장음표시 사용
111쪽
tes , & reliqua quae intra & extra nos sunt . Unis enim investigatis corporibus iniectis , ratio ulterius inquirenda osset non infectorum, ut hunc statum inducere posset Medicus oppositum materiae peccanti . Restaret Medicamentorum inquisitio , etiam in vivis anatomico cultro subjiciendis , ut rite illas acquirere & notare potissemus tendentias motu um Medicamentoibrum .
O quanta hominum inde tutura esset strages , ex dictis non liquet Si repetatur , illorum aus rum Medicorum Dissentientium l Sed Canes, aliaque animalia bruta locum sudipletura statuent. Quid autem haec ad hominempNam plurima medicamenta hominem lethaliter alterant , quae animalia reliqua intacta reli quunt x, S ex contrario homines impune plurima at sumunt, brutis lathisera . Unde & hac in parte semper Medici in claudicat praxis . Vas
Tum etiam conformatio non perfecte aequalis o servatur, in omnibus animalibus. Inutilis exinde brutorum Anatomia , cui attamen magnum
temporis dispendium impendunt seduli Anat mici , hac in parte a Galenicorum puriorum regulis deflectentes . Si vero , iis laboribus co ferre aliquid Medicae reipublicae possint, conatus
eorum laudandi venient , ubi hoc apparuerit . Extra corpus humanum igitur, tenderc debet, ut ex familiari rerum investigatione . earumque tendentiarum perscrutatione curiosa , obtineat scopum lusus corporei. Hunc sensim & per vices comparans , ut in circumstantiis ponderet suis , ac rite ex oppositis lucem sibi fameretur ex fumo scintillantem . Hoice tandem motus ad reactiones coactos , in aliis atque aliis cor.
112쪽
νoribus examinet , , tandemque ad corpus humanum, qua fluidum & solidum , refcrat, ibiademque pedem figat , magis ex observatis fi
Hoc pede ipse Hippocrates progreditur , ubi de Anni tempestatibus , de Ventis , aliisque ,
naturalia producit Morborum effecta . Quamvis haec latis em pyrice ab ipso notantur . Nam solae tempestatos , tantum sunt generaliores causae , e quibus nihil certi concludi potest , ad specialia phaenomena, sed ubi penitius rem inspicit naturae Mus agogus, repperit iis cum venti g, eas per tempestates , aliqua elevari & formari corpuscula , quae moleculas suo modo figuratasoflerunt , per inspiratiouem ex aere admittendas , bonorum aut malorum authores . Quae ulichius nunc prosequi taediosum foret . Obiter tantum , Venti ex locis fantes frigore ac ni viabus damnatis , salia vehunt ammoniaca , nimtroiaque , unde condensationes humorum , lim phar muriaticae , transpirationes impeditae, ergo morbi defloris , catharri, chronici, &c 3 cmer sent . Venti ex locis calidioribus exhalantes , Tamotas , pingues , aliquando acres praebent particulas per aerem sparsas , unde mador dia-phoresis, motusiue vivaciores existunt hum rum , & non raro morbi calidi ex frictione partium salin sulphurearum, exinde resultant . Dereliquis taceo , nam haec optime quadrant operibus omnium corporum , in morae fluido quovis existentium , ut ea dicere & demonstrare
aeque faelle sit , abinire ullius Hominis Authoritate . Sed quod ventres sint calidiores Hieme , quam ri state, ut ipse ait, illud fidem mereb
113쪽
tur, postquam experientia comprobatum fuerit nam haec Naturae omni contrariantur . Ipse a tem Senex , excusationem ea ratione merebitur, quod auritus haec dixerit, nam Graeciae & Asiae loca nunquam frigore adusta observavit . Si Galenicorum tes naturales dictas, proprius intueamur , ex earum septenario numero , sexerunt ad fluidum pertinentes, una tantum solidae exi stente . Elementa nempe sunt fluida rerum
principia 3 Temperamenta a fluidorum cursit constructione dependent ue humores sunt reipsa fluidi , functiones & facultates a fluidorum imperio & nutu unice diriguntur de persistunt 3 Spiritus constituunt partem nostri corporis fluidissimam . Restane igitur partes , quae sua s lida constructione , statuam mechanicam humanam complent, in quibus illa exercitia motu um vitalium visuntur , & a quorum fluidorum motuum deviatione , ipsa solida suam amittere
coguntur naturalem conformationem.
Si res non naturales prosequamur, ab iis ita sed male nominatas , ibidem eadem occurrent. Nam Aerem, hic inter non naturalia recensent, obliti Elementorum ante hac inter res Naturales enumeratorum , cu)us fluiditatem .nemo si
brius negat ue cibus & potus , in quantum fluidi tantum nutrimenta sunt naturalia , Somnus Muigiliae, sunt merae fluidi reciprocae constituti nes magis minusve cerebri vata assicientes ; M tus & quies , cum praecedentibus coincidunt ,
nam absoluta quies, in solidis ipsis vix concediatur, ut optime Nobilissimus Boile, in suis e
perimentis convicit , Excreta & retenta, ad idem conVeniunt, nam retentio absoluta. non datuς
114쪽
Iusi pro tempore, excernendi autem modus, per fluidi pressiones tantum sit 3 Animi pathemata , aut potius corporis aflectiones per cotitationes Varias, nemo homo negaverit, a spirituum vi lentissima concussione produci , unge humorum reliquorum turbae & confusiones horridae in campum procedunt.
Res contra Naturam sese offerentes , ei de classi adjungendae veniunt, nam sub eorum v a' sillo hostiles suos proferunt instutus . Morbus enim , per se nullus datur , oisi morbi causa adsit & psaecedat ipsiam , haec autem primo humoribus , dein partibus solidis communicatur viistiandis. Symploma est effectum tessectus ulteri ais morbificae materiae , quod a fluidi perversa. misceta , motu, arietatione resultat, atque permotus intestinos fovetur. Unde sufficienter patet , etiam Galenicorum scriptis illud dictita tibus , . flqiditatis vim esse ipsam naturam nati.
xantem naturatam ut cum illis , obscura utemtibus enuntiatione ., loquar.
Medicamenta quod attinet . haec miserrimis vocabulis expressa . ab eorum Magistris nunquam intellecta fuisse liquet, ubi gradus caloris, frigoris, humidi & scei , ab iis traditos per currimus. Nam avide rescire vellem, quomodo illi quadrare possint statutis ac receptis cQmplexionibus. Si enim biliosus recipiat frigidum in quarto gradu medicamentum . illud ad miniamum temperabitur ad tres gradus , per fervorem bilis acrem , illud ex contrario augebitur in Phle malico frigido, & sic in reliquis . Nullae etiam hic distinctiones fiunt, valde tamen necessariae . xespectu crisium tantopere ab iisdem promot
115쪽
rum. Crisis enim est motus violentus humorum, tendentium ad suos fines, in quibus perpetua est figurae inconstantia. Cum autem , absoluta n cessitate , corpora agant ratione suae figurae, illa nunc calida , nunc acria , nunc blanda effecta Praebebunt, nullo modo reflectentia ad illos gradus fictos. Illud demonstrant medicamina , una
eademque dos exhibita, diversis in morbis non solum, sed etiam in iisdem , contraria essecta edentia, quae posthac prosequi occasio dabitur,
in medicamentorum operationibus secundum Naturae leges investigandis ast detegendis. Sicco pede praetereo , eorum composita medicamenta , quae ad nutum Medicorum vacilla tium in 1 ua praxi , mixta & praeparata sunt . Simplicia a compositis disterre unusquisque noVit, sed composita nullis modis reservare simplicium naturam, hoc non aeque omnibus patet. Quod tamen eousque verum est, ut exinde toto cano disterentes prosiliant effectus rerum, neutiquam
cum suis simplicibus comparandi. An vero Antiaui, hanc ultimam, ex farraginibus suis, resultantem tendentiam & figuram , actionibus illis producendis aptam natam, clare & dicti cte intellexerint, valde dubito. Saltem lim non
Datent, ex eorum commentariis super Theriacam,
Mithridatium, Diasicordium, &c. Nam ibidem
meras obtrudunt nugas suis Lectoribus, in OP ribus Natum eruditis, ubi vident minimas m scelas corpora iuvertere. Sed haec per tot secula, magnam aestimationem sibi vendicarunt. Haec pollessio, cam nobilem, non magis utilem reddere potest. Plurimi enim errores , antiqua de stirpe nati, non desinunt esse errores, qu mulsi idem
116쪽
iidem non careant suis Antistibus , pertinacius illos defendentibus, eosque vulgo obtrudentibus ad pomposiam non proficuam medelam retrospicientibus . Hisce abunde satisfactum esse eredo iis, ou rum aures nondum obturatae , saniori bos M thodis recipiendis, vias non praeclusere. Nunc ad ipsa transeo Naturae acta , in lusu Diuina potentiae sese ubivis manifestantia, ad hominem, nobilissimam nempe Naturam referenda, eJus in Creatoris gloriam determinata . Fluidor uin ergo perscrutatio , ardua quidem sed pulchra sua osseri dona , nudamque conspiciendam praebet Dianam , sedulis naturae Inu stigatoribus i eam in suis operibus imitantibus Mundana enim si spectemus , omnia motu igneo,
fluore egregio , misceta varia , te mutuo exemcent , ut formas ipsas cudant ΠOV antiquas , nunc apparentes , nunc disparentes , pro diversitate liquidi & tolidi , diversimode coordinandi , ac in varia genera & species distribuendi ,
in suis ultimis tendemiis . Incertitudα autem major non derogat scientiae & arti , sed nostrae ignorantiae specimina non latere sinit, quae tantopere alias celantur , ab arrogantis ingenii Viris . Siquis igitur emergere generoso conatu statuit , hic amplissimum reperiet campum in quo se excerceat , ut tandem non quid suum illi dictitaverit cerebrum , sed quid ipsa agat Natura respiciat , dijudicet, demonstret. Fidi Minfidi experimentorum solido-fluidorum succes.1us , errores decelant , actionum declinationes ad certas classes redigunt, verum a falio distin SuRnt , sapientiamque humanam iam um fir
117쪽
inant. Fluidis Nauta committens sua vela, omnibus modis vigil imperat mari & fluctibus , Ventorumque intuitus eludit , scopulos evitans. ut portum oceupet sibi propositum . quamvis
omnem non raro industriam eludant improvisus aliquis motus tempestati horridae junctus , n Vaque ac inopinata Telluris nondum notae acci dentia . Attamen non haec deterrent alios , sed contra audentius insistendo mala superant , ac ex aliorum periculis cautiores redditi , comm da sibi & aliis plurima apportant. Eadem ratione Chymia , nulli bi non proficua , si Mente
ingeniola auxiliatricibusque armis corporeis Cimcumspecte tractetur, novam quasi naturam artet productam in lucem edit , partu egregio dive 1a in campum producens incognita , ulterius
dein physicae & anatomicaedis quisitioni subjicien- da , quamprimum solidam acquisiverint so
Hinc praeeminentiae acti odium , a fluidis o tum sumentes , investigationem in iisdem nobialem sed simul arduam constituunt, progressus autem spes , non minor inde hausta ac ultorius exspectanda quam ab aliis , circa solida versa tibus scientiis , modo patienter labores perferre, rebusque insudare sublimioribus constanter & l
niter assueste emus . gloriolae vanae .cupidine d relieta . Nunquam Naturae conatus , motus imges , generationis ac destructionis molimina .
L miliaque talia pha nomena in hoc Macrocosismo obvia , clare & distincte percipere licebit , nisi valde superficialiter, si fluidorum actiones miseelae incognitae , imo despectae, maneant,
quod uuerius nunc in ipsal Medicina, ad quam unice
118쪽
linice collimamus, demonstrandum erit. Ars Medendi, praecipue duo intendit , conseravationem figurae iam constitutae nostrae machinas. ω restitutionem deviantis illius figurae , amittaenim figura in solidum nunquam restituitur . Figurae seu formae illius generatio , aeque ac ejus alteratio motui humorum , id est, fluiditati do, bentur, ad certas structuras solidas tendenti ac pervcnienti quod demonstrant i pia generatio , accretio & decretio istius machinae, in minimis aeque ae in maximis partibus. Ipsa etiam Vegeta tio individui per alimenta, potu enta , auraeque aethereae usum absolute necet sarium, idem reda iguit , a fluidi receptione varia , vitam illam vegetativam tantummodo perennem fieri. Ham res ipsi varii , indefesso cursu corpus ipsum pererrantes, irrigatione ac alluvie sua corpus fluido 1 olidum conserva ut actionibus suis obeundis exii de aptum, ubi fluidissima AEtheris & aeris vicinia preissa loca turgidula redduntur , ab omni parte fluidis cincta. Facultates, functiones, e cretiones, spiritumque sensibiles impressiones , eo ex fonte derivantur , in fluidum partium minium conspirantia . In statu sano haec eontingere, nemo inficias ibit, in morbolo autem, haec summa necessitate locum habere unusquisque reperiet, qui laesionem figurae observaverit non poste fieri sine hum rum motu . Hic igitur motus, violento nisu co pora aggrediens, primo fluida qua lolida . post modum mere lolida afficit. Nec obest ipsa vutineratio, ense, &c: illata partibus solidis , utp- te quae immediate fluida aggreditur extra vasanda,
postmodum stagnant ia, ta ndem in figurae ruinam
119쪽
motu intestino conspirantia , unde malorum ilia. da . Aeris inquinantia mi asmata, sub effluviorum forma penetrantia, radiorum luminis nimii aestus, contagiosae exhalationes ex aliis corporibus, stagnationes Aeris , acres corporum concreste tias proferentes, alimenta ac potulenta, sub fluida sorma pessime informant corpus , ad Mombum disponendum. Ipsa symptomata morb0rum, aequali aut inaequali cursu procedentia , illi debentur motui humorum, conflictu vario, reum Iutiones maῖnas molienti . Signa diagnostica Mprognostica , eundem motum agnostunt , a quam Authorem suorum indiciorum criticorum, ad mortem aut salutem corpus trahentium .
Quod patet in pulsu, lingua , urina , dejecti nibus alvi, hamiorragiis , ulceribus , a postematibus , obstructionibus , inflammationibus , VNsiliis , deliri is , &c.
Alimentorum modificationes , exaltationes . in clivio . limpha , sanguine , spiritibus anima libus dictis , idem arguunt , in fluorem enim non solum redacta illa corpuscula, i ed variis mi scelis coercita suos acquirunt fines chymicos . Impraegnationes Mulierum , castrationes Vir rum , & forsan sexcenta alia nos latentia , liquores diversificatos edunt , non differentes 1 nobilioribus Chymicis vocatis menstruis , Dp rationibus admodum discrepantibus , sese in illa machina prodentes. Illud patet in Mamissis Mulierum, in voce & barba mutatis, quamVi S Pa tium solidarum conformatio circa illa loca, ante& post maneant ejusdem externae figurae . Ρurgantium usus , dosis , effecta , tantopere
120쪽
Naturam operantem esse meram Chumiam &chymice procedere. Sic purgans in Titio vomitum movebit atrocem, in Cajo leves secessus i ducet, in Sempronio nihil aget, in Lucio sudores copiosos proferet, una eademque dosi exhibitum, nou aliunde quam ex humorum silina, serosa, oleosa , aliaque constitutione, magis minuive solutionem, coagulationem , ac construinctionem formae variat inserente . Chymia haec purgantia alterans , imperabit pro nulli suo eadem procedere ad varios eventus , ut susIicienter in illa arte patet ad praxin reducta.
Si Praxin ipsam respicias, illa primo a mere Emmyria & fortuita experientia, ortiun nobilem sumsit, dein ratione nobilem experientiam concomitante & cominus premente progresIus& vera tandamenta acquisivit, tandemque , iis ducibus, generosa suae scientiae& artis specimina Draebebit, alias nunquam speranda. Ex Naturae numanae fonte illa effecta haurienda non conis ceduntur , imo a nobis nulli bi invenientur, nisi ea quaeramus , primo extra dein intra corpus humanum , postmodum ea applicemus cum dexterit te & iudicio e non instar brutorum , sed instar bominum ratione utentium . Qua igitur methodo ipsa rerum natura procedit, ea insit-stendum , ut ejus abditiorum operum participes tandem fiamus ,
Medicamina restitutioni dicata , nisi fluida snt . aut ad fluiditatem deduci queant , inerti Riunt . Hinc proverbium illud natum , corpora non agere nisi soluta. Unicam enim intentio est , ut operae miscelae extraneae , humores alio modo di motu imbuantur . ad alias actiones