Dissertatio inauguralis physica de combustione

41쪽

Ignis ubique latet, naturam amplectitur UMMI 1.

Cuncta parit, renovat, dividit, unit, alit.

42쪽

DISSERTATI PHYSICA INAUGURALIS

DE COMBUSTIONE.

t. QuAr quin combustionis phoenomenon iam inde ab antiquissimis temporibus notum fuerit, causa lamen legesque quibus regitur nostra tantum aetate, a chemicis detectae suti Antiqui physici, qui omnia phoenomena causis mechanicis explicare studebant, ignem ineorporibus diffusum ac incarceratum credebant, combustioque illis medium rumpendi ignis vincula videbatur, et terminata erat quum omnis ignis illuxisset. Anno 1665 ooke theoriam combustionis

edidit illi quam nostris temporibus, Cl. Lavolater stabilivit maxime affinem Substantiam similem illi quae in nitro fixa reperitur a aere contineri credidit, et illius ex sententia nihil aliud sui combustio quam corporis combustibilis in hac suhsiantia dissolutio. Aliquo post tempore Cl. Sibalius, qui primus hemica phoenomena in corpus doctrinae conjungere studuit , inflammabile quoddam principium , cui phlogistici nomen indidit, veterum igni substituit, combustionemque ad es fluvium hujus principii actione caloris productum reduxit Medio sere saeculo decimo octavo, Macquer, phoe nomenis rite perpensis, theoriam inali modi scandam aerisque aetionem in combustione admittendam statuit Putavit igitur phi gisticum , quod lumen esse corporibus infixum dixit, hisee tam firmiter adhaerere ut ab iis separari non posset nisi aeris et caloris unita actione, aeremque in locum ignis quem conjunctionis vinculo expediebat succedere. Priesuey, Cra sor et ii Wan, Sthali i

43쪽

theoriam adhuc persectiorem reddere tentarunt. Primus asseruit phlogisticum, vigente combustione, evolutum eum aere combinari , huncque ita combustioni sustinendae imparem evadere e secundus eadem combinatione siluvium caloris et lucis, quod durante combustione observatur , explicavit : tertius phlogisticum nihil aliud esse quam hydrogeuium contendit omnes hasce theorias non longe abhinc evertit celeberrimus Lavolsier. Hic multis experimentis probavit in omni combustione , libero in aere peracta, unam aeria

Partem , Oxigenium nempe absorberi, combustionemque nonnisi hoc fluido sustentari corpora conflagrantia absorptione xigenii quoad qualitates mutari pondereque aeris absorpti augeri reperiit,

nequaquam vero consum , nec quoad naturam intimam immutari, cum , ablato quod absorpserant oxigento, in pristinum statum re lituantur. Corpora exinde, prout cum xigenio vel combinari vel

non combinari poterant, i combustibilia et non combustibi divisa suere ei combustio deluceps a plerisque hemicis ut mera Oxidatio habita fuit, nullo ad caloricum et lumen, ea vigente, ev Iuta respectu habito Chlorum autem combustioni non inservire nisi propter xigenium ipsi insitum rediderunt. Postquam vero clarissimi Davy, Gay-Lussa et Thenar probarunt chlorum in omnibus phoenomenis uti corpus simplex sese habere, concludere

necesse erat xigenium non unice, ut antea creditum, combusti

Dis alendae proprietate gaudere, sive, ut accuratius loquar, caloria cum et lumen dum sese cum eorporibus combina evolvere; et proinde combustionem in Oxigenatione consistere amplius dieiis quit. Tandem au constitutionem flammae descripsit, eius Phoe- nomen investigavit, eaque in artium humauique generis utilitatem

convertit. COMBUsTIONI DEFINITIO.

a. Per combustionem eum eium tutelligo in quo corpus cum

44쪽

His eo ore sese eombinans calorem una et lucem producit Adefinitione quam multi chemici de combustione praebent non absque ratione discedo. Hi combustionem dicunt esse phoenomenon in quo oxigenium cum corpore quodam sese combinat '. . Ast hujus definitionis si originem repetas, vitium illius facile agnosces. Cum enim conspicerent corpora nonnisi sua cum Oxigenio combinatione plerumque eomburi , hac in combinatione combustionem comiserere praedicabant, ita ut quod pro causa combustionis immediata haberi debuiisset, pro ipsa combustione habitum sit Combustionem vero ab Oxigenatione distinguendam esse animadvertit avolsiereum dicit Uoxigenation,'entraine pas essentiellement ride dea combustion, uisque a combustio proprement dite ne eula. avoi lieu sancti degagement de lumiere et de calorique. Quin etiam nulla exstat ratio cur sol oxidationi combustionis nomen imponamus : nam licet combustionis phoenomenon quam plurimum ab Oxidatione dependeat, non Semper tamen ab ipsa profluit, cum inultae substantiae in chloro aeque ac in xigenio conflagrent.

3. Cum ea sit menti humanae veritatem inquirenti via ut ab effectibus ad causas ascendat, primo examinanda erunt phoenomen quae

combustio exhibet, dein eorum causae indagandae Disserunt autem plura combustionis phoenomen prout corpora conflagrantia vel

solida sunt, vel liquida, vel aerisormia Solida enim et liquida, Oxi genio haud permeabilia, in supersei tantum conflagrant : quae vero aerisormi statu gaudent corpora , combustionem in tota sere massa plerumque exhibent, quia xigenium totam massam potest

45쪽

permeare in statu orpora flagrantia ammam constituunt quae diversa phoenomena notatu digna studio nostro praebebit. De flamma. 4. Consisti stamma in fluido aeriBrmi quod sua cum Oxigenio vel alio gam combinatione ita calefactum est ut caloricum una et Iumen emittat. Hujus propositionis veritatem minime in dubium vocabit qui nullam unquam flammam absque uido aerisormi in ea conflagrante existere, omneque fluidum aeriserme conflagrans flammam producere consideraverit. Sic carbo candens tamdiu solummodo flammam undi quamdiu volatilia ejus principia, hydrogenium nempe et oleum, nondum combusta sunt. Celeberrimus devitonus in mirati dis sub finem de optica libri sibi propositis quaestionibus constitutionem nammae rite exposuit. a. An non flamma, . ait vapor est, sumus sive exhalatio candefacta hoc est cales tare usque eo ut lumen emittati Corpora enim flammam non onci-ε piutit, nisi si emittant sumum copiosum , qui porro sumus ardet in flamma Aliqua corpora motu vel sementatione calefacta, . si utique calor iste sit magnus sumum emittunt copiosum psique . corpora ea satis admodum incaleseunt, sumi isti lueehunt et re sese in flammam convertent Metalla liquefacta flammam non . concipiunt, inopia sum copiosi, glucum si excipias, quod et . sumum emittit copiosum eoque et nammas fundit Utiquere sumus inter transeundum per flammam , eri non potest quinis candescat, et sumus candefactus non potest nou habere speciem . siammae ε. Dolendum sane tales ideas a Newtoni successoribus non sat perpensas fuisse Mortassis enim tum ad lampadem , sic dictam, sesuritatis detegendam, tum ad ejus effectus explicandos

conduxissent.

5. Flamma in universum conica est, eiusque basis spectat compus quo alimentum trahit Pro varia aulem huiusce corporis natura

46쪽

varios exhibet colores, ut flamma sulphuris, caeruleum , sebi flavum et amphorae album Ratio tum in levitatis , tum facilitatis quacum levissimo satu agitatur ab aeri mi ejus compositione repetenda est. Flamma pelluciditate quoque gaudet per longum tamen tempus opaca habita est, quia objecta lumine debiliori sulgentia

trans eam non conspiciuntur Ast l. Rumsor demonstravit opacitatem flammae hoc in casu nonnisi apparentem esse , eum corpora quae sortiori lumine lucent facile trans flammam cerni lumenque aliorum corporum libere etiam per ipsam transmitti experintus sit : haec vero trans illam ideo non conspiciuntur quod eorum lumen cum flammae luce multo sertiori ad oculos perveniat.

s. Flamma calorem multo intensiorem exhibet quam solida corpora conflagrantia. Memorandum huiusce rei exemplum habetur in flamma quam hydrogenii cum Oxigenio mixtura e manni calamo expressa efformat haec enim flamma quamvis per diem vix eonspiciatur, refractaria tamen corpora promptissime liquefacit, lumenque a solidis substantiis in ipsa flagrantibus emissum tam vivum est ut aegre ab oculo seratur. 1 in intelligitur curam eodem caloris gradu, quam corpora solida luminosa non fiant, ut Minood expertus est. Eo major esse videtur flammae cujusvis temperatura

quo major in fluidis ipsam formantibus hydrogenii copia continetur,

idque gaetum majorem quam caetera corpora calorem combustione sua producit Flammae longitudo tum a quantitate fluidorum combustibilium quae statuto tempore in illam assuunt, tum a minori, qua eorum combustio peragitur, celeritate dependet. Sic , si flammam olei iis quas edi alcoho tali modo circumdamus ut minimum ianium inter ipsas intervallum intercedat, omnes, sed media praesertim, multo

47쪽

longiores evadunt 'in quod eo explicari posse mihi videtur vix

aere frigido non ubique circumdatae , ut cum segregatae sunt, mutuo

que contactu a musis frigoris protectae, altiori temperatura debent gaudere unde copiosior liquidorum illas est,mantium volatilliatio: in media vero amma, cujus temperatura intensior, volatilisatio Rrtior esse debec quam ob rem stamma haec caeteris longior. Ex diciis Leito eruitur ratio cur samma in universum apice acuto terminetur; nam major vaporis copia in eius centrum asiluit in ex spatii obscuri Arma liquet; ideoque prope axim flamma longior esse debeti Non intelleet dissicile est flammam quoque longiorem reddi posseeombustione eius retardala sic si in superiorem fiamma candelae partem corpus rigidum haud spissum, uti virgam serream , horizontaliter immittimus, observam uacio' fluida tammae combustibilia orpori rigido contigua rubra orbari calore, ita ut spatium obscurum ire illo in amma ematur is'. siuida quae corpus frigidum non tangunt, sed ad latera flammae ascendunt minori cum intensi late eo agrare, copiosum fundercssimum, et altius ardentia taetri Cur autem Me in eas flamma Iongior fiat, facile intelligit qui onsiderat fluida combustibilia, in superiori flamma parte restia gerata, lentius comburi debere, ideoque majorem attingere altit dinem antequam eonflagrare destiant. 8. Lume flammae omnem suam intensitatem a particuli solidis in ipsa suspensis trahit. Cui enim sammae harum particularum majoreopia , etiam lumiuis miensitas maxima est. Exemplo si uamma camphorae, quae lumen vividissimum emittit, simulque tot particulas carbonarias continet, ut liquet ex denso harum particularum stumine quod in partem superiorem flammae tela metallica sectae suecedit. Augetur quoque mirum in modum lumen flammarum sulphuris , hydroge-

Musseheobroeu, coura de physique exper et math. S. 653. In inferiorem stamnis partem si immitteret in corpus rigidum, imminuta sevi volatilisatioue haud longior evaderet amma.

48쪽

nil, et injecio m ipsas subtilissimo xidi ginei velamiani pulvere. Hujus autem phoenomen ratio in eo posita est quod solida mulio plus luminis quam aerisormia corpora in combustione emittant. Unde intelligitur intensitatem flammae adaugeri eum particulae solidae copiosius in ipsa praeeipitantis. Sic in flamma hydrogenii carburati, cum quantitas aeris suffieiens ad ejus interiora pervenire impedi. tur hydrogenium solum omburetur, carbonisque particulae praeeipitata in flamma ardente eius intensionem augebunt. Hi ne patet eur hydrogenium carburatum aeri tommuo mixtum, quale v. g. infodinis carbonum octurrit, pallidiori cum lumine conflagret quam quod purum in atmosphaera comburiturci calor vero in priori casaeopiosius evolvitur, quod ex persectiori combustione repetendum

est Phoenomen ista simpliei experientia perspicua reddidit Cl. LMvy. . a tenu, dii-il, ne tolle metallique 'mviro so ouvertures

forisit 'un petit 1 , et sal assumet e gax au-dessus de la tolle metalliave qui etia presqu'en comae aurea'orifiee da tubera Ie ga bruta ave una vive lumiere comm a rordinatre La tolleis a lallique vant elie Aoignee pou que te gaz put se meter avecis ue plus grande quautite Sala avantra tra Mamme la Iumiereis deviat plus albie, et a ne certaine distance , la amme parat εν precisemen ta meme que celle 'un melange explosis qui bruteis dans la lampe Cependant quoique laesum iere sit si albi datis ea donier eas la chaleu etait neore plus grande que loraque

. . la lumiere tali plus vive, et unam de si de platine tenti au. milieu de ceste saliae flamme leue sui a pinnant inausia iuriu'aut blanc. Ex dieiis hisco intelleri saetis est sidera cadentia aliaque meteora ignea non posse inflammatione fluidorum aerisermium produei, ut

49쪽

multi crediderunt, eum fluida hae nonnisi debilissimum lumen in

combustione sua emittant.

9. Neminem latet, flammam sub recipiente in quo aer non novatur collocatam magis magisque intensitatem amittere, ei demum extingui priusquam Oxigenium omne in recipiente evanuerit. Multi praematuram hanc flammae extinctionem siuidis elasticis combustione Procreatis, quae Oxigenii, ut putant, actionem reprimunt, adscrip sere Ast tum omnes flammae fluidum elasticum non producunt, tum

etiam novissime Cl. Dav probavit citiorem, tardioremve flammae extinctionem ab insusscienti quantitate Oxigenii immediate non pendere, sed a gradu temperaturae quo substantiae mmmam constituentes combustionem concipiunt ita ut fluida elastica quae minori caloris copia ad colaflagrandum indigent, minus quoque xigenii ad combustionem requiruiit et quod sequenti experimento apprimo monstravit Mantroduiso, dil-il une bougie allumee dans une longuel bouteille a col ectroit Iaisse la bruter usqula ceriu'elle 'ete ne; . bouchecla bouteille ave sol et introduiso usui te ne aut rei bougie allumees elle Gieindra avant vir a son du col. Axe present, porto- u petit iube contenant duritne et de Pacide. sulfurique assaibli, pres avol allume rhydrogene qui se degagere a son uverturei e ga brutem en quelqu'endmi qu'on place. Ie iube aucta bouteille Apres rextinctioii de PMdrogene, intro- . duise duciousre allume, it brutera pendant quelque momens et is quan il aura cesse de te seire te phosphore sera a si lumineux . dans la bouteille que dans Ibir; si ura' echauste, i donnera

. une flamme 'unciaune pale et d'une intensi te considerable .. )Ex his eruitur ratio extinctionis flammae in athmosphaeris vitiatis vel in vacuo neumatico. Cum eorpus in aere parvam xigenii copiam continente conflagrat, parum tantum calorici evolvitur, v Antiat de chim et de phys. lom. , pag. 28 i.

50쪽

idque in ratione directa est eum quantitate Oxigenii in aere qui combustioni inservit contenta ita ut, si proportio xigenii magis magisque minuatur, sicut fit in recipiente pneumatico quo aer ed citur, minor etiam evadat calorici emissi quantitas temperatura igitur corporis conflagrantis sensim imminuetur tandemque, si de flamma agitur, ' insumiens erit ut gaetum frigidum, quod continuo in flammam, quam alat, ascendit, in combustionem rapiat Sequiatur inde gaza, quae ad conflagrandum minorem calorem postulant, quaeque intensiorem combustione producunt, diutius in vacuo Pneumatico vel in athmosphaeris vitiatis conflagrare, quod et experientia comprobat. Non desunt quoque experimenta quae demonstrant frigus

causam revera esse proximam extinctionis flammae tu vacuo pneumatico haec enim , servata temperatura, diutius in vacuo istote durat: sic cel. Davfexpertus est flammam naphtae, quae sub recipiente pneumatico, aere sexcies rarefacto, extinguitur, adhuc conspicuam

esse sub gradu rarefactionis dintuplo altiori, cum Daphta ferro ardenti imposita est item flamma hydrogenii, quae evanescit in aere cujus densitas octuplo minor est sacta, adhuc in aere sedecuplorariori conflagrat, si filum tenue latini spiraliter contorium in ipsa suspenditur. Hoc in casu stum combustione hydrogenii ardens sectum, cum calorem receptum lente amittat, combustionem gazisustentabit donec ardere desierit Dara novissime hanc proprietatem utiliter adhibuit ut flammam lampadis securitatis in athmosphaeris

vitialis diutius conservet.

ro. Si telam metallicam media in stamina horizontaliter tenemus

Die si de Ilamma agitur; nam cum corpora solida majori, aeteris pari a massa quam fluida aerisormia gaudeant; multo diutius calorem servabunt, ita ut si massa ipsis sat magna sit, nee eorporibus frigidis caloricum bene ducentibus applicentur, eonflagrabunt sub recipiente Deumatico, tuque dum tota Oxi feci quantitra consumpta ait.