장음표시 사용
31쪽
montoria Peloponnesi er Aetolis, rursus circa montes ceraunios, utrobique parte Libui nicarum demersa, stomuis eius in qua uehebatur Jusis armamentis,er gubera naculo distracto. Quo loco Tranquillus Liburnicas pro leuibus biremibus dixisse uidetur. Quod autem Libur e. micae non sotam pro nauibus bellicis, sed etiam ijs quae aptae non essent ad belli conflictim, imo ad precinenisium potius, σ1lbeculandum sumerentur etia apud unis liquos,item Cr pro ij quae cur omata habebant, legiisto diligenter Bosj vigilias:non enim dubia haec omnia,
breui compendio percurrere post iis. caeterum itiludum addam, Liburnicis naues a poetis Liburnos
appcllatas Ai ceu licentia quae omnibus poetis est peo
culturis ac communisAHoratiua in Epodo: abis liburnis inter alta nullum Amice propugnacula. Lucanus: Crdine contentae gemino crevisse Iiburno.
ER A N T er aliae biremes apud antiquos a monoacrotis quidpiam sortitae, ut partim biremes, partim monocrori dici possent:ὸ puppi enim, ad malum usiue,
binis remis:a malo ad proram, unico remo agebantur: ut
hodie quos uidere est in nonnullis eurum quas nostrum uulgus si s uocati Eas uero biremes, Basius multis exemplis contendit Cr probat, a Graecis proprio uocabulo hemiolias appellatus. TR IR E MI S, a Graecis iam et thro, quae ternos remorum ordines, siue in astum siue in longum accipias,habebat.galae de trois rames pour banc sunt enim
sit contendant remorari ordinet in altari Di debere.
32쪽
L I B E L L V s. id solo tantion antiquarum picturarum exemplo, quarum similitudines in birembus er trirembG uidebis dBasi . Itas totidem essent bidani quoto Dunes. Sed Cr in suum sententiam adducere uidentur, qui in senti ut locum Lucani in tertis,ubi de praetoria naue Bruti loquiturista enim inquit: celytor at cunctis Bruti praetoria puppis Verberibiu senis agitur ,molam, pro undo Inuebicer sv mmis longe petit aequora remis. Vnde conqciunt summos remos longiores filisse instri ribus,atin inde infrunt remorum ordines in Atium ersublimesumi solere. Pugnat autem ex aduerso Vergili locus in quinto,ubi de pistri loquitur: -Triplici pubes quam Dardana uersu
Imptant:terno consurgunt ord ine remi.
Atqui si in altum er sublime remorum ordines fumi de eberent,quo pacto quaeso conqcere possemus, fictas atque ad Ucim fuisse qua aginta,Cr quinquaginta ordinum naues,de quibus mox suis locis dicturi sumus s dubium non est quin ipsa moles coelum fere contigisset. Sed non est picturis tinti adhibendastis,ut ipsa rerum βrma acueritas tandem ignoretur. Relicita vetur ad triremem.
TRIREMEM primus inuenit apud Graecos Aesminocles corinthius autore Plinio: ad quod etiam Thuodides in primo accedere uidetur,dum ait: Triretames primum apud corinthum aedificatas β be. caetera latius habeto ex Bosio. PISTRI S, siue maius cum Pobbio pristis apri perure,triremim legium nomen erat. Ita enim tria
33쪽
resties leues a celeritate appellatae,galere legieres,vesteriti uocant,galae futtis: formam, adeo nomen summpserunt a bellua marina, quae etiam prinis dicitur. ut inquit Plinius longi Cr angusti corporis,unde cera terrime per aquam moueri ac currere traditur. Vergia ius in quinto: Velocem Mnestheus agit acri remige pinrim. Nisi mauis deductim nomen potius Ba et ἴGrcco uocabulo,hoc est, ab asseribus se , propterea quod ita fieret huiusmodi navis.
TR JEREMIOLIA E autem naues a Graecis dictae,quae insta magnitudinem iustarum triremita erant: quemadmodum hemiolis, quie insta magnitudiis. nem biremium: ut apertistae ostendit Bosius ex Apri plano. Etsi Polabius lib. x v i. trieremiolias uocare uia
deatur eas,quae non tot remis agerentur,quot iustae rei iremes. Ait enim: cum bis autem nouem trieremioli. πtriremes tres erunt. Sed haec de triremibus sint satis. V A T V o R ordinum nauis a Graecis Latinis quadriremis dicitur, galee de quatre rarames pour banc. Tullius septima in Verrem: Princeps cleomenes in quadriremi cetur in malum erigi,uela feri,praecidi anchorus imperauit. Quadriremem autem primi instituerunt Carthaginienses autore Aestotele,
er Plinio cr maxime omnitu aptae erant ad cotegendumer costernedum,eo quod cadi aromata Scile admitteret.
TR i REMIBVs si binos ordines addideris,
quinqueremem scies, quae a Graecis πωτηρindiciatui Galee de cinq rames polir banc cus a tertio belli ciuili o
34쪽
LIBELLV g. riuilis:sinuliter Vatinius qui Brundusio praeera, temui inructis, scaphis elicit naues Laelianis,ais ex his longius produssim una quinqueremem Cr minores duas in angustijs portus cepit. Niri est quod Aulus Hirtius fue Opius in bello Alexidrino,uocabulo semigraeco serimi, Latino usus pentireme appellauerit: quam Marcus Tullius ubis cir optimi quisi autores quinqueremem
uocauerat. Sed hoc multo magis admiror, qu)d vir quia dam doctus in suis linguae Latinae commentarijs lacum
Hirtil,Iulio caesari adscripserit quarto belli ciuili crinalioqui certifimum fit apud Caesarem nusquam reperirὶ posse. Nes uero quisquam exHimet uelim tale quidae
piam Latinae linguae inter caeteros optimum autorem
Unxifici Fori is no optime truscripserat ex Boso locum Hii iij, qui certe sic habet ad vectu in besso Alataxandrino, quemadmodum ille vir bonus Caesari Uberiaebebat:capit inquit Hirtiuo ex eo praelio pentiremem
unam,triremes duas, dicrota octo,compluresque remiges Omuianos. Dicant huius exeplo quiculis alienis via
giliis sibi attribuere uolent, fuste tam occulte sulpurari, ut furtum suum adeo maniplie deprehendi non positi. CA E T E R V Μ quod ad ipsarum nauium foramum attine istud praeterea addemus,quinqueremes
antiquis Mores aedificari solere,quam ut e quadriremiabus, muti milites in eis transilire possent. Quod uera esse conqcit Bosius,ac colligit ex Liuque is decidis tertiae, libro decimo: ubi de clusis Punicae ad Vtieum stitiose habente decertatione cum Romana loquitatur. Loe ipsum diligens lecto exeosnte unde haecc α desum
35쪽
DE RE NAVALI desumpsimus requirat. SED Er hoc insuper adiungerim,quod ad quinqueis
remis con,itutionem antiquam ais adeo rationem spe evidebitur ut qui hodie tum Venet Atum etiadsibi huiuscemodi naues extruunt intelligant,quant ab antiquo more discedunt quadraginta fuisse sedilia in tibulato alteriss lateris quinqueremis, qui quidem qu dringentis remigibus agebatκα auod uerisimum esse colligit Badisus ex uerbis Pliiiij Istro triges Osecundo, ubi de ecbeneide. Itaque in altero quinqueremis latere, ducenti erant remiges:qui si distribuatur in quinos oris dines,certe necesse est quadraginta,ut iam diximus, seis dilia fisisse in altero tabulati latere. Quo fit ut quinqueriremes antiquorum,celeritate Cr cursu longe anteuertat quadriremes. Quod apertistae ostendit Bassus ex Lirinii uerbis libro octauo tertiae decadis. Atq; haec tantum breuitrr dicta sint. Plura ex ipso toris libro. SE X ordinum narus quando a Latinis proprie uno
uoci oulo exprimi non potuit, G cum nomen retianui Hexerem enim appellauit Liuius lib. v I i. quarta
cadis: Hostum inquit clagis, trium er nonaginta nauium fuit:maximae 'mae naues,tres hexeret habebat, duas hepteres, gesee de se rames polir banc: Hexerem autem proprie er elegiter descripsisse uidetur Lucanu in tertio,ubi de praetoria naue Bri si jk loquitur: cellior at cunctis Bruti praetoria puppis Verberibus senis agitur,molam, profundo I nuebi er summis longe petit aequora renus 'HEPTE
36쪽
remis dici potuit , qaeniadniodum vertit Sipontinus in Pobbis,tamen hoc vocabuloneistro probatus autor unα qua usus est:Ueὸ Graeca uocabula Latinis arrisere,quarido huius, nodi 'mae nauiu inuetum etiam Graecora uiti Liuius quartae decadis lib. . Maxime exterruit hepteres regia a milio minore Rhodia naue uno ictu demersa. EADEM propemodu ratione,quae octo ordinu nariuis fuit,a Latinis nus me sortis, est,sed Graeco uocabillo Octeres potius ah uri cuius uocabuli plurimus
fit sermo apud Atheno, galeedebo trames polim bacis NOVEM ordinum naues Graeci Enneres appetitarunt, quemadmodum ex multis Diodori Siculi exemplis probat Bassas. Cum autem simplici,n, Eneres scribunt,certe iam no amplius nouem ordinussed instruactas er parum in aqua naues intelligunt. Quod ex Plura
diribiloeo in uici Antonij ostedit Bassus,dis id quos
superius iam retulimus, ubi de instructa naue loquebarimur. Nollem autem ordinum naues multis babrisse
philadelphum Regem scripsit Athenaeus in quinto.
DE c E R E s Graecis nauis diffs quae aere orginuesset , nos deriremes uertere poterimus,galae a dixrabiles po*r buc Strabo in septimo Geographis: sunt Crnaualia in quibus caesar undeviginti naues decimam nonsine dedicaui ab uno remorum ordine usq; deriremes. V AS praeterea Graeci Hendereres uota6Latini uni ciremes appellare possunt,galere de unde rarnes potir banc.Psi b. xvi. cap. x L. Maxima inquit c 3 euin
37쪽
s DE RE NAVALI ea in cγpro traditur ad undeciremem Demetrij succi Meent triginta pedum longit dinis, erasituditus uero ad trium hominum complexum. De cedro loquitur,qua Reges in Aegγpto ac SIria inopia abietis ad ckstes sibi runtur usi. NAVES ad duodecim ordines cinquit Plinius
primus instituit Nexider Magnus eas aute Graeaci δωδεκηras uocant,GHees de dome rames pour banc. TREDEcΙΜerquatuordecim ordinum naues
diti permultas habuisse Philadelphum regem, restre
Graecis dim, si Philostephano Gedimus, a Ploralemaeo Sotere primum instituta fiat. Plutarchus autem huius nauis inuetionem adscribit Demetrio:Antea enim inquit nes quindecim ordinum nauem, neq; sedecim quisquam hominum nouerat. Sedecim autem ordis nauis a Graecis appellata est. AT V E ut in pauca costram, viginti er triginta ordinum naues habuisse Philadelphum regem' bit Athenaeus Ioco superius adducto. VADRAGINTA quoque ordinum nauem edificandam primum curasse Ptolentieum Phialopatorem refert Plutarchus in Demetrio: in Iongitudiis nem quidem productam ad cubitos ducentos octoginta, altitudine dure ad summitate usq; nauis duodequinqua ginta cubitor2 Ea ueta τετ Θακmrnos Graecis dicta est: cuius longiore descriptione strisse uidetur Athenaeus in qnto Dipnosophi n. que locu restri Bosras ad iteras
38쪽
rariae. DE longis nauibus abunde dis in-:de onerarijs paucis diserendum. Quae onerariae dictae, quod estent
oneri frendo idoneae,battealix ou naxires de charge,oubalteox marcharis. Qua ratione a Graecis,π maxime Polabio in quinto φ Πημὶ appellantur: ἰΠον enim Graecis onus, Cr ip)Πκγὸs ballitus mercenarius dicitur qui onera circui LHinc fit ut Thuodides in sexto φρπηγκὶθ π sird dicat.Vnde etiam a Plauto nauis geraria nominata, quam Liuius onerarium uocauit: Aedificat inquit) nauem geraria. Caesar gravem nauem appellat, tine grossenes Huiusmodi autem gaues, Graecis dicuntur: ad leuior nauium dii rentiam,quae eisdem γπφοτxsu appellantur.
ΗO L c A S holcadis ab Appiano in quinto de betilis ciuilibM,Cr Thuodide in sexto, pro naue onerar iam mercibus orirecta funestum ab helco, traho, quia trahi debeat:aut quod grauis er ponderosa sit. nam hoc quoque signiscat λκω. ut, 'lax, s τάλανm, appendet tribus stilentis. sed hoc puerorum causa obiter dictumst.Vulgus Flandrorvin,hol durum adhuc hodie nonia retine uocant enim illi des bullies. naves onerarius uocauit Appia. in v. de bestis ciuilibus,qu)d sarcinis quibuscunq; cr infrumentis gestandis idoneae essent. qua forma etiam σκόοοφορα κτηνη Graecis,lumen sarcinaria er cliteolaria appellatur. Nons uulgi s quantum exissimare potucid genus nauigisc in apr
39쪽
4o DE RE NAVALI a fornia uocat me comet se:quod a prora ueluti cornu quoddam buseat, aptumq; fit ad omnia transfrend. ONERARIAE aute ad uehend- frument
aptae,a Graecis συμil dicuntur. ὁ σὰγ enim si mentum est:a Latinis autem naues 'mediaeis,balteauxou navires a blad. Vulgus nautarim voca des mustriores. caesar tertio belli ciuilis: Nocturno itinere non inritermisso, contritu equitum triginta ad mare peruenit,
nauem, stumentariam conscenditi EADEM propemodum forma de ratione loquendiuinaris naues dictas ab Vlpiano credibile est, in lege uti amis. digestis,defurtis.in quas visu infunditur,vng Minottier. Nos quos Venetijs naues aquarius viis dimus, quibus aqua portant ut uetant cisternas no habeae tibus. Quinetiam nobis queadmodum Crillis no desunt naues oneraria pecuiliaribus rebus cimuehendis apte, quibus a mercibim quas ves)unt nomina imponere possim mus. Itaque dicemus naues lignarias, barterata a bodis, moussiera: naues arenarius,batteam a silloninaues faenarius, signierarnaues vinarius, balterax a viii. cuius generis quae maiores sunt vocantur uulgo 'nsetet O troiicet, quae mille quingentos interdum uini tonniaos
ferunt: quae autem minores ut trecentos tantum strant, vulgus nonrum uocat des lasandes. Sic quos naues carbonariuS,balteox a charbon, Cr caetera id genus proαprie, T cleganter dicere poterimus. . ora γωγὴ, νas Graecis, dicta nam oneraria quae
armatis militibus ferendis idonea est. ιπλω is enim pro milite armato uel grauis armaturae, er qui in naui ad
40쪽
LIBELLV g. 43remtim non sedet, usurpatur a ThuodHe. nos amigeαrim dicere possuram Nam armiger ut id obiter dicam apud Suetonium, non tantum pro eo qui alterius arma
gerit quanquam id etiam proprie significet) sed etiam
pro eo qui armatus est sumitur. MILI T ARI S quoque nauis oneraria dirip test, quae milites in bellum gerit. huiusmodi nais
veni Thuodides in omuo Uino nim appellatia militiabus gerendis, quos Graeci vo i Ua moras uocant:quod noramen uulgus nostru adhuc hodie retinnit, una tantu litera mutata:uocat enim ung st, adio leuis amaturae militλMivi TARES quoque pontones vocat caesar tertio de bello ciuili,naves oneraria transportam dis,transfisendus militibus aptis: Plerasq; in uit n ues in I dii emittit ad reliquos nutiles egicis tristortandos:pontones,quod est genus nauium GHicam,LUM si reliquit, hoc confisios orte Pompeius vacuam existia mos Italium,eb traiecisset exercitum, quae opinio erat edita in uulgus,aliquam caesar ad insequendum facultiutem haberet. Eas naues Graeci atque adeo Diodorus siriculus libro vicesimo, Udi nomin nrem appellarunt. Atque
hae quidem,quemadmodum Cr stratioticae cr hippagogi de quibus postea dicemus triremibus uel celeribus narinibus,eT ijs quae remigio utebantur adaerigatae, loris σfunibus trabebantur, ronis enim carebunt. quae Pidem actio a Graecisis diffis. Diodorus loco superius adducto: suffiequebantur auton militares er bipparigines ρκμηλistiam, hoc est, remulco tractae , ab iis qui remigio utebantur: unde proprie dicti, talec I quid