장음표시 사용
51쪽
D E R E N A V A L IItaque Aterim pro iustero sumit: π lembos ad remulco trahendas naues alias in usu fuisse ex iis locis manetasum est, quae tu fusim apud Bassum uidebis.Μultis a
tem remps agebantur lembi, unde Liuius decussis quartae, libro quarto: Naues quas ciuitatibus maritima adennset, redderet ne ue ine nauem ullum praeter duos lembos, qui non plus quam sedecim remis agerentu haberet.
V I N er alium usum praeitisse lembos expediatiores , muniritum est ex Diodori loco ibro uiricesimo:Congregatis inquit ijs lembis qui maxime σα pediti uidebantur, isque cratibus er pluteis contecti additis quos fenestris quae clauderentur , imposuit in 'chinas quae tela quam longii ime emittere ualeret, hos, homines qui illis machinationibus exacte uti po feni. LEMBl etiam apud antiquos in eo usu erant quo praecursores naues quas ante ores caesar appel ut. Quod ex Pobbij loco in primo acile coniici potest: Similiter inquit er quaestoribus qui a sγraculanis prae 1msi erunt, enunciarunt lembi, qui solebant antecedere aduerstriorum incusum er aduentum. ERANT er maiores lembi ad belli usium non inutiles. Itaque classem lemborum legimus non si mel apud Livium:er maxime deci quintae lib. utem daec.
LE Μ B V Μ praeterea interfluuiatilia posuit Veragilius primo Georgitati,bis uersibus: Non aliter quam qui aduersio lux flumine lembum
Remigijs fu git,si brachia forte remisit, Atidi hin in praeceps prono rapit illariis a c
52쪽
L I B E L L V s. 13 lembi miuicula erant breues er velocifimae, quia bust super flumina, tum etiam super ipso mari utrabuntur antiquLEφολκιην pro actuariolo minHratorio posuit Plutari in Demetrio. uulgiri nonrum uocat,ung squis maioribus enim nauibus inberuiebat, unde Lucio. μ ροβ o si piriss appellat: hoc est, scaphulam, uel para cum scaphulam. CAETE RVM, ut in s ima actuarius naues coaetrabumss, sciendis est multorum remorum βέβ apud antiquos reuiusmodi sunt eae quas Veneti barcas Iogus appellant,utetiam uiginti remorum actuariam inuerini im, quae Graecis uηρ γ dim est: π triginta, quae cπιπιον πο-:er quinquaginta,quae πεντηκόms . quorum excpla permulta apud Bassu legito. Nunc uero ad pisca ς torius naves transeundum,breues enim esse stituimus. '
scatoriae. PiscATORIAE naues, dictae quae piscium e
plendorim causa paratae eri quas nauice M uocat nartianus in tractatu defundo in tructo, nasse ou nasu se depescheuntiuius tertio beat Punici: Ni mare propinquu er haud procul littore naves piscatoriae pleraes conastinae peritis nandi dedilbent avfugium. ἔ- Via, as.ηδεά-κ ris, το ἔπακ roti apud Nicandra pro nauiscula piscatoria fumitur. ἰπικτηρ enim, Graecis ta uenaatores qum piscatores appeditan Epamida e co cit da Ba fiu
53쪽
s4D E RE NAVALI Boctus ex loco Xenophontis, pro actuario sumi posse. ta c APHAM autem piscatoriam et anter dixit o sustinus libro secundo pro nauicula piscatoria, e
ea quam Graeci, atq; adeo Xenophon lib. 7. Anabaseos, ' ανιευπικοβ appellant.Verba Iussini se habent: ubi
inquit cum solutum pontem Dbernis tempestatibus ostendilbet,piscatoria scapha traiecit trepidus.Descaphis autem fluuiutilibus dicemus postea. IN ETIAM Bosius ex loco Plutarchi in
apophthennatibus non sine maximo labore aediligentia ostendit eam nauem, quum Graeci sita diasu cant, esse nauiculam pilicatoriam, Cr quam superius inisumκοπλsior uocagimus. Alioqui vinitur apud Plutarchum in Pompeio, pro leuiori, Cr minori, atque etiam uili nauigio, er quod Appiano σκα ρο- -o is diaeitur. Caesar autem tertio belli ciuilis quam Plutarchus άs ipsie paruam nauiculum appellauit. CYMBA Graecis κήας unde κν ιον, ombum, poculi genus,ad Ombaesimilitudinem acti . I' rimus tepido stomantia Ombia lacte inter piscatori unaues poni ex annumerari debet, uel Marci Tul. aut ricite in 3. c. Erat oppipare a PFthio apparatu couia
xium, cγmbarum ante hortulos multitudo:pro se qui quod ceperat piscium affirebat.Et paulopost:T- canis nius: Quaeso inquioPγibi, tantum'ne piscia, tantum neomburum s Liuius sexto belli Punici, leues Ombas, piscatorias appetat: Ogod per piscatores inquit Tartaraconenses, nunc leuibus Ombis, nunc ubi eae sederent vadis peruagatos perstignara compertum habebat. u νε
54쪽
LIBELLUS. Dus nautarum qui Ligerim tranant uocat une sentine. Diminutim autem Ombula usius est Plini in epistolis: quod uocabulum nescio an digii sit quod recipiatur. LE NUNC VLVS inter piscatorias naues fumi potest , vel autore Suilunio libro r. hil . Indicit inquit 'rte per noctem lenunculo piscandi . Unde
Annianus Marcellinus libro quarto, Lenunculos piscaritorios appellauit: Cr decimofiexto, benunculum piscitis. c. caesar autem secundo belli ciuilis, lenunculum posuisse uidetur pro scaphis maiorum nauiam. -
REM ECVLVS autem uti remisciam quid sieplane ignoro, Cr corruptum omnino uocabulum
esse putat Bosus pro lenuculo. actitam est enim lapsus
ut quis retaeculum pro lenuculo scribat.Vnde ausim afufirmare apud Gaetulit . decimo, cap. χF.quo loco rem culi legitur,mendum inesse legendumque lenuculi, quemo admodwm in eode loco Daemia pro prosemis corruptisue fine scriptum uidere poteris. Est autem profumia cui id obiter dicamus illeculatoriae nauis genus, quemadmodo 'inquit FHM.Plautus Amphitri De nocte ad portu proας fctus frum prosemia. Atqui ut ad lenunculium redeam: Cinirim hoc mihi maxime uidetur in uiro docto, cui cim e nulla autoritas antiquorum suffragetur, ausus est rimen in suis commentarijs linguae Latinae reineculum prostrare,ntiquam nauigii genus quo Lemnij uti solebant. certe
id nemo crediderit a Boso de umptum esse, sed in fistemere prolatum,ut permulta alia.
55쪽
rs , D E R E N A V A L Iut semper piscetur, etsi fit tempestis in illac Idm Riis
dente:Salvete horia mari luctuoso. Idm ibidem: Nea opera laboratur, Cr rate, Cr horia. Prouerbiale dictum, pro omnem operam dare Cr impendere alicui rei Ae de
piscatorijssati nunc adfluuiatiles.
mode utimur, siue ad negotiasue etiam ad traseaectiones. alia enim ratione 'Ericantur atque eae quibus super inuri utimur deos peculiarem appellationem foristite fiunt, balteiux fur tu riuiere: quM qui L igerim natauigant,vocant challantet.Lium primae decutis libro de cimo: Ibi captivis proximo uico in custodium datis, pars fluviatiles naues, ad superanda uada stignora apte pla
nis alueis abricatas: pars captiua nauigia armatis complent. Graeci z Ara nominanti
COMMODAE etiam non erant fluviatiles nauues ad pontes seuper ipsis fluminibus faciendos: iunctae enim permultae huiusmodi naues, atq; adsie inuticem applicatae ac colligatae, asscribusq; conlatae, potiritem facieba a tra ciendis exercitibus, Cr copi s machiae rivis bellicis comodifimim ac firmisim . cuiusmodi pontis formam in Bos' opere uidebis, ad antiquorum rationem depigisti Polγbius in tertio: cum inquit fieri eundo die condisse flumens ponte fluviatilibus nautis bus imposito iunxisset, Asdrubali negotium dedit exeriscitum
56쪽
L I B E L L V s. ritum traijciendis ipse autem traiecto stitis mine, reusiponsa dabat lagatis qui aderunt. AD cutim rei commodiorem us , trum etiam ut ficialius ad ipsa maria transtortari possent,siquando p tibus nauibws confiratis opios esset, Semiraims ut restit Diodorus curauit construenda nauigia fluuiarilia, quiae scire soluerentur: ut expedite magis transs ortari posissent dissoluta, iteruin, ubi usu esset compum. Strabo
xvii. eiu modi naves πάκlω- uocat, πακτροῦ et enim conrupingere est.
scura. qui Ligerim tranant uocant une tone. strictae sunt aut huiusmodi naues ab utras parte. a Graecis, atque adeo Strabone ποργιι πλοια dicuntur: μιιδι enim fretatum est,unde porthmi nauigia ad transstetantam apta,
de quisum superim in abunt s. CΥΜ dAS quoque pro nauigijs fluviatilibus ad
transfretandum , siue tris ciendaem aptis apud auratores legis. Verg. v I. Aeneidos de charonte portitora --Gemuit sub pondere Omba. I uuenes. Ais una transire uiarum tot millia Omba Nec pueri credunt. cγmbam aute charontis Inon a
INTER 'uviatiles fiunt lintres, quaeremta agebamααν tur,ut palam fit ex caesaris Ioco, septimo comment etriorum: conquirit etiam lintres, bas maximo sonitu reis morum incitatus in eandem partem mittit. Officiamspraesularit convehendarum per flumina incretam, aut
57쪽
DERE NAVALI aliarum rerum: quoniadmod- ex Tu ij exonpli pro Nilone patet: Repente itiquio lintribus incum insulani
materia calcem,cmenta,atq; arma conuexit. baltea
de charge siur la riuiere es barique es. Ἀ-l N T R E S,pro aluei fluuiatilibus quos vocat Liam i Guius, hoc est,fluviatilibrus nauibws in arbore sola exis 3 cauatis,euissimodi stuper L igeri fluuio plurimas uidimus, accepise videtur V erg cum ait secundo Georg.
Q c A P Η Α Μ Plutarchus in Romulo appellat quem in D alucum Liuius uocauit, in qua Remus er Romulus stati es super Tγberi proiecti fuerant. Scapha enim non solum nauiculum significat , sed quicquid concauum in nauicula fluviatilis Ormamfinum est Mi. φ σώαIsti,hoc est,a fodie :unde adhuc hodie Veneti uas illud marin
reusve lapideu excaratu ii quo vasa culinaria ablatinae tu quodq; impurus aquas in uicos,aut canales e domibus emittit, scapha appellat. Vulgus nonru lauatoriu vocat. Σitalos autem apud Graecos neutrum cum est, accipiatur pro communi nauium cuiuscunq; generis uocabulo: unde τετsιηρικα - mouικα, pro nauibus quadrirembus er quinqueremibus dixit Diodorus Sicuis ius,in uicesimo. Sumitur Cr scaphos pro concauinte, Cruentre nauis. Vnde scaphium pro uast, ut diximus in litabesio de Vasculis er etiam pro ligone eo quo exercebanis tur athlete. Iuvenalis:
58쪽
bet scapha sicundin Labeone, in trumtu De Ando ima cstructo. Erat igitur scapha longaruem nauit , hoc est, thngis nauibus instruiebat. Nempe ad anchorus circuna ttacendus er referendas,item ad diligandus naues in pora ctu, Crsi quando opus erat, ad victim conquirendum, eer celeriter huc ais Auc divagandum dum immineret I, peri ulum. uulgus nostrum uocat ung buchol. Tullius ρα ccundo de Inuentione: postea aliquando ipsos quos Mahementius tempestis largine coepit, usqueadeo,ut dorm itus nauis,cum idem gubernator esset,inscapham co*geriret. caesar quarto comentarior : Q3od cu animaduertatilbet caesa scaphas longarum nauium, item speculatotaria nauigia militibus compleri tufit. caetera exempla uia cdem in Boso. Veneti schipho Cr copano naum onerara ςriam uocant, id est,bute o. Les petis balteaux seruantet qaux Pandes nauius,quidam uocant une burguette. ςΗAc TENVS de fluviatilibus. Nunc ad ea n uium nomina ueniamus, quae in particularium uoricabulorum explicatione dicta non sunt. Ea autem nauu lassicarum titulo complectenetur.
BELLIc As naues, siue etiam militares utrans enim eleganter dici potest ) hoe est, quae ad bellum.
Cr militiam aedificatae, Cr aptaesunt, Graecinuia voci nauires de guerre. Q gaesiue longae nisue
59쪽
etiam ex onerariarum gracre quales fiunt quae tribus inisterdum uelis, nonnunquam etia quatuor per mare discurrunt certe aliam formum, Cr apud antiquos, Cr apud nos quos retinuerunt,atq; eae, quae uel ne otiatoriae uestrate tortae,aut actuariae sunt: quemadmodum sequentia scite aperient. CONSTRATAE enim naues de quibassuprarius in longis nude diximus quae a Graecisi ra dicuntur,ad disterentiam apbructora,quae apertae discebantur: nulla diu ratione quam ad belli ullum inuenta sunt, nempe,ut tutius ex ijs, tanquam e muris quibusdi,
ac castris pugnaretur. nauires coullertes par les coneet.
T V R RIT A S praeterea naues quis ulla de causa statis primum fuisse existimet, quam ad belli usuras
cuiusmodi naues habuisse Antonianos,in pugna illa nariuali quae ad Actium ficta est cum caesarianis, liquet ex Dione:cuius lacum integrum uideas licet in Busio , ea rumdems nauium formam,ac figuram.Quemadino enim antiqui super elephantis turres ligneus imponere commodum existimarunt, e quibus, tanquam ducinibus
quibusdam castellis, depugnarent: ita etiam super ipso
mari excogitarunt, nauibus turres ad librum imponere,
no suum ad prorum,sed etiam ad puppim,ut inquit Ampianus de bellis ciuilibus: unde turritas puppes dixit et ganter Virgilius in octauo: Tanta mole viri turritis puppibus institis Quod nequis taperbolice dictum exictimet, facile id ostendi potest ex caesaris loco libro tertio,ia bello ciuil. Ais insitu aterum nauem, quae erat ad custodium ab
60쪽
Acilio posit pluribus aggressus navibus,in quibus ad Itabram fecerat turres.
Vinctii ROSTRATA Endues ad belliussi, sine controuersia primu fictae atque inuentae sunt. cice. secundo,de inuenta ex est apud Rhodios,ut si qua Mari in portu nauis deprehelis sit, publicetur. Alia
enim naues quae bellicae non erant, stris carebant: ut etiam 1peculatorias quae celeres erant V bellicae Liuius rostra non habuisse dixerit. I nuenta autem rostra ipsis nauibus, eade ratione qua equis armatis in fonte aculei 'rei ut dum ex ipsis depugnaren etiam nauessula voluti armis in se inuicem impetum Iacerent, ex aliae alias suis rostris rapacium quarundam auium uice confderet ac deprimerent. Rostria enim nauium, antiqui concurro bunt. Liuius tertiae decacts o sexto: Itaque ex utras partite signo dato, cum rostris concurrissent, neq; retro naue inhiberent:nec dirimi ab se hostem paterentur,Cyc. Vnde inquit Aulus Hirtius de bello Alexandrino, caesarem narinibus actuariss , quia non esiit magnitudine satis iusti ad praeliandum rostra imposuisse. Ea autem primum inriuenisse Piseum restri Plinius lib.septimo,cap. 7. In o etiam ut βrtiores er duriores essent naues, ac
magis amat rostra ijs ex aere feri coepta. Vnde aer tae naues eaedem dictae a Vergilio quae er ros bratae, in nono, ini de nauibus Troianora uersis in deas,e nγnmphus muris: -Hinc uirgineae mirabile moliarum
Reddunt se totidem acies,pontos ueruntur Quot prius cratistaerunt ad littora puppes.