장음표시 사용
71쪽
la sint solidiora corpora, quae radios allapses refle
xione ingeminent, aut refractione in unum cogant quamobrem illic merum frigus, omnis propemodum caloris defectum existere est necesse. neque adeo admodum secus in reliquis sedibus aethereis evenire consentaneum fuerit maxime si tanto intervallo etiam sidera coelo asex disjungantur, quantam vel Copernicus, vel Ptolomaeus, eumve secuti Arabes statuunt. Sunt itaque illic omnia frigore intensissimo plena. Et pari raritate& gravitate affecta in illo limpidissimo aethere, ut exhalationes fumosa Solis in forsan etiam aliorum siderum in nullam plagam occursatione densiorum corporum propellantur, sed illud iter ca pant, quoa ab initio institerant vi κκυίσεω concutatae, aut alioquin insita naturae qualitate, essic cia. Vt mihi mirum non videatur, si vagae illari per universum aethere palantes rariores; κριο ἐς aliquando coeant singulae, aut etiam plures in unum concurrentes condensentur atq; inde insita vi sua, quam ab ipso exortu secum trahunt, vel etiam siderum vi exstimulatae accendantur, in manifestum ignem prorumpant. Id enim in istis, tanquam verisimillimum sequi mihi hactenus adhuc placuit. Veruntamen novam hic tem mihi in- intendi video. Haec nimium esse quicnim
72쪽
16 EsCRIPenim fieri possit Iam enim ista cosa cedantur ut adeo immensa cauda comav c tantillo capite dis fundatura cincinnum enim istum meram aut sananiam, aut flagrantis corporis exhalationem statuimus. Vt me explicem similitudine opus cs . neque adeo longe discedam, sed ad consueta transibo . Granus unicus pyri pulveris nequaquam ducentesimam Rhijnlandici nostri seu veteris Romani pedis istos enim pariare in nostro Eratosthene
Batavo, in quo veram terreni ambitus quantitatem definio, satis evidenter demonstravi mensuram implet, is tamen accensus flammam de se in orbem si argit, cujus diameter quadrantem ejus dem pedis exaequet, quod in tenebris experiunti constat. Vides itaque diametrum corporis ad diametrum sanima esse subquinquagecuplam , imone huc quidem pertingere posse quamobrem globus ille ignitus ad suum fomitem eam habet rationem quam Iaso oo ad I ut flamma tot millies major sit ipso fomite. Neque ideo mirum videri debeat, ex tantillo capitae cometae etsi illud per se sit corpus amplissurium quemadmodum supra ostendi adeo immensam sive flammam, sive exhalationem distundi Motum autem cometae talem existimo, qualem primum e crateribus bulliendo erit sortitus , vel postmodum vi flammae
73쪽
COMETAE ANNII cI 8. 1 cum primum exarsit Qquidem si e plaga solis a nobis aversa eruperit, etiam longius ipso Sole a nobis abesse; si ex adversa, propius. Ista igitur tantis per saltem obtineant, donec causas certiores ex observationibus successu temporis crimus edocti. Nam, novorum siderum origo adhuc quaeritur. Non sum nescius Apollonium Myndium cometas in altissimos coeli recessus quibusdam circulorum conversionibus tanquam ad apogaeum subducere ex oculis nostris, rursum eosdem circa perigaeum oculis nostris admovere . atque ita perennitatem illis machinari. Sed multa in coelo ipso nasci, denasci jam diu experientia ipsa comprobavit.
A Deo vastas moles non frustra, aut nullo essectu per immensum aethera cieri,i sidera subterlabi, Mercuri Lunaeque exemplo, qui plurimis cometis minores sunt quotidie experimur. Quid autem hac in parte statuendum sit, ab ipsorum materia donatura, aut ab experientia, aut ab utrisque H denique
74쪽
denique repetendum censeo. Eudoxus Gnidius, qui primus planetarum motus ex gypto in Graeciam transtulit, hic tamen de cometis nihil dicit. Ex quo apparet, ne apud AEgyptios quidem, qui bus major coeli cura fuit hanc partem elaboratam Conon diligens, ipse inquisitor nullam mentionem fecit cometarum non praetermissurus si quid explorat apud illos invenisset. Duo certe qui apud Chaldaeos studuisse se dicunt, Epigenesi Apollonius Myndius, peritissimus inspiciendorum naturalium inter se dissident. Hic enim ait, cometas in numero stellarum errantium poni a Chaldaeis, tenerique cursus eorum Epigenes contradicit, Chaldaeos de cometis nihil habere comprehensi, Haec Seneca Ex quibus constat, quam parum horum ratio istis fuerit perspecta Ptolomaeus tamen in tetrabiblo ita de cometarum esse stibus iudicat, ut ipsos a virgarum, halonum, paretiorum natura non admodum seiungat, tanquam in acie nostro accenderentur. Observandae crinitae in
quit seu in deliquijs, sive alio quolibet tempore
fulserint in considerationibus universilibus, quales sunt quae dicuntur trabes, tubar, dolia ac hujus modi. Etenim harum naturae effectio Martiae ac Mercurialis proprietatis, bellorum aestus, turbubulcntiae, inorum quae ista sequi consuevere Cae
75쪽
terum loca in quibus haec eventura sint designantur cum a signiferi partibus in quibus eorum collectiones apparuerint, tum e crinitae figurationis inclinatione. Per ipsam quidem collectionis quasi faciemi formam, futurorum species, senus cui affectio expectanda sit deprehendetur. Verum
tempore durationis intensio eventuum cx habitudine autem erga solem initium patescet. nam cum fuerint matutini, ut plerumque citius cum vespertini tardius eorum significatio eventura est. Et in encheiridio ita enim κάρίτον interpretror)aphorisbao ultimo de cometis ita scribit Cometae quorum intercapedo est undecim signorum a Sole sit apparuerint in cardine regis cujusquam, morietur rex ille autem natibus regni aliquis. si in loco succedente, bene se habebunt quae thesauri ejus sunt, suum tamen gubernatorem mutabit. Quod si in loco declinante, morbi ac repentinae mortes erunt. At si ab occasu moventur ad ortum externus hostis regiones incursabit sim non moventur hostis erit indigena. Hactenus
Ptolomaeus, e quibus omnibus summatim ista recolligo. Cometam prout fulgorem suum intendet aut remittet, ita quoque validius suae efficientiae vim exserere. Et quidem in illas regiones aut personas maxime in quorumve signo vel centro Ho primum
76쪽
primum exarserint. Effectus autem durationem ex diuturnitate cometae aestimandam de cum post Solis occasum effulserint tardius, cum ante ortum citissime suos effectus producere. Praeterea si in
undecimo a Sole signo primum apparuerint, cquidem in cardine Regio aut Principali illa mala denunciari, quae hic therte ab ipso ponuntur Caeterum quod cometas significatione stellis transvolantibus trabibus, id genus alijs propemodum
conjungat, nescio quam commode. Ego hic multa desidero, neque enim unquam illis νι&2ολογη κacquiescam. Non existimo utique, quid sibi velit illa circumlocutione ista esse Martiae atque Mercurialis naturae me non intelligere, cum ipsius beneficio interpretatione mihi haec liceat scire, qui Marti aestum S siccitatem, Mercurio autem iccandi, humectandi vim ex aequo, prout ad terras propius accesserit, aut ab ijsdem longius recesserit, attribuat Mars etiam anni solus dominus bella, seditiones, captivitates, vim caedes, incendia, pestes ac malorum mille genera portendit Mercurius etsi efficientiam suam temperet, prout cuique reliquorum planetarum applicuerit, retinet nihilominus insitam suam promptitudinc mi velocitatem, ut cito agat id quod agit mitto reliquanaorborum particularia accidentia. Qua Omnia, ut ita
77쪽
ut ita in genere vera sint, habent nihilominus ali quid peculiare cometae. Dum autem istos tubis, dolij si id genus phaenomenis comparat, profecto de coeno haurit Vellem equidem hujus artis principia paulo accuratius constituta. Nam Pars sit, habebit utique natales, initia ad instar artium
tiam, observationem, sensum, inductionem in omnibus theorematis veris is est, νοις istis locus primus ab ipsa origine est attributus. Eadem hic ego principia desidero, quaero neque enim anilas fabulas , aut commenta delirantium pro ἀναριφι τ 'πις sibi obtrudi quisquam patietur cui sinciput erit sanum. Memini me puerum ab aetate provectioribus audivisse, antequam diuturnum difficile hoc bellum Belgicum, quo vix aliud partium istudijs vehementius rei magnitudine discilius eventu felicius gestum est, cum primum adeo dissicilis belli initia quodammodo apparerent, tunc illas aerias ψα, α praelusisse secuturis eventibus Visa nocturno tempore easdem rerum facies, dc auditas quoque, quales paulo post obsessis
de captis urbibus eveniebant. Ormenta, tubas, scio petorum displossiones, castrorum metationes,
atque alia id genus quam plurima. id Amorisfortij&alibi quoque visum, de quidem haud alie supra H 3 ipsa
78쪽
ipsa teistorum culmina. Quin adeo priusquam classis Hispanica nostro Britannico Oceano, instar Xerxis cujusdam vincla de virgas injectura videretur anno supra sequimillesimum octavo octogesimo, memini me admodum puerum a no-tisi familiaribus, qui etiamnum in vivis sunt, audivisse, visas Amstelodam in ipse aere paulo ante Solis occasum navium conflictus maritimos, impressiones hostiles, hos victos illos victores abire, tanquam in puerili naumachia. Idque unius aut alterius horae spatio multis hominum millibus in- spe stantibus. Illa sunt scilicet πωλά. μεια χνόω- sunt utique istiusinodi signa paulo νεργε- evidentiora. Hoc apud Ptolomaeum credo, sunt tubar, dolia atque id genus alia. Verum-
enimvero quaenam illis cum cometarum natalibus .exortu communia sint, me omnino ignorare
ingenue profiteor. His quidem sanem fuisse stellam Magorum orientalium anteambulonem, tam certum est, quam non est dubium eam proxime supra tectum adeo augusti Regis λανθρωπου constitisse. ος ἐσκηνοπι εν ημιν, ut nos aeternis tenebris,
poenae obnoxios suo sanguine redimeret. Quamobrem etsi istiust nodi i FG ostenta creberrima horenda simul cum cometarum fulsionibus superioribus annis visa fuit, illa tamen per se minus virium
79쪽
rium habent, totius significare, quam efiicere
quidquam sunt existimanda utpote quae in ima aeris regione 5 nobis propemodum contigua versentur. Nam ita duntaxat pro irae divinae intemnuncijs earum conspectum interpretor Atqui cometa cum sit aethereus d materia supernaturali aetherea prognatus, is effectus habet utique sibi cognatos, pro suae materiae qualitate, natalibus.
Namque si solis sit quasi 2-ηροια ejus plane naturam imitabitur, quod ipsum in nostro isto manifeste apparuit, qui prout cuique assixarum apphcuit, ita Solis naturam Linsitam qualitatem expressit. Certe cum ipsemet ventosis tempestatibus
in oppositione Saturnii Solis sibi praelusisset,inde cum aliquot diebus post cum horrido Arcturi si1-dere cooriretur tempestatem horridam, glacialem nobis excitavit , haud aliter quam Sol ipse quando cum illo exoritur Ideo ista posthac accuratius nobis notanda, omnino diligentius observanda existimo. Porro autem de cauda quod adjicit in quamcumque tandem plagam illa inclinet, isti malum praesagiri id verum nec ne sit dubium esse possit, postquam ejus causa qua probabilior saliem a nullo hactenus prolata videtur inventa est quippe eam occuli coeli aut Solis, ita dirigi Nisi forte illa ipsa indicia certissima sint
80쪽
horum naturalem flicientiana tanto magis in illam plagam coeli co modo diffundi. Vt ventos,halones, aliaque id genus meteora naturalibus dc notis causis exoriri nemo est fere qui nesciat, nihilominus ab halonibus constanti augurio ventos cserenitatem praesagiri notissimum est. Ventos quo que vehementissimos, turbines navigantibus, satis arboribus noxios irati Numinis aut suorum fidem periclitantis signa esse nemo, opinor, negabit, etsi sola aeris agitationei motu eosdem cieri notissimum sit. Ita inquam cometarum cauta etiamsi naturales sint, negandum non est naturali essi cientia praeditos dum conflagrant eandem exserere, de postquam in tenuem auram eVanuerunt pro
impetu suo ferri, Millinc vim suam etiam cum nobis non appareat, conta ione siderum infectam in terras mittere. Maxime autem in locari res anaante affectas iam ubi praevia illa ad recipiendum G λας deest, aut nullam aut imbecillam admodum vim habere, nisi per contagionem malum serpat omnino verissimum est. Vertina exemplis inductione indigemus quod sit omnium cometarum loca motus, cauda positus, Teculi essectus tam accurate essentiteris consignati, atque unius aut alterius e recentissimis, haud dubio lon