De literatorum et eorum qui magistratibus funguntur conseruanda praeseruandàque ualetudine, illorum praecipuè qui in aetate consistentiae, uel non longè ab ea sunt, compendium, cùm ex probatioribus autoribus, tum ex ratione ac fideli experientia conc

51쪽

DE LITERATOR v M

issisiimus est,pylifera autemria diuersaque ciborum genera . Vnde ueteres qui perdiu sani uixe

runt,te te Galeno Auicenna, unis epulis carnes , alteris panem

flum comedebant. Nolim tameuni cibo te, praesertimsi iuniorsis, assuescere :quoniam Galenus ilia Hippocratis Aphorimum expliacans, in ex longo tempore Co

feta sunt, se deteriora sunt,

rnsiens minim molestare flent: opportet igitur ad i eta permutari r ait , non debere nos uni rei addicere , ne ab eo more discede res , labamur in morbos. Et Comnelius Celses sanos uti uiritu popuvarietat debere consulit. Nimiam ta

D. L. rum ciborum uarietatem fugere,

prouin

52쪽

seu uentriculin dum uariae nam cibaria concoquessa occurrunt.

Humida uero siccis, rigida calidis, frigidis calida, tum acribus dulcia miscere,concessumes. torum qui cibi in omnis em

cellus mediocritate cυ6Utunt, 'deisisti omnium commendatissimi sunt. Erim generis panes optimi haben rur :praetereagailinam allina-

ineorumque Carnes , nec non ph sianornm,perdicum,attagenam, columbarum iuuenum , merui rumturiarum turturumque,

simitam paser Aru. Pisces item saxatiles, pelagici, littorales,m-όj,murenae percae, oe simpliciter

53쪽

smnes,qui neque insuaue, neque mali odqm,neq;glutinosum quio qua ustu repraesentant: de quia Cibi vi bus omnibus intra particulatim

Icribemus. Dandi tamen cibi pro

corporum diuersitatesiuit: quibu enim sanguu est admodum melancholi ,humidicalissique cia hi sunt dandi: quibuου uero biliosior,frigidi humid uerum bipituitosius existit, cibμtuc opis

est qui calefaciendi 1siccandique

res obtineant. Sanguis porro sit optimus,a modica exercitatrisne,

, cibis tum boni succi,tum tui

si riis omnibus ad boniseces

54쪽

CONfER. VAT ET VILnerationem tam pertinet,quamsi probe in uentriculo concoquantur: haecisiquidem secundam, quae in iecore uenis sit,

tertiam , . quae in particulis quae nutriuntur , perficitur , facilius conco tionem admittunt. Seseuandus itaque erit in sumendis cibis ordo conueniens, ut siptico dum lubricus humadus an-teponatur: tum qui facilioris Ulcoiulionis ante eum sumatur qui orri ia. tarde concoqui solet ut ova sorbi--θη Da ante Carnes antes panem malia i rem sumen sunt. Similiter qui suapte natura facile corrumpitur,ut lac, pariter humidia ores furitus, de quibus insequentUm disseremus.Nam cum cibus

- - - . .

55쪽

DE LITERATORUM

tur qui tarde concoquitur, ad in testina transire nequit, sed a pri- sumpto detinetur: quaobrem dii - rius quam par sit conco lim cibus uentriculo immoratur, o Coreu-ptioni aptismin est: quae res bonae

ualetudini maximum assert mco-ma ei modum. Sunt tamen quaeda Abm.

ba si genera paruu interje disicrimeq. ut costionis habentia, queadmodum o allinae la lentis uitul tu puli tallinacei haedi, nec non uia' tuli maioris natu iuuenci camnes: γ tunc nihil impedit, sit qua duriusculapunt ad cocoquendum, ante alia sumatur,quae paulo LM-

Ora , proxima tame illissut. Haec

ut arbitror fuit Galeni sentem.

56쪽

CONSER. VALETUD. 27

tia: necsime ratione , quonia V uiores ad concoquendum cibitentiore ui indigent ut concoquantur. Confessum autem ab omnibus es, inferio; rem uentriculi partem Juperiore mediam con queudi munere potentiorem es. Itaque di ciboris costionis cibi ante eos sumerisunto qui tantum ab istu distant in facilitate cocoquendi, quantum potentia im ae partis uentriculi incoquedo a prima dia 1lar media:quod discrimen iudicio periti medici committe lumest. Primum igitur iuuenci carnes ante uituli maioris:hoedi la lentis uituli minoris, post uituli ma

57쪽

ante perdices pullos gallina

ceos reεle edi possiat: nec timor est eas corrumpitu uerriculo, tum quia nonficile corruptibilissimi, tum quod eadem fere inter cibos et acilitate O dissicultate cocilionis, quae intersuperiore imam uentiriculi partem: ad Concoquendum proportio esse uideatur: Τπα- propter eodem tempore coqui possunt in uentriculo , quiagrauioris coctionis cibiadinferiorempotentioremque partem , leuioris ad imbecilliore misit sint. Illud praeterea monendum est, ne crudiores no cibi edantur, sed omnia diligenti artificio oe codiloneparetur. Cu-uendum tame ne cupediis aut lautioribus condimetis issiciatur uen--

58쪽

Uiculus ad nimium cibumpe cibM sua copia onerans , etiam stri-

csitas exigit, causea est, cur puspio alatur, imbecisium far, nec amplius cumprytinafacilit tuosita obeat munera , quod CompQ inane reddatur, neques intui

s sciens alimentum juppeditet.

Qippe ut largior nutritis nocis, sic abstinentia omnimoda, nausea inducit , uentriculum ladis, resoLuit uires,acprauumsi Ccum accumulat. Et quemadmodum praua uidius ratiosigniores nos , ac me-

59쪽

auommodasis,presticaciores ia que intelligendum aptiores facit.. Sed in uniuersum haec notat inta Nuncs istatim cibi γ potu*. nera tractandasvnxa Cprimo panis occurrit a pascendo ut inquit

Nonius ) diritus.

P h. Vescendum pane triticeo sub extraneis rebus purgato , locoque salubri costerilo , qui conuenienis fermento cineritus modicoqueD

isco litus, tum bene agitatin ma- .

nibus, beneque decoritin , nec ta- .men munim sit. eodem uero quo

ab igne conquisitum amisieritnen bar comededupraecipit,quod

in sanitate consima da plurimum p seputat supra uero diem unum

60쪽

comedi uetat , quoniaseam tem perutam complexionem amiserit: quanto magu induratur,tanto grauioru conco bonis 'licitur. vicenna tumen debere per no-cilem unam panem manere,ant quam edatur,opinatin es: quandiu uero calidus est,uitandumputat:quonia a natura ut ide Aui-ce. ait receptibiti non es, tum si-.timsua caliditatefacit, ac propter uaporosam humiditatem natat Iuuetriculo, tarde s descendit quin--

etiam Calorem extraneum immin.

tit uetriculo, esque dominatur officit. Vitandus igitur calidines, qui duos dies olare, eme ueris tres attireris

.Neque oportetnos