ab ejus regimine Mjuditioso nutu dependentium, exacte ab ipso cingnosci oportere. Si haec enim practico deficiant, totus quantus est Empyricus, quaevis palpando talparum more tentans, nihil docte moliens, multominus si dia promovens rationalia. Physicus ut sit oportet, corpus enim naturale tractat, subjectum legibus totius Naturae. Specifice ad linum nobilis
simum corpus ecillimans , non generalia Cominmenta philosophica, scd particularia aeque ipsi nota atque perspecta osse debent, ut ex inducti ne illa sibi praeparet viam ad requisita medicinae neeessaria, nempe ad curandi Methodum . An haec obtineri possint historiolis, casibus , &superficiaria , lucri gratia , compilati ne Cuem tuum, admodum dubito, quin potius ipsa res ne gat , soli Empyrici assirmant. Omnes ingenia modo doctrinam medicam tractantes libere Comfitebuntur , illam a tot retro seculis conjecturis admodum dubiis iustentatam , ab ipsis Scriptoribus practicis , raro fideliter de se pronunciantibus , vaniloquia imo mendacia innumera esseveris intermixta , ita ut fabulas & allegorias Antiquorum, iis dictatis comparare non absonum esIet , dissicillimum etenim vera a falsis , ωrtuita 1 vulgaribus discernere. Ariadnes filo , lynceisqile oculis sese armet Tyro , hosce laby
128쪽
empyrieus evadat, Methodice , s Diis placet ἰsuos aegros tractaturus . Simplicia vix nota hucusque remansere, negligcnti examine inspecta , eventu uno alter ve Comprobata , tremula languidaque luce amtem hanc illuminarunt . Galenicis hallucinatiories , empyricaeque ratiocinationes familiares existunt , nil minus quam rationem experientiae fideli innixam praebentibus, ut patet in Corum compilationibus , in locos communes redares , Centiesque ad nauseam recoctis . Gradus ab illis designati , merae si int Chymene fungosi combri , nunquam re ipsa explicati , imo saepiffi- me in plurimis falsi At contrarii . Oportuisset enim primo aperuisse, comparationem actionum eorundem, non respectu siti simplicis, sed eom positi corporis, resultantis ex misceta medicament sa cum nostris humoribus, fluorem simillineuntibus , siepiusque varios silccessuq edentibus in diversis corporibus . Simplicia enim frigida , latendi vim acquirunt, aliorum corporum ac cessu calida stigoris mani festi effecta prodire fa-eiunt, ipsum per motum & miscetam variorum. Sicca , hiunidi vices subeunt , fluoremque pam tibus majorem inducunt , admixtione , plurium corporum etiam siccorum . Humida exiiccant , ubi motus ferventiores incitant, vel coagula in ducunt , ex combinatione particularum se mutuo constringentium . Sed ce his posthac latius, ubi illa experimentis S instantiis confirmabimus. Regulas igitur infirmas admodum, hi tradidere artium Magistri, caeci naturae Minim4 , quoniam eorum praesupposita operationibus corporum na inralium in plerisque repugnant. Huc accedit,
129쪽
omni methodo privata doctrina a similibus protrusa , nullas suorum verborum fundationes agnoscentes , nisi imaginariam empeyriam , a tenui experientia petitam, non autem suffultam veris inductionibus , a nobili experimentorum serie haustis , instantiam essicaei stimam praebe tibus , menti nostrae ut assensum judicio plenum extorqueant. Simplicia enim absolute eum nulla dentur corpora , sed semper composita , ceristis modis connexa , ac in figuras varias reda-Ha , necetarium erat a maxime simplicibus imcepi ta corpusculis, compositionem illam mechanicam constituentibus , antequam ad compositi illius enucleationem transeundum foret. Labor
hie sors an nimis taediosus plurimis videbitur . nec vulgaribus Medicis tempus , otium , opes sufficerent hisce trutinandis, fateor: privati haec non sunt Medici labores , sed publicorum Doctorum & Professorum , in Scholis & Universitatibus stipendia magnifica obtinentium , essent munia . ut sublimiora petere posset fastigia illais strata Medietna. Si hare ignorantia tanta occurra in cogniti
me simplicium , quanta non erit in compost rum notione λ Hic caeeutiunt fere omnes , Prae
1 ertim ii Practici, quibus farrago maxima cordi est , penna enim rapida exscribunt plurima , a Pharmacopaeis praeparanda , ipsis saepissime nec visa nec cognita medicamina , lectura vel auditu inspirata . Galenici , in hae parte , magnificentiam suam profitemur ridiculam , utpote apud quos per tot saecula viguit compositio superstitiosa, Auri & Argenti bracteolis nobilitan
da , fors . ut illorum fulgore de sostro aureo
130쪽
monerentur .Egri Plurima autem hic ab ipsise , t O fordiae omissa sunt, quas totum rei Medicae fundamentum eonstitiuint . Examiananda enim erant primo simplicia , secundo e
Turidem congrcinis , tertio motuum tendentiae
quarto fines ex illis coaleseentiis corporum. Ridendi an deplorandi sint tales , Medicinam -- mera De exementes , in medio relinquo , saltem hi lucriferam non gloriosam luciferam axiem se ctantur . Quis enim . nisi vanus Empyrieus sta tuet , cardiaca , eephalica , stomachica, Ere ver 'nae denominationis medieamenta. easdem Ponemara vires in hae compositione ubi eoalu rint , quod impossibile esse , redarguunt levissumae etiam miscetae de motus intestini, corporum tonum invertentes . Ipsa etiam Limpha nostra .
tibi simplicissima hac mixtione cardiaca nauseam movent, odore & sapore peregrinis extempore concetiis , Amara dulcia reddita , dulcia amara facia , et nodora odorisera imo faetida . idtiitere oculi sola masticatione immutata . Taceo de purgantium , sudoriserorum , diureticorum variante indole . ex primo isto cum limpha con- reuu , quippe haec peritioribus Practicis notissisima esse debent, utpote familiarissima . Hinc concludere cogor , Praxin veram rarius hucus
obvenire , nisi apud eos , quos Θ meliore
luto finxit praecordia assidua observatio & inuuisitio Naturae . Hanc autem , specioso titulo dictam. hodiernam, quasi vero Natam opera nodie alio modo & motu procederent , quam antiquitus nimis teneram , ficulneam , conj Muralem de mere empyricam existere Corda