장음표시 사용
11쪽
pore , urina , saecibus alvinis &c. magnae mutati es ObserUantur , novimus
sebrim his comitatam non posse eis: Ephvmeram , cum a levi tali morbo nec numerosa , nec gravia , symptomata proluci possi at. Crisi cita . In Commentariis q.s87. , ubi de crisi dictum luit, patuit hoc vocabulum varia significatione usurpari ,' Se quandoque pro morbi solutione sumi 3 quae , quamvis aliquam evacuationem sensibilem comitem habeat, absque tamen multis turbis Se symptomatibus crisim praecedentibus fit. T li sensu Se Ephemera crisim citam nal ere dicituri plerumque enim , dum iasuo d seensu est haec setiris, blando sudore finitur ue imprimis si a retento peria spirabili, quod saepe fit, ortum duxerit. Lenis vomitus , vel alvi modica evacuatio , toties huic febri finem imponit, dum ab ingestis sibis difficilio-xis digestionis , vel sola copia gravantibus, ortum duxit . Illud autem si gnum optime distinguit Ephemeram ab aliis febribus continuis , quae . mites
quidem , in majorem diuturnitatem extenduntur . Ephemera enim , diei naturalis spatio teri nanda , ante duodecimam horam ad statum , si Ue ἄκνιην ,
pervenit, Se deinde sensim minuitur ε atque paulo post omnia symptomata , quae febrim hanc comitabantur , cessant integre . chod Se Galenus u) nota. vit, dicens: Et si eapitis aut alterius cujusvim partis ritir simul inciderit ,
neque ille amplias manet. Si vero er aeger facile morbum ras , maximum
bus febris ina uetudinem demonfras . 'i in
Pulsu mox a schris exitu plane restituto. Hoc signo Ephemeram ab inte mittentium sebrium paro sinis se distinguere potuisse aistinat Galen b): finita enim Ephemera , arteriarum motus satim omnino illi , qui in fanis es.. ilatur; quum is in nulla alia febre ad mutiralem satum redeat, etiamsi remporis Datium intor prioris accessionis Inam o Depnoneis, initium longum velut in tertianis ar quartanis r in illis enim fe er svarma ι obris A num . Plerumque enim p iussis debilitas aliqua post finitos intermitte tium febrium paroxysmos superest , imo saeee , licet sudore jam cessante aegri de lecto surrexerint, acutuc parum celerior pulsus deprehenditur . Raro etiam symptomata , quae febres intermittentes comitantur, ut lassitudo , --pitis Sc lumborum dolor, Me. adeo integre abolentur , ut post finitam Epti meram fit. Confirmatur haec diagnosis , si illo tempore febres intermittet tes non grassentur: tunc enim minor redituri paroxysmi suspicio est. I terim tamen latendum est, primum tertianae vernae Sc mitis paroxysmum
sit, Ephemerae specie saluere posse , cum saeri per paucas horas duret, re blando si idore solvatile, M ante elapsum viginti quatuor horarum spatium
binnes sumatones in integrum restituantur . Verum quidem est , peccatua quoddam in usa sex rerum non naturalium Ephemeram praecedere plerumque , eiusque causam esse , sed & febres intermittentes talis causa quandoque praecedit . Praeterea quandoque contingit, quamvis ἔarius , Ephemeram nasci, licet nullum observabita vitium in usu sex rerum non naturalium Praecesserit. Novi homines, qui bis vel ter in anno vera Ephemera corrisiuntur , absque ulla , sed , uti videtur, tantum a bile acciymu-ita 3 qua per vomitum excussa, cessit ilico 'sebris , de omnia semetoma
12쪽
illam comitantia abolantur . Si ergo vel minima suspicio adsit febris intermittentis, praestat non absolute praedicere , uno tantum parOxysmo termianandum morbum fore ; sed potius indicandum est , intermittentis sebris pa-roxysmum rediturum sorte , taliaque adhibitum iri remedia , quae hoc cavero postent. Sic enim artis honori 2 medici famae, absiue aegrorum detrimento , optime consulitur.
Curatio facilis &c. Sponte enim sua levis ille morbus, A brevi tempore ,
cessat, modo per era medela non irritetur sic , ut in pejorem morbum abeat. Generalis enim cura febrium t Uide g. F08.) quatuor requirebat .vitae nempe k virium conservationem , acris irritantis correctionem vel expulsionem , lentoris dissol titionem Sc expulsionem , denique Se symptom tum mitigationem . V. rum in Ephemera nec Uitae periculum est, neque ullus metus, ne vires perclant aegri tam brevi temporis spatio : cumque vix
ullam materiam habeat haec febris . acre , si quod adsit, brevi enervabitur vel expelletur de corpore t lentor levis , sorte hanc febrim comitans , per se-hrim ipsam solvetur , ti blando sudore expelletur de corpore . Cain autem symptomata , quae Ephemerae adsunt, temper levia sint, nulla mitiuatio horum locum habebit, nam paulo post una cum febre evanescent. Suffciet. ergo abstinentia, quies cor Uris mentis, una cum diluentibus . Λbstine tiam vero duplicem statuit Celsus si), unam, ubi nil alsumit aeger , alteram , ubi non nisi quod oportet. Quamvis autem in bre i adeo morbo corpus ante sanum iacile inediam ferret .dissiciet tamen illa moderatio , ut neqπs aliud quam expedir, neque ejus nimium fumatur. Decomam hordei, panis , avenae, lac aqua dilutum , laetis serum 2 similia hic sitfficient pro nutrimento . dum simul eadem , alluendo omnes humores, optime prosunt. Cum putem in hac febre solus motus vehementior peccet, quies corporis & mentis optima hic remedia dabunt sui de l. ios. io ios. 3 , uti dictum fuit, ubi de curandis morbis ab excessu motus circulatorii oriundis agebatur . Praeterea simplex haec methodus laudem meretur , quod omnibus morbis incipientiabus prosit et, adeoque , licet quis in diagnosi deceptus foret, δe febris alterius,ciei loco Ephemerae sequeretur, nunquam tamen nocebit haec adhibuisse isimul ac enim adversa valetudo metuitur , omnium optima sunt quies erabsinentia , , se quid bibendum , aqua &c. per haee enim saepe gravis morbus infans discutitur V. Merito igitur damnatur a Galeno si in celebris illa triduana inedia , quam in omnibus morbis commendabant quidam Medici, perquam febres reddebant acriores, imo dicit, multos importuno artis molimine adeo peccare , ut morbos potius iaciant, quam curent , si e , utilo3ui amat. morbos manu tactos s νοσχίματα ) inducant. Dum enim A epiades primis morbi diebus eonsessendas aegri vires putabat luce ,
vigilia . siti intensi , se ut ne os quidom primis diebus elui finerer im) a patet satis , salutarem Ephemeram in periculosum morbum con erit posse damnosa tali medendi methodo , Idem Uerum est . si 'argantibus , vomit xiis , sudoriseris incipientes morbi tententur ilico. Harimiquefalluntur, dum
13쪽
D n O dis protinus sublaturos languorem , aut exereitatione , aut balneo , aut reacta des ctione , aut vomitu , aut sudationibus, aut vino sperante non quod non interdum id incidat, aut non decipiat, sed quod favius ullat, si roa a sinentia fine ullo periculo medeatur svi . Si lex ergo haec methodus in febre Ephemera , uti & in aliis febribus incipientibus , sola tuta erit. Legimerentur Se illa, quae de febre Ephemera Galenus habet in octaetria methori meis
dendi libro , quem totum hujusnebris historiae Se curationi impendit H.
I. 7a9 I protrahitur dicta febris 728. per plures dies, voca,
tur Continua non putri'; causae, signa, medela eadem ; maxime venae se ilione larga, ct refrigerantibus, eget.
Si causa talis febris parum pertinacior fuerit, neque intra dies naruralis spatium subigi potuerit vel expelli de corpore , protrahetur febris, adeoque
non amplius Ephemera vocabitur, sed Continua r quia autem ὁe causa levis suit neque maligna se tomata adsunt, neque ulla signa apparent in urina, alvi excrementis, sudori s 2C., quae magnam humorum a naturali statu degenerationem docent , vocatur continua , sive synochus non putris , ut nempe dissinguatur a synocho putri, de qua uatim agendum erit. Vocaverunt quidem auctores hanc febrim Ephemeram pilurium dierum, sed uti
videtur minus apto nomine. Febribus ergo talibur uatura quidem eadem
est , quae diariis , nomen autem non idem ca) . Sic observamus post ebrietatem sequi febrim ephemeram in multis . alios vero ab eadem causa re b, duum vel triduum seoricitare . Tales ephemerae protractae, sive syno i non putres , suerimi illae mitissm febres, quae infecuri mis inreduis uuis . die quarto aut ante desinunt, quae ab Hippocrate fr) memorantur . Causae ergo ὁe sipna 2 medela eadem erunt ac in ephemerat quia autem diutius protrahitur L synocho non putri acceleratio motus circulatorii, & , qui hanc comitari solet , calor , justus metus est, ne di tis partibus aquosis reliquae sanguinis moleculae cohaerere incipiant , & visciditatem inflamma toriam acquisant, simulque sales 2 olea sanminis Volatiliora reddantur Ni- de I. ioo. 3e 680.)r unde ex tali febre viscerum inflammatio, humorum aeriamonia , 2 plurima alia mala hinc sequentia , exspectari possunt, R ita se-hris continua non putris in putrem transiret. Ob hanc causam larga venae sectio hic convenit, tanquam ad praesentem inflammationem emcacissimum remedium , simulque ad illam , quae sutura metuitur, tutum praesidium 1
hae enim sacta, saepe ilico febris sedatur , uti pulchro exemplo probat Galenus f) . Juveni enim , qui triginta diebus consueta exercitia inter
miserat, & deinde se validius exercuerat, febris aderat admodum calida spulsus tamen erant aequales, maximi, celeres Sc vehementes, calor non erat mordax, urina a naturali statu non multum aliena quae omnia syn chi
14쪽
chi non putris signa sunt), interim tamen rubicundus Sc plenus homo apparebat. Venae sectio tamen , partim ut constaret prius de febris natura , partim etiam ob dissentientes Medicos in consilium Uocatos circa tempus venae sectionis 2 alia quaedam , dilata fuit in tertium diem usque . Λestus jam erat aegro intolerabilis , coreoris totius tensio , capitis pulsatio & molesta vigilia . unde Galenus ad animi deliquium usque sanguinem mitti curavit , atque sic febrim exstinxit ilico , sic ut quidam adstantium ridens dixerit , Gaunum tali sanguinis missione febrim jugulasset paulo post enim , levi ni trimento prius exhibito, in profundum somnum delapsus est iuvenis & blandum sudorem , atque persecte convaluit. Admodum autem Uerosimile videtur , quod χ citius morbi levamen percepisset, si vel prima die morbi sa minis missio suisset instituta.
Restigerantium autem remediorum usus merito commendatur, quae hie sunt diluentia , laxantia, densitatem humorum resolventia , obstructiones reserantia. Minuta enim mole movendorum per venae sectionem prius , paehaec satisfiet reliquae indicationi curatoriae . Mellita , nitrosia , sapOnacea acida, aqua copiosa, Vel decocto hordei, avenae, radicum scorgonerae stsimilium diluta, huic scopo satisiacient ; cum simul humorum degenerationi in putredinem hic metuendae adUersentur . videantur Milla, quae l. 69r.& sequentibus de cura caloris labrilis dicta suerunt.
I. 73o. Ynochus putris dicta fuit, quae debetur causis Ino flammatione simplici majoribus , viscerum obstructioni, cutis oppilationi, di capillarium fere omnium, acrimoniae vero acutiori, stepe prorsias singulari.
Ubicunque humores corporis sic degeneraverunt, sive ante febrim , siUe per febrim ipsam , ut inepti reddantur ad placidam per Vasa corporis circulationem , vocatur febris continua putris , hac dote ab ephemera Sc synocho simplici, sive non putri, differens , in quibus vix ulla materia aderat, & boni omnes humores erant , solo tantum motu vehementiori molesti ν unde Ωhoc sedato vel sponte , vel per artem larga venae sectione, aut aliis idoneis remediis , cessabat morbus saepe absque evacuatione ulla sere sensibili, .el si . aliquid mutatum erat in corporis humoribus, illud plerumque blando sudore , Vel aucta tantum perspiratione , difflabatur de corpore , sicque redibat breV1 sanitas . Verum etiam , dum mala medendi methodo tentantur simplices hae febres , mutatis a naturali sua indole humoribus , in synochum putrem degenerare possunt , uti ex ante dictis patuit. Ubi in omnibus vasis,ae potissimam maximis, aequabiliteriscesputrescunt,
15쪽
synochum putrem adesse statuit Galenus se . Multos autem putredinis itat id vocabulum offendit, quia durum videbatur , vivente adhuc homine humores piatrescere: unde jam Trallianus su ) notaVit, non deesse, qui in uniis versum fuerim nunquam a putredine fieri pronunciarent , humores in venis racuri, non putrefieri , . Verum putredinis nomine in febribus non intellexerunt Uuteres Medici talem corruptionem, quae in cadaNeribus sponto nasci observatur , sed tantum de enerationem itilignem humorum a conditi nibus suis naturalibus. Putredinis enim naturam definivit Galenus lx) . quod sis mutatio totius putrescentis eorporis subsantiae ab externo calore. . Pellexternum autem calorem , uti ex sequentibus in eodem loco patet, non interulexit illum , qui externe corpori applicatur , sed talem qui a naturali calore, quo corpus sanum fovetur , diversus est. Unde & eatet, quod hic per putredinem intellexerit mutationem putrescentis corporis , non vero illam cose
uptelam , quam per Acta A proprie voeanda putredo sin habet . Illud adhue evidentius apparet alio in focos,) , cujus mentionem alia occasione seci ad ἔ- 387. 9 q. s93. Ibi enim monet, quod putredo humorum , quae fit lavasis , similis sit illi, quae in inflammationibus , abscessibus, & aliis tuberculis observatur i simulque addit, variam esse hanc putredinem, P Out naUra vel superat , vel superatur. Superante enim natura , ut in inflammationibus pus fit, sic in humoribus venarum & arteriarum id , quod subsidet in urina , puri respondens: deinde addit sequeretia maxime notanda : Atque haec putre do non simpliciter putredo es, sed etiam aliquid concoctionis habere manente
enim adhuc eoncoquendi facultata vasorum , putrescens tunc humor ad talemniserationem deducitur. Pro varia autem degeneratione humoris putrescentis, 2 majori vel minori debilitate saeuitatis concoquentis , di, ersos putredinis hujus gradus agnovit. Patet ergo evidenter, ut Puto , quod per putredinem Galenus insignem humorum a naturali statu degenerationem intellexerit , atque febres , in quibus talis deseneratio adest, putridas dixerit, licet nondum
proprie vocanda putredo adsuerit . . . . -
Illa tamen humorum mutatio, quae in febribus continuis fit, putredinem proprie dicendam tendit. Demonstratum enim fuit f. go. , humores sanos sibi relictos in quiete 2 calore , vel etiam motos valide , putredinis Iu-cipientis naturam adipisci, illamque propensionem naturalem in Eutredinem augeri incitato motu k calore , 84. probatum fuit k de qua re etiam Uideripolriint illa , quae ad ἔ. io . sS7. 689. dicta suerunt. urina in his morbis acris , rubra , Metida quandoque, saeces alvinae olidissimae saepe , sudor graveolens , putredinis saltem incipientis signa exhibent. Raro tamen in vasisipiis circumducti. humores in morbis vere putridi fiunt, cum plerumque, destructis tenerrimis cerebri 2 cerebelli staminibus per humores acriores MUalide motos, mors fiat, antequam eo iasque corruptela perrexerit. Videantur
de his illa , quae in Commentariis q. 89. habentur . Febres ergo continuae putridae dicuntur, dum a naturali statu humores multum degenerant, simulque in putredinem Vergunt I unde & Uarius malignitatis
16쪽
lignitatis in his gradas observatur , pro maiori minorive ejusdem degenerat .is intensitate . Quamvis autem raro Vera humorum putredo adsit iahis febribus , Se tantum putredo sere deprehendatur in alvi excrementis, quae in intestinis calidis Se humidis collem , aere simul accedente , facillime cor. rumpuntur , tamen in his morbis magna in putredinem proclivitas semper adest. Quae debetur causis inflammatione simplici maioribus &c. Per simplicem inflammationem hic intelligitur, quando quaedam pars corporis singularis , topico vitio , phlegmone corripitur , quam tamen , licet corpus caeteroquin sanum merit , febris saepe comitatur, ob rationes in Commentariis β. 382.8. dictas. Uti etiam quando per febrim praegressam, deposita in quemdam corporis locum materia inflammatoria, pleuritis, angina, phrenitis aut alius quidam morbus inflammatorius cum sebre fit, tunc enim , in loco assecto obstructis valis a materia inflammatoria , impeditur libera humorum circumia ductio , M acceleratur plerumque per reliqua vasa libera Ic aperta humorum celeritas , neque tamen ideo semper febris hos morbos comitans putrida dici potest , cum saepe blanda rei tutione solvantur , δε quandoque , saltem innorum morborum initio . vel etiam , si non admodum validi suerint, noa observetur adeo notabilis fluidorum degeneratio a naturali conditione. Uerum si totus sanguis . inflammatoria spissitudine nata , minus meabilis factus tuerit, adeoque difficultet per arteriarum angustias ultimas transire potuerit; incipiet haerere in viscerum vasculosa & intricata textura , culanea Uasainfarcientur , R distenta immeabili humore vicina ipsis minora vascula compriment , capillaria vasa omnia s sic dicta ob tenuitatem) obstruentur , vel saltem non nisi dissiculter trasnittent minus meabiles humores , unde ingens attritus & calor magnus sequetur , qui inter febris continuae putridae ligna sequenti paragrapho numeratur . Cum ergo insignis t..tis degeneratio humo rum adsit, s ris hanc comitans continua putris dicitur ob rationes modo dictas. iΛcrimoniae vero acutiori, saepe prorsus singulari. Qiondoque acris stimulus , sive corpori per infesta applicatus , sive ex desenerantibus in corinporo humoribus natus, febrim excitat, A natam continuat, uti patet ex illis , quae ad M. sS6. , ubi de febrium causis singularibus agitur , dicta suerunt. Verum haec acrimonia quandoque prorsus singularis est, neque ad ullam cognitam acrimoniae speciem reduci potest, solo tantum effecta se manifestans, dum in corporibus lanissimis putridas subres , M saeer simul mirabiles humorum degenerationes , producit. Cum sanissimo homini co tarium Variolarum applicatur, quam putrida lade quandoque excitatur febris i idem in peste, aliisque febribus malignis epidemice gratiantibus, patet . Quamvis autem haec imias nata moria se, quae miro stimulo febres putridas producere valent , nullis detegantur sensibus, adeoque distincta --. rum idea dari neqDeat, sed solis effecti s se manifestent. hoc tamen optiami de his notaverunt auctores ψ quod quandoque incitato per haec motu cis culatorio , vel propria illorum efficacia sanguinem inspissante , nascatur i fiammatoria deustas humorum , per quam viscerum obstructio, & capillarium arteriarum lite omnium oppilatio , producuntur . Aliquando tamen R
17쪽
sMem quHem degenerationem humoribus induxisse , verum a priori penitus
diversam , dum nempe sanguis , Ω sorte reliqui inde secreti humores, potius attenuantur, k quidem adeo , ut variis viis de corpore elabantur, cum s bita & valida virium jacti ira . Sic in commentariis q. 86. notatum fuit, in peste Bredana sanguinem insectorum apparuisse lividum , foetidum , non co crescentem , notatque idem auctor s) , aegros quandoque immani narium haemorrhagia periisse intra quadrihorium. In febribus malignis 2 petechialibus re frus t a b observavit , haemorrhagias narium , uteri, renum , periculosissimas u enormes saepe evenisse, ob sanguinem tenuissimum admodum fluxilem , M servidissimum , extrema arteriarum oscula reserantem ι viditque Ichthyocollae gluten , sanguinem incrassando, prosilitia . Dumque Tribuno plebis in initio talis febris venam secandam curaverat, eductus sanguis longo tempore relictus , Ω quovis in loco repositus, concrevit minime ; illudque se postea saepius observasse testatur . In pessimis variolis, uti postea in illarum ni istoria dicetur, lethalis saepe haemoptes , vel & aeque sere perniciosus in hoc morbo sanguinis mictus, observatur in primo etiam morbi stadio , sorte ob eandem rationem . Unde optimo iure celebris auctor b l haec mi mala sebrilia bitariam distinxit ab hoc effectu , quatenus nempe siquida nostra Vel incrassent, vel ditalvant; atque inde in curatione horum morborum magna diversitas obtinet, uti satis patet. QuamVis enim velocitas motus Circ
latorii s vide 4.ioo. , uti & caloris febrilis svide ἔ.689.), essectus sit, diffata parte liquidissima sanguinem inspissate , imo k inter febris effectus l. 8 . lia
quidissimi expressio & reliqui incrassatio numerentur ue nihilominus verissimum est, uti ex modo dictis constitit, quandoque miros stimulos singulari prorsus esticacia, simul cum febre excitata, sundere venenata vi humores, M ad putredinem disponere , unde saepe in ipso talium morborum initio putridissismae saeces 2 magna saepe copia per alvum exeunt , Ω in urina , sudore , halitu oris &c. manifesta similis degenerationis indicia deprehenduntur .. Talis prosapiae videtur suisse ille morbus , quem sub nomine H norierates s e ) descripsit , quemque , bile per corpus mota , aestiUo tempore , quum canis sidus oritur , invadere dixit. In hoc morbo enim monet, quot statim cum febre vehementi acutus ardor adsit, atque ilico proje viribus
una cum gravitate corporis imbecillitas , Ω crurum ac manuum impotentia talis, ut nullum usum aegro praestent. Notat etiam ventrem cum validis
torminibus perturbari, & graveolentia alvo expelli. Putridam autem humorum di taliationem in hoc morbo adfuisse, confirmatur ex illis , quae in cura hujus morbi commendat. Sortationes enim tenues & frigidas exhiberi, Uinum nigrum austerum dari, vel si illud minus conserat, album aquosum austerum, jussit. Praeterea attrita lintea frigidae. immersa applicari voluit illis locis corporis , quibus praecipue ardor maximus percipis tur . . Quae omnia tantum usum habent, dum nimia humoram solutio mccati ubi enim
inflammatoria sanguinis densitas adest , M austera , Ω actu frigida, nocerent uti patet ex illis , quae in cura inflammationis dissi fuerunt. Hae videntur esse
18쪽
esse illae sebres acutae , in quibus stipido p o tanquam utilissima alvu iabus Medicis laudatur. Maxima eium Iemium continentitan remodia. duo esse dixit Gaisnra venae hionem ge potionem se ida a .. Verum i ta e dem capite monuit, imprimis illis prodesse, , qui stigine potioni assueveranti simulque addit, nocere , ubi partem aliquam principem tumor phlegmon
des , oedematodes aut scirrhodes occupaverit. Tunc enim, Waesens dem non parvum asseri levamen , propterea quod iam Meensamfbrim exsinguit; verum, manente adhue ejus causa, aliam deuique aceenssi meesse es, a
que ut plurimum ea, quae praeesserit, dissessiorem, proprerea quod densatum ex frigido potu eorpus es. Λtque ibidem plures noxas a seisidae potione natas recen t. Videtur ergo tantum prodesse , ubi nulla Vissitudo nun um i flammatoria adest,sed potius nimia humorum dis lutio in putredinem vergens. Videantur Se illa,quae de potu frigidae in Commentariis *.6 o. i.dicta suerunt. Patet simul ratio, quare quandoque in febribus acutis continuis 3e putridis acidi illi spiritus ex sale marino , nitro , sulphure , vitriolo, igne expressi adeo prolint, qui tamen omnes sanguini misti coagulum inducunt. Putrida enim humorum dissolutio per similia tollitur , 3e satura cavetur 3 unde isdem,amur suti ad β. 88. a. dictum fuit in pessimis variolis confluentibus nil plus profuisse vidit, quam si vitrioli spiritum potui ordinario decumbentium
I. 3 r. ognoscitur calore digitum tangentem quasi pungente , L a pulsu flabrili, sed & inaequali, & non ordinato , urina
crassa , rubra , turbida , cruda sine sedimento, temperie, aetate , habitu, calidis, sanguinolentisque .
Operae pretium iam est videre illa signa, quibus febris continua putrida praetens cognosci, Se ab aliis febrium speciebus distingui possit. Difficile autem est imprimis in ipso talis morbi initio continuam febrim, proprie dictam,
distinguere a continua remittente , quae per vices impetum remittit Se redintegrat denuo, cum similia satis inter se sint harum febrium princieia , Se in utrisque saepe magnae degenerationes humorum adsint , At gravibus stipentur symptomatibus . Unde Galenur se ), dum casum clescribit iuvenissenocho putri laborantis, non ausus suit definire morbum, antequam tertia die vidisset, nullam no am accessionem si ruenisse , licet tamen jam secum da die suspicaretur talem febrim esse . iamvis autem in harum sebrium Diagnoli haec difficultas sit, tamen cura febrium generalis utrique convenit ue adeoque non latebunt peritum medicum illa , quae agenda sunt, & imprimis circa debitum talis febris moderamen , ne nempe furibundo impetu corpus destruat , vel torpeat nimis . Unde Galenur in casu modo dicta non dubitavit venae sectione, ad animi deliquium instituta , febrilem motam compescere secundo die , quo primum viderat aegrum , licet lateatur, se tertio cie tantum certum fuisse , sebrim illam synochum putrim esse . Synochus autem putris distinguitur a non putri 2 Ephemera sequentibus
19쪽
ore digitum tangentem quasi pungente. Maximum febrium putridarum indicium Galenus posuit calorli qualitatem . Nihil enim Davo . nihiImMorasum, neque Ephemareis simile habet,sed quemadmodum optimi ante nis Mediei dixerunt, mordax potius quodammodo es , aer lae at mordeaIgua tactam, velari fiamur oculos se nares. In aliis febribus, licet statim primo a t u magnux istis calor videatur percipi, ille tamen a tangentis digiti calore rincitur j ὀc paulo post minor apparet et in putridis vero illis febribus continuis saepe in initio levior videtur calor, dum tansitur aegri manus , sed augetur quan omni momento , & inimentis Medici digitum quasi pungit Amordet, ac si de profundo corporis calor emergeret , quod pariter optime monuit Galenas p ) , dicens et rerum imer initia accessionum s δινα ad efuseatur ealον , , intus aceenduntur excrementa non satim a tuentibus manum dignoscitur 3 sed diutius immorantibtis praedictum caloris ga/, .us quo de profundo emergit. chii semel talium aegrorum pulsum tetigit, melius hanc caloris percepti diversitatem cognoscet, s nam verbis sorte minus distincte describi potest in simulque intelliget rationem, cur Hippocrates sb)dixerit: Febres, hae quidem manui mordaces , illae vero miles 3 quaedam ηοumordaces , increscentes vero, nonnullae aeusae, sed ab iso maxu devictae &c.
Cum autem synochus putris taepe debeatur causis inflammatione simplici majoribus , uti dictum fuit praecedenti paragrapho , dum nempe instamm toria spissitudo totius sanguinis adest , atque per Abrim aucto motu talis sanguis per Vasa rapide movetur , patet satis ratio mordacis illius caloris , Se omni momento quasi augendi: de qua re videantur illa , quae ad M. 67s. 2sequentes dicta suerunt, ubi de causis caloris febrilis agebatur . Notandum tamen est , quod quandoque in pessimis febribus talibus extrema frigeant ,
dum tamen urentis caloris sensum circa praecordia habent aegri 3 verum Eoa
lanestum signum s vide Commentaria I. 698. raro in principio harum se-brium aeriret, cum tantum hoc contingat, dum , vel fractis acutissimo morbo viribus, cor ad extrema corporis sanguinem propellere nequit; vel sanguis sic condensatus suit , ut per maiora tantum & cordi proxima Ioca transire adhuc possit; interim tamen intolerabilis ardor circa vitalia viscera ab aegris perceptus synochi putris praesentiam satis tunc docet. Pulsu febrili, sed & inaequali , Ω non ordinato . Hoc signo etiam optia
me synochus putris ab Ephemera A synocho simplici distinguitur: in illis
enim pulsus tortis , aequalis , neque celeritate multum excedens pulsum senum deprehenditur . In synocho putri maior celeritas pulsus , sed oc saepe inaequalitas adest , tam in robore quam in Velocitate. Fit autem haec hiaequalitas , vel quia sanguis inflammatoria spissitudine immeabilis circa extremas arteriarum angustias haerere incipiens, vel saltem non nisi difficultee transiens , claculationis aequabilitatem tollit; Vel etiam quandoque dum singularis acrimonia , harum febrium causa , uti paragrapho praecedenti dictum ruit, miro modo turbat omnia ; unde saepe statim summa debilitas , pulsus Vacillatio, aliaque gravia symptomata oriuntur . Illam pulsus varietatem in his febribus vocavit Galenus sι)pulsuum compressionem, ubι nempe incipien
20쪽
ra aue ne parvi admodum re isaequales exisunt. Non tamen ab his se ahus inteparauite hoc signum statuit , ubi tamen adest , harum librium pro- trium esse dixit, nisi cuiusdam alterius symptomatis ratione talis pulsus
reis fueriti dum enim π. g. circa Cardiam mordax tantior collectus haeret,
pulsus parvi x inaequales saepe deprehenduntur 3 quae pulsus mutatio cessae ilico . dum vomitu excutitur , quod circa Ventriculum haeret. Sola autem illa pulsuum inaequalitas sallere posset in Diagnos, nam in stigore sibilum intermittentium quandoque & talis observatur . Praeterea in crisi , 2 circa
crisim, mira saepe perturbatio pulsuum adest , uti in se um historia generali
notatum fuit. Urina erassa, rubra, turbida, cruda sine sedimento. urina est Mu
sum lixivium , quod abluit, sibi miscuit, atque extra corpus exhibet, quidquid in aqua potest solvi , & per renim fistulas in pelvim , hinc in ureteres & vesicam demitti s ue adeoque ex urina optimum indicium liniatur . quo cc oscitur sanguinis ὀc reliquorum humorum mutata conditio. Cum autem in synocho putri mapna degeneratio humorum a sanitatis conditionibus adsit. debebit & in urina insignis mutatio apparere , per quam ab urinae sanae dotibus differt. urina enim sana , uti optime monuit Gatinas o, regulam 2 normam dat, ad quam urinae morbosae comparari debeant, ut videatur , qualis & quanta in his diversitas siti atque caeteris paribus semper eo priores in morbis urinae sunt, quo magis ab urinae sanae conditi nibus clueneraverint. uritia autem sana limpida est . tenuis , straminei sive subflavescentis eiacuis , in qua subsidet album laeve & aequale t in Ephemera& Synoeho non putri ab his dotibus Mix recedit uriira , nisi quod panam e loratior esse siueat, & quandoque majorem copiam sedimenti det. ubi ergo urina in Abri continua talis est, qualis in textu describitur , patet . illam omnibus conditionibus ab urina sana deviare, colore nempe , crassitie , tu hatione , cruditate M sedimenti absentia . adeoque ge merito concluditur . sanguinis k reliquoriim humorum , qui inde secernuntur , magnam adesse de generationem , quod syn his putridis dictis proprium est. Ad q. adhue quaedam dicenda erunt de variis urinae conditionibus in synocho putri, qu tenus inde prognosis deducitur. Temperie , aetate , habitu , calidis , sanguinolentisque . In illis enim causa praedisponens talis adest, quae accedente causa occasionali, Meis calore, motu corporis valido, vini Utu larsiore &c. febrim continuam putridam excitare valet ; cum in similitius ad diathesin inflammatoriam sanguis admodum Pronus sit, & aucta circulationis velocitate maximum cal ris augmentum ilico fiat , unde subita humorum degeneratio , 2 quidem in tremnem , iure metuenda est. Hinc patet ratio, quare Η'merates attiletarum valetudinem , si ad summum processit, periculosam dixeriti Atmorbos variis aetatibus familiares recensens s πὶ adolescentes sebribus acutis , ultra vero adolescentiam progretas pleuritidi, peripneumoniae , mr nitidi , sebribus ardentibus obnoxios vivere monuerit. Imo adeo necessarias