장음표시 사용
71쪽
Hieronymi Capit acces is ethodum medendi, in artem quae per Indicationes comparatur.
Haec dicta sint de diuisione Indicationis.
Quantum ad diuisionem Indicantis, In
dicatum duplex est: hoc est quid agen- - dum Musus, quia in indicante duo perpendimus, hoc est ellentiam desid quod cuiequitur essentiam. Quid agendum potest esse se genericum, potest elle subalternum, potest etiam est specificum, Genericiam uerbi gratiae in febri remouens iubalternum in febri frigidum specificum, uerbi gratia in febri frigi-
Cum,ut duo,in primo, d hanc ueritatem proposuit GaD3.M. s. ibi namque euidenter Pro S. v. D ponit indicatum genericii, specificum vn de respiciens eo in loco ad Indicatum specificum,inquit,neque dici,neque scribi, nem me- te accurate percipi posse. Est autent,ut inquit, ibi Galenus,in qualibet re quantitas, subintelligatis agendum,quid specificu, tibi aliud imit quam agendum deterionaatum, quam gradus determinatus: quare admodum dissicile inuenire,unde subdit ibi Galenus ubi mensii-ra ex copia defectu colligitur,intelligit caput an magis uel minus siccandum, unde ego desideraui, ut isti qui per qualitatem seniperintelligunt quantum agcndum hanc authoriatatem explicarent Mens ira quantitas in hoc consilit fit siccem is , at magis uel minus si
72쪽
s De 'fethodo Medendi .candum est sermo de gradu siccitatis. Est e imo de siccitate uel magis uel minus intensa, id est,quid agendum, non modo quantitaS,S declaro propter iuniores, ii uerbi gratia,in se ibri ego toto scire, an sit corpus refrigeranduis uel ut unum,uel ut duo,uel magis, uel minus,
hoc est quid agendum. Praeterea quod sumitur a gradu caliditatis, dum postea ego cognosco, opus esse frigidum, ut duo hin libro de Medicamentis inuenio lactucam, dum in la- eluc uolo cognoscere dosin, qualitatem, hoc Pertinet ad quantum agendum.Statutum igiatur sit Indicatum, ut distinguitur ab usu esse uel genericum uel hecificum, cum spectat ad
usum,uel rectam adminis rationem. Vsvs Qv ADRvPLEx.
HI usus est quadruplex, ut in Methodo
nil aliud sit perpendendum, ut uos C dinoscatis hanc Methodum esse breuissimam, sumus breuissimi. Vsus est quadruplex locest, Quantum, Quando Quomodo, Vbi. Huius numeri haec ei sinuentio,. necessitas, quae si uobis no placebit, aliam inuenire licet. Verissima namque est ri Galeno passim colliguntur hec quatuor. Quoniam huius numeri re si a administratio pendet non ex essentia indicantis, sed ab eo quod consequitur sientiam indicantis, loc quod consequitur e
sentiam Indicantis sit quadruplex igitur usus quadruplex, namque quotuplex est indi
73쪽
totusex etiam est indicatum,quod igitur cosequitur essentiam indicantis est actio, passio,prcsentia, subsistentia,propter iuniores libet dare exemplum In biles feruidior fuerit huius bilis, consimilis erit actio, si bilis suerit crassa, difficilis erit passii si appareat bilis in corpore,est praesens, quia no praeter Gnon est generanda, sed iam est genita,est ps q- sensu Pr terea si bilis excitet Erisipelatem in brachio subsistit ad subsistentiam in brachio. Ecce igitur quemadmodum quatuor sunt quq pertinent ad id quod consequitur essentiam
DIctum fuit,rectam administratione materierum iuuatium quadruplicem esse, preterea etiam quatuor sunt quae consequuntur essentiam indicantis Est uel actio uel passo, uel prcsentia, uel subsistentia, quomodo quatuor heca potest esse ratio: namque dum perpendimus essentiam hanc talemus conferre, uel cum qualitate, uel cum quantitate, ut hec absellita non sint perpendenda , propter quod id quod agit siue sit nocens siue iuuans, non sine medio agere solet, hinc fit,ut si essetalia Indicantis cottingatur cum qualitate uim habet agendi, unde prodit actio, quemadmodum id quod agit, etiam repatitur, hincetia in fit ut locum habeat passio, ut pastio co- se iura laeessentiam. Si autem coniungatur ci
74쪽
quantitate,iam ad quantitatem pertinet en pus pertinet locus, pertinet ubi, ut merito teporis locum habeat pr sentia,merit loci,merito ubi subsistentia . Constat ergo quomodo hic Indicat sunt.
SEd dubitatio qua originem ducit ex Hip
pocrate in libro de officina Medic tit.6. ubicunque proponit aegrotantem, assidentes ministros machinamenta lumen,ubi,quado, quomodo, quantum, quibus repetit quomo
do,quando,corpus,instrumenta,tempuS,m
dum de locunia. Ecce igitur quemadmodum Hippocrates non proponit tantum quatuor, sed multo plura . Facile est huic dubitationi satisfacere, namque Hippocrates plura proponit,quia non solum respicit ad blam admina strationem materierum, sed etiam ad illa que spectant ad grotantem,ad medicum ad mi nistrum qu sit ut quomodo non semel, sed iterum atque iterum pro natur, nos autem in praesentia uersamur circa Methodum medendi, ad quam Methodum tantum pertinet per indicationes inuenire iuuantia, hoc quid agendum,ac rectam administrationem.
Vantima ad Diuishonem Indicantis,quq Jes prccipua pars vitis artis, uirtute cuius hec Methodus intelligitur, cen huius ignoratione viti doctissHaes maxime
75쪽
mero mi Capiunce . yysisere decepti Indicanus igitur diuiso sumitur ab ipso fine, indicans constituitur per
finem.Finis autem est duplexu alter comm nis,alter non communis, sed potius deterinsnatus, Finis comunis ut dichum in definitio-he, is dicit etiam Galenus libro ad Thra*bulum; est deperditae sanitatis reparatio, per ouem finem distinguitur Methodus medendi ab arte tuendi sanitatis,ut per hunc finem constituatur Indicans , quod vocatur Indicans Curatorium, ut ratione finis comunis in Me Curato-thodo medendi omne Indicans sit, dicatur rium. curatorium, siue capiatur a morbo,siue a causa, siue a virtute, quomodocunque ratione finis communis.
Qia' vero ad finem determinatum duplex est loquor nunc de fine in Methodo medendi, in qua sicuti sim communis est reparatio deperditae sanitatis, desunicus est finis ita finis non communis duplex est, alter est
Iemotio rerum praeter naturam, reliquus autem est custodia rerum setanidum naturan . Hanc veritatem cognoscens Galenus I ad Glauc. I. asserit illum optinata esse medicum, ut quantum permittitur humani viribus non possit erraro, qui omnia. secundum naturamo praeter naturam ad Methodum reducit: cum igitur sit duplex finis, ut alter sit remotior rerum praeter natura, reliquus rerum s cuneum atritam Quantum attinxi ad remotiorem
76쪽
motiorem rerum praetex natiuam, hic sub liuiditur, quoniaria quod est priaeter naturam, vel est morbus,vel est causa, nihil aliud ad
moneantur iuniores nos postponere sympto mata, licet sint praeter naturam, quoniam, ut
suo loco cognoscetis sympmmata nequaquat indicant,nisi ut habent rationem causae, cum igitur id quod est praeter naturam sit duplex, hoc est,morbus, causa Hinc oritur duplex fini determinatus, alter est remotio morbi, reliquus remotio causae, quo fit ut morbus sit
indicans curatorium, ut morbus sibi uendicet nomen communis indicantis, unde dicitur indicans curatorium Causa autem ratio- ne cuius indicatur remotio causae causa in quam est indicans curatorium, in arte tamen curandi,causa potest uocari indicans in am- rium,ratione finis communis, at ratione finisi determinati est indicans praeseruatiuuin esti autem aliud indicans ab indicante praeserua torio in tuenda sanitate, quia in arte tuendaei sanitatis finis conseruatio sanitatis. Nam Sophistae confim lunt finem commianem cum; determinato ratione rerum secundum naturam,ratione alterin finis , quia erat custodia rerum secundum naturam.Hic finis non subdiuiditur, quemadmodum remotio reru pr - tar naturam, quia cum natiua patiatur diuii sonem, ratione huius constituit indicans uias M. I tale, quod ita etiam nuncupauit Galenus s. Method.
77쪽
Methol I3.ut propterea, dicata iij quicquid uelint, sethodus medendi breuissima sit, ut contineat tria tantum indicantia, non plura, non pauciora. Cum Galenus Io.Meth. a. uo Io.M. et hii tria tantum locum habere in putridi s bribus. Et si tantum tria locum habent in pil
tridis febrib igitur impossibile est phira quam tria imaginari, quoniam putrida febris non es morbiis sine causa ad differentiam ethice sebris,praeterea putrida febris uires solet pre sternere ad disserentiam Ephemerae,&ob id dictum est ab eodem Galeno io M. I. in pu Id in ittidis febribus indicationes sumi a febribus, a catila a ui naturali, ut febris sit indicans
curatorium, causa prasi eruatorium uis nati
ratis uitale. Sed forte iuuenis dixerit,dixisth Galenum et .Methodi in fine,opus esse in cor Dubiiupore aegrinante perpendere vitectum actio a. Meth. nes,passiones, quae sunt secundum naturam, inst. qua Praeter naturam, ut ab omnibus sumau-tur indicationes Dicatis licet,lic sunt plura, Solutio, omnia tamen reduci ad illa tria,ad morbum, ad causam,de ad uirtutem. Vnde suit Galeni sententia libro artis Medicinalis cap. se in temperiem indicare solam alterat inerumnam causa per euacitationem tollitur, si1gnificans ab intemperie a morbo sum tantum indicationem curati iam ut si intemperies habeat coniunctam materiam,haec sit causa, quae ii dicat curationem, cli proinde sit indicas prae
78쪽
6 agethodo Medendis ematorii im Sed forte aliquis dicere pollicsubit ex Galeno 3 Method. s. ubi ait, ulceris desca-3.M.3. uitatis curationem non perfici ad Methodo quae capitii a loco effecto, i facultate medicamentorum Indicatio capitur a loco affectro,si facultate medicamentorum igitur non latum a morbo,causa,de uirtute, quia 3 3.M. 3.uoluit Galenus in ulcere cavo, indicationem sum a loco assecto,sia facultate me-Sclutio. dicamentorum. Non dicatis indicationem sumiare praeternaturam, Crationculceris
Acratione cauitatis, sed perpetuo indicatio sumitur ab essentia Indicantis Sermo fit de quid agendum, ego ostenda suo loco, quare dum proponit locum affect iam diu propo-dit secultatem medicamentorium DO prv nit ut haec indicantia, sed in ratione signi, ut uerbi gratia, locus affectus indicat gradum camorbi,ut declarabo cum explicabo; Galen.&.M. I. similiter dum proponit facultatem ae dicomentorum, proponit ut signa, non ut indicantia,quis est ille qui asserat indicata sumia secultate medicamentorum' propterea a cipit tacultatem medicamentorum in rati
ne signi, quemadmodum quandoque dixit
79쪽
CVm dictum uerit indicantia esse tantia
tria, ut sit indicans curatorium, praese tiatorium, uitale: ut hanc ueritatem aperta
haberetis,c imus dubitare citrea indicatione curativam Aliqua dubitationes fuere proposita: ublute aliquis int proponendit. Dubitatio igitur est quae colligitur ex Gal. 3. M-I, 3. M. T. ubi ait,in curatione esse tria perpendenda, aegrotantis naturam, hominis propriam curationem dc naturae proprietatem ineffabilem, huc sunt uerba formalia Gaioni , ut in clicatio curativa ex Galeni loco citato uideatur desinini a natura qgrotantis, a propria hominis curatione de a naturit prietate ineffabili qu, modo ergo indicatio curativa sumitur tantua morbo,quoniam morbus tantum est indicansi contrarium. Dicendum iuuans subalternans, seu genericum sumi a natura egri, ut a naturat grotanus, ut temperies grotantis nobis significet naturam morbi,ut uerbi gratia, in se bre si uri natura est frigida est signum uehementis febrisu uerbi gratia, in sene febris a dens est uehementior, febris ardens est cum maiori recessu in codore frigido qua calido. Dum Galenus proponit hominis propriam curationem,insinuauit quid agendum specificu, ut quia nos cognoscimus hominem non modo elle calidu, sed olle calid uri instam tunc haec
80쪽
hic caliditas in primo, haec propria hominis temperatura nobis significat determinatum gracium,recessum determinatum febris,a quo determinato recessu, gradu, tanquam ab in ldicante curatorio indicatur quid agendu pecificum Dum denique Galenus proponit proprietatem ineffabilem, ego uellem ut isti it
terpretarentur has authoritates Galeni, uti niores cognoscerent ueritatem , loquitur de Indicatione curativa, Muoluit esse desumendam a proprietate ineffabili, ii est proprietas ineffabilis quomodo potest esse Indicans curatorium, quare ego ita interpretarer Galenu, ut per liqc uerba insinuaret quid agendii spectricum non modo specificum, hoc est uerbi gratiasin febri, frigidu in secundo,uerumetia, ut insinuaret quid agendum specificum in thli, tali mansione. Exempli gratia,ubi est febris calida in secundo, hin prima mansione indicat nobis frigidum in secundo, desin priam mansione, ut quemadmodum ex Galeni sententia in opere de Medicamentis, reponantur medicamenta calida in tali gradu in tali gladii; hin tali mansione,necessiarium sit fateri hcc medicamenta esse materiem reme-
dij exempli gratia, calidi, uel frigidi in tali
gradu, de in tali mansione . Signincat autem mansio gradus temperaturae a proprietate i effabili, ut significaret ita fieri posse, ut gradus in deterii nata masione cognoscatur, perconi