장음표시 사용
91쪽
TA AvL AE H E 1 I AC A. vocibus, seque peritissimum veteris theologiae ostendit, quod pluribus locis aperit Seruius. temere Statius Mercurio dat Notos. id enim tantum
curae est minorum gentium Soetis, i ea usurpent,
quae carmini, quoquomodo quadrent; dumque auribus blandiantur, nihil ulterius pensi habent. secus vatum princeps, qui penitiores satagit i, serere sensus doctioribus perscrutandos . ac sane fabulosa illa Mercurij legatione, admonitum significare voluir Aeneam temporis ad nauigan dum idonei. Iupiter enim Aeneae curam Ecrens aer esse videtur abscessu hiemis mitior redditus ipse Mercurius Fauonius est Veris pater,ut Claudiano dicitur. Etenim ver, teste Plinio lib. n. cap. xui., aperit nauigantibus maria, cuius in principio Fa uonj bbernum milium coetum. & 'met m p Saty-m cognominatur Zephyrus, ide q-: I dam Antholetiam quibusdam , Pleiadas o Vmera appellatas , quod suo exortu nauigandi tempus ingerant. at Mercurium Maia ferunt genitum una ex
Pleiadibus. Ipsum quinetiam mercatum deum statuerunt, quod mercatura quam maxime nauigatione iuuetur. Natalem nauigationis appellat Vegetius V. de re milit. diem sextum Iduum Martiarum, licet periculose adhuc maria tentari dicat usque in Idus Maias. ideo Arabs Idibus(ve ba sunt Pauli ex Sexto Pompeio) mercatorum dies 'βιs erat, quod eo die Mercurij aedes esset dedicata. qua de re Liuius lib. u. quin natum eadem luce
92쪽
re Ex PLICATIO Mercurium prodit Martialis . eo. versiculo ex
lib. xi I. maiae Mercurium creastis idus.
nisi ad eandem templi dedicationem alludat,qu si tunc natus Romae dici queat, quum eius aedes dedicata est. quo sensu Natale Salutis nominasse Tullius videtur avia Epist. ad Atticum , ut& ab alijs obseruatum. At profecto vernum illum me-sem a Maia Mercuris parente nuncupatum , quidam suspicati sunt, quod Censorinus, Fest us Pompeius, & Ouidius testantur. sed & vetus poeta: P ensis Milantigenae dictus cognomine Marae.
amius Atlantiados atae dignatus honore. Porro fabula de Mercurij cum Venere congres su, ex quo procreatus. Cupido, ut Tullio placet DI. de Natu deor aut Hermaphroditus, ut Ou dius, alisq; dixere, aptissime vernum tempus designat. Cupido siquidem cupiditatem illam in nuit , qua ob benignum verni aeris teporem ad
Venerem omnia excitantur , procreationique inhiant. de qua Lucretius Venerem alloquens
Namsimul ac pecies patefactaesi terna diei,
Et reserata et etgenitabilis aura Favoni, Aeria primum volucres te, Diva, tuum Significant initum perculse corda tua mi.& apertius Columella de Cultu i nunc sunt genitalia tempora mundi, Nunc amor ad coitus properat: nunc spiritus Ombis
93쪽
TA 3 v L A HELI ACM IBacchatur Veneri, Amulisque Cupidinis antis Ipsi uas ad matre ei, et faetibus implet.
lti mox Hinc maria hinc montes, hinc totus denique mundus er agit hinc hominum , pecudum, volucrumque si cupido,
Atque amor ignescit menti, seu que medullis, Dumsatiata imus foecundos compleat artus, Et veret varia oboles, simperquefrequentet
Prole noua mundum, vacuo ne torpeat suo
Nec silentio praetereundum, quod Plutarchus in amatorio ex nescio cuius sententia Amorem Fauonb filium facit. Per Hermaphroditum vero
non inepte herbas intelligemus, quae verno item
pore in lucem erumpunt. nam quemadmodum Hermaphrodito ambiguum sexum tribuerunt, ita plantis vim inesse tam maris quam foeminc testatur Porphyrius apud Euseb. de Praep. Eua . Dc enim de Baccho loquitur plantarum pCeside .lem ' ),A o in et et ae em , cic o- θυω nis N, --, muliebriformis est promi finam indicans virtutem generationis plantarum. Phurnutus quoque Bacchum-estingi soli tum scribit, & in Bacchico triumpho, quod prae- se fert vetus marmor in aedibus Hasdrubalis Matthaeij, Bacchus ipse curru vehitur vultu, & cultu muliebri. Aristides quoque Orat. in Bacchum, troque sexu praeditum affirmat. re LPM ' ob s, isseam . propterea si masculus y foemina is deus, uti aiunt. At quod Mercu-
94쪽
ra Ex PLi CATIO Arium Favonium esse ostendimus, pus nos vetat,& copulatam ei Venerem illam ipsam herbarum ac florum deam putare,quae Graecis Chloris a viriditate, Latinis Flora dicta est a floribus, de qua Ouidius iv. Fastorum E addictus enim tam Florae, quam Veneri mensis Aprilis, quem Maius statim sequitur Mercurio dicatus , ut ait Plutarchus in Numa. Quapropter Venerem hortorum esse deam,docent nos Varro initio lib.de re rus . & v. de ling. lat. necnon Plinius. lib.xIx. cap. I v. ac sane apud Catullum in elegia de Coma Berenices ipsa Venus Chloris dicitur : fiant enim synonima in eo poematio Venus; Arsinoe, Chloris, Zephyritis. neque, si aliter interpreteris,poetae mentem capias. Veneri dicata fuit Berenices coma, quae quum postridie in aede non reperiretur, ub(posita fuerat , in caelum esse transsatam fabulatus est: Cenon. fingit vero Catullus, seu potius Callimachus,suum a Venere equum ea in re ministrum
adhibitum. is equus non est Pegasus, ut docti viri credidere, sed Luciferi equus, quae Veneris ste laest de quo Venus ipsa apud Claudianum iL de Raptu Proserp ita loquens inducitur:
Dum meus hume HL auentes Lucifer agros Roranti prou Ius equo.
meminit etiam Ouidius iI. Tristium : Hos xt nam nitidi Solis pignuntius ortus, Asserat admisso Luci ser albus equo.necmon secundo Amorum, et g. XI. et
95쪽
DTAgvLA HELI AC E. Haec mihi quamprimum caelo nitidis mus alto Lucifer admisso tempora portet equo. Et xv. Metamorph, i quums, albo Lucifer exit
Nam quum Berenicaea coma inter astra foret recipienda, docte Callimachus de Venere agit, tanquam de stella. porro singulares equi stellis tribuebantur. Lactantius , seu Luctatius Statii interpres ad vi. Theb. Quadrigas dant Soli, bigas Luna, equos singulis sideribus. Nec absurde alatus a Callimacho fingitur is equus ad notandam eius
stellae celeritatem. nominatur vero, Memnonis unigena, tanquam ab Aurora profectus, quia nimirum matutinum sidus censetur Lucifer. Vocatur is equus a Claudiano Aethon,&Aurorae numtius dicitur, Paneg. in Iv. Hon. Consfiuinetiam velox urorae nuntius Aethon.
Quifugat hinnitu stellas, roseos domatur
Lucifero, quoties equitem te cernit ab Uris Invidet, inq; tuis mauu jumare lupatis.
ac ne qua supersit dubitatio, eundem esse cum Aurorae equo,colligere licet ex ijs Servi j verbis
ad xr. Aen. YAethon nomen eoiui,quo etiam Aurora equus vocatur, Aethonis vero vocabulum ab ardendo derivatum est. idemque nomen dat Ouididius uni ex Solaribus equis, & ipsemet Claudianus uni ex quadriga Plutonis, ac praeterea uni ex Amoribus, qui Veneri famulantur. ut omittam Hectoris equum apud Homerum , & PalIantia
96쪽
dio EXPLICATIO apud Virgilium. Venus itaque eadem,quae Lucifer, & quae Chloris, seu Flora herbarum florum s dea. Quocirca ad locum illum Ausonii, seu quisquis auctor fuit Elegiae de Rosis, quae etiam Virgilio attribuitur,ad eum inquam locum . Sideris, floris nam domina una Venus et i quemadmodum & mox: et
Communis Paphit dea sideris, em dea floris,
recte Pomponius Sabinus : Venus quae mane Lucifer. Flora re Venus idemsunt ut merito de Ven re pronunciarit Pelignus poeta iv. Fastorum: Fla latis causas, arboribusique dedit... vis enim seminalis stirpium videtur esse; unde eleganter in Pervigilio Veneris: sa venas,atque mentempermeante piritu Intus occultis gubernat procreatrix viribus,' Perque caelum, perque terras, perque pomumsubditu Peruium sui tenorem seminali tramite
ac profecto eadem credita est, quae natura on nium parens. Artemidorus lib. iI. A 8 1 P- cptimc P et OAtax re imm . bona est diagricolis, natura enim et mater uniuerso rum esse credi - tur. iure igitur Mercurio copulatuliquem praeesse seminibus maris & terrae dixit Remigius. At vero quemadmodum Mercurium,ut docuimus venerabantur mercatores tanquam nauigationis praesidem, ita rustici eodem mense Maio sacrum ipsi faciebant,veluti satis omnibus vitam ferenti non solitamen sed colunctim cum Florae quapropter
97쪽
legimus in antiquo Κalendario Rustico : S A- CRVM. MERCVR. ET. FLORAE. atq;hinc etiam arguere licet,Mercurium eundem esse cum Zephyro. Floram vero cum Venere confundi , quid attinet toties inculcare dicendum potius,ex utriusq; coniunctione ver excitari, flores oriri.Itaque in Pervigilio Veneris: Ipsa turgentes papillas de Fauonispiritu
hoc est florum utriculos sui alicubi nominat Plianius in latos calices aperit. At Lucretius libro quinto ita poetice ludit:
Amri mnus, , Veneris praenuntius ante Pennatus graditur Zeph rus vestigia propter: i Flora quibus materpraespargens ante viat a functa coloribus egregijs, di odoribus impletnam quod Floram a Venere videtur quodammodo separare, poetarum morem sequitur, quibus deorum conducit multitudo ad fabulas confim
gedas. Quod vero Zephyrum facit nuntium eneris, id quorundam opinionem fulcit alentium, ventos deorum esse internuntios ex loco Virgialiano Ecloga III. Partem aliquam venti diuum referatis ad auras. quod sentcntiam firmat de Mercurio deorum nuntio,quem Zephyrum diximus esse creditum. Id vero in memoriam reuocat locum illum in Psal citI Euifacis angelos tuos si iritus, quo Hebrci expositores, teste Genebrardo, post R. Salomo nem intelligi aiunt Deum ventorum uti ministe
98쪽
rio tanquam nuntiorum. quem sensum & Ianse nius ingerit. Caeterum nolim quisquam Iabatur putans , Chlorida ventum esse Iapiga ex veteri Glossario, in quo scriptum: Clores, iami irrem, deceptus emendatione Io. Meursij in Exercitation. Criticis,&Bon. Vulcan in notis ad Glos sar. qui reponunt Chloris . licet id blandiretur fabulae de Zephyri &Chloridos coniunctione;nam occidentalis quoque ventus est Iapyx. siquidem in Glossario legendum Corus,vel Caurus, qui ventus idem est cum Iapyge , ut disserit Phavorinus apud A. Gellium lib. II. cap. xxi I. Quod vero ex Labeonis , aliorumque sententia tradit Macrobius, Maiam Mercurij matrem creditam esse terram, id etiam pertinere huc potest; palam enim
est oriri ventos ex terreno halitu. ideo ventorum
parentes a Philochoro apud Suidam nominantur Tellus, & Sol; ab alijs cassum, & terram. Munus quoque Mercurij fuiss e,legimus apud Lucianum, Iouis palatium verrendi: id quod & Zephyri opus
indicat, qui abacta hieme vernam inducens serenitatem detergit nubila crio, ut de albo Noto alicubi ait Horatius. cassum enim,hoc est aer, Iouis est domus, & verrere apud Lucretium, Maronem, Lucanum alios spassim venti dicuntur. Quod autem ait Plinius lib. xvDL cap. xxxiv. FauoniUm in plantas affatu nutricium exercere, id adum
brari a poetis, alijsq; fabulatoribus videtur , dum aiunt, Mercurium Bacchi fuisse nutricium. undeta cuiusdam Mercurij statuae meminit idem Pli.
99쪽
T A 3 v L A H E L i A C IE. 'snius lib. xxx Iv. cap. vHI. Liberum patrem in infantia nutrientis. esse enim Bacchum plantarum antistitem, superius demonstrauimus, vitis praesertim,cui sustentaculum adhibetur arundo. quo
fortasse spectat in tabula nostra Mercurij .virga sub arundinis schemate. innituntur enim vites arundinibus, quemadmodum pueruli nutrichs, qui propterea Baiuli dicebantur tui hodieq; nutrices Italico idiomato quia infantes gestare soliti, ut docet Pignorius meus in pererudito Commentario de Seruis. ad quorum similitudionem de pedamentis vitium ita loquutus in Anglic. His . Malmesburiensis lib. iv. Hicpraetexitur ager vineis, quae vel per terram repunt, vel per baiulospalos in celsium surgunt. Creditus est quoque
Mercurius virgae tuae ope vitae, necisq; auctor. quosdam enim ad vitam euocare,alios (ut ait Prudentius in Symmachum) damnare neci. nam Fauonius, ut Theophrastus inquit lib. de Ventis, scp Tms, , et ps , fructus alios corrumpit, alios fouet perdit enim , quum calidus atque aestuosus aestiuo tempore a mari spirat; ser uat, quum frigidam flat auram. Arietem quinetiam Mercurio tribuerunt. Itaque in antiquae
gemmae scalptura Mercurius arieti insidet; &in alia apud Pompeium Pa squalinum pabulum ex frondibus arieti praebet. & ita de ariete loquitur Artemidorus lib. i I. cap. xi I. g uri L
100쪽
& antiquus Persiu interpres ad Sat. II. Sic deglabra re corpore Sacerdotes Isidis fuisse scribit Lactantius
Firmianus lib. I. cap.xxl. nam& caput decalvare
soliti, & reliqua membra depilare. Ipsi quoque
serpentes Mercuriali virgae annexi ver quodam . modo subindicant, etenim huiusmodi animan- tes sanitati adscribuntur, neque sine his aut Hy-geiam cernimus in veterum monumentis, aut Aesculapium medicae iacultatis deum, ut etiam monet Macrobius primo Satur. cap. xx. porro ver prae caeteris anni partibus saluberrimum es se, & experientia docet, & testatur Hippocrates lib. III. aphor. ix.nec non Cornelius Celsus lib. 1I. cap. i. ac de Mercurio ita loquitur Phurnutus: Q c; si 'me iram unde et sanitatem ei copulaverunt.Videmus etiam serpentes verno tempore vetus ab cere exuuium, quod Aristoteli v
de Histia animal. cap.xvn. vocatur Tra c. idque Plinius lib. um . cap. xxm. vernare dicit.Statius vero iv. Thebaid. ita canit: ceu lubricus alta
Unguis humo verni blanda adspiramina Solis Erigitur liber senio. -- quapropter Artemidorus lib. 1 I. Onetrod. cap. xDI. per draconem ait significari m, 'ASi meo v etu Dpm; , L m Aly ,
tempus, propter longitudinem, et quod exuat senectam, ac rursus iuuenescat. Fabulam de serpente, qui eff-