De re nauali libellus, in adulescentulorum bonarum artium studiosorum fauorem, ex Bayfij uigilijs excerptus, & in breuem summulam facilitatis gratia redactus. Addita ubique, puerorum causa, uulgari uocabulorum significatione

발행: 1540년

분량: 93페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

11쪽

σα DE RE NAVALIstam in mari bona a sit. quod etiam per trustalionem de eo dicitur, qui bona obligurijt cr disipauit. cicreo in catilinam: Qu)d si se eieceri feci s suos eduxerit,

Cr eodem caeteros undis collectos naustagos aggregamrit, extinguentur. caetera autem eiuscemodi uocabula

quando cr Acilia sunt,er in dictionario pasta reperiuri possunt , studiosis disquirenda relin*imus,hoc enim pacto breuitatistudendi . Recensendae sunt nunc ' quot locutiones a nauia significatione deductae, quibus inostri adolescetuli sua studia non para iuuare poterunt.

VERBA NAVI,

bus propria.

AEDIFIcARE naues nonini' oprie Acimus, quido haud secus de domus ipse lignis ac trabibusna's compinguntur,edifer des nauires. Plautus Aediae ficat nauem gerariam. Aedificare quoque classem, proscere: er orna re, pro instruere dixit cicero pro lege

nanilia: Qui inquit postquam maximas aedificasset, ornassetq; classere. CONSTRUERE nauem eadem tropemodi loquendi forma qua aedificare dixit cicero de

Senectute.

FACERE item nauem pro eodem elegantistaesumi videmus, Sire une nauire.Plautus Milite: Nam inquit mi patrone hoc cogitato,ubi probus est archia tectus,bene liniatam si semel carinam collocauit, facile est nauem acere. cicii i Lin Verrem:Decem enim naues

12쪽

- iussu L. Murenae populus Nilesius ex pecunia uectigali populi Romani flcerat. FV N D A R E item naues,pro nauis findumendi, iacere dici a Plauto uidemus: Facile inquit est narinem Scere,ubi fundata, conssitata est: nue hic carina

satis er fundata est bene,σstituta. V I N er findare naues pro Uirmare quod

dicitur er anchoris proteitis, uel in portu vel etiam in medio mari firmis retinere usurpauit Uergialius vi. Aenea Tum inquio dente tenaci Anchora fundabat naves. FABRICARE quoque nauigia non inuenuste dixit columes pro naues aedificare: Nonulli inaequit libro v. Ibrenue faFricant nauigia , nec consumminata perinde in buunt armamentis. INSTRUERE auton naues aut navigi est adis

ornarcta' ad onus aut bellum aut uectumam apparatare, fulter une nauseri caesar iii. belli ciuilis: Vatiaenius qui Brundino praeerat, tectis inmussiis scaphis

elicuit naues Laelianas hoc est,ad pugna inuitauis, perra traxi adduxit nam id proprie naves elicere est. Sed ut ab inseum naue non discedamus: Liuius decadis tertis libro primo uim uocabuli exprimere uidetur, cim aptas instrum,s remigio naues uoca hoc est,quae paratae in

aqua erant,eT a Graecis Musas unico ν,dicebantur. Niis

hil igitur aliud est nauem instruere, quam ita apparare Cr Bornare ut tuto in aqua nauigare positi ARMARE naues,est ad bellum in ere,Crmillae tibus atque vitio instrumentis bellicis communire.

caesar

13쪽

M DE RE NAVALI caesar secundo belli ciuilis: Masiliensis post superius

incommodum, ueteres ad eundem modum ex nauulibus productus naues reficerant, summas indutia armaueorant,e I c. Quo exemplo Cr quid sit producere naues ex naualibus,metire Ies nauires en mer: Cr quid sis naues reficere, racoumer las nauires: Cr quid sit armare narines,armer las nauires,cognitu ficilisu est: unde armari rutuis,une naulae de guerrCet armata nauigia diffisiundi

CONTEGERE naues, siue etiam tegere soletabant antiqui caesuromat;s, ut postea docebimus, ne acile in eas hostes insilire possent,er ad tutius murinimentum praesertim in bello: num antiqui tantum ex prora Cr puppi pugnabant. contegebantur praeterea quemadmodum caesaris exemplo patet ut qui in eis erant remiges ab ictibus telorum innoxiores essent. Piriscatorias inquit loco suprascripto adiecerit atq; comtexerant,ut esstat ab ictu teloru remiges tuti unde te naues,quas Graeci inmφρακras uocant,σ piscatorianirnes contectae, item etiam scaphae tectae a caesare dicta sunt,ut suis locis postea latius explicabimus. CONSTERNERE quos naues,pro contegere dixerunt autores fide digni. Vnde constrari nata in eadem dicebatur quae er contem, cui aperta nauis opponebatur,ut ex Auli Hirtij exemplo patendum ait, magno, impetu quatuor ad eum constratae naves Crcomplures apertae contenderunt, cui coactus est caesis

frere subsidium. CONSTERNERE quos paludes pontibus ad traducendos exercitus dixit idem Hirtius de bello

14쪽

L 1 B E L L V S. M. Gallico : Nisi inquit flumen Ligerint, quod erat

ponte propter magnitudinem constratum,copiis tradu

risset, σαALIO VI tempestates er procella murimedia

cuntur naves consternere, crum per ventorum Crflucturum impetus demerguntur Cr deprimuntur: unde conmutu naues tempestatibM dixit caesar tertio belli ciuilis. DEPRJMERE autem naues proprie dicuntatur hostes, eum impem maximo in eis insilientes cogunt subin i, en undrer Ies nauires en Iesu. caesar primo belli ciuilis: Magno numero inquit Albicorumer pactorum interficto,partem nauissim deprimunt, nota nussus eum hominibM capiunt,reliquis in portum comis pellunt. Quod te Caesar uerbo depresitusius est,Graeci DNίsbjε dixerunt. Hinc depressa classis dicta Ciceroni secundo de diuinatione,pro nauiam multitudine CT extaercitu nausi ubmerso,une remee de mer delycte cir emisonbee ou nusta βns. Trahere nauem remulco oculis est a Latinis autoribus ad Graecorum forma Uurpat id

enim Graeci uno uocabulo dicut. Liuius quarta decidis lib. v I i. Contemplatus E udemus hostes claudas mutilaris, naues apertis nauibus remulco trahentes viriginti paulo amplius integras, abscedentes a turri praeatoriae nauis, fletio Adto,exurgite inquit circ. Id uero measentetia significare uidetur, magnis nisibus conari, ut uel depress Ael submersa, uel claud aut mutila narivis in tutum reducatur. Cave aute ne cum quoda exiniatnes remulcium esse parum nauem siue scapham:id mini pror

15쪽

xs DE RE NAVALI ' prorsus alienum est a rei ueritiae,quemadmodum latius sequetibus docebimus,in pontonu militaria tramtione. ESSE praeterea in salo eleganter nauis dicitur, Cresse in portu uel littore, quemadmodum dixit Verg. posteriora noti fima sunt. Prius autem dicitur,c- pr

cula portu anchorae iaciebantur, ut naves retinerent,

nempe in suo. Salum autem Pobbius si sit pro eo quod Ididi uulgo spunia uocant, id est,iocum minime

portuosum, sed in quo tamen naues commorari queant. Esse autem in salo Graeci dicunt,ut lutifime docet Bassus in anchorarum explicatione. vulgus noa

prum uoca amare

FRANGERE nauem eleganti metaphora dixit Terentius in Andria, o na aga facere,uel pati: Nauem inquio is stegit apud Andrum infulam. Atque inde quidem naustagium di ductum est. DEScENDERE ad naves siue ad nauiculudixit Cicero, pro uenire ad littus, er locum in quo stant nauicula,ut conscedamus. Nos inquit 4.Academicissi quae Eoivi ad nauiculas nostras descendimus. CONScENDERE autem nauem,montersuriner, eleganter dixit idem cicero: Quid γλ inuquit conscendens nauem sapiens,num comprehensum animo habet atque perceptum, se ex sententia nauiganturums Iuvenalis: si iubeat coniunx,durum est conscendere navem.

V I N er conscendere pro eodem simpliciter etiam dicimus , quod Graeci dicunt, i Turius ad Qtyntin stat rem: Tu gelim quam primum conscen

16쪽

IIL I B E L L V Leonscendus,adm csu M. SUBDUCERE mines dicimur, cum eis ex ipso mi i vel portu in terrum aut nauale trabimus aut imus, ut uel tutiores sint , neve corrumpantum dum illis opus non habemus, vel etiam ut in terram abducte reficiantur aut resarciantur. Unde caesuri 1 Lbessi ciuitalis: Fraues Miquus,si uelle subduci et refici iuberet.Veris massaim uentis liceat suincere classem.E Vrbem quum tituo uestra est,subducite naues: Hoc est, in temram uel naualle subtrahite,utreficiantur.Liuius .i I ulo. i ii. subductae naves dum reficiuntur, aliquantum temporis contriuerunt. Sed iam ad generaliora nauium vocabida necesse est ut deueniamus.

NAVIUM NONI L

na, quae latiuS patent. INDIT A fiunt ab antiquis, ipsis nauium uaria no

mina, prout 6s ud ad uarios usus utebantur, vel variria ministeria naribus obibant. Quinetiam sunt alia quaedam externa, a quibus naues peculiaria nomina somtitae sunt, quaesequentisermone explicemus licet, quemaianisdum iam sinus polliciti. AB Vs V naues uarias appcllationes mutuate fiunt, ut funiatiles,quibus perfluuios merces circunfriamus, lipsi circi uehimur: boc est quibus super viis

utimur,commodi nostri causa quemadmossim etiam maririnae ex maritimae a Iurecon illo dictae. Onerariae item,

quibat ad onera huc atque illuc reonda superi ob mari

17쪽

HARVHaute nonnuilaei REB Vs in V AsGESTANT nomimi mutuuntur: unde palearii nauem dixit cicero primo de finibus, uebitur venuiditurq; palea:Veneti uocant burchio da paglia. qua etias a nos naues lignarias dicere poterimus, balteaux abou:Cr Irimentarius,balteaux a bicit caesar tertio de bello ciuili: Nocturno itinere non intermisso,conatatu equia eum triginta, ad mare peruenit, nauems frumentarum

conficendiu Graeci autem naues frumentarius σιτηγον tuli επηγονs, ua ὁλκα a vocant, quod postremuo uociis

bulum hodie Flandri retinent, ut Litiyime ostendit Borisius. Item etiam carbonarius,buteaux a charbon. Venerit s autem, tibus carbonem circummi unde rates cara bonarius uocant, etaitare da carbon. Sed er Veneti pro

urbis mnislario minurqs nuribus non enim pistrinis in urbe uti possunt item etiam Iut ijs, ad eluendos canaales utuntur: Cr aqua's, ad dulcem e fluminibus aqui in ipsam urbem aduehendum, ut uendant cisternas non habentibus: quis naues burchi da aqua uocant. Vinariis quos nauibus antiquos usos testitur VIpianus in I uiuis garis. f. de iurus'. in quibus ita uina circunferuntur erinjunduntur, quae nullam aeris uim metuunt. quod ervenetijs aliquando actum uidimuL

A Mi Ni VERIO aut ollicio quod praestitu

quaedam naues nomina habent:siue idsit in bello super ipso mari unde bellicae naues dictae aut etiam suae per ipsis fluminibus,unde piscatoris appellatae et actuariae, iue actuariosi,de quibus postea uo loco:quanquam

18쪽

L I B E L L vetum uper ipso mari ministerio sint piscatoriae. Eit forania appalatae sunt onerariae,ab oneribvi frendis,de quia bus ponea suo loco dicemus: cr hippagogi uel hippegi,

ab equis vehendis: item a Graecis proptaticides, Crcu latoris,quae er exploratoria ilicuntur: item hoplitiae gob,hoc est, naues paratae ad uehendos milites armatos:

infinita alia huiusmodi nomina quae in ipsis Bolluigilis a Graecis des pii videbis. Ac VRSV uristitione dictae meteori, ploimi, periugis, ephormuse, quorum exempla uideto apud Ba sum ex Graecis autoribus desumpta.

ues erant capaces Uentum decem misi . N os alia ratione per tonnesios est Mesolemus,dicentes nati em esse inisse ducentorum tonestoriam,vel eo amplius, bauera outi ire de Dux centet tonne x ouplus.

AF O R Μ A er figura quaedam nomen habent:

unde aliae Iongae ad onerariarum disterentiam dictae:aliae tectae,quae er constratae:quibus oppositae sunt apertae Cr inanes.Aulus Hirtius:Magno impetu inquit quatuor ad eam conlibatae naues er complures aperta contenderunt, cui coactus est c es sere subsidiu. Alia turritae dictae, quod turres ad pugnam instructas tam in prora quum in puppi haberent, easq; ad libram impositatu.Vnde Plinius lib. κ κ κ ii. Sed armatae classes imp riui sibi turriu propugnacul ut in mari quos pugnet velut e muris. Asiae praeterea rostratae dictae. Nam ut lari luit Liuius nonnullae naues rostris carebant. qme quid int,suo loco docebimes. Ea uero rostra quia ex aere'

19쪽

- DE RE NAVALIbant, eratis etiamnum nauibus nomen dederat. caesar itimi ciuilis:Interim ramisidius,ab QPompeio iam Sisast nautam sedecim, in quibire paucae erant aera L.Dominitio, Masilientibusq; subsidio irassus, Alis item mani emi paritae distae afrma. Hor. in epit L Eg' inquit uim

I idue ' ur magna an paruastra unus er idem. AR E M O R V Μ nructitudine,Cr uarijs ordinibus dictae biremesi triremes, quadriremes , quinquere inre,Cr miliae eiusModi,de quibus postea latius:quod bianos, ternos, quaternos Cr quinos remor ordines bais ferent: num qisa: unico tantum remori ordim utebam tu Graecis monocrota appe utar sunt.

A PRINCIPATV quem super aevis quaedam iu

classe naves habent,nomina traxerunt: ut praetoris, in qua praetor est, quam Graeci uocant,uulgus nostri , capitaneam appellat. qua forma imperatoriam riuum er regiam dicere possumus, quemadmodum At gli maiorem suam nauem,reginam appellarunt. 4 PRINcIPIBVS qui eas extruendus curarat

H dictae seleucides. Qisa ratione etiam nobilem illam nauem quae a rege nostiro ad Gratiarum portum aedilia rata est, Franciscida nominare Basilano bo non sine venumte licuit. Avi NVENTORIBVS quaedam naues coognomina sua traxerunt, ut quae caudicae appellanatur 4 CL. Appio claudio caudice:qui ut restri seneca is libello de breuitate uitri Romanis primus persuasit nanum c5scendere,cir ex caudicibus, hoc est, Musis ligneis,

no num aedificare docuit, codicaris Varro Cr

20쪽

Narcellus appiam uolunt, atque iti Iegunt A sata loco quodant,ut non ab Appio caudice , sed ab ipsis dbulis ex quibus ipse naues prinum extrui coeptae sivit,

nomen deducanti

tui , aut ex quibuM ad nos veniunt, Cr transstedire solent:non enim qu libet regio conformem ac propon dissimilem habet abricandi morem : unde fit, ut a uari,ijs prouincijs uaria cognomina ipsis nauibussint imp sci. Hinc Σ Mina dicta,qu)d primum in Samo insula iussu Pobcratis Regis aediscarisit: quae cuius rimae fuerit discas ex Plu rcho in uita Perissis. Sic quoque dicto Nerigarides, Ambraciotides, Hermionides, chiae, Leucadiae, Laconicae, I talic Sicilian SFracusiae, Phoeniceae,niles GCr caeterae id genusquarum exempla uni apud Thuriodum 'equentlyima. Hac autem frina hodie quos uulgus nos,um carucam Britannicam appella item Adglicus, Flanatim, Deppanus , Bononienses naues. Quemadmodum etiam Veneti, Masilianas, Genuenses, Iristas,Rhodia creticus,claudivitas,quae ut rixtam ex Masilli Imi Rhodo,creta quam hodie candiari vocant uulgo ad eos mercium circunfrendarum causa

commeant.

An a Ns IGNI quodam quod bonestitis uel ora nastu gratia ipsi prorae adponi solebat: quemadis morim in antiquis illis puturis stequenter uidimus: ut adelphinis delphinophori holcades, item ab Iside cr chia

inea nonnullia nauei cognomina acciperent. Id autem 'rene Graeci uocant , unde cennurum Cr

SEARCH

MENU NAVIGATION