장음표시 사용
41쪽
thorum regis filium, maritum suum ad Chriitianam
religioncm conuertit. a. Oravus.
In contrariam v cro ac negantem sententiam ista adduci posse videntur: quod i . Mandatum D EI e pressum est: non sociabis cum gentibus conixi Sia . Et Apostolus non vult iugum miri cum infidelibus. I. Corinth. 6. Ibidem exigit: ut qui volunt nubere, nubant in D M I No. 2. Exempla se ni in promptu pio -'rum, quia coniuga jseiuscemodi abhorrueruRt. Α-brahainus noluit filio suo dare uxore de Canan MO-rum filiabus, Genes. Σ . Et Isaacus filium Iacobum coniugii causa in Mesopotamiam nil sit. Genes 28. 3-Sequuntur , secus si fiat, incommoda dc multa rema3na. Traducuntur ad religionem diuersam di id oro latriai, non pauci. Ita ductis Cananaeorum si-liabus Baalim & Astaroth inferuierunt Israelitae. Iudie. Salomo, omnium sapientissimus, deceptus ab Ethnicis mulieribus, deos colere alienos coepit,
II 8. Ioram lis, Iudaeorum rex, ducta in uxorem Athalia 'Achabi Israelitarum silia ad Idoloma
mam inductus fuit, Reg. q. cap.8.ci Paralipouem. 2.cap.
Ia. Achabus Iegadelis, coniugis impiae, consilla secutus, Prophetas trucidauit, Baal seruiuit, eidem tu cos, &aras &templa constitui pallus est, Me. I. 16. cap. Valens itidem Imperator nullam aliam ob cau- iamq rapersuasione uxoris suae, Arrianus factus est. Neuas tusi b. cap. I 2. Socrates tib. aap. 2.Cumq; Mati monii vinculum sit . CO N C o R D I A : ad hanc i- Psim retinendam ac conseruandam plurimum consensus in religione facit: ut contra coniuges saepe seiuges fiant de hac ipsa dissensione facta,semina rixa rum perpetuarum oriunturimaxime,ubi ad liberoruperae trium educationem fuerit: evadunt hi aut con-Ieptores rcligionis,aut simulatore fac hyeocrit . Ita Sephora, uxor Mosis, improbas circumcisionem, eulponsum sanguinum vocat,E . Et inter Constan-vimum Copros vinum & eius uxore Ircnem perpe puae lites
42쪽
Iites Jcem tentiones fuerunt: cum imperator Icono Inachus, Imperatrix vero Icono latra effet OUp:n . ni in Caesaribus: sed & s. haec ipla res facit: ut, q iossalias dicitur, sume tibi: arena, minii ne fiat. nec unum velle aut nolle, una fides, una disciplina inter coniuges. Tertu ianuae adeoningen suam. Impediatur ad hec preces. Ambrosius epistora 3. ad melium. Boni mores corrumpantur colloqui jς prauis, disparia sint matri moma, de religione diisentiones oriantur. Teri ust: rares ad coniugem fuam. Denique di in Iure Canonico ' causa 28. qmessionei. de Nuptijs&coniugio cuni infi- . , adeli, plurib is agitur.
stio solet. Ac sane gentcs ferunt repet iri, in qui- incestuosis bus &nato genitrix, Sc nata parenti iungitur Ut pie - υιιοnca. ea S geminato crescat amore. Ouid. Io. Metamorph. Fu- serunt matrimonia incestuosa conccssa liberis cum parentibus, sororibus cum fratribus apud Babylo
as, rores matres quoqi in conubii iura admiserunt. Caelius lib.8. cap. i8. Et sororem uxorem Mithridates rex habuit. Si sol b. I . Cambyses quoque, qtii uti Herodotus refert, cti m con su i e re t la pic n te s s. i os,a n
hoc facere liceret: rcsponsum tulit, legςm nullam esse, quae Ribeat hoc facere: sed esse aliam, qua lice . at Periarum regi facere, quicquid velit. Et Antoninus Caracalla nouercam duxit, cum audiret, impe- ' ratoris es se leges dare, non accipere. X hionu O ' Allianus Spotianus in eιus V ta. Verum sunt in contrariam partem quae facilit, ra- Contra
43쪽
Guit. 2o. Deinde cum legibus ciuilibus& Romanis, quaecum de nuptijsdc coniugio agunt, a quorumdamatrimoni js abstinendum esse monent: non 'posse contrihi nuptias statuunt eas inter personas, quae parentum, aut liberorum inter se locum obtinent. Us Iib. i. Instis. xit. Io. de nuptiis. Et lib. F. Cod. tit . . de Ince-sis Oinuri bus nurum. v i poena quoque constituitur incestas nuptias cotrahentis: confiscatio bonorum, tam caeterorum . quam dotis, exilium etiam, & cin
guli si quo potitur) spolatio: verberatio quoque, si
utilis est. Fcemina quoque talia scienter peccante, simili poenae subiuganda. Et in Duellis constitutioniabis, Constitutione duodecim , tituloseptimo, de Incestis cinefarys nuptiis. Vbi aerario bona adsignantur, etiam illa, quae dotis data nomine sunt: eo quod cum licue rit nuptias facere t egitimas, contra leges amouerit,& confuderit quidem sobolem: nocuerit autem dc generi: egerit Vero'. impia, sicut &scelesta: & talia concupierit, qualia plurima etiam irrationabilia a mouent animalia: ultra terminum traditum nobis a natura amarit. Tum& Philosophi laniores nuptias tales improbant: dc Plato partus ex incestuosis nurpi ijs natos exponi, non ali, Vult in Republ. G. s. de Repub. Xenophon quoque legem hanc esse latam diuinitiis scribit, ut non misceantur parentes cum liberis : nec hi cum illis, tib r. 3. de Dictis Memora-LIAnu. Accedunt huc quoque rationes: quod I. cum gra dus seruatur in matrimonio certi, societatis human qIatius vincula propagantur. August. lib. ι . de ciuis e D E I, cap. I 6. 2. A nuptiis fiunt actiones familiarn m&necessitudinum: quia multos sibi propinquos reddunt,vltro citroque filias qui dant Ec accipiunt .a luista; hus in Probl. 3. Infima ae mulieres varios patronos requirunt: ubi non ita prompta sunt auxilia cognatorii,sicotra cognatos querelae moueantur, aut ccrte grauia oriuntur dissidia. Idem ibid. . Etiam natura
44쪽
mbus1broribus stupri consuetudinem habuit: poit emisere trucidatus a Cassio Chaerea, a populo multis ςonfectus vulneribus suit. Molatinus, Dion, Sue-
ac confugio obseruan tam marito quam uxori rutpax ct concordi eruetur'
T de ijs, quae in matrimoniis cotrahendis obseruanda,Quaestiones aliquot motae hactenus fue- .runt: Ita re haec necessario mouetur: Quam a in contractis iam matrimoniis sint tam a viro, quam Uxoreobi eruanda:vis ecunda illa sanctaque fiant. Primum Marisorum autem a Maritis requiritur H v M A N I ae As: ne intuo, officit. riose ac seruiliter,sed amice tractet uxores. Non sint I. Humania ut leones in aedibus suis. S Dracid. nec amari erga co ras 1n 'νxiii oes.coloss.3. sed cum ea cohabitent secundum scie- orem. tiam. I. Peraiῖ. Rationes istae sunt: quia I. imperare mariti debent uxoribus,non Vt domini rei,quam possident, sed ut animus corpori, i jlde astectibus obnoxius & beneuolentia deuin M. Plutarchus m p ce'ta eoniμ Mib . a. Parcendum mulieri imbecillitati: ti honOS
45쪽
honos habendus mulieribus, ut in firmioribus vanculis I. Ne ri 3. dc quae etiam cohaeredes sint gratiae vitae. Idem ititi. Secussi fiat, preccs impediuntur. μbid. 3. De Eoinuli veteri lcge, Mulicr, viro legitime coniuncta, fortunarum ac sacrorum socia illi estivi . . que domus ille dominus i italiaec domina habetur. Iniuria . nulla uxor si afficiatur, neq; maritus assicietur: quae lex communis est. Aristoteles Oeconom. I. '. q. AEquum qiaoque s. Vt omnis iniuriae& violentiae opinio ab ea absit, quae stipplicii instar est, ac tan- laam e loco deduci a. r. Τοι eles ibid. Quamque pare intes, Omnibus relictis, matre, domo, mariti dexterae committunt. Chrysis. Immilia 26 in prιmam ad c ormi. Nec sine causa barbari ab Arritotele reprehenduntur, qni eo dc in loco uxoreS,quo struos suos, habent.
Unde S illud facile intelligitur, de iis quid sit iu
dicandu qui Uxores illas aut verberant,aut alias du- atque iniuriose tractant. Peccare maritos tales V rum Ico
his rationib' probatur: quod I. nullum, ut Poeta ait, memorabile nonae soci iaca in pugna est, nec habitvictoria laudem. 2.AEneid. H. Verberare Uxore, igno minia vltima. Neq; enim animus eius, quae verbera tur, sed qui Verberat, spectatur. ch fsse. Imm lia 26 ni . ad coran aios. 3. Natura subiecit foenninam, non ut seruam, sed ut sociant; non ad mancipium, sed vitae t ibertatem, Ar su eles Polis. I cap.8. . Adhibitis verberibus morbus non tollitur, sed augetur & exasperatur: qma ita comparatu est, Vt in vetitum semperni tantur, ne stata cupiamus. Elegia 4. librοῖ. am0rum. s. Sunt vi nasciae alias mulierculae cupidae; neque hac quisqua magis qua iocinina gaudet. Iuvenalis Satyra. 13 V nhe ad vencna, bc homicidia .e e tertiones maritorii saepe venire uxores, experietia testatur. Et hac si de causa Cato vir parualias sexuit meo amic ' propter domestica mala no est e verberandas uxores contendit: hoc qui iaciunt, non minus peccare di
46쪽
xit atq; eos, qui Deorum s nulla chra polluut .mut: chus in illius Nit r. rara pueltas lege connub.8MΜm. Io. Possunt 7 etia alia ratione corrigi sceminae: admonitioncscilicet amica Sc gram. Itaque veteres in nuptijs Mercurium iuxta Venerem collocaruit: ut ostendercnt,matrimo nil iucundita te maxime oratione egere: itemq; ouadam dc Gratias,ut docerent: Coni figes in uice, quae vellent, impetrare debere. persti .Hlecto, non pu Unando. Plut.in praeceptis coiriga Γιs, cissim l b. . I8.casMS. Iunoni quoque nupti ali sacra cum facerent, e victima set exemptu post aram abiecerunt: ut Oite derent, bilem dc iram abesse a coniugio debere. faelius lib. 28. cap ai. Poteli deinde & exemplo correctio Ec emendat io fieri. Vt enim Dominus, qui cui tor est Musarum, Musicos multos facest: ita vir, voluptatibus destitus, intemperantem uxorem reddit: ama tor honellatis ac probitatis, modestam ec pudicam facit. Ulut . in praceluti conivg. Tiraquesitis lege connu
I taq; vitupera n silus merito Cotys Thraciae rex et , qui cana in crudelitatem deuenit: ut uxorem, ex qua iam filias susceperat,& humaniter atq. amice vigint it quatuor annas ViXerat, mediam consciderit. Su as. Et Nero, qui Octauiam, Claudi j Caesaris sitia a se ut sterilcm dimisit, relegauit, tandem occidit a Poppaea post Sabinam in uxorcm ducta calcis ictu intercmit: interi ecit Antoniam, Meronius in eius v ta, Tacitu lsi. G. Et Praemisiaris Dux natior Poloniae, per pedisse- quas Lutgardin uxorem iugulari curauit, quod nullos ex ea liberos su icineret. Quasi vero in arbitrio id sit ciliusquam: no diuinitus liberi concedantur. cro
II. Quod a Marito requiritur est, D i v I M. v sc v I. T Y s, v O I' A, prccc S. 'i' ci fini rem cne ς rent ibus diu ino opus auxiboeit: condus ac roga. d' DEus est, x t largiatur ac tribuat l . AE pera valc riuo
47쪽
tiam in amicorum animis. 4. salutem non inhon stam in belli periculo. s. incrementum sine crimine in re familiari. Xenophon ιn Oeconom. Quod cum etIam i acrae latere contentiunt; quod primum regnum D a 1-iustitiam eius quaerere iubent. Matthc.6. Benedictionem D O M I N I diuites facere assirmant.
3. Valet ἰ- m. VALETUDINI s CvRA postulatur: adniscisra, quam opus labo te ac temperantia est. Labore, Ut ne otia necessaria, nunc pede thiatim, nunc cursim peragantur. Temperantia, ut tantum cibi potusque sumaturi Vt neque Vacuus, neque nimiium plenus diem
. Opes. qriis exigere pollit. IV. Marito cogitandum quoq; de ODIBO ello quandoquidem.
Et iucundum est opibus Deos magnifice honorare, Et iucundum est opibus Deos magnifiamicis inopia laborantibus adesse, ornare urbem ac patriam: dc hoc qui praestant, prudentes, sortes ac maturi viri iudicantur. Xenophon in Oeconom. Neque Viri, sed viduae est: bona sita imminuere. Plus. in uuaca1 nu. Ita tamen,Vt modo opes bono comparentur. Opi ima enim illa familia est iudicanda: in qua opes no
iniustae possidentur: nec mala fide custodiuntur: nec propter sumptus poenitentiam afferunt. Solon in Co silvioseptem IVιeu:Mm. U. Et lana ratio marito tenenda, qua Nil N I ST A TAC FAMULI tractandi sunt. Instituendi vero hi ad beneuoletiam, dili entiam & Iustitiam: ad beneuolentiam, laude dc liberalitate: ad diligentia, delectu instulito ut deligantur magis auari, qua aut brictati, aut luxui aut etialbmno dediti. Et si enim Catoni placuerint seriti, a dormitarint, quod tales esse placidiorca
48쪽
diores putaret, quam peruigiles,&ad omnia negocia iudicaret aptiores, qui somno ellent defuncti, quam qui eo in ligerent. tamen haec , quae diximus, omnia negotiorum 6cos liciorum obliuione ira inductit. Ad Iustitiam denique allatis legibus, quae poenas improbis , praemia bene agciatibus constituunt. Xenophon
Sed & exto loco maxime diligentia necessaria est. Et si enim Thalas; leptem Sassuentum Vnus,dixe Iit, optimam illam domum eise , in qua otii plurim iam domino agere liceat. Plut inseptem Sapιemunit unmmo tamen boni eli patrisfamilias, prius cub. tu surgere: postremo cubitum ire: non secus atque urbem, domum nunquam relinquere. Arsor in Oecobi. Cado cap. . de re R 'Ga. Rationes hae sunt:quod 3. noctu sui gere, adhibere curam dc diligentia; quae stuosum ac magnum vectigal est. Xenophon. in Oecon. Tacit ad rem augendam familiarcna, non minus aliaque ad sanitatem conscruandam. Arist. in Oecon. Est 2. primarium mariti opus, ne cuiquam alteri familiam suam regcndam committat: verum sibi partes priore S iumat. PDιo n D. alogos Amatores, seu de Γώia
ι συιa. Qui q. quoque solutus ac negligens est paterfamilias, alio, reddere dili Seutes atque sedulos non poteti: non iacusat i te rudis Jc imperitus Musiocus, reliquos Musicam docere nequit. Nee male di citur: Ocritus Domini pinguem equum reddit.Arist. i ι oeconomo cis,ib. I .cap.o. Accedit huc 4.dcilhi P qii odii ita bona imitatio sine exemplo esse potest: ideo
ne sine Dominorum diligentia , reliqui in familia
ilis entes csse non solent. Idem ibia Et D Eus s. pro- Ieterea animum ac corpus virorum sic codidit: ut i erantias frigora,aeitiis, itinera,militia ferre possent: fecit robulli arce, , i Ortiores,audaciores: ut foris & in aperto victum querere,propuliare iniurias valerent.
49쪽
Caro de re Rustica cap. 2. Quod si cinere vult aliquid, puta praediti aliquod lege, hae erunt obseruandata ne cupide emat, ne parcat viscre, ne satis habeat semel circumire: animaduertat, vicini quo pacto vireant: circumspiciat, uti inde exiri possit: uti bonum coelum habeat: non calamitosum sit: solo bono valeat, sua virtute: sit sub radicenioni is, spectet meridiem,locos a lubri bonum aquarium laabcat oppidum prope Ualidum, aut mare, aut amnis aut via oona & celebris: sit ijs in agris, sui non dominos mutenr, aut quo Spl-geat ve n d id i st e: dc ben e a d ificat una: sta tua tiir denique melius emi de domino, colono & aedificatore bono Caroia re Rustica, cap. . Deinde etiam in colendo Solertia quadam opus est: ubi duo spectanda; an fructus pro irnpensis ac labore redire possint: dcvrnim salubris sit lociis, an non Alterutrum enim horti ii decedat, & nihilominus quis colere vult: mente captus est. Harro de re Rustica lib. I. cap. 2. Et Aqua, ut illa lit salubris ac facilis, non .i lacunis aut palude ducatur: non originem a metallis sumat: sed perspicua sit colore: non Vitiosa sapore, aut odore: non limum adiunctum habeat. Palladius I b. I. e. . . Etiam Terra, Vt huius gluba sit putris, de fere nigra, non alta renuda. Idem cap. 6. Tum de in E d ifica ndo prudenter ut agat patresa milias necesse est. Diu cogitare Oporici, a late qua B difices: ita aedificandri, ne villa prandiu quaerat: aut fund' villa. Cato de re Rusticaeap. 3. Paludi' IbybI. cap. 8.
Et iudiea da illa doni bona, quae viiii ac voluptati inhabita-
50쪽
DE MATRIM07 Ist. habitatoribus estiaestate frigida, lave me calida πι-nUho de Zsis facti, m/mbra Ebris. Quarto incon ieiendi; operibus Boni patrisfami- sua: in e ira quoq: munus ei a cossicitim curare,ut omniam a m endio ne ture conficiantur. Nani res rusti ca sic est: si x n. fi rem S ita er- sero feceris,omnia opera sero facies. Cato dea e Di ca Ganda i
Est quinto & hoe necessarium: ne Dominus una- eae inpu- 'uaq; mre tenax sui sit iuris: neq; vindicςt, quicquid mendo hyelicet. Nam summum iiis antiqui siummam crucem clandas
putarunt. Nec etiam rursus in totum remittat:
uemadmodum vel optima nomina no appellando fieri mala solent: ut Alphon sus foenerator dixit Iefertur. Columella liόγον. de re Rus a, cap 3. Postremo etiam in sumptibus faciendis prudens Quae in paterfamili a serit. Recte enim dicitur: Tanquamo- sumptibus riturus, bo iis tuis froere: ta qua Vero se per Victurus, faciendis parce tuis possessionibus, Est alit cm sapiens hic, qui
ambo haec cognoscens, parsimoniae, de sumptus menstra aptat. Iucianus. Ideoq; sitim plus ita facit, ut redituS no excedant .Xen ορδεο noeconom cis. Laudantur in Hilloriis: Cyrus, Traianus, Alexander Seuerus impi'. qui sumptus aulicos contraxerunt: non nisi necessarios retinuerunt: aulae tineas, scurras,adulatores, a rchitectos voluptatum non tulerunt. Hiuisu n Panegyr.co, HeresLach us de erud endis 2 r. ncipitin I όeris cap. 2. Et Augustus Caesar veste non temere alia
quam domestica vilis est. Suet. Et de Ludovico Germaniae rege scribitur: quod arinorum apparatus, qua coniniuio mira smidiosior fuerit: plus ferrum, quam aurum dilexerit: usiim auriscriciquet praecipue mili- tibis sadem erit. Si quem in exercitu sericatum aut inauratum conspexerit, dicere sol itus fuerit: Elio mortalium stitit illiine: non satis est tibi, soliis ut peiarcas: nisi dcres tuas lao iii K. tradas, atque eos locupletes, quo diutius sicili ut ι iobis resistant. Auentinus