Nova methodus medendi ... lectionibus publicis explicata, et recens suis locis capitibus distincta / [Girolamo Capivaccio]

61쪽

Hiero, in Capetuaccei scuntur etiam in Indicatione,qtiae differentia Erit inter Indicationem dc Analogismunia. Dogmaticus ex cognitione causae de reliquorum loci de facultatis, deuenit in cognitione iuuantis, hoc pertinet ad Dogmaticum, Vin

Indicatione, in Analogismo; de augetur dubitatio,oui Galenus ad Thrasybulum a dicit,transitum esse a simili ad simile in empiricis,ut res ciuisensata. Si Rationalis in Analogismo procedit causa re Indicantis, ego nescio quomodo distinguitur Analogismus

ab indicatione Galenus naturam rei in Analogismo proponi , ut distinQuat Analogismum Dogmaticorum ab Analogismo Empiricorum dicendum Dogmaticum distingue Solano.re Analogismum ab Indicatione. Nam in , Analogismo fit transitus a simili noto rationi, intellectui,non sensui,ad differentiam Empiaricorum, sed dum in Analogismo fit transitus simili intellectui notinfit postea transitus ad simile, quod simile non est notum, siue rhtiocinio siue discursu. Nam hoc non est notum ita intelleci ut quemadmodum in indicatione recte intelligatis. In Analogisino bis

proponitur simile, quorum alterum est ratione notum,illud prius sed illud posterius quod

indicatur est notum per similitudinem serratiocinium ad differentiam indicationis.

LECTIO

62쪽

De tradethodo medendi. LECTIO SEPTIMA. DIrricvLTA sciit proposita circa Analogismum , quo distinguitur ab Indicatione Cum ex Galeno etiam Analogis mus proueniat ex rei natura,clicinatis,quem

admotam aliqua ex parte dictum suit, cum Analogismus lit transitus de simili ad simile, illud prius simile est seclaudum essentiam, secundum naturam notum, aliud autem simile, quo postea inuenitur iuuans,hoc simile non est secudum essentiam notum, sed solum per illud primum in Analogismo,id quod iuuenit iuuans non esse secundum naturam nothim, sed per similitudinem, ex qua sit notio signi, ut in Indicatione id quod indicat iuuans, hoc est, natura notum ad differentiam Analogisse mi.Constat igitur, sicut indicatio est comprehensio iuuantium cum cognitione Indicantis citra experientiam, Inalogismum Postremo in Definitione dictum suit, gratias nitatis deperditae reparandiae, ut Galeni institutum distinguitur ab indicatione, qua utitur medicus in arte tuendae sanitatis. Haec disse- 1entia ut de ostentia i icationis Ideo diuisio capi debet a propositis in definitione,quare a Comprehensione,ab indicante,seu iuvate. In principio ab Indicante Qtu ad primum vido. I. Indicatio est comprehensio est comprehesio,

vel genorica,vel specifica HV Diuisio colligitur ex talis Meth. i. ubi dicit, Indicationum

causam

63쪽

Hieron mi Capio cci. T ausam destim ab effectibiis,a partibus ante, leoc est a partibus effeci is, destina alia halias

undicationes: ecce proponit communem indicationem,quare genericam dii proponit alia S alias indicationes, insinuat determinatas i specificas Indicationes. Sed iunior quaeret, quid voluit Galenus, quando dicit causano indicationis stami ab effectu, morbo, aliam aut d alias io est specificas desum a partiabus affectist Iunio ita ii rens pro nunc alimescat,qui suo loco ubi loquimur de Indicantibus, haec veritas confirmatur, dic quilibet cognoscere potest,cum Galenus docuerit ene iricam indicationem desum ab effectu,specbscas a partibus affectis, ut sit in praesentia cognoscere dari indicationem dc genericam Sc specificam proinde haec eadem veritas con firmatur cum Galeno,.Metho. s.& b. 8.Methodi primo, videatis illi id caput, tauquam dicit a primis febrium differentis esse incipiendum,cum ab his sumantur indicationes, verum non esse desumendas indicationes a particularibus, de datur indicationes generibcae,d datur specificae . Dubitabit fortassis ali Dubinquis ex Galenibo.Methosecundo, ubi dicit, Io T. et cum inuenti sunt generaliter modi, transeundu ad praesidia specifica,&particularia. G lenus non modo proponit presidia generica non modo specifica,sed etiana indiuidua,par ticularia. Sed Methodus cum sit habitus p

tentialis,

64쪽

et Methodo Medendi

tentialis habitus intellectus, cum descend:s ad particularia,hoc pertinere ad exercitatione; S ideo dicetis,Galenum proponere pr(sidia generica,coni munia, leinde specifica,postremo particularia, no proptcrea significans

dari indicationes inditi id uales, sed ut fignificaret haec praesidia generica ac specifica esse applicanda particularibus , ita intelligatis ;Vnde Galenus I.Method. a.dicat, opus esse

intelligere specificas, quia non licet desumere infra specificas, modo specifica sint,quae noadmittant diuisionem, praeterea quod illico

inueniuntur materiae verbi gratia , dum ego cognosco morbum esse calidum, ut dico, descendo ad hoc determinatum, ad hoc specificum, statim habeo esse inueniendam materiam ut licet verbi gratia uti lactuca, ecce non deprehendimus applicandas, dum inuenitur materia Praeterea Galenus 3 Method. tertio dicit duas esse Indicationcs proximas intelliges genericas,quia ut audiuistis in Metho lite seruanda est via,ut progrediamur ab eo,quod est primum,ad secudum destertium Et si primum verbi gratia est generale igitur genus. Qu igitur,ut intelligatis authoritates, dictum est, sunt indicationes duae primae,prbniae statim sunt generales una spectat ad res

praeter naturam, alia ad res secundum naturam, ut duplicatu sit quod indicat generica . Calenus tantum versatur circa res secundum

naturam,

65쪽

Hieronymi Capit accei. Oa oram,o circa res praeter naturam, undebiter haec colligatis. Cognoscatis hanc d rinam elle veram, tui separatim consentiunt cum dictis cum praecedentibus. Recte dixit Galenus, tuas esse tantum genericas indicationes , quia desumuntur tantum a rebus praeter naturam, des avidum Naturam, iac- quaquam a non naturalib. Sed ad rem datur generica datur materia specifica, d ob id i. M.quinto volitit indicationem genericam indicare contrarium, Indicationem specificam indicare contrarium determinatum , sed hoc

loco admoneantur iuniores,Galenum a. e. Ia .admonere se non proponere contrarietatem ita ut potius sit oppositio Sed vobiit cum Platone posse etiam medicum quando tu abuti vocibus, di ideo appelletis oppositionem Costitutum igitur sit dari indicationem genericam, lari specificam; Sc quo ad genericam,potest esse generalissima potest esse prima,potest esse secuda, Ac licet eam nominem subasternam, ut videtur hic indicatio Venerica subadierna dc specifica, differentia tale inter has indicationes, ut generica neque artificiosa,neq; utilis iubal erna utilis esse possit, non ex necessitatris ed no artificiosa Sed specifica stilis est cartificiosa, tu veritas Sita facile colligi potest ex Galeno iu ideo nobis explicanda, praesertim quia nescio a quo hactenus huc veritas fuerit explicata In a rimis

Disse

preter nathram ct non naturalia. Z. M. Id

66쪽

me Methodo I sedendi eprimis autem ciue oportet, quid modo celli gere expectiat per Inclicatione utilem desinutilem,artificiosam de non artificiosam. indicatione utili,artificio a,mutili,

QVorum primum per inutilem indicati inem intelligimus indicationem quae indicat praesidium cuius ellentia est materia, quare utilis indicatio erit quae indicat praesidium cuius reperitur materia Declaro exemplo proposito 1 Galeno arte Medicinali a. .ubi proponit ophit almiam quae sit secundum materiam, quo ad obstructi nem obstructi, indicatur auxilium aperiens cuius non reperitur materia, rideo etiarn indicatio inutilis, dum autem fit a materia,si materia crassa,haec materia crassa indicat at tenuandum,casus praesidi reperitur materia, ut verbi gratia, agrimonia quae habet vim attonitandi. Costat igitur quid intelligere opo te per indicationem taurilem desinutilem, ut quoties unq; est indicatum quod non habet

permanentiam nisi momentaneam,cuiusmo

di est obstructio, licatis hac indicationem elose inutile Et vos cogitetis,us obstructio non sit morbus affectus pro genere generalis amo: sed potius pro genere subalterno siet ut indicatio non modo genetica sed etiam subalte

67쪽

Hieronymi Capioccei.

abit inutilis,nequaquam specifica Praetet ea uod semper reperitur materia . II. IN Dic AT 1 A RTIFICIOSA, In artificiosa. vero attinet ad indicationem ut est vel artificiosa, vel non artificiosti: per artificiosam intelligere oportet, qtiqnon est vulgo communis, unde dicit Galentis d.M. et Scire quid scire oportet magna res no nochru

cst, sed quibus rationibus illud essiciendum scire artificiosum est ut Indicatio specifica non modo est utilis, sed etiam est artificiosariCencrica inutilis S in artificiosa verbi gratia, febris, pr ter natura indicat remouens, cuius non reperitur materi , quare est inutilis indicatio est etiam inartificiosa , praeterea quod etiam vulgo patet is ob id idem Galc-nus . Meth. I dicit, Indicationem, a morbo acceptam est tantum principitae carcerem, unde medendi methodus proueniat, ut magna sit prorsus artis portio. Sed dubiae, iod Tubingenorica Indicatio contineatur in Iethodonaedendi, quia instituitur a generica Indicatione, quia pars artis ergo continetur in artes methodus est ars, de in methodo progredi oportet a genere ad speciem, a primo adsb-cundum no modo licet derelinquere prima, ergo pertinet ad artem ergo indicatio ginetica artificiosa est, quia clauditur in Meth do, ideo dicatis indicatione posse accipi dii Solutis, in a plicit Ur,

68쪽

3 De Methodo Medendipliciter, Altero modo posse clupliciter aliam

modo, quia commimis plebi uelio comm ni uulgariter, secundum hanc rationem potest esse non artificiosa,ut generica potest ei se,ut artificiosa ut fpccifica, si modo capiatur ut est necessaria ad prcsidium.Secundu hanc autem rationem est artificiosa desideo cum Caleno 3. Meth. i. dicit in Methodo quantiis est uia a genere ad species, quare indicatio genetrica uno modo dici potest inartificiosa, alio modo artificiosa Subalterna autem qua loque est inutilis ut obstructio quandoque utilis ut febris ut est morbus calidus, quia indicat frigidum cuius reperitur materia subauterna. Prsterea potest esse inartificiosa, qui, eius comprehensio potest esse etiam brutis contantinis uerbi gratia, bruta dum sentiunt incendiu sese inirigidis emergunt.Est autem artificiosa , ut est uia a sub alterna ad specificam tandem specifica utilis est, quia reperi tur materia uerbi gratia . Si est febris calida ut unum, indicat frigidu ut unum, cuius materia: utibi gratia est endiuia Specifica igitur utilis quae etiam ei artificiosa est artificiosa, quia pertinet talum ad artificem, unde Gales, M. r. nus 3.M. I. ait, cui seculias est inuenire illa

quibus perfici poteritiquoad primum hoc genericum ab indicatione suggeritur,. hoc fit Dogma indicatione, Methodo,hoc st,uia a genereticue ad specie, hic iv ahit Galen Dogmaticus est.

69쪽

II Scile est cognoscere, quonam modo specifica indicatio sit magis artificiosas i quam subalterna, quam generica Conuenit Dutem omnes indicationes ut sint artificiosae, quia progredimur ab una indicatione ad aliae ad genericam ad specificam , ut cum haec uia pertinet ad artem, ad Methodum, omnis Indicatio secundum hanc rationem fit artificiosa Sed quoniam specifica est magis artificiosa, tum verbi gratia asserimus febris est quid

preter naturam,indicat sui remotionem, tum descendimus ad subalternam indicationcm, dicimus sobris est morbus calidus oritur Indicatio refrigerandi,oritur indicatio in uir tute contrarietatis , quatenus est morbus a lidus Ergo, cognosco maiorem arte, maius attificiu in hac indicatione subalterna, quam in generica eadem uidetur esse ratio, si descendimus ad specificam est morbus caliduuii duo, ergo oritur Indicatio refrigerandi ut duo modo pedet in contrarietate sed in con trarietate determinata, ergo contrarium de terminatum quoniam calidum ut duo,quarc

est eadem ars idem artificium in generica, iri subalterna,uin specifica . Sed sorte aliquis respondebitiinquiens artificium locum habere potius in indicatione, quq indicat usum qui e ostendit rcctam admi nistrationem quam in indicatione quae in is

in a cat

70쪽

s De Methodo Medendi cat quid agendia Haec ratio potius nullavst i

modo uerbi gratia consideramus quantum agendum, uolo scire quae dolis Rhabarbari sit administranda, hoc habeo ex actione ira, teriae biliosae, si uerbi gratia biliosa materia actio sit summa igitur summa dosis est ex hic benda rhabarbari, unde neque in hac indi catione est ars.Recte intelligatis,dico non eis se artem,sapientiam in Indicatione generica. Ergo ni decipior ita dicendum diectum fuisse specificam indicationem esse minus artificiosam , quemadmodum esset tiam indicatio qua indicat agendum quae indicat rectam administrationem est magis artificiosa, sed hoc artificium non consistit in progressu ab indicatione ex indicante ad indicatum n

quaqua quia intellexistis, simile est artificium in qualibet indicatione, siue sit generica siue specifica , Artificis ipsum in hoc potissimum

cst, ut medicus cognoscat naturam indican l, tis,Cognoscere aurem indicans secundum ei shntiam geneticam facile est, sed cognoscere secundum essentiam specificam hoc opus hielabor est. Ad eundem modum cognoscere indicata,rectam administrationem, hoc omne sat disicile est,ut opus sit magno artificio, ut ad medicum dogmaticum ad veru artificem pertineat ut sit supra modum uersatus in pa re Physiologica, in Pathologica in parte desistris, ut nacrito hae partes reserantur in Methodum