장음표시 사용
41쪽
4α DE RE NAVALI quidpiam agentes, Quos Liuius dis adeo caesar remutico trahentes uocat, locutione a Graecis proprie usurpa Liuius quartae decadis libro septimo: contemplotus Eudemus hostes, es DF inutilatas que noes apem tu nauibus renitaco trahentes, ere. Caesar in tertio: Ad Oricum venit, submersamq; nauem remulco mulatis contendens nibrus asduxit. Quo exemplo palam tibi est, cr quid sit remulco naues abducere, Cr quid fit
remulco trisere hoc est, naues ad transportandos missistes vel equos aptas, funibius er loris ad eas quae remigio utuntur,adus ligans trahere.
ANὶ MADVERTANT aute diligenter noristri adolescentuli, ne in id uitium cum quodam inracidunt, ut falso existiment, remulcum esse paruam nauum siue scaptum, qua Vandiores naues pertrabantur. Et siquando in comenorijs linguae Latinae deprehendorint remulcum pro naui des plum, sciant eum qui rem naualem ex Boso traduxit, minus intellexisse Graecus
autoritates,quae tam ex Pol biritum etiam ex Diodoro
Siculo in contrarium sensum adductae fiunt: nempe quae probent remulco trafere naues, esse id quod superius paulo diximus. Atq; id obiter sit praemonitum. SV N T Cr ali3 pontones fluviatiles in rutri quamnadanismi aedificati, quibus pastis utimur ad flumiona trajcienda:σ in quibus etia equos ex quaevis animam si armatos ite milites diu uehere possumus. I d aute genus nauigij ratiarii uulgus nostru Aurieras uocat, ung baci Paulus Iuressis in tradisu seruitutu rusticara: Flumine
interueniete sita constitui potest, si aut vado transim po
42쪽
LIBELLV g. 43test, tui ponte habet:diuersum si pontonibia trajciatur. Graeci huius odi nauigia m Mis appellant, hoc est nauigia ad transfretandum apta mρ - enim stetum est. Diod. e si .porthmion cuporis co undere uidetur, ut De apud Graecos feri solet. Videto Bom diligereri SE D er quidum pontones etia remis agebantur praeis ter solitum, atque ob id a Plutarcho Mονιι, κωπην di usunt,quasi pontones actuarq,qu)d remis incitaret tur, er inter actuaria navigia connumerari possent, quemadmodum suo loco dicemIL
ues ab antiquis Graecu dicebantur, transtor dι sequis tam super flumina qgam etiam super ipsa maria aptae er idone praesertim ad belli UM:uii vi nostrum uocat pasecheuaula. Ea dictione etiam Liuius utitur quintae decidis lib. quarto: Forte inquit postero die quam Sγbota classes tenui quius et triginta naue quuhippagogas uocant,ab Elca prostra cu equitibws Galaesis, equisque, Phanis promontorium Chiorum petebant. Huiusmodi autem hippagogi Cr Ii pegi remico traribebantur, quemadmodum er suratiotica porta, de quiabus paeso ante diximus. Pobbium in primo: Posthaeo inriquit distofuerunt hippagines, dantes ex ijs lora Cr suis nes tructorios nauibws quae in tertia classe rean Et pauis D p)st subdit:Remulco trahentibus hippegos naues.Plura apud Bosium. breues enim nos esse oportet. Co R BIT A E etiamnum naves onerariae dictae, quod in earum praecipue summo, atque adeo super
i aniati summitate, corbis appendier applicari soleo
43쪽
44 DE RE NAVALIret. Est aut corbis in naue,id quod nostra viilgus u eat Ia hune, Venetigabiam appellant, quemadmodum suo loco dicemus, cin de partibus navim semo erit. Est igitur corbita inquit Nonian genus nauigij tetria crv ande. Unde Plauti dictim in Poenulo: Tardiores mutito quam corbitaesunt in tranquillo nutri ciceri ad Attiacum: corbitasne Patras, an actuariolis ad Leucopetratu Tarentinorum. I nde etiam aliud uerbu Plautinum corabitarchoc est,ceu corbitam quandam quae est inter oneri rarias naues maxima implere Cr mercium oneraretataque id in gulosos cr voraces dictum: Ego inquit ille in casina noui ambasestrices: Corbidini ubi comesse posisunt. Forsitan huic dicto non alienum quod uulgus noaestrum corbinare dicit: nisi quis mussit a comis deductum potius. Est er aliud prouerbiis a eo ita deductu aurito item comugne Cr frequen corbita opera, pro tardaer negligenti quali corbita quod est nastigii genus dira dum er lentum propter grauitatem properare in auxialium alicuius. Hine corbitam operam dare vel praestire alicui,pro negligenter alique iuuare dici solet. cui conistrarium est celocem. operam dare, quo celoce quod est nauigij genus celerrimum currere ut alicui opituleae
mur er auxilio simus. Plautus Poenulo: Obsecro hercle operam hanc celocem mihi non corbitam date. Υ B E A item nauis onerarie genu3 est, cuius menαV tatio est apud ciceronem in Verrem actione septisma: Nauem uero obeam maximam, triremis instir purucherrimam atque ornatifimam palam aedificatam μαptu publico. Et ibdit paulopost celeberrimo loco aedi
44쪽
iseriis imperio obtinebas. De eadem autem obea laquitur,
ραξ, quam Messanae aedificatam fuisse publice coaetis operis aes refert quarta actione, ei, aedificatula Senatore Mameraris di tinum publice praefuisse.
dAn VLV S, a Graecis γα λοι dictus, cuius mentio
tot ira est apud Gellium , videtur ab Herodoto atque in care etiam Plumcto poni pro naue oneraria: quemadmoα estis dum fusi fime docet Basium multis exempus. Festus retidi autem ait, Gallum genus esse nauigii pene rotundum. Eltas Accipitur er pro eo quo pastores utuntur ad luc
psis LIO c utrum praeterea de onerarys nauibus adde odum , ut breuibus agamus: eo differre maxime pla, onerarius naves ab alijs, quod Cr Irauiores essent ac nita tardiores,er remis agi non solerent, quemadmodum se, Eliae. Quod ex loco Liuij decaris tertiae libro septimo ait, scile probat Basius. UR A N T enim er aliae naves quemadmodum Apriis, C planus restri,mixtae ex forma onerariarum CT Ionαρ- ν*m nauium, appositae, maxime seu quis remis uti fili, vellet, seu uelis: cuiusimodi quasdam hae noma memori fit ria aciendus locauit Francistus Rex Galliaru ad Oreuis enim Britanniae maioris, ut u galeones appellat. Eas uero m stparones Cr phaselos ab antiquis appellatis 'ili, fuisse probat Boses, tum mWhis Graecorum autorum
is locis finita costatis, tum etiam catili uersibus qui dei, phaselo loquens: Ast Aisse ii iura celerrimam,
45쪽
Nes vllim mimus trasus impetum Nequisse praeteriresue palmulis opus 'ret uolaresve linteo. DE mγoparonis autem e mologia, Cr quod parui etiam mγoparones essent, quorum ministerio praemtriremium Cr maiorum nauium uterentur,non gramnabit ipsum Boiiij fontem petere. Longior est enim diis sputatio,quam ut breuiritis nostrae institutum requirat. ne ad actuarius transerandum.
actuariae. NAVE s actuarissiue actuaria absolute, t actuariria nauigia utrunq; enim dici eleganter Cr Latine potest dicta quod remis agantur, uel ut ait Nonius quod cito agi possent. sallustius libro secundo histo. Ad
haec pauca,piraticae,actuaria nauigia. cicero ad Atticurulibro io. Quid duro tempore anni actuaria fore censos Liuius I. belli Punici: In hoc tumultu actuariae naues in structae. toutes esteces de galere ou fustes legieres: come brigantius, T autres. Inuentae sunt aute huiusimodi narines uel uolupruis causa nempe ut celeriter per mare hucus illuc animi causa divagarentur. N ec debent inaequit cicero actuaria illa, quae uoluptatis mitum causa parata fiunt, postliminii iure ut cum ad nidru belli usum sint parati uel etiam ut maioribus nauibus inseruirent: unde a Graeci, dicuntae quasi ministratoria crseruilia nauigia, atq; ob id humiliora quam caelisa feobrat:er ut facilius remis impellerentur, er ut celeriora
46쪽
esent. Vnde caesar quinto commentariorum: omnes inquit actuarias imperat fieri, quam ad rem humilius
multum adiuuat. Inq; inter longis naues coni erandae
non sunt actuarissubdit enim paulopost ipse Caesar: Eo cum venisset,circuitis omnium bγbernis, singulari miliat studio in summarem inopi circiter sexcentas eius generis cuius supra demons bravimus naues, longus duodeuiginti inuenit insti ustu. ACTUARIAS naues caesar etiam uectoria natauigia appessauit, ad onera quidem inhabilia, sed uectoribus trajciendis apta: Qua in re inquit admoradum fuit ivilitum uirtus laudanda, qui uectorijs gravis busq; nauigys,non intermi ἰο remigandi labore,longarai nsulum cursum adaequarunt. Eus vero naues Vlpianus titulo de exercitatoria actione, Graeco uocabula iniciat isti apperat, quod uocabulum proprie ad vectorius rωE syondet: inlaeta enim inquit naues onerariis, quaedam l ut ipsi dicunt ἔπι ιδει sunt: r plerosq; mandare scio,vep uectores trajciant, er sic ut certa regione,σ certo mari
ges, Cr propres a metier personnes caCrti. Vectores enim hoc loco ut pueroru causa dicturni otio quide eos qui uehun hoc est nauitu cr gubernatores, sed eos qui in aliena naui precio uehutur,significat. Quintil. In nari uim flij mei male permutatus uector imponor. Hinc igiatur uectoriae naues dictae a Latinis, quae a Graecis δει quasi usis imδει inquit Bassus appetratae, ad Uriscimi solum, id est uectores traiiciendos. Vnde forGisi gendum siet apud Iureconsilium im τδs, non a
47쪽
4s DE RE NAVALItent,ut corrupte prim legebatur, phates. 8S D non possum hoc loco satis admirari eius ingeaenissim,qui ct dijsimulare conatur,se a Basio nihil ex re nauesi desumpsisse, omnia tamen desumit: ac dimin sus comenta ijs bonis lectoribus aut Acin Iacere aut tenebras ofundere conatur,ne sum furtu omnibus pari iam sat, in id erroris incidit, ut uocabula quiedum inmmutet ac pervertatnnes vocabula ipsa soli , sed etiam
autorum nomina ac sententius ementiatur : cuius crina milis operaeprecim duximus iuuenculos nomos admonerire,ne minus cauti in id temere incidere positi siquando igitur in commetarijs linguae Latinae legerint naues eminbutis,pro uectorijs, quas ille scansiles appessat:corruptuid sciant,pro epibatis,nisi cum deprauata Iure sulti letactione emphatas iacere uoluit. Praeterea quae verba attriabuit Plinio libro decimo nono,ea ipsa sunt quie prius adriduximus ex Boso,desumpti ab Vlpiani titulo de exertaritatoria actione: aeda enim naues onera riar, quaedam
ut ipsi dicunt epibades fiunt, c. Atqui Plinius lib. aecisonono hortorum curam ex ornatum recenset, Cr anuuium tractatione longiyime abest. Vide qui so lector quam hocst diligenter Latinam dignitatem tractare. Ac TVARIVM nauigium a Graecis putat Boaesus dictum κωπήρκ,'maxime a Thu dide CrPlutarcho, suorum loca ipse adducit in testimonium.
κἀπαι enim a Graecis remi dicti sunt , unde κωπηλατῆι, remigare. Itaque Platarchus in Nexandro πηρκ appellauit actuarios pontones, siue pontones qui
remis incitarentur. Alij enim pontones , siue fluuiatices
48쪽
I B E L L V S. 49 siue etiam alerius generis essent,remta agi non solebant, quemadmotam suo loco docuimus. Ac TVARIOLVM etlammam pro paruo
actu ris nauigio sumitur: unde cicer. 16. ad Ataticum:Ηaec ego inquit conscendens a Pompeiano tribui actuariolis decen cuinta: hoc est, quae parua nauigia actuaria decem tantum remis agebantur, totide enim rerimi erant quot scalmi, hoc est recte ut uulgo Veneti
appellanoquibus remi innituntur. Vnde a scalmis,remori non multitudinem antiqui in nauigio numerabunt. Hinc fit ut Platarchus in caesare πυιον δωδεκασηsλμοδ, appellat nauigium duodecim scalmorum. Ac T VARIA minuta idem autor posivit pro actuariolis, ad Atti. lib. I. Actuarijs autem tanu ratis Patras accedbere sine ijs impedimentis, non satis usum est decorum. Ac ATIA inter leuia er actuaria nauigia pori fuisse uidetur Strabo lib. rr. quae angusti e uel
clareant, ut uix uectores 2I.reciperent. Quorum naviagior priuam describere uidetur Plin. lib. . cap. 32. cum
de concri quodam loquitur, in qua conditur animalna plium sepia simila: Est enim inquit illa cocha acatij modo carinari, in lixa puppe,prora rosata. Fuerunt ramen Cr maxima acuti ut ex Pobbij loco in primo ostea dit Bolius. Quin er inam apud Lucianum de uerita narrationibus, pro quodam nauigio sumi uidetur, quod Melis potius quam remis egebatur. Thuodides autem dixit, hoc est,acatium ambireme, quod
praediltor nauigil genus erit.
49쪽
so DE RE NAVALI PRAEDATORIA aut nauigia etium inter
actuarias naues fini debent uel argumento Thuriodida in qui praedatorium Messeniorum actuari
vocat. Et Liu . cli. . qui piraticus celoces appellat. Graeci naues praedatorius, Cr piraticus, πηατ -ληπιῶ πλέα nominat: cuiusmodi erat mγoparo piraticus,
de quo ciciniustis in locis, quae a Buγfo lati Rime exprimunturi uulgus nosti umbrigantinos appe a conficto a praedatoribus nomne,ut omnes norunt. Aridoteli in priamo σαρέ'εριικνε as, πακτοκελκs fumi uidetur pro praeda toria naue omnium cclerrima.
EXPLORATORIAE quoque naues inter dactuarias poni posunt: celeres enim erant Cr leves, nempe que in bello explorandarum inimicoru uiriu cum se praemitti solebat, uulgus nocto vocat ung estion. Eu Lauius decidis tertiae Iiλα. peculatorias appellauit: Inde
duae Masiliensium stecu oris praenasae, retulerunt classem Punicam stare in ostio fluminis. caesar in quamoto eculatoria nauigia protulit: Quod cu animadu tibi caesa caphas longara nauium, item streub orianauigia miliribus compleri iustit. Thuodides i
πρπλas ν- , quasi praenauigantes naues, er p*ςμrso rius appellat.Plutarchus in catone nauigia vocat. est autem aurarisnίω Graecis expli is , insticio.
Qua quidem dictione usus est etiam Cicero quinto ad Atticum: Aphram inquit Rhodiorum, Cr dicroti nitγlenaeorum habebam,er aliud cansiopia . CZLOX cclocis, breue nauigium, a celeritate dia Plautus Asinaria: ins hanc celocem constu
50쪽
LIBELLV s. σαωn Lium cadis tertiae libro primo: Ndues C C κ κ. quinqueremes,celoces uiginti deductae. Graeci celetes apae pessunt per metaphoram equi celitis: qui quemadmodum ab uno tantum si ore agitatur, Cr regitur unde celetiaetontes pueri apud Plinium lib. 3 . cap. s. id est,sedentes
in equis Cr eos agrantes ita etia celetes naues unico tantum per transtra remo concitantur. Κελ. noti dixis Thu
odides in primo, eleganti uocabulo, pro parua celoce, uel paruulo celere,ad maiorem diminutionem. Appianus quos in secundo de bello ciuili κελά meta οἱ , hoc est, ceae loci in celerem ad inuiorem expresionem dixit, quasi colocm inter caeteras leuisimum, Cr liberrimam. PONENDI sunt er cercuri inter actuaria, et1ὶ Nonius cercurum ex Lucilio probet naue esse praemgrandem Liuius tamen decadu quartae,libro tertio: Ipse inquit cum classe centum te um nauium, ad haec leuioribuε nauigi s, cercurus ac lembis ducentis profociscitur. Viaci quemadmodum, er cercuros Cr lembos inter leuiora nauigi er quae in bello usui erant, posuit. Quod autem cercurum, in cγpro inuentum fuisse Plianius refrat, enarrator autem Aristophanis in coror mihi perinde est. Tu de hac re uideto Ba iura diligenat .Redeo ad lembum. LE N B V S, Graecis λ μογ, inter actuaria nauiagia, sine controuersia apud L iuium Cr multos auritores Graecos stequentisime umitur. quodscile coqcerire potuimus ex eo loco in quo eadem recenset deci tertiae